Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

?Aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n amun ɲin yi i sakpa?

?Aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n amun ɲin yi i sakpa?

?Aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n amun ɲin yi i sakpa?

“Maan Anannganman maan amun nyan amun anwlɛn su bian ja, naan amun wla gua ase amun wun’m be awlo’n nun.”​—RIT 1:9.

?AMÚN TƐ́ SU SƐ?

?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ Ɲanmiɛn sufuɛ laa’m be buli aja’n i like cinnjin ɔn?

?Ngue yɛ maan e si kɛ sran’n i wafa nga e kunndɛ kɛ é jɛ́ i’n, ɔ ti cinnjin Zoova ɲrun ɔn?

?Aja’n i su afɔtuɛ benin yɛ Biblu’n man mɔ amun kunndɛ kɛ amún fá su ɔ?

1. ?Kɛ Ɲanmiɛn mannin Adam i bla’n, wafa sɛ yɛ Adam i wun yoli i ɔ?

 “ƐN-ƐƐN! Nga li ti kɛ m bɔbɔ min sa. Min nin i e wunnɛn’n ti kun. Maan be flɛ i bla, afin ɔ fin yasua’n nun.” (Bob. 2:23) Kɛ Ɲanmiɛn mannin Adam m’ɔ ti yasua klikli’n i bla kun’n, ɔ yoli Adam i fɛ kpa. I sɔ ti yɛ ɔ kannin ndɛ ngalɛ’n niɔn. Kɛ Zoova yoli mɔ Adam lafili kpa’n yɛ ɔ fɛli i nvɛnma kun yili bla klanman kpa sɔ’n niɔn. Adam flɛli bla sɔ’n kɛ Ɛvu. Ɲanmiɛn jali be. Kɛ mɔ Adam i nvɛnma kun yɛ Ɲanmiɛn fa yili bla’n ti’n, wafa nga Adam nin Ɛvu be afiɛn mantannin’n, yasua fi sa nin i yi be afiɛn mantanman sɔ.

2. ?Ngue ti yɛ yasua nin bla be kwla klo be wun ɔn?

2 Zoova i ngwlɛlɛ m’ɔ leman sin’n maan kɛ ɔ́ yí yasua nin bla’n, ɔ yoli maan be kwla klo be wun. Klolɛ sɔ’n ti’n, be kwla kunndɛ kɛ bé trán likawlɛ. Fluwa sifuɛ dandan’m be fluwa kun seli kɛ: “Kɛ yasua kun nin bla kun be ja’n, be sunnzun kɛ bé sí sua naan bé kló be wun titi.” (The World Book Encyclopedia) Zoova i sufuɛ nga be yoli i sɔ wie’n, be kwlaman be ka.

BE ƝIN YILI AJA’N

3. ?Wafa sɛ yɛ Izaaki ɲɛnnin i yi’n niɔn?

3 Abraamu m’ɔ ti Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa’n ɔ buli aja’n i like nanndoliɛ kpa. I ti’n, ɔ sunmɛnnin i sa nun sran’m be nun kpɛnngbɛnfuɛ’n kɛ ɔ ɔ Mezopotami ko kunndɛ bla kun blɛ Izaaki. Bian sɔ’n srɛli Zoova kɛ ɔ ukɛ i. I sɔ’n yoli i wun sa ye. Ɔ ɲannin Rebeka m’ɔ sro Ɲanmiɛn’n yɛ Rebeka wa jali Izaaki. Zoova sinnin bla sɔ’n i lika wie yoli naan nda ng’ɔ tali Abraamu kɛ ɔ́ yó naan i osu’n w’a nunnunman’n w’a kpɛn su. (Bob. 22:18; 24:12-14, 67) Andɛ’n, sran kun bɔbɔ yɛ ɔ kunndɛ bian annzɛ bla ng’ɔ klo kɛ ɔ́ jɛ́ i’n niɔn. Wie liɛ’n, sran’m be klo kɛ bé kúnndɛ bian annzɛ bla mán be wiengu. Sanngɛ sɛ b’a tuman be’n, ɔ fataman kɛ be yo sɔ. Nán Ɲanmiɛn yɛ ɔ kunndɛ bla annzɛ bian fa man sran kun ɔn. Sanngɛ sɛ Klistfuɛ kun waan ɔ́ já bla annzɛ bian’n naan ɔ srɛ Ɲanmiɛn kɛ ɔ kle i atin naan ɔ fa atin nga Ɲanmiɛn i wawɛ’n kle i’n su’n, Ɲanmiɛn kwla ukɛ i i sɔ liɛ’n nun. Ɔ kwla ukɛ i ninnge uflɛ wie’m be nun ekun.​—Gal. 5:18, 25.

4, 5. ?Ngue ti yɛ e si kɛ Sinamu talua’n nin nnɛn kankanfuɛ’n be kloli be wun ɔn?

4 Laa Izraɛli lɔ Sinamu talua klanman kpa kun w’a kloman kɛ i janvuɛ’m be miɛn i kɛ ɔ yo Famiɛn Salomɔn i yi kpanngban’m be nun kun. Ɔ seli kɛ: “Zerizalɛm talua mun, ń srɛ́ amun kpa ti-ɔ, nán an tinnge klolɛ’n. Sɛ klolɛ’n ti sran’n, wuun ń sé kɛ nán an tinnge i ka naan i jasolɛ dɔ’n w’a ju.” (Fɛf. 8:4) Sinamu talua’n nin nnɛn kankanfuɛ kun be klo be wun. Ɔ kɛnnin i wun ase seli kɛ: “Sarɔn lɔ lika kpɛtɛkplɛɛ’n nun ijre nyrɛ’n yɛlɛ min. Kongo’m be nun ijre nyrɛ nga be flɛ i kɛ lis’n yɛlɛ min.” Yɛ gbanflɛn’n tɛli i su kɛ: “Kɛ a wun min janvuɛ’n talua kun nga’m be afiɛn’n, ɔ waan lis nyrɛ wie yɛ ɔ o owie-owie’m be afiɛn’n sa.” (Fɛf. 2:1, 2) Be sran nɲɔn’n be kloli be wun sakpa.

5 Kɛ mɔ be sran nɲɔn’n be klo Ɲanmiɛn tra like kwlaa’n ti’n, be aja’n kwla taka kpa. I kpa bɔbɔ’n Sinamu talua’n seli i janvuɛ’n m’ɔ klo i kpa’n i kɛ: “Sɛ be yo sɔ ɔ ɔ yo ye’n, nn ń sé kɛ a fa min sie wɔ anwlɛn’n su kɛ nzɔliɛ sa, nn ń sé kɛ a fa min ta ɔ sa’n su kɛ nzɔliɛ sa. Afin klolɛ’n ɔ kwla kɛ wie’n sa. Sɛ a wu sran kun ti’n, be bli wɔ ɔ a bliman. Ɔ ti kɛ wie wulɛ sa, ɔ lɛman i ayre. Ɔ jue sran’n nun kɛ sin sa, ɔ jue kɛ Zoova i sin taaman sa [afin sran klolɛ’n fin i]. Maan klolɛ’n ɔ yo kɛ like bɔ be wun i nin be nyinma’n sa, yɛ maan be fa jenvie’n i nun nzue’n kwlaa be utu su, ɔ su kwlá kɛnmɛn i ase. Maan nzue ba’m be kwlaa be sonji sin su, sanngɛ be nunnun i ɔ ɔ yoman ye. Kannzɛ maan sran kun fɛ i bo ninnge kpakpa’n kwlaa man kɛ ɔ́ fá tó klolɛ’n, san finfin cɛ yɛ bé yó i ɔ.” (Fɛf. 8:6, 7NW) ?Zoova i sufuɛ nga be kunndɛ kɛ bé já be wun’n, nán i sɔ ajalɛ kunngba’n cɛ yɛ ɔ fata kɛ be nian su ɔ?

AJALƐ NGA AMUN FA’N LO ƝANMIƐN

6, 7. ?Ngue yɛ maan e si kɛ sran wafa nga e kunndɛ kɛ é jɛ́ i’n, ɔ ti cinnjin Zoova ɲrun ɔn?

6 Sran wafa nga amun kunndɛ kɛ amún jɛ́ i’n, ɔ ti cinnjin Zoova ɲrun. Ɔ wlali Izraɛlifuɛ’m be su nun Kanaanfuɛ’m be lika. Ɔ seli be kɛ: “Nán amun nin nvle sɔ nunfuɛ mun amun ja amun afiɛn bla. Nán amun fa amun wa bla man be wa yasua kɛ ɔ jɛ i. Yɛ nán amun ja be sa nun bla man amun wa yasua. Sɛ amun yo sɔ’n, bé cúɛn amun mma bla nin amun mma yasua mun, bé fá be wlɛ́ i amuɛn sɔlɛ nun, kpɛkuun bé káci be sin si Anannganman. Yɛ sɛ ɔ yo sɔ kusu’n, Anannganman’n fá ya dan kpa amun wun, kpɛkuun ɔ́ núnnún amun ndɛndɛ kpa.” (Mml. 7:3, 4) Kɛ afuɛ ya kpanngban sinnin’n, Ɛsdrasi m’ɔ ti Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’n seli kɛ: “Amu’an fɔn Nyanmiɛn i wun nvle nun bla bɔ amun jali’n ti. Amu’an fa sa tɛ b’a uka Izraɛlfuɛ’m be sa tɛ’n su.” (Ɛsd. 10:10) Akoto Pɔlu kusu seli Klistfuɛ’m be kɛ: ‘Kɛ bla kun i wun’n i nyin o su’n, wuun b’a bo i kpaun, sanngɛ kɛ yasua’n ko wu’n, bian kun ng’ɔ klo kɛ ɔ́ jɛ́ i’n, ɔ kwla jɛ i, sanngɛ maan i bian aja sɔ’n yo e Min’n i klun su.’​—1 Kor. 7:39.

7 Sran ng’ɔ fɛli i wun mannin Zoova’n, sɛ ɔ ja sran ng’ɔ suman Zoova’n nn w’a fɔn Ɲanmiɛn mmla’n. Ɛsdrasi blɛ su Izraɛlifuɛ’m be jali “nvle nun bla.” I sɔ’n kleli kɛ be ɲin w’a yiman Ɲanmiɛn. Sran wafa ng’ɔ fataman kɛ Klistfuɛ kun jɛ i’n Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle e weiin. Ɔ maan sɛ sran kun fa dɛ nga Ɲanmiɛn kan’n to mma’n, ɔ timan kpa. (Ɛsd. 10:10; 2 Kor. 6:14, 15) Klistfuɛ ng’ɔ ja sran ng’ɔ suman Ɲanmiɛn’n i ajalɛ’n timan kpa yɛ i ɲin yiman aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n. Sɛ be yo sran kun i batɛmu naan ɔ fɛ i sɔ ajalɛ’n, junman ng’ɔ le i asɔnun nun’n, be kwla le i sa nun. ?Sɛ sran kun srɛ Ɲanmiɛn se kɛ: ‘Zoova, min ɲinfu n fɔnnin ɔ mmla’n, sanngɛ ɔ li yaci yra min su’n,’ i sɔ sran liɛ’n Zoova yrɛ i su?

E SI M’Ɔ O NGLO LƆ’N SI NUN KPA

8. ?Aja’n su ndɛ nga Ɲanmiɛn kan’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e fa su ɔ?

8 Sran ng’ɔ yi mannzin kun’n, ɔ si wafa nga mannzin sɔ’n nanti’n. Sɛ ɔ fata kɛ be fa mannzin sɔ’n i wun ninnge wie’m be wlawla nun’n, ɔ si i sɔ’n kwlaa. ?Sɛ e faman mannzin’n i yifuɛ’n i ndɛ’n su naan like nga e bɔbɔ e klo’n yɛ e fa sie i mannzin’n nun’n, ɔ́ yó sɛ mán e? I bo’n kwla gua tɛ kpa. I kunngba’n, sɛ e kunndɛ kɛ e aja’n yo fɛ’n, aja’n i su ndɛ nga Zoova m’ɔ kpɛli aja’n i ba’n ɔ kan’n, ɔ fata kɛ e fa su.

9. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ Zoova si kɛ yasua kun annzɛ bla kun i ngunmin tranlɛ’n ɔ yo ya naan kusu aklunjuɛ o aja’n nun ɔn?

9 Ɔ leman klɔ sran annzɛ aja’n i su like wie mɔ Zoova simɛn i ɔ. Kɛ ɔ ko yo naan sran’m b’a ‘trɛ, naan b’a sɔn kpa’n’ ti’n, Zoova yoli naan yasua nin bla nna’n w’a tran yasua mun nin bla mun be awlɛn’n nun. (Bob. 1:28) Ɲanmiɛn si kɛ yasua annzɛ bla kun i ngunmin tranlɛ’n ɔ yo ya, afin ka naan w’a yi bla klikli’n, ɔ seli kɛ: “Ɔ ti-man kpa kɛ sran ngunmin tran. Ń wá yó i ukafuɛ kun b’ɔ nin i bé kwlá trán.” (Bob. 2:18) Asa ekun’n, Zoova si kɛ aklunjuɛ o aja’n nun.​—An kanngan Nyanndra Mun 5:15-18 nun.

10. ?Klistfuɛ yasua kun nin i yi be nna’n nun’n, ngue yɛ bé yó naan b’a kunman Zoova i ya ɔ?

10 Adam i sa tɛ m’ɔ yoli mɔ maan fɔ trannin klɔ sran’m be kwlaa be nun’n ti’n, ɔ leman aja kun sa mɔ ndɛ nunman nun ɔn. Sanngɛ Zoova i sufuɛ’m be aja’n nun’n, sɛ be nanti Ɲanmiɛn Ndɛ’n su’n be kwla di aklunjuɛ. Maan e nian afɔtuɛ nga Pɔlu mɛnnin i yasua nin bla nna’n su’n. (An kanngan 1 Korɛntfuɛ Mun 7:1-5 nun.) Ɲanmiɛn Ndɛ’n seman kɛ ba wulɛ ngunmin ti yɛ ɔ fata kɛ yasua kun nin i yi be si sua ɔ. Yasua nin bla nna’n ɔ ti like mɔ be konvi sɔ i ɔ. Sanngɛ yasua nin bla nna ng’ɔ nin i fataman’n, ɔ yoman Ɲanmiɛn i fɛ. Ɔ fata kɛ Klistfuɛ yasua kun nin i yi be klo be wun kpa yɛ be bu be wiengu sran blɛ sɔ’n nun. Sanngɛ nɛ́n i sɔ ti yɛ bé yó ninnge nga Zoova kloman be’n niɔn.

11. ?Kɛ mɔ Riti yoli ninnge mun kɛ Zoova fa klo’n sa’n, suyralɛ benin yɛ ɔ ɲɛnnin i ɔ?

11 Ɔ fata kɛ aja’n ɔ yo like m’ɔ man aklunjuɛ ɔ. Ɔ fataman kɛ ɔ yo klunngbɔ like. I li Klistfuɛ’m be awlo’m be nun yɛ ɔ fata kɛ fɔundi tran aja’n nun kpa ɔ. Sa kun m’ɔ juli i afuɛ kɔe 3.000 yɛ’n, maan e kɛn i ndɛ kan e nian. Bla kpɛnngbɛn kpa kun m’ɔ suan Naomi’n, ɔ nin i sewi Ɔrpa yɛ Riti be ti angbeti. Kɛ bé jáso Moabu nvle’n nun bé kɔ́ Zida nvle’n nun’n, Naomi seli i sewi kanngan nɲɔn’m be kɛ be ɔ be klɔ. Sanngɛ Riti w’a yaciman Naomi lɛ w’a sɛmɛn i sin Moabu lɔ. Ɔ suli Naomi su yɛ ɔ suli Ɲanmiɛn tititi. Bɔazi m’ɔ ti bian kpɛnngbɛn kun m’ɔ su Zoova nanwlɛ su wie’n, ɔ seli Riti kɛ: “Maan Anannganman b’ɔ ti Izraɛlfuɛ’m be Nyanmiɛn’n, bɔ i fanngan nun ti yɛ maan a juli wa’n ɔ yo ɔ liɛ ye.” (Rit 1:9; 2:12) Riti ɲin yili aja’n m’ɔ fin Zoova’n, yɛ ɔ buli i like nanndoliɛ. I ti’n ɔ jali Bɔazi. Mɛn uflɛ’n nun’n kɛ bé wá cɛ́n Riti asiɛ’n su wa’n, m’ɔ́ wá sí kɛ ɔ yoli Zezi Klist i nannan’m be nun kun’n, i klun wá jɔ́ kpa. (Mat. 1:1, 5, 6; Lik 3:23, 32) Kɛ m’ɔ nin Zoova be nantili klanman’n ti’n i liɛ yoli ye kpa!

AFƆTUƐ KPAKPA MƆ MAAN AJA’N YO YE’N

12. ?Ninfan yɛ e kwla ɲan aja’n i su afɔtuɛ kpa sa ɔ?

12 Sran ng’ɔ kpɛli aja’n i ba’n, ɔ kle e like ng’ɔ fata kɛ sran kun yo naan i aja’n w’a yo ye’n. Sran fi siman aja’n i nun ndɛ trɛmɛn i. Biblu’n kunngba cɛ yɛ ɔ man aja’n i su afɔtuɛ kpa mɔ blɛ kwlaa nun’n ɔ ti nanwlɛ ɔ. I ti’n, sran ng’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ mán aja’n i su afɔtuɛ’n, ɔ fata kɛ Biblu’n su yɛ ɔ jran ɔn. Ɲanmiɛn maan akoto Pɔlu klɛli i kɛ: “Maan yasua kun klo i yi kɛ ɔ fa klo i bɔbɔ wun’n sa, yɛ maan mmla’m be kusu be bu be wun’m be sran.” (Efɛ. 5:33) Ɔ leman Klistfuɛ kun mɔ i ɲin w’a ti kpa m’ɔ́ sé kɛ ɔ kwlá wunman afɔtuɛ sɔ’n i wlɛ ɔ. Sanngɛ, ndɛ’n yɛle kɛ: ?Ɔ́ fá su? Sɛ i ɲin yi aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n, saan i su falɛ cɛ yɛ ɔ́ fá ɔ. *

13. ?Kɛ yasua kun nantiman afɔtuɛ ng’ɔ o 1 Piɛr 3:7 nun’n i su’n, awlo nun tranlɛ’n kwla yo sɛ?

13 Klistfuɛ yasua’m be nin be yi’m be tran klolɛ su. Akoto Piɛli klɛli i kɛ: “Nja mun, kɛ bɔ an si kɛ amun yi’m be wunmiɛn’n ju-man amun liɛ nun’n, amun nin be tran kpa. An bu be sran, afin ye nga Nyanmiɛn yoli amun b’ɔ maan amún nyán nguan’n, ɔ yoli be wie. Sɛ an yo-man sɔ’n, amun nin Nyanmiɛn su kwlá koko-man yalɛ wafa ng’ɔ ti su’n.” (1 Piɛ. 3:7) Sɛ Klistfuɛ yasua kun faman Zoova i afɔtuɛ’n su’n, ɔ nin Ɲanmiɛn su kwlá kokoman yalɛ wafa ng’ɔ ti su’n. I sɔ’n kusu kwla yo naan ɔ nin i yi be nɲɔn’n be nin Zoova be afiɛn’n w’a sɛman kun. Kpɛkun i sɔ’n kwla yo maan be tran akluntitiɛ’n nun, be kan ndɛnngan yɛ be yo be wiengu kpokokpoko.

14. ?Ngue yɛ bla ng’ɔ ti kpa’n yo naan i awlo nun tranlɛ w’a yo fɛ ɔ?

14 Bla ng’ɔ nanti Zoova i Ndɛ’n su’n mɔ Ɲanmiɛn wawɛ’n sie i’n, ɔ kwla yo maan fɔundi nin aklunjuɛ trɛn i awlo’n nun. Klistfuɛ yasua kwlaa kunndɛ kɛ ɔ́ kló i yi’n naan ɔ́ sɛ́sɛ́ i. Bla’n kusu klo kɛ i wun’n klo i kpa. Ɔ maan nzuɛn ng’ɔ ko yi i nglo naan i wun’n w’a klo i’n yɛ ɔ́ yí i nglo ɔ. Nyanndra Mun 14:1 se kɛ: “Bla ng’ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ’n, ɔ siesie i awlo’n. Bla ng’ɔ ti sinnglinfuɛ kusu’n ɔ saci i awlo liɛ’n.” Bla ng’ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ’n ɔ ukɛ i wun’n kpa naan be awlo’n nun tranlɛ’n w’a yo fɛ. Asa kusu’n ɔ kle kɛ ɔ bu aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n i like cinnjin.

15. ?Afɔtuɛ benin yɛ Efɛzfuɛ Mun 5:22-25 man ɔn?

15 Yasua nin bla nga be aja’n nun’n, be nian wafa nga Zezi nin i asɔnun’n be trannin’n su’n, be kle kɛ aja’n mɔ Ɲanmiɛn cɛli be’n be bu i like nanndoliɛ. (An kanngan Efɛzfuɛ Mun 5:22-25 nun.) Yasua nin bla nga be o aja’n nun mɔ be klo be wun sakpa’n, be diman tutre, yɛ be faman nvlɛ tanninlɛ m’ɔ ti bakan ayeliɛ’n annzɛ nzuɛn tɛtɛ wie mun ekun be tratraman nun naan be aja’n w’a saci. Zoova yrɛ i sɔ aja liɛ’n su kusu!

NÁN MAAN SRAN FI TI BE NUN

16. ?Ngue ti yɛ Klistfuɛ wie’m be jaman bla annzɛ bian ɔn?

16 Sran sunman lika be kunndɛ kɛ bé já bla annzɛ bian. Sanngɛ Zoova i sufuɛ wie’m be jaman bian annzɛ bla afin be ɲanman sran nga Zoova i klun jɔ i wun’n mɔ kusu ɔ ti be awlɛn su sran’n. Wie’m be liɛ’n aja bɔbɔ’n yɛ ɔ timan be cinnjin ɔn. Ɔ maan be kwla fa be wun wlɛ i Zoova i junman’n i dilɛ’n nun kpa. I yo, sran nga i waan ɔ́ dí cɛgbaka’n i su ye’n, ɔ fata kɛ ɔ di mmla nga Zoova kpɛ mannin cɛgbaka mun’n su.​—Mat. 19:10-12; 1 Kor. 7:1, 6, 7, 17.

17. (a) ?Aja’n i su ndɛ benin yɛ Zezi kannin m’ɔ fata kɛ ɔ ka e ti nun ɔn? (b) ?Sɛ Klistfuɛ kun i ɲin su blo i wiengu i yi annzɛ i wun su’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ ɔ yo i ndɛndɛ ɔ?

17 Sɛ e ti sran mɔ w’a ja bla annzɛ bian, annzɛ e timɛn i sɔfuɛ’n, ɔ fata kɛ Zezi i ndɛ yɛ’n ɔ ka e klun. Ɔ seli kɛ: “Kɛ Nyanmiɛn yí sran’n, ɔ yili yasua nin bla naan w’a se kɛ: ‘I sɔ’n ti yɛ maan yasua kpáci i si nin i nin yɛ ɔ́ fɛ́ i wun mɛ́ntɛn i yi yɛ be nnyɔn’n bé káci sran wunmuan nin-ɔn.’ ?An nian kɛnngɛn-mɛn i le? Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, be ti-man sran nnyɔn kun, sanngɛ be ti sran wunmuan. Ɔ maan like nga Nyanmiɛn kan be bo nun’n, nán maan sran fi ti be nun.” (Mat. 19:4-6) Be ɲin m’ɔ blo sran uflɛ i yi annzɛ i wun i su’n, ɔ ti tɛ. (Mml. 5:21) Sɛ akunndan tɛ sɔ’n su ba Klistfuɛ kun i ti nun’n, ɔ fata kɛ ndɛndɛ kpa’n, ɔ wla i sɔ konvi tɛ liɛ’n i ase. Kannzɛ i bɔbɔ yoli maan konvi tɛ sɔ’n w’a tra ase kpa naan i ti i ase wlalɛ’n kwla yo kekle mɛn i o, sanngɛ ɔ fata kɛ ɔ miɛn i ɲin wlɛ i ase. (Mat. 5:27-30) Ɔ ti cinnjin kpa kɛ ɔ yi akunndan tɛ kwlaa i ti nun.​—Zer. 17:9.

18. ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu aja’n mɔ Ɲanmiɛn mannin’n niɔn?

18 Sran nga bɔbɔ mɔ be siman Ɲanmiɛn Zoova i su ndɛ mlɔnmlɔn’n, annzɛ i su like nga be si i’n w’a sɔnman’n, be nun kpanngban be bu aja’n i like cinnjin. ?Yɛ nn nán e li mɔ e fali e wun mannin Zoova m’ɔ ti Ɲanmiɛn kun m’ɔ di “aklunjuɛ’n” yɛ ɔ fata kɛ e kle kɛ e bu aja’n mɔ Ɲanmiɛn mannin’n i like kpa dan ɔn?​—Jue. 104:31.

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

^ Sɛ amun waan amún sí aja’n i su ndɛ kpa ekun’n, an nian fluwa ‘Maan e yo sa nga e yo ɔ e si kɛ Ɲanmiɛn klo e’n’ i ndɛ tre 10 ɔ nin 11 nun.

[Kosan mun]

[Ndɛ kwle, bue 16]

Aja ng’ɔ yo ye’n, ɔ man Zoova kɔmin su, yɛ ɔ kwla yo maan awlobofuɛ’m be ngba be di aklunjuɛ dan.

[Foto, bue 15]

Riti ɲin yili aja’n mɔ Ɲanmiɛn fa cɛli e’n.

[Foto, bue 17]

?Amun yi i nglo kɛ amun ɲin yi aja’n mɔ Zoova fa cɛli e’n sakpa?