?Wan yɛ ɔ tie e srɛlɛ mun ɔn?

SƐ SAKPA naan sran kun o lɛ naan ɔ tie srɛlɛ’n, nn sran ng’ɔ yili like kwlaa’n niɔn. Ɔ kwlá yoman sran uflɛ. ?Afin sɛ w’a yoman sran ng’ɔ yili e ti nun miɛn’n, wan ekun yɛ ɔ kwla si ndɛ ng’ɔ o e akunndan’n nun’n niɔn? ?Wan ekun cɛ yɛ ɔ kwla tɛ klɔ sran’m be srɛlɛ’m be su m’ɔ man be like nga be miɛn i wun’n niɔn? Sanngɛ atrɛkpa’n amun kwla usa amun wun kɛ: ‘?Ɔ nin i fata kɛ e lafi su kɛ sran kun yɛ ɔ yili ninnge mun ɔn?’

Sran kpanngban be bu i kɛ sran kun kwlá lafiman ndɛ nga ajulisu siansifuɛ’m be kan’n su naan i kunngba’n w’a lafi su kɛ sran kun yɛ ɔ yili ninnge mun ɔn. Sanngɛ i sɔ liɛ’n timan su. Maan e nian.

◼ Koko nun wa’n, Amlɛnkɛn’m be mɛn’n nun lɔ Inivɛsite dandan 21 nun’n, be usali suklu klefuɛ 1.646 mɔ be kle siansi’n be kosan. Be nun sran kɔe 550 cɛ yɛ be seli kɛ be lafiman Ɲanmiɛn su ɔ.

Ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n yɛle kɛ siansifuɛ’m be nun kpanngban be lafi su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ.

Like ng’ɔ kle kɛ sran kun yɛ ɔ yili like kwlaa’n

?E tɔ su sa ngbɛn yɛ e lafi su kɛ sran ng’ɔ tie e srɛlɛ’n ɔ o lɛ ɔ? Ɔ si’ɛ mlɔnmlɔn. Kɛ sran’m be se kɛ ɔ nunman nun kɛ like kun kle e kɛ Ɲanmiɛn o lɛ ka naan y’a lafi i su’n naan i li e lafi i su sa ngbɛn’n, ɔ timan nanwlɛ. Biblu’n tu Ɲanmiɛn sulafilɛ’n i bo. I waan Ɲanmiɛn su mɔ e lafi ti’n ‘e si kpa kɛ like nga e wun-mɛn i’n wo lɛ.’ (Ebre Mun 11:1) I wie yɛle aunmuan’n. E kwlá wunmɛn i, sanngɛ e wun ninnge ng’ɔ yo be’n. Yɛle kɛ e wun waka’m be su nɲa mɔ be kejekeje’n. Ɔ maan e si kɛ aunmuan’n o lɛ.

?Ngue yɛ e kwla yo naan y’a si kɛ Ɲanmiɛn o lɛ ɔ? Ɔ fata kɛ e nian asiɛ’n su ninnge nga be bo sin yia e’n. Biblu’n kan kɛ: “Sua nga be o lɛ’n, sran yɛ ɔ kplannin be kwlaa-a, sanngɛ Nyanmiɛn yɛ ɔ yili ninnge’n kwlaa-a.” (Ebre Mun 3:4) ?Amun bu ndɛ sɔ’n i nanwlɛ? Kɔlɛ kɛ amun bu ninnge wie’m be akunndan’n, amun se amun wun kɛ like kun mɔ i dan tra klɔ sran’n ɔ o lɛ. Ɔ kwla yo wafa nga nglo  lɔ nin asiɛ’n su wa ninnge’m be ti siesiewa sɛsɛsɛ’n, ɔ nin nguan’n i finwlɛ’n. Annzɛ wafa nga klɔ sran ti nun miɛn’n fa ti m’ɔ fa di junman’n, mɔ i wlɛ wunlɛ’n ti kekle tra like kwlaa nga be o asiɛ’n su wa’n. *

Sanngɛ asiɛ’n su ninnge nga be sin yia e’n, be kwlá kleman e Ɲanmiɛn i su sa’m be kwlaa. Ninnge sɔ’m be nianlɛ naan y’a si kɛ Ɲanmiɛn o lɛ’n, ɔ ti kɛ sran kun i ja bo mɔ e ti i anuan kun i sin’n sa. E si kɛ sran o lɛ, sanngɛ e siman sran sɔ’n. Sɛ e waan é sí sran’n, ɔ fata kɛ e tike anuan’n. I sɔ yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a si sran ng’ɔ yili ninnge kwlaa’n niɔn.

Biblu’n ti kɛ anuan wie sa. Sɛ be tike’n be si Ɲanmiɛn. Sɛ e tike su naan e fa e ɲin sie i i nun kasiɛ wie mun ɔ nin be su kpɛnlɛ’n be su’n, é wún kɛ Ɲanmiɛn o lɛ sakpa. * Biblu’n kleman e kɛ Ɲanmiɛn o lɛ ngunmin. Kɛ e nian nun mɔ e wun wafa nga Ɲanmiɛn nin sran’m be trannin’n, kpɛkun e wun e srɛlɛ’m be tiefuɛ’n i nzuɛn’n wie.

?Sran ng’ɔ tie srɛlɛ’n ɔ ti sɛ?

Biblu’n kle kɛ sran ng’ɔ tie srɛlɛ’n, ɔ ti aolia nun sran, yɛ amun kwla si i. Sɛ ɔ timɛn i ti’n, ɔ kwlá tieman e srɛlɛ’n. Nanwlɛ, sran ng’ɔ tie srɛlɛ’n i su ndɛ nga jue tofuɛ’n kannin’n, ɔ fɔnvɔ e dan. Ɔ seli kɛ: “Sɛ be srɛ wɔ-ɔ, a ti. Sran’m be kwlaa bé bá ɔ sin.” (Jue Mun 65:3) Be kwlaa nga be lafi i su mɔ be srɛ i’n, ɔ tie be srɛlɛ’n. Asa kusu’n, ɔ le dunman kun. Biblu’n se kɛ: “Anannganman [“Zoova,” NW] i ndɛ nun-man klunwifuɛ’m be ndɛ nun.  Sran kpa’m be liɛ’n, be srɛlɛ nga be srɛ’n, ɔ fɛ i su sie i bo.”​—Nyanndra Mun 15:29.

Sa kwla yo Zoova fɛ annzɛ ɔ yo i ya. Biblu’n waan ɔ ti ‘Nyanmiɛn b’ɔ klo sran’ ɔn, naan ɔ ‘di aklunjuɛ.’ (2 Korɛntfuɛ Mun 13:11; Jue Mun 104:31) Blɛ mɔ sa tɛ yolɛ’n yoli dan ɔli i ɲrun kpa’n, Biblu’n waan: “Ɔ yoli Anannganman i ya dan.” (Bo Bolɛ 6:5, 6) Kɛ sran’m be se kɛ Ɲanmiɛn fa ɲrɛnnɛn’n yi i sran’m be su naan ɔ́ sá be nían’n, ɔ timan nanwlɛ. Biblu’n waan: “Klunwi yolɛ’n [...] timan Nyanmiɛn i nzuɛn mlɔnmlɔn.” (Zɔb 34:10) Sanngɛ amun kwla usa amun wun kɛ: ‘?Sɛ Ɲanmiɛn ti like kwlaa Yifuɛ naan like fi nunmɛn i sin’n, ngue ti yɛ ɔ yoman naan sran’m b’a yaci ɲrɛnnɛn wunlɛ ɔ?’

Zoova yoli maan klɔ sran’m be kwla fa be klunklo ajalɛ. I sɔ liɛ’n yi sran wafa nga Ɲanmiɛn ti’n i nglo. ?Kɛ e bɔbɔ e kwla di e mɛn kɛ nga e klo’n sa’n, ɔ yoman e fɛ? Ng’ɔ ti tɛ’n yɛle kɛ sran kpanngban be fa atin mɔ be le i yo be klunklo like’n, be fa yo sa tɛ yɛ i sɔ’n fa ɲrɛnnɛn yi i be bɔbɔ nin sran uflɛ su. Kosan kun m’ɔ fata kɛ e bu i su akunndan kpa’n yɛ ɔ o yɛ: ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn yó naan kannzɛ ɔ́ núnnún ɲrɛnnɛn’n, klɔ sran’m b’a kwla fa be klunklo ajalɛ titi ɔ? Ndɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun’n, é wá yíyí nun.

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

[Kuku, bue 5]

?Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be ti’n a lafiman su kpa kɛ Ɲanmiɛn o lɛ?

Ng’ɔ tratra sran akunndan su bɔbɔ’n yɛle kɛ Ɲanmiɛn sulɛ wafawafa mun yɛ be yo maan sran kpanngban be lafiman su kpa kɛ aunvuɛ sifuɛ kun o lɛ naan ɔ tie be srɛlɛ’n niɔn. Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be fa be wun wla alɛ nin kakawlonga sa’m be nun. Asa kusu’n, kɛ be nunfuɛ’m be nin ba kanngan mun be la’n be buman be fɔ. I sɔ ti be nga be klo Ɲanmiɛn srɛlɛ kpa’n bɔbɔ’n be wa seli kɛ be lafiman Ɲanmiɛn su.

?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be kpɛ sa tɛ yolɛ ba ngboko sɔ ɔ? Maan e kpɛ i kpe: Klunwifuɛ’m be fia Ɲanmiɛn sulɛ’n sin be yo sa tɛtɛ mun. Biblu’n kannin kɛ sran’m bé wá sáci asɔnun’n yɛ bé fá asɔnun’n yó ninnge nga be timan Ɲanmiɛn klun su’n. Akoto Pɔlu seli asɔnun kpɛnngbɛn’m be kɛ: “Amun nun sran wie’m bé wá jáo bé kán ndɛ b’ɔ ti-mɛn i su’n bé fá láka Kristfuɛ mun naan be su be su.”​—Sa Nga Be Yoli’n 20:29, 30.

Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n, be wun w’a flan Ɲanmiɛn dan. Biblu’n m’ɔ ti Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan “be kwlaa nga be kunnin be asiɛ’n su wa’n, [...] be mmoja’n” i kalɛ’n wo Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ timan su’n i su. (Sa Nglo Yilɛ 18:24) Kɛ mɔ Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ timan su’n w’a kanman Ɲanmiɛn Kpli mɔ like kwlaa ng’ɔ yo’n taka klolɛ’n su’n i su nanwlɛ w’a kleman sran mun ti’n, Ɲanmiɛn ɲrun’n ɔ ti sran kunfuɛ.​—1 Zan 4:8.

Be nga Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ timan su ti’n be fɛ’n, be su sa’n wluwlu Ɲanmiɛn mɔ be srɛ i ɔ, ɔ ti’n i wun dan. Klolɛ dan mɔ Ɲanmiɛn klo klɔ sran mun’n ti’n, ɔ ka kaan sa’n, ɔ́ sín Zezi i lika ɔ́ bú Ɲanmiɛn sulɛ wafa kwlaa nga be yo be wun kɛ be ti kpa sa’n be fɔ. Zezi seli kɛ: “Sran kpanngban kpa bé wá úsa n kɛ: ‘?Nannan, Nannan, ɔ dunman nun y’a kan-man Nyanmiɛn ndɛ? [...]’ Yɛ ń sé be kɛ: ‘Amun bɔ amun saci mmla’n, an fa jao min wun lɛ. N si-man amun mlɔnmlɔn.’”​—Matie 7:22, 23.