Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Maan e yo sran m’ɔ si like su nian kpa titi

Maan e yo sran m’ɔ si like su nian kpa titi

Maan e yo sran m’ɔ si like su nian kpa titi

‘Amun di-man amun tiaun.’​—1 KOR. 6:19.

?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ KOSAN NGA’M BE SU Ɔ?

?Laa’n, junman benin yɛ like sunianfuɛ’m be di ɔ?

?Ngue yɛ Ɲanmiɛn seli kɛ i kanga’m be kwlaa be yo ɔ?

?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu junman nga Zoova mannin e’n niɔn?

1. ?Wafa sɛ yɛ sran’m be bu kanga dilɛ’n niɔn?

 LAA nun’n, Glɛki bian kun m’ɔ ti anɔ yifuɛ’n seli kɛ: “Sran fi kunndɛman kɛ ɔ́ yó kanga.” Kannzɛ bɔbɔ ɔ seli sɔ i afuɛ 2.500 yɛ’n, sanngɛ sran kpanngban be bu i kɛ ndɛ sɔ’n ti nanwlɛ. Afin kanga dilɛ’n, ɔ ti mianmianlɛ nin ɲrɛnnɛn wunlɛ sa trilili. Yɛle kɛ be min’m be bu be lufle.

2, 3. (a) ?Klist i kanga yolɛ’n ti junman m’ɔ leman ɲrun ɔn? (b) ?Kosan benin yɛ é wá tɛ́ be su like suanlɛ nga nun ɔn?

2 Zezi seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m bé yó kanga. I sɔ’n timan be ɲin ase gualɛ annzɛ be lufle bulɛ. Ɔ ti be kɔmin su manlɛ ɔ nin be sran bulɛ. Kwlaa naan b’a kun Zezi’n, ɔ seli kɛ ɔ́ mán sran kun junman. “Sran” sɔ’n yɛle “sran kpa nanwlɛfuɛ b’ɔ si ngwlɛlɛ’n.”​—Mat. 24:45-47.

3 Biblu’n i lika uflɛ nun’n, Zezi flɛli sran akpasua sɔ’n kɛ ‘like sunianfuɛ.’ (An kanngan Lik 12:42-44 nun.) Kɛ é sé yɛ’n, Klistfuɛ nga be su Ɲanmiɛn i osu w’a cɛ mɔ be ti akpasua sɔ’n i nunfuɛ’n, b’a sɔnman. Sanngɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n se e kɛ Ɲanmiɛn mannin i sufuɛ’m be kwlaa be ninnge wie mun kɛ be nian su. ?Ngue yɛle ninnge sɔ mun? ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu ninnge sɔ mun ɔn? Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun kosan sɔ’m be su tɛlɛ’n, maan e fa e ɲin e sie i junman nga laa blɛ nun’n like sunianfuɛ’m be di’n su.

JUNMAN NGA LIKE SUNIANFUƐ’M BE DI’N

4, 5. ?Laa blɛ nun’n, junman benin mun yɛ like sunianfuɛ’n di ɔ? An kan sran wie’m be ndɛ fa yiyi nun.

4 Laa blɛ nun’n, like sunianfuɛ’n ɔ nian awlo’n nun ninnge kwlaa nga be yo’n, ɔ nin i min’n i sa nun ninnge’m be su. Yɛle kɛ awlo’n nun ninnge siesielɛ’n ɔ nin kanga onga’m be su nianlɛ’n, ɔ nin like nga be fa sika’n be yo’n, i yɛ ɔ nian i kwlaa sɔ’n su ɔ. I wie yɛle Eliezɛr m’ɔ ti Abraamu i sufuɛ’n i liɛ’n. Abraamu fɛli i bo ninnge kpanngban’n wlɛli i bian sɔ’n i sa nun kɛ ɔ nian su. Atrɛkpa’n, i yɛ Abraamu buli i sran sunmɛnnin i Mezopotami lɔ kɛ ɔ ko ja bla mɛn i wa Izaaki’n niɔn.​—Bob. 13:2; 15:2; 24:2-4.

5 Zozɛfu m’ɔ ti Abraamu i anunman sian’n, ɔ niannin Potifali i awlo’n su. (Bob. 39:1, 4) I sin’n, kɛ Zozɛfu takali i bɔbɔ i awlo’n, sran kun kacili i ‘awlo’n sunianfuɛ.’ Bian sɔ’n yɛ ɔ sɔli Zozɛfu i niaan blu’m be nun ɔn. Asa’n, cɛn kun’n, Zozɛfu seli i kɛ ɔ fɛ i sika klowa’n fa wlɛ i i niaan’m be nun kun i bajɛ’n nun. Yɛ kɛ nga Zozɛfu fa kannin’n sa’n, awlo sunianfuɛ’n niannin su sɛsɛsɛ yoli. I kwlaa nga e kɛnnin i lɛ’n kle kɛ like sunianfuɛ’m be ti sran mɔ be min’n lafi be su kpa ɔ.​—Bob. 43:19-25; 44:1-12.

6. ?Junman benin yɛ asɔnun kpɛnngbɛn wie’m be di ɔ?

6 Kɛ afuɛ kpanngban kpa sinnin’n, akoto Pɔlu kannin kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be ‘nian Nyanmiɛn ninnge’m be su.’ (Tit 1:7) Be yɛ Ɲanmiɛn sieli be kɛ be niɛn ‘i bua fa’n’ su ɔ. Ɔ maan be dun asɔnun’n i ɲrun mmua. (1 Piɛ. 5:1, 2) Sanngɛ be junman’n ti wafawafa. Wie’m be nian asɔnun kunngba su. Wie mun be ti akpasua sunianfuɛ annzɛ nvle sunianfuɛ, be nian asɔnun kpanngban su. Yɛ wie mun ekun be di junman Betɛli i komite’n nun. Ɔ maan be nian asɔnun kwlaa nga be o nvle kun nun’n be su. Kannzɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be junman’n ɔ timan kun’n, sanngɛ ɔ fata kɛ be nian nun be di i kpa. Afin ɔ fata kɛ be “kan be junman’n i su ndɛ’n kle Nyanmiɛn.”​—Ebr. 13:17.

7. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn mannin be nga be timan asɔnun kpɛnngbɛn’n be like kɛ be nian su wie ɔ?

7 ?Yɛ aniaan nga be timan asɔnun kpɛnngbɛn’n be li? Akoto Piɛli klɛli fluwa mannin aniaan’m be ngba seli kɛ: “Kɛ bɔ Nyanmiɛn mannin amun ninnge wafa-wafa nga sran yo’n i wie’n, maan sran kun fɛ i liɛ nga Nyanmiɛn mɛnnin i’n ukɛ i wiengu.” (1 Piɛ. 1:1; 4:10) Ɔ maan kɛ mɔ Ɲanmiɛn ti kpa’n ti’n, ɔ mannin e ngba e ninnge wafawafa naan e fa uka e niaan mun. Ɔ kwla yo ngwlɛlɛ mɔ e si i’n, annzɛ ɔ kwla yo like wie mɔ e si i yo kpa mɔ e nin i fin e nin klun’n. I sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn mannin e mɔ e ti i sufuɛ’n e kwlaa e like kɛ e nian su. Kɛ mɔ ɔ bu e sran mɔ ɔ lafi e su’n, i ti yɛ ɔ yoli sɔ ɔ. Yɛ i sɔ m’ɔ yoli’n maan e ɲrun ba ɲan.

E TI ƝANMIƐN LIƐ

8. ?Ndɛ ja nsan nga be ti e cinnjin’n, be nun kun yɛle benin?

8 Siɛn’n, é wá kán ndɛ ja nsan m’ɔ fata kɛ e ɲin tran be su’n, be ndɛ. Be ti cinnjin kpa man e mɔ Ɲanmiɛn mannin e like kɛ e nian su’n. Ndɛ ja klikli’n yɛle kɛ e kwlaa e ti Ɲanmiɛn liɛ naan é wá kán junman nga e dili’n i ndɛ é klé i. Ndɛ sɔ’n, i ɲin fite Pɔlu i ndɛ nga ɔ klɛli’n nun. Ɔ klɛli i kɛ: ‘An di-man amun tiaun. Afin [Nyanmiɛn] toli amun gua kpan.’ Klist i mmoja nga e dunman nun ti’n ɔ guɛli i ase’n, yɛ Ɲanmiɛn fa toli e ɔ. (1 Kor. 6:19, 20) Ɔ maan kɛ mɔ e ti Zoova i liɛ’n ti’n, i mmla’m be su yɛ ɔ fata kɛ e fa ɔ. I mmla’m be kusu be su falɛ’n yoman ya. (Rɔm. 14:8; 1 Zan 5:3) Asa kusu’n, e ti Klist i sran. Ɔ ti su kɛ e le atin e yo ninnge kpanngban kɛ lalafuɛ like sunianfuɛ’m be sa. Sanngɛ nɛ́n i sɔ’n ti yɛ é yó e klunklo sa ɔ. Like nga be se e kɛ e yo’n yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ. I sɔ’n ti’n, kannzɛ junman nga be fa man e anuannzɛ’n nun’n ɔ ti dan sɛ’n, e ti Ɲanmiɛn nin Klist be kanga.

9. ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ kanga’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ di junman mɛn i min’n niɔn?

9 Zezi i ndɛ kun uka e naan y’a wun i wlɛ kɛ kanga’n yɛ ɔ fata kɛ ɔ di junman mɛn i min’n niɔn. Cɛn kun’n, ɔ kannin kanga kun i ndɛ kleli i sɔnnzɔnfuɛ mun. I waan kanga sɔ’n ko dili junman gua su lɔ naan w’a ba awlo. ?Kɛ kanga’n juli awlo’n, sran nga ɔ di junman mɛn i’n, ɔ́ wá sé i kɛ ɔ ‘bla wa tran ase di like’? Cɛcɛ o. “?Nán nga b’ɔ se i’n yɛlɛ kɛ ɔ tɔn like mɛn i, yɛ ɔ kaci i tralɛ’n naan ɔ fa aliɛ’n blɛ i maan ɔ di i liɛ ka naan i kusu a di i liɛ?” I ɔ. Kɛ ɔ́ sé i sɔ ɔ. Zezi fali sunnzun ase sɔ’n ɔ mannin e afɔtuɛ. I waan: “Amun kusu, kɛ an ko yo kwlaa nga be seli amun kɛ an yo’n, amún sé kɛ: ‘E ti kɛ junman difuɛ bɔ y’a yo-man like fi sa, nga be seli e kɛ e yo’n, yɛ e yoli-ɔ.’”​—Lik 17:7-10.

10. ?Ndɛ benin yɛ Biblu’n kannin m’ɔ kle kɛ, kɛ e mian e ɲin su Zoova’n, ɔ yo i fɛ ɔ?

10 Kɛ e mian e ɲin e su Zoova’n, ɔ yo i fɛ. Biblu’n wla e fanngan se kɛ: ‘Nyanmiɛn yo-man sa b’ɔ ti-mɛn i su’n, i wla fi-man junman nga an dili nin klolɛ nga an fa klo i’n.’ (Ebr. 6:10) Asa’n, like nga Zoova si kɛ i yolɛ tra e kpɛn’n, ɔ su seman e le kɛ e yo. Asa kusu’n, like nga ɔ se e kɛ e yo’n, e bɔbɔ e kpa yolɛ ti yɛ ɔ se e kɛ e yo ɔ. Sanngɛ sunnzun ase nga Zezi fali’n nun’n, ɔ seli kɛ kanga’n yoman like nga ɔ jɔ i bɔbɔ klun’n. I min’n i ninnge mun yɛ ɔ dun mmua yo ɔ. I sɔ’n kle e kɛ sran ng’ɔ fɛ i wun man Ɲanmiɛn’n, Ɲanmiɛn i ninnge liɛ mun yɛ ɔ fa dun i bɔbɔ i ninnge liɛ’m be ɲrun mmua ɔ. ?Sɛ ɔ yo i sɔ’n, nɛ́n i su ɔ?

LIKE NGA ZOOVA KUNNDƐ KƐ E KWLAKWLA E YO’N

11, 12. ?Kɛ mɔ e ti Ɲanmiɛn i kanga’n ti’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ yo ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ fataman kɛ e yo ɔ?

11 Ndɛ ja nɲɔn su’n yɛle kɛ, kɛ mɔ e kwlaa e di junman man Zoova’n, mmla kunngba’m be su yɛ e nanti ɔ. I yo, asɔnun’n nun junman wafa wie’m be o lɛ’n, be fa manman sran ngba. Sanngɛ ninnge wie’m be o lɛ’n m’ɔ fata kɛ e kwlakwla e yo ɔ. I wie yɛle e wiengu klolɛ’n. Kɛ mɔ e ti Klist i sɔnnzɔnfuɛ mɔ kusu e ti Zoova i Lalofuɛ’n ti’n, ɔ ti cinnjin kɛ e kwlakwla e klo e wun. Afin Zezi seli kɛ sɛ e klo e wun’n i lɛ nun yɛ sran’m bé wá sí kɛ e ti i sɔnnzɔnfuɛ ɔ. (Zan 13:35) Sanngɛ nán e niaan Zoova i Lalofuɛ’m be ngunmin yɛ ɔ fata kɛ e mian e ɲin e klo be ɔ. Ɔ fata kɛ e klo be nga be timan Zoova i Lalofuɛ’n wie. I sɔ’n ti mmla mɔ e ngba e kwla nanti su ɔ. Yɛ kusu, ɔ fata kɛ e kwlaa e nanti su.

12 Ɔ fata kɛ e nzuɛn’n yo kpa wie. I sɔ’n ti’n, e faman e wun e wlɛmɛn i ninnge nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n bu be fɔ’n be yolɛ’n nun. Pɔlu kannin ninnge sɔ’m be nun wie’m be ndɛ. Ɔ klɛli i kɛ: “Bla annzɛ bian kunndɛfuɛ mun, nin amuɛn sɔfuɛ mun, nin yasua bɔ be kunndɛ bla be yi bo annzɛ bla bɔ be kunndɛ bian be wun bo’n, nin yasua bɔ be kunndɛ be wiengu yasua’n, nin awiefuɛ mun, nin sran bɔ be nyin yi-man like’n, nin nzanboɛfuɛ mun, nin nzowa kpɛfuɛ mun, ɔ nin sran bɔ be de sran like wue kekle su’n, i sɔ sran liɛ mun Nyanmiɛn su sie-man be mlɔnmlɔn.” (1 Kor. 6:9, 10) Kannzɛ Ɲanmiɛn i mmla’m be su falɛ’n timan pɔpɔ’n, sanngɛ kɛ e fa be su’n, be yo e ye. I wie yɛle kɛ e yoman ninnge nga be kwla man e tukpaciɛ’n. Kpɛkun e nin e wiengu mun e nuan sɛ yɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun.​—An kanngan Ezai 48:17, 18 nun.

13, 14. ?Junman benin yɛ ɔ fata kɛ e kwlakwla e di ɔ? ?Ngue ti yɛ e kan Ɲanmiɛn ndɛ’n e kle sran mun ɔn?

13 E ti Ɲanmiɛn i sa nun sran. Ɔ maan sɛ be fa junman wie wla e sa nun’n, junman sɔ’n yɛ ɔ fata kɛ e di ɔ. ?Junman benin yɛ be fa wlali e sa nun ɔn? Ɲanmiɛn waan e kan ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n e kle e wiengu mun. Nanwlɛ’n i silɛ’n, ɔ ti like nanndoliɛ mɔ Ɲanmiɛn fa mannin e ɔ. (Mat. 28:19, 20) Pɔlu kannin junman sɔ’n i ndɛ. Ɔ klɛli i kɛ: ‘I sɔ’n ti, maan sran’m be si kɛ e ti Krist i ukafuɛ bɔ e nian like nga Nyanmiɛn fiɛli i sran’m be nyrun’n be su.’ (1 Kor. 4:1) Kɛ mɔ Pɔlu ti Ɲanmiɛn i sa nun sran’n ti’n, ɔ wunnin i kɛ junman nga be fa wlɛli i sa nun mɔ ɔ fata kɛ ɔ di’n ti wafa nɲɔn. I klikli’n yɛle kɛ ninnge nga “Nyanmiɛn fiɛli i sran’m be nyrun’n,” ɔ fata kɛ ɔ nian be su kpa. I nɲɔn su’n yɛle kɛ, kɛ nga e Min Zezi Klist fa kunndɛ sa’n, ɔ fata kɛ ɔ wlɛ i wun ase kan ninnge sɔ mɔ Ɲanmiɛn fiali be sran’m be ɲrun’n be ndɛ kle i wiengu mun.​—1 Kor. 9:16.

14 Klolɛ mɔ e klo sran mun’n i ti yɛ e kan Ɲanmiɛn ndɛ’n e kle be ɔ. Sanngɛ ɔ le aniaan kun nin i su sa. Zoova bɔbɔ si kɛ jasin fɛ’n i bolɛ’n nun’n, e kwlaa e kwlá diman junman kunngba’n. Ɔ maan nga mɔ kɛ e bɔbɔ e niɛn i sa’n e kwla yo’n, maan e mian e ɲin e yo. Sɛ e yo sɔ’n, ɔ́ klé kɛ e klo Ɲanmiɛn nin sran sakpa.

Ɔ TI CINNJIN KƐ E NIAN NUN E DI E JUNMAN’N I KPA

15-17. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ kanga kun yo sran mɔ be lafi i su ɔ, ɔ yo ye’n niɔn? (b) ?Sɛ kanga kun i nzuɛn’n timan kpa’n, i bo’n gúa sɛ mɛ́n i? Amun fa sunnzun ase kun yiyi nun.

15 Ndɛ ja kasiɛn nga é wá wún i siɛn’n, ɔ nin nɲɔn klikli nga e boli be su’n, be kɔ likawlɛ. Yɛle kɛ ɔ fata kɛ e yo sran m’ɔ sroman junman mɔ be fa be wla guɛ i su ɔ, ɔ yo ye ɔ. Maan amun bɔbɔ amun nian. ?Sɛ kanga kun si like kpanngban yo’n, sanngɛ sɛ i ɲin yiman sran naan ɔ ti fuɛnfuɛ’n, i wun kwla yo i min’n i fɛ? Ɔ si’ɛ. I sɔ’n kle kɛ ɔ ti cinnjin kɛ kanga’n nian nun di i junman’n kpa naan i min’n w’a bu i sran kpa. I ti’n, Pɔlu klɛli i kɛ: “Sa ng’ɔ ti cinnjin’n, yɛlɛ kɛ sran ng’ɔ nian ninnge su’n, ɔ yo sran kpa.” Maan e fa ndɛ sɔ’n e sie e klun kpa.​—1 Kor. 4:2.

16 Maan e fa sie e ti nun kpa kɛ sɛ e nian nun di junman’n, Ɲanmiɛn yí e ayɛ. Sanngɛ sɛ e ti fuɛn’n, e su ɲanman like fi. Ndɛ sɔ’n i ɲin fite talan’m be su sunnzun ase nga Zezi fali’n nun. Zezi waan kanga nga be min’n mannin be sika mɔ ‘be fa ko dili aata’n,’ be min’n yoli be mo kpɛkun ɔ cɛli be ninnge. Sanngɛ kanga nga w’a faman like nga i min’n mɛnnin i’n w’a yoman like fi’n, i min’n seli i kɛ ‘ɔ ti sran tɛ, ɔ ti fuɛnfuɛ,’ naan ‘ɔ lɛ-man nyanko.’ Be deli talan ng’ɔ o i sa nun’n kpɛkun be fuɛnnin i.​—An kanngan Matie 25:14-18, 23, 26, 28-30 nun.

17 Cɛn kun ekun’n, Zezi fali sunnzun ase uflɛ kleli kɛ kanga nga ɔ nianman nun diman junman’n, i bo’n su guaman kpa mɛnmɛn i. Ɔ seli kɛ: “Anyanbeunfuɛ kun lɛ i sran kun, ɔ niɛn i ninnge’m be su. Le kun be wa kan kleli i kɛ ɔ su saci i ninnge mun. Ɔ flɛli i, ɔ usɛli i kɛ: ‘?Nguɛ sa yɛ a yoli bɔ be wa kan kleli min nin-ɔn? Kan ɔ junman’n i nun ndɛ kle min, afin a su kwlá nian-man n ninnge’m be su kun.’” (Lik 16:1, 2) Kanga’n sacili i min’n i sa nun ninnge mun. I ti’n, i min’n waan ɔ́ fúɛn i. Maan e kusu, e fa ndɛ sɔ’n e fa tu e wun fɔ nun. Yɛle kɛ junman kwlaa nga be fa wla e sa nun’n, maan e nian nun e di i klanman.

NÁN MAAN E FA E LIƐ’N E SUNNZUN E WIENGU LIƐ’N

18. ?Ngue ti yɛ sɛ e fa e junman liɛ’n e sunnzun e wiengu’m be liɛ’n, ɔ timan kpa ɔ?

18 Kɛ mɔ e kwlakwla e ti kanga’n ti’n, ɔ ti cinnjin kɛ e bu junman nga e di’n i akunndan. I ti’n, maan e usa e wun kɛ: ‘?N ti junman difuɛ kpa?’ Sanngɛ sɛ i sɔ yolɛ nun’n, e fa e junman liɛ’n e fa sunnzun e wiengu’m be liɛ’n, ɔ cɛman naan y’a bu akunndan nga ɔ nin i fataman’n. I ti’n, Biblu’n se e kɛ: “Maan sran kun niɛn i bɔbɔ i nyoliɛ’n, sɛ ɔ wun kɛ ɔ ti kpa’n, ɔ́ yó i fɛ, ɔ maan ɔ su fa-man sran uflɛ liɛ’n sunnzun-mɛn i liɛ’n.” (Gal. 6:4) I sɔ’n ti’n, ɔ flunman kɛ e bu wafa nga e kwla di junman’n i kpa tra laa’n, i akunndan. Sɛ e yo i sɔ’n, e su diman tutre e buman e klun lɔ kɛ e di junman kpa tra e niaan mun. Annzɛ kusu e su bumɛn i kɛ e liɛ nga e yo’n timan like fi naan e sa sin w’a bubu e. Asa’n, nán maan e wla fi kɛ e su sa’n, ɔ kacikaci. I wie yɛle kɛ atrɛkpa’n tukpaciɛ wie su kle e yalɛ annzɛ kpɛnngbɛn yolɛ’n ti’n e wunman e wun fɛ. Annzɛ ɔ kwla yo ninnge uflɛ m’ɔ fata kɛ e yo be ɔ. Annzɛ kusu’n, ɔ kwla yo kɛ e kwla di junman’n i kpa ekun tra laa’n. Sɛ amun nian naan siɛn’n amun kwla uka amun junman’n su’n, é wlá amun fanngan kɛ amun yo.

19. ?Sɛ e kunndɛ kɛ é dí asɔnun’n nun junman kun, naan sanngɛ be nin a fa manman e’n, ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e sa sin bubu e ɔ?

19 Ɔ ju wie kusu’n, e kunndɛ kɛ é dí asɔnun’n nun junman kun. Sanngɛ be nin a fa manman e. Atrɛkpa’n e kunndɛ kɛ é yó asɔnun kpɛnngbɛn annzɛ é íjɔ nzra nun aɲia dandan’m be bo lɔ. Sɛ e mian e ɲin naan e yia ninnge nga ɔ fata kɛ e yia be nuan’n naan b’a fa junman sɔ’m b’a wla e sa nun’n, ɔ ti kpa. Sanngɛ sɛ ɔ yo e kɛ blɛ nga ɔ fata kɛ be fa junman’n be man e’n w’a ju naan be fali junman’n be mannin aniaan uflɛ’n, nán maan e sa sin bubu e. Afin atrɛkpa’n ndɛ wie’m be ti’n, ɔ fata kɛ e tra e awlɛn e minndɛ kan ekun. Sɛ e tra e awlɛn e minndɛ kan naan i sin’n be fa junman’n be wla e sa nun’n, e bɔbɔ é wún i wlɛ kɛ e awlɛn tralɛ’n w’a yoman ngbɛn. I wie yɛle Moizi i liɛ’n. Yɛle kɛ blɛ kun nun’n, Moizi buli i kɛ ɔ kwla de Izraɛlifuɛ mun Eziptifuɛ’m be sa nun. Kusu nn ɔ nin a tinman. Afuɛ 40 dun mmua sinnin kwlaa naan w’a kwla junman sɔ’n i di. Ɔ maan ɔ ɲannin blɛ kaka fa suannin ayeliɛ kpa wie’m be nglo yilɛ. I sɔ’n ukɛli i kpa afin Izraɛlifuɛ’m be ti ɲin keklefuɛ kpa. Be bli be ɔ, ɔ bliman. Maan Moizi i ndɛ sɔ’n ka e klun kpa.​—Yol. 7:22-25, 30-34.

20. ?Afɔtuɛ benin yɛ Zonatan i su ndɛ’n man e ɔ?

20 Ɔ ju wie kusu’n, be su faman junman nga e ɲin o i sin’n be wlaman e sa nun le. I wie yɛle Zonatan liɛ’n. Ɔ ti famiɛn Saili i wa. Ɔ maan sɛ Saili nunman lɛ kun’n, i yɛ ɔ fata kɛ ɔ kaci Izraɛli nvle’n i su famiɛn’n niɔn. Sanngɛ nɛ́n i yɛ Ɲanmiɛn fɛli i ɔ. Davidi mɔ i kaan trɛ i’n yɛ Ɲanmiɛn fɛli i ɔ. ?Ɔ yoli Zonatan sɛ? W’a fa yoman ndɛ. I kpa bɔbɔ’n, kannzɛ be waan bé kún i’n, ɔ suannin Davidi bo. Ɔ seli i kɛ: “Wɔ yɛ á yó Izraɛl famiɛn nin-ɔn. N kusu ń yó wɔ mantanfuɛ.” (1 Sam. 23:17) Ɔ maan Zonatan w’a fɛmɛn i ɲin w’a ciman Davidi kɛ i si fa yoli’n sa, sanngɛ ɔ loli i wun. ?Afɔtuɛ benin yɛ ndɛ sɔ’n man e ɔ? Yɛle kɛ sɛ e ɲin o asɔnun’n nun junman wie i sin naan b’a fa manman e’n, nán maan e fa e ɲin ci aniaan nga be mɛnnin i junman’n. Sanngɛ junman nga ɔ o e sa nun’n, maan e mian e ɲin e di i kpa. Maan e lafi su kɛ mɛn klanman nun’n, like kpa kwlaa nga Zoova i sufuɛ’m be ɲin o i sin’n, Zoova ɔ́ wá fá mán be.

21. ?Junman nga Ɲanmiɛn mannin e kɛ e di’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu i ɔ?

21 E ti kanga sɔ. Sanngɛ wafa nga mɛn’n nun be kle kanga’m be nun mɔ be mian be kplɔlɔlɔ’n, be yoman e sɔ kaan sa. E liɛ’n, be bu e sran lelele. Afin mɛn nga i awieliɛ blɛ nga e o nun yɛ’n nun’n, be fali jasin fɛ’n bolɛ junman’n be wlali e sa nun. Kɛ mɛn nga ko sin’n, e su diman junman sɔ’n kun. Asa’n, junman fanunfanun nga Zoova fa wlali e sa nun’n, i dilɛ’n nun’n, ɔ tintinman e su. I sɔ’n ti’n, maan e yo sran m’ɔ si like su nian kpa. Kpɛkun Zoova m’ɔ ti mɛn wunmuan’n nun sran danfuɛ’n i sulɛ mɔ e su i’n, maan ɔ yo e aɲrunɲan like titi.

[Kosan mun]

[Foto, bue 20]

Junman nga Ɲanmiɛn mannin e’n, e nian nun e di.