1. (a) ?Kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, ngue yɛ Zoova i sufuɛ’m be si kɛ i yolɛ’n ti kpa ɔ? (b) ?Kosan benin yɛ like suanlɛ nga wá tɛ́ su ɔ?

 ƝANMIƐN i sufuɛ’m be si kɛ be wiengu’m be like klelɛ’n, ɔ ti kpa. I wie yɛle Abraamu liɛ’n. Kɛ ɔ tili i kɛ b’a tra Lɔtu’n, ɔ fɛli i “sufuɛ nga be [‘kleli be alɛ kunlɛ’n,’ NW]” naan b’a ko de Lɔtu. (Bob. 14:14-16) Famiɛn Davidi blɛ su’n, be nga be to jue Ɲanmiɛn i sua’n nun’n, “be suannin Nyanmiɛn manmanlɛ jue mun” kpa. (1 Nyo. 25:7) Andɛ’n, e nin Satan nin i minniɛn mun e kun. (Efɛ. 6:11-13) Asa ekun’n, e kplin e ɲin e kan Zoova i ndɛ e kle e wiengu mun. (Ebr. 13:15, 16) Laa’n, be kleli Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be ninnge’m be yolɛ. E kusu, kɛ ɔ ko yo naan e nin Satan y’a kwla kun naan y’a kwla bo jasin fɛ’n, ɔ fata kɛ be kle e ninnge’m be yolɛ. Asɔnun’n nun’n, asɔnun kpɛnngbɛn mun yɛ Zoova mannin be junman kɛ be kle be wiengu’m be like ɔ. (2 Tim. 2:2) ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn wie’m be kleli aniaan yasua’m be like naan be kusu b’a kwla nian asɔnun’n i lika ɔ? Like suanlɛ nga wá tɛ́ su.

2. (a) ?Ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun kwla yo i kwlaa naan w’a kle aniaan kun i junman wie’m be dilɛ ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’n yo sɔ ɔ?

² Asɔnun kpɛnngbɛn mun, amun ti kɛ fie difuɛ sa. Wie liɛ’n, fie difuɛ’n guɛ i fie’n nun anglɛ naan like ng’ɔ́ wá lúa’n, w’a yo kpa naan w’a su mma kpanngban. I sɔ wie yɛ amun kwla yo ɔ. Yɛle kɛ, kwlaa naan amun a kle aniaan kun i junman wie’m be dilɛ’n, amun nin i be koko Biblu’n nun ndɛ wie’m be su yalɛ. I liɛ’n, ɔ́ fɛ́ i ɲin síe i like nga amun su kle i yolɛ’n su.​—1 Tim. 4:6.

3. (a) ?Wafa sɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun kwla jran Mark 12:29, 30 su kle aniaan kun i like ɔ? (b) ?Sɛ asɔnun kpɛnngbɛn’n nin aniaan’n be srɛ Zoova likawlɛ’n, wafa sɛ yɛ i bo’n kwla gua ɔ?

³ Asɔnun kpɛnngbɛn, sran nga a kunndɛ kɛ á klé i Ɲanmiɛn i junman wie’m be dilɛ’n, ɔ fata kɛ a si i. Ɔ fata kɛ a si wafa nga i mɛn dilɛ’n nun’n, ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn sie i’n. I sɔ’n ti’n, a kwla usɛ i kɛ: “?Kɛ ɔ fin cɛn mɔ a fali ɔ wun mannin Zoova’n, wafa sɛ yɛ a kle kɛ ɔ mɛn dilɛ’n timan kɛ laa’n sa ɔ?” Kosan kɛ ngalɛ sa’n, ɔ kwla yo maan wafa nga e tu e klun e su Zoova’n, amun koko i su yalɛ. (An kanngan Mark 12:29, 30 nun.) Kɛ amun wie yalɛ koko’n, amun kwla srɛ Zoova likawlɛ kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man aniaan’n naan like nga a su kle i’n, ɔ fɛ i ɲin sie su. Sɛ aniaan’n ti ɔ Ɲanmiɛn srɛlɛ sɔ’n, ɔ́ wlɛ́ i fanngan. Ɔ maan, ɔ́ dí junman nga a su kle i’n i kpa.

4. (a) ?Sa benin wie mun yɛ Biblu’n kan be ndɛ mɔ asɔnun kpɛnngbɛn kun nin aniaan’n be kwla koko su yalɛ ɔ? (b) ?Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun klé aniaan kun i like’n, ngue yɛ ɔ kunndɛ kɛ aniaan’n sɔ’n yo ɔ?

⁴ Kɛ á bó aniaan’n i like klelɛ bo’n, a nin i be koko sa wie mɔ Biblu’n kan be ndɛ’n be su yalɛ. Naan ɔ wun i wlɛ kɛ, ɔ fata kɛ ɔ yo wun ase kanfuɛ nin sran mɔ be kwla lafi i su’n, yɛ maan sran ukalɛ yo i fɛ. (1 Fam. 19:19-21; Nee. 7:2; 13:13; Yol. 18:24-26) Nzuɛn sɔ’m be nglo yilɛ’n ti cinnjin kpa. Afin i sɔfuɛ’n, ɔ fɛ i ɲin sie junman nga be kle i’n su kpa. Ɔ maan, ɔ kwla si i di ndɛndɛ. Be flɛ Aflansi lɔ asɔnun kpɛnngbɛn kun kɛ Zan Klodu. Ɔ seli kɛ: “Like nga n kunndɛ’n yɛle kɛ aniaan nga n kle i like’n, ɔ fa ajalɛ ng’ɔ taka Ɲanmiɛn Ndɛ’n su’n. Kɛ e nin i é kánngan Biblu’n nun ndɛ wie’m be nun’n, n fa blɛ n yiyi nun naan ɔ wun Ɲanmiɛn i “mmla’n b’ɔ be yo nyɛnmɛn’n,” be wlɛ.” (Jue. 119:18) ?Ngue ekun yɛ a kwla yo naan w’a wla aniaan mɔ a su kle i like’n i fanngan kpa ɔ?

5. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ amun nin aniaan’m be koko like nga be sunnzun kɛ cɛn wie lele bé yó’n i su yalɛ ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ kɛ aniaan’m be ti gbanflɛn kan’n, yɛ ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle be ninnge’m be yolɛ ɔ? (An nian ja ngua lɔ nzɔliɛ’n.)

⁵ Asɔnun kpɛnngbɛn, usa aniaan’n kɛ Zoova i junman benin yɛ ɔ sunnzun kpa kɛ cɛn wie lele ɔ́ dí ɔ. Sɛ ɔ wunman kun kanman’n, fɛ i ɲin sie i junman trele kun m’ɔ kwla di’n su. Kpɛkun, junman nga a sunnzunnin kɛ á dí mɔ a kwla dili’n, kɛn i su aklunjuɛ nga a dili’n i ndɛ juejue su kle aniaan’n. I sɔ yolɛ’n timan kekle. Yɛ ɔ kwla yo aniaan’n i ye kpa. Be flɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun kɛ Viktɔlu. Ɔ ti atin bofuɛ, yɛ ɔ tran sran ble mɛn’n nun. Ɔ seli kɛ: “N gbanflɛn nun’n, asɔnun kpɛnngbɛn kun usali min kosan wie mun. I waan n kan like nga cɛn wie lele n kunndɛ kɛ ń yó’n, i ndɛ. Kosan ng’ɔ usali min’n ti’n, m ma buli Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ akunndan.” Asɔnun kpɛnngbɛn nga be si be junman’n i di kpa’n, be wun i wlɛ kɛ, kɛ aniaan’m be ti gbanflɛn kan’n, yɛ ɔ fata kɛ be bo be like klelɛ bo ɔ. Asɔnun’n i nun junman nga be kwla di’n, amun fa man be. I liɛ’n, kɛ bé ɲín’n, bé bú Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ  akunndan. Ɔ maan, be ɲin su tranman mɛn’n nun ninnge’m be su.​—An kanngan Jue Mun 71:5, 17 nun. a

6. ?Sran like klelɛ’n i wun ajalɛ kpa benin yɛ Zezi kle asɔnun kpɛnngbɛn mun ɔn?

⁶ Sɛ a fa aniaan’n i ɲin sie i junman kun su’n, ɔ ti kpa. Sanngɛ, like nga ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ be di junman sɔ’n, yiyi nun kpa kle i wie. I sɔ yɛ Zezi m’ɔ ti like klefuɛ dan’n, ɔ yoli ɔ. Ɔ seli i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ be ko bo jasin fɛ’n. Sanngɛ, like nga ti yɛ ɔ fata kɛ be di junman sɔ’n, ɔ dun mmua kɛnnin i ndɛ kleli be wie. Zezi seli kɛ: “Nyanmiɛn mannin min atin kɛ n sie nyanmiɛn su lɔ nin asiɛ’n su ninngeʼn kwlaa. I sɔ’n ti, an wɔ ko kle nvle-nvle kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ.” (Mat. 28:18, 19) ?Asɔnun kpɛnngbɛn mun, wafa sɛ yɛ amun kwla nian Zezi i ajalɛ’n su ɔ?

7, 8. (a) ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla nian Zezi i sran like klelɛ’n su ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ aniaan nga amun kle i like’n i mo yolɛ’n ti kpa ɔ? (c) ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla kle aniaan yasua’m be like ekun ɔn? (An nian kuku nga be flɛ i “ Like nga amun kwla yo naan aniaan yasua’m b’a kwla nian asɔnun’n i lika wie’n” nun.)

⁷ Sɛ a man aniaan kun i junman kɛ ɔ di’n, fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n kle i like nga ti yɛ junman sɔ’n i dilɛ’n ti cinnjin’n. I liɛ’n, ɔ́ wún i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn i junman yɛ ɔ su di ɔ. Wienun ɔn, a se aniaan’n kɛ ɔ cuancuan Ɲanmiɛn Sielɛ sua’n i ɲrun naan lika’n yo yɛin titi. I lɛ’n nun’n, a kwla fa aniaan’n i ɲin sie i Tit 2:10 su. Kpɛkun, wafa nga junman sɔ’n i dilɛ’n ti’n, sran’m be kwla “bu e Defuɛ Nyanmiɛn’n i ndɛ nga e kle’n i ndɛ kpa sa’n kwlaa” nun’n, yiyi nun kle i. Asa ekun’n, wafa nga junman sɔ’n i dilɛ’n kwla yo aniaan oke’m be ye’n, se i kɛ ɔ bu i akunndan. Sɛ a nin aniaan’n be koko yalɛ kɛ ngalɛ sa’n, ɔ su bumɛn i kɛ ɔ su di mianmianlɛ junman. Sanngɛ, ɔ́ bú i junman’n i su mmlusuɛ nga aniaan’m bé ɲɛ́n i’n i akunndan. Ɔ maan, ɔ́ dí i su aklunjuɛ.

⁸ Junman’n i dilɛ wafa nga a kleli aniaan’n, sɛ ɔ nian su di’n, yo i mo. Mo yolɛ’n man sran wunmiɛn. Ɔ ti kɛ nzue mɔ be fa gua like mɔ b’a lua’n su sa. Nzue sɔ’n ti’n, like’n yo kpa.​—An nian Matie 3:17 nun.

9. (a) ?Lika wie’m be nun’n, ngue yɛ i yolɛ’n ti kekle man asɔnun kpɛnngbɛn wie mun ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ Zoova junman’n i dilɛ’n, ɔ timan gbanflɛn wie’m be cinnjin dan ɔn?

⁹ Gbanflɛn nga be le afuɛ 20 tra su annzɛ 30 tra su’n, be o asɔnun’m be nun. Sanngɛ lika wie’m be nun’n, wafa nga asɔnun kpɛnngbɛn’m bé yó naan gbanflɛn sɔ’m b’a di  junman kpa asɔnun’n nun’n, ɔ timan pɔpɔ be sa nun. Asɔnun kpɛnngbɛn mɔ be fin nvle kɔe 20 nun’n, be kannin sa nga ti yɛ gbanflɛn wie’m be kunndɛman kɛ bé dí asɔnun’n nun junman’n. Be nun wie’m be seli kɛ, gbanflɛn’m be ayeliɛ sɔ’n fin be si nin be nin mun. Yɛle kɛ, be bakan nun’n, be si nin be nin’m b’a wlaman be fanngan kɛ be di Zoova i junman’n. Gbanflɛn nga be kunndɛli kɛ bé dí Zoova i junman kusu’n, be si nin be nin’m be wlali be fanngan kɛ be di suklu dan, annzɛ be kunndɛ junman dan be di. Ɔ maan, Zoova junman’n i dilɛ’n, ɔ timan gbanflɛn sɔ’m be cinnjin dan.​—Mat. 10:24.

10, 11. (a) ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun kwla yo naan blɛblɛblɛ aniaan kun w’a klo asɔnun’n nun junman dilɛ ɔ? (b) ?Biblu’n nun ndɛ mma benin mun yɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun nin aniaan yasua kun be kwla koko su yalɛ ɔ? (c) ?Sɛ be yo sɔ’n, wafa sɛ yɛ i bo’n kwla gua ɔ? (An nian ja ngua lɔ nzɔliɛ’n.)

¹⁰ Sɛ a wun kɛ asɔnun’n i nun junman’n i wie dilɛ’n yoman aniaan kun fɛ’n, tra ɔ awlɛn ukɛ i blɛblɛblɛ. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, ɔ kwla kaci. Sran ng’ɔ ta waka’n, ɔ kwla yo maan blɛblɛblɛ waka’n ɲin trolo. I wafa kunngba’n, a kwla yo maan blɛblɛblɛ aniaan’n klo asɔnun’n i nun junman’m be dilɛ. ?Wafa sɛ yɛ a kwla yo ɔ?

¹¹ Aniaan nga a kle i like’n, fɛ i yo ɔ janvuɛ. Kle i kɛ ɔ kwla di asɔnun’n i nun junman wie mun. A nin i be tran ase cɛn kun. Kpɛkun, amun koko Ɲanmiɛn Ndɛ’n su yalɛ naan i wun m’ɔ fa mannin Zoova mɔ be yoli i batɛmu’n, ɔ bu i akunndan. (Aku. 5:4; Eza. 6:8; Mat. 6:24, 33; Lik 9:57-62; 1 Kor. 15:58; 2 Kor. 5:15; 13:5) A kwla usɛ i kɛ: ‘?I nun mɔ á fá ɔ wun mán Zoova’n, ngue yɛ a tali nda kɛ á yó mɛ́n i ɔ? ?Kɛ be yoli ɔ batɛmu’n, a bu i kɛ i sɔ’n yoli Zoova sɛ?’ (Nya. 27:11) ‘?Yɛ Satan li, a bu i kɛ i sɔ’n yoli i sɛ?’ (1 Piɛ. 5:8) Biblu’n nun ndɛ kɛ ngalɛ sa’m be su yalɛ kokolɛ’n, ɔ kwla wluwlu aniaan’n i wun kpa.​—An kanngan Ebre Mun 4:12 nun. b

12, 13. (a) ?Ngue yɛ Elize kunndɛli kɛ ɔ́ yó i titi ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ Zoova yrali Elize su ɔ?

¹² Aniaan gbanflɛn mun, amun niaan’m be mian amun wun kpa. ?Sanngɛ, ngue yɛ amún yó naan amun a kwla di Ɲanmiɛn junman’n i kpa ɔ? Kɛ ɔ ko yo naan amun a wun i wlɛ’n, é wá kán laa Ɲanmiɛn i sufuɛ gbanflɛn kun i ndɛ. Be flɛ i kɛ Elize.

¹³ Le kun’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Eli seli gbanflɛn sɔ’n kɛ ɔ su i su. Sa sɔ’n juli i afuɛ kɔe 3.000 yɛ. Elize w’a sisimɛn i bo, ɔ suli Eli su afuɛ kɔe nsiɛn. Yɛ ɔ dili junman kpanngban mannin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n. (2 Fam. 3:11) Eli kusu kleli i junman wie’m be dilɛ. Kɛ Eli wunnin kɛ ɔ su wa wie junman nga Ɲanmiɛn fa mɛnnin i Izraɛli lɔ’n i di’n, ɔ seli Elize kɛ ɔ yaci i su sulɛ. Sanngɛ, Elize tɛli i su kpɛ nsan kɛ: “N su kpɔciman wɔ mlɔnmlɔn.” Nanwlɛ, Elize kunndɛli kɛ ɔ́ sú i like klefuɛ’n i su tititi. I ayeliɛ sɔ’n ti’n, Zoova yrɛli i su. Yɛle kɛ, kɛ Zoova maan seke kun mán Eli su kɔ́ nglo’n, Elize wunnin nun.​—2 Fam. 2:1-12.

14. (a) ?Wafa sɛ aniaan gbanflɛn’m be kwla nian Elize i ayeliɛ’n su ɔ? (b) ?Sɛ aniaan gbanflɛn kun kle kɛ be kwla lafi i su’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gúa ɔ?

¹⁴ ?Aniaan gbanflɛn mun, wafa sɛ yɛ amun kwla nian Elize i ayeliɛ’n su ɔ? Junman kwlaa nga be fa man amun’n, kannzɛ junman sɔ’n leman ɲrun’n, nán amun sisi amun bo, amun di. Maan ɔ kpɛn amun klun titi kɛ sran nga be kle amun like’n, be ti amun janvuɛ. Amun se be kɛ like nga be kle amun’n, ɔ yo amun fɛ naan amun kunndɛ  kɛ be kle amun like titi. Sanngɛ, like ng’ɔ ti cinnjin’n, yɛle kɛ like nga be kle amun’n, amun nian su be yo i sɛsɛsɛ. Sɛ amun yo sɔ’n, amún klé kɛ be kwla lafi amun su. Yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m bé wún i wlɛ kɛ, sɛ be man amun junman wie mun ekun’n, ɔ ti Zoova klun su.​—Jue. 101:6; an kanngan 2 Tim. 2:2 nun.

15, 16. (a) ?Wafa sɛ yɛ Eli kleli kɛ i ɲin yi i like klefuɛ’n niɔn? (An nian desɛn ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.) (b) ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ onga’m be ɲin yili Elize ɔ?

¹⁵ Elize i wun ndɛ’n kle e like cinnjin kpa kun ekun. Yɛle kɛ, ɔ fata kɛ aniaan yasua’m be ɲin yi asɔnun kpɛnngbɛn mun. Cɛn kun’n, Eli nin Elize be ko wunnin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ wie mɔ be o Zeriko lɔ’n be wun. I sin’n, be nɲɔn’n be ɔli Zurdɛn’n i nuan lɔ. Kɛ be juli lɔ’n, “Eli fɛli i tralɛ dan’n, ɔ nyɔnnyɔnnin i naan w’a fa fin nzue’n su. Yɛ nzue’n nun kpacili ɔ, bue kun o wa, bue kun o wa.” Be sinnin aunnɲan siɛ’n su be ja nun ɔli. Kɛ bé “kɔ́ [nn] bé kókó” yalɛ. Ndɛ kwlaa nga Eli kán’n, Elize sieli i su i nuan bo. Elize w’a semɛn i wun kɛ ɔ si like ngba. Kɛ seke’n mannin Eli su ɔli’n, Elize sɛli i sin Zurdɛn’n i nuan lɔ. Ɔ fali Eli i tralɛ ng’ɔ yili i ase’n finnin nzue’n su. Ɔ seli kɛ: “?Anannganman b’ɔ ti Eli i Nyanmiɛn’n wo nin?” Kpɛkun nzue nun kpacili bue nɲɔn wie, bue kun o wa, bue kun o wa.​—2 Fam. 2:8-14.

¹⁶ Maan amun sie i nzɔliɛ kɛ atrɛ nga Eli yili’n, i kunngba’n yɛ Elize yili ɔ. ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ? Elize w’a bumɛn i kɛ, w’a sin Eli ja nun naan siɛn’n, ɔ kwla yo ninnge mun i bɔbɔ i liɛ’n su. Sanngɛ, like nga Eli yoli’n, yɛ ɔ niannin su yoli ɔ. I lɛ’n nun’n, Elize kleli kɛ i ɲin yi sran ng’ɔ kleli i like’n. I sɔ’n ti’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ onga’m be ɲin yili i wie. (2 Fam. 2:15) Elize dili Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ junman’n lele afuɛ 60. Blɛ sɔ’n nun’n, Zoova maan Elize yili atrɛ kpanngban trali Eli. ?Ngue yɛ i sɔ’n kle aniaan nga be su kle be ninnge’m be yolɛ’n mun ɔn?

17. (a) ?Wafa sɛ yɛ gbanflɛn’m be kwla nian Elize i ayeliɛ’n su ɔ? (b) ?Blɛ ng’ɔ ti su’n i su’n, ngue yɛ Zoova maan gbanflɛn nga be ɲin yi be like klefuɛ mun’n, bé kwlá yó ɔ?

¹⁷ Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be man amun junman’n, nán amun se kɛ amún yó i amun bɔbɔ amun liɛ’n su. Sanngɛ, wafa nga be dili junman sɔ’n laa’n, amun nian su be di. Sɛ ɔ fata kɛ be kaci ninnge’m be yolɛ wafa’n, anuannzɛ’n annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn mun yɛ bé fɛ́ i wun ajalɛ ɔ. Elize niannin Eli i ninnge yolɛ wafa’n su titi. I lɛ’n nun’n, ɔ kleli kɛ i ɲin yi Eli. I sɔ m’ɔ yoli’n ti’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ onga’m be lafili i su. Amun kusu, wafa nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be nian Ɲanmiɛn ndɛ’n su be di be junman’n, amun nian su yo. Sɛ amun yo sɔ’n, aniaan’m be kwlakwla, i bla o, i yasua o, bé láfi amun su. (An kanngan 1 Korɛntfuɛ Mun 4:17 nun.) Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun mɔ amún sí junman’n i di’n, amun kwla fa ajalɛ wie mun naan asɔnun’n w’a yo ninnge mun kɛ Zoova i anuannzɛ’n kunndɛ’n sa. Kpɛkun, blɛ ng’ɔ ti su’n i su’n, Zoova yrá amun su kɛ ɔ fa yrali Elize su’n sa. Yɛle kɛ, amún kwlá dí i junman kpanngban kpa trá amun like klefuɛ mun bɔbɔ.​—Zan 14:12.

18. ?Sɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle aniaan yasua’m be like naan be kusu be nian su kpa’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gúa ɔ?

¹⁸ Asɔnun kpɛnngbɛn mun, e lafi su kɛ afɔtuɛ nga be o like suanlɛ nga nin ng’ɔ sinnin lɛ’n be nun’n, amún nían su bé klé aniaan yasua’m be like. Aniaan yasua mun, e lafi su kɛ amun kusu amún kplín su kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle amun like naan amún nían asɔnun’n i lika. Sɛ amun yo sɔ’n, asɔnun’m be kwlaa bé yó kpa. Kpɛkun, ɲrɛnnɛn dan blɛ’n nun’n, e tinuntinun é kwlá jrán kekle.