?Ngue ti yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be diman awuliɛ cɛn mun-ɔn?
Zoova i Lalofuɛ’m be diman awuliɛ cɛn mun afin cɛn sɔ’n i dilɛ jɔman Ɲanmiɛn klun. Kannzɛ Biblu’n kɛnmɛn i trele kɛ nán e di awuliɛ cɛn mun’n, sanngɛ sa wie’m be uka e naan y’a si like ng’ɔ fata kɛ e yo’n. Asa’n, ɔ uka e naan y’a si akunndan nga Ɲanmiɛn i bu i cɛn sɔ’n i dilɛ’n su’n. Maan e kan cɛn dilɛ sɔ’n i su sa nnan nin be su ndɛ nga Biblu’n kan’n be ndɛ.
Be nga be suman Ɲanmiɛn’n be yɛ be di be awuliɛ cɛn’n niɔn. Fluwa kun kannin cɛn sɔ’n i dilɛ i ndɛ seli kɛ be nga be di cɛn sɔ’n be lafi su kɛ kɛ sran kun i awuliɛ cɛn’n ju’n, “aolia nun sran tɛtɛ’m be kwla yo i abɔlɛ annzɛ sa wie’m be kwla ɲɛn i.” Ɔ maan kɛ “i janvuɛ’m be yɛ i wun mɔ be bo muae be mɛn i’n i sɔ’n sɛsɛ i.” (Fluwa Funk & Wagnalls Standard Dictionary of Folklore, Mythology, and Legend.) Fluwa kun ekun seli kɛ laa nun’n, kɛ be wu ba kun be klɛ i awuliɛ cɛn’n be sie. ‘I sɔ’n uka be naan sɛ é kwlá sé’n b’a kwla yi ba sɔ’n i wun wunnzue. I sɔ’n taka ndɛ nga be nga be nian nzraama’m be yi wunnzue’n be kan’n su.’ Fluwa kunngba’n seli ekun kɛ “sran’m be bu i kɛ buzi nga be fita su awuliɛ cɛn’n i dilɛ’n i bo’n, ɔ kwla yo maan sran’n ɲan like ng’ɔ kunndɛ’n.” (Fluwa The Lore of Birthdays)
Biblu’n se kɛ ɔ fataman kɛ e yi atrɛ annzɛ e yi wunnzue annzɛ e sɔ amuin annzɛ kusu e yo i “wunsu sa tɛtɛ wie mun.” (Mmla’n 18:14; Galasifuɛ Mun 5:19-21) I kpa bɔbɔ’n, like nga ti yɛ Ɲanmiɛn buli Babilɔninfuɛ’m be fɔ’n yɛle kɛ be yi wunnzue. (Ezai 47:11-15) Zoova i Lalofuɛ’m be kunndɛman like kwlaa nga sran’m be yo be’n be finwlɛ’n. Sanngɛ kɛ Biblu’n kan sa kun i ndɛ weinwein kɛ nga sa’n, be ɲin kpaman su.
Klisifuɛ klikli’m b’a diman awuliɛ cɛn. Fluwa kun seli kɛ “Klisifuɛ klikli’m be ɲrun’n, awuliɛ cɛn dilɛ’n ti be nga be suman Ɲanmiɛn’n be nzuɛn.” (The World Book Encyclopedia) Biblu’n kle weiin kɛ ɔ fata kɛ Klisifuɛ’m be kwlaa be nian akoto mun nin Klisifuɛ onga nga Zezi kleli be like’n be ajalɛ’n su.—2 Tesalonikifuɛ Mun 3:6.
Cɛn kunngba cenje nga be seli Klisifuɛ’m be kɛ be di’n, ɔ timan awuliɛ, ɔ ti Zezi i wie cɛn. (Liki 22:17-20) Ɔ fataman kɛ ndɛ sɔ’n bo e nuan, afin Biblu’n se kɛ “sran’n i wie cɛn’n i kpa tra i awuliɛ cɛn’n.” (Akunndanfuɛ’n 7:1) Lele nin i kɛ Zezi fá wú’n ɔ ɲannin dunman kpa Ɲanmiɛn ɲrun. I sɔ’n ti yɛ i wie cɛn’n ti cinnjin trɛ i awuliɛ cɛn’n niɔn.—Ebre Mun 1:4.
Biblu’n w’a kanman Ɲanmiɛn i sufuɛ kun m’ɔ dili i awuliɛ cɛn’n i ndɛ. Nán kɛ be wla fili su ti-ɔ. Afin Biblu’n kan sran nɲɔn mɔ be dili be awuliɛ cɛn’n be ndɛ. Sran sɔ’m be timan Ɲanmiɛn i sufuɛ. Asa’n, wafa nga Biblu’n kannin cɛn sɔ’n i dilɛ’n i ndɛ’n ɔ kle kɛ ɔ timan kpa.—Bo Bolɛ 40:20-22; Marki 6:21-29.
?Kɛ mɔ Zoova i Lalofuɛ’m be mma’m be diman be awuliɛ cɛn’n ti’n, ɔ yo be kɛ like kpa wie su sin be sin?
Siɛ nin niɛn kpa’m be nian be mma’m be lika kpa. I sɔ yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be kusu be yo-ɔ. Afuɛ nuan wunmuan nun’n be kle kɛ be klo be mma mun. Yɛle kɛ be cɛ be mma’m be like yɛ be bɔbɔ nin be mma mun ɔ nin be janvuɛ’m be yia be yiyi be ɲin su likawlɛ. Be mian be ɲin be nian Ɲanmiɛn i ajalɛ’n su. Yɛle kɛ be sisiman be bo naan b’a fa ninnge kpakpa b’a man be mma mun. (Matie 7:11) Ɔ maan ɔ yoman be mma’m be kɛ like kpa su sin be sin. Ndɛ nga be nun wie’m be kannin’n kle sɔ weiin.
Tamin m’ɔ le afuɛ 12 seli kɛ: “Kɛ a siman kɛ bé wá cɛ́ ɔ like mɔ be fa fu ɔ nun’n i sɔ’n yo fɛ kpa.”
Glegori m’ɔ le afuɛ 11 seli kɛ: “Kannzɛ bɔbɔ min si nin min nin be cɛman min like min awuliɛ cɛn’n nun’n, sanngɛ be cɛ min like blɛ uflɛ nun. Kɛ be fa fu min nun’n ɔ yo min fɛ kpa.”
Eriki m’ɔ le afuɛ 6 seli kɛ: “?A bu i kɛ miniti blu, gato kan dilɛ nin jue tolɛ’n yɛ be flɛ i cɛn dilɛ’n niɔn? Sɛ a ba e awlo wa’n á wá wún like nga be flɛ i cɛn dilɛ’n.”