Hukom 9:1-57
9 Pag-abot nin panahon, si Abimelec+ na aki ni Jerubaal nagduman sa mga tugang kan saiyang ina sa Sekem, asin sinabi niya sa sainda asin sa bilog na pamilya kan saiyang lolo:*
2 “Haputon tabi nindo an gabos na lider* kan Sekem, ‘Arin an mas marahay para sa saindo, pamahalaan kamo kan gabos na 70 aking lalaki ni Jerubaal+ o pamahalaan kamo nin sarong tawo? Tandaan nindo na ako an kadugo nindo.’”*
3 Kaya sinabi ini kan mga tugang kan saiyang ina sa gabos na lider kan Sekem, asin nakumbinsir sinda* na sumunod ki Abimelec, huling nagsabi sinda: “Tugang ta siya.”
4 Dangan tinawan ninda siya nin 70 pidasong pirak hali sa templo* ni Baal-berit,+ asin ginamit iyan ni Abimelec para magbayad nin mga daing serbi asin aroganteng lalaki para mag-iba sa saiya.
5 Pagkatapos, nagduman siya sa harong kan saiyang ama sa Ofra,+ asin ginadan niya sa sarong gapo an saiyang mga tugang,+ an 70 aking lalaki ni Jerubaal. An solamenteng nakaligtas iyo si Jotam, an pinakanguhod na aki ni Jerubaal, huli ta nagtago siya.
6 Dangan nagtiripon an gabos na lider kan Sekem saka an bilog na Bet-milo sa may harigi na nasa Sekem, na harani sa dakulang kahoy, asin ginibo nindang hadi+ si Abimelec.
7 Kan ibareta iyan ki Jotam, dali-dali siyang naghali asin nagtindog sa ibabaw kan Bukid nin Gerizim+ asin nagkurahaw siya sa sainda sa makusog na boses: “Magdangog kamo sako, kamong mga lider kan Sekem, asin madangog man sa saindo an Diyos.
8 “Igwa kaidto nin mga kahoy na nagtiripon tanganing magpili* nin maghahadi sa sainda. Kaya sinabi ninda sa puon nin olibo, ‘Mamahala ka samo.’+
9 Pero an puon nin olibo nagsabi sa sainda, ‘Ipupundo ko daw an paggibo ko kan sakuyang lana,* na ginagamit sa pagpamuraway sa Diyos asin sa mga tawo, para mamahala sa* ibang mga kahoy?’
10 Dangan an mga kahoy nagsabi sa puon nin higera, ‘Madya asin mamahala ka samo.’
11 Pero an puon nin higera nagsabi sa sainda, ‘Ipupundo ko daw an paggibo ko kan sakuyang mahamis asin masiram na mga bunga para mamahala sa* ibang mga kahoy?’
12 Sunod, an mga kahoy nagsabi sa puon nin ubas, ‘Madya asin mamahala ka samo.’
13 An puon nin ubas nagsimbag sa sainda, ‘Ipupundo ko daw an paggibo ko kan sakuyang bagong arak na nakakapaugma sa Diyos asin sa mga tawo para mamahala sa* mga kahoy?’
14 Kan huri, an gabos na kahoy nagsabi sa matunok na palungpong, ‘Madya asin mamahala ka samo.’+
15 Huli kaini, an matunok na palungpong nagsabi sa mga kahoy, ‘Kun talagang gusto nindo akong lahidan para magin hadi nindo, magdigdi kamo asin magpaili sa sakuyang lindong. Pero kun dai, may maluwas na kalayo sa matunok na palungpong asin tutumtumon kaiyan an mga sedro sa Lebanon.’
16 “Ngunyan, nagin maimbod daw kamo asin tama daw an ginibo nindo na pagnombra ki Abimelec bilang hadi,+ asin nagpahiling daw kamo nin karahayan ki Jerubaal saka sa saiyang pamilya, asin ginibo daw nindo an maninigo para sa saiya?
17 Kan makipaglaban an ama ko para sa saindo,+ isinapeligro niya an buhay* niya tanganing iligtas kamo sa kamot kan Midian.+
18 Pero ngunyan kinalaban nindo an pamilya kan sakuyang ama asin ginaradan sa sarong gapo an saiyang 70 aking lalaki.+ Tapos si Abimelec, na aki kan saiyang uripon na babayi,+ an ginibo nindong hadi kan Sekem miling tugang nindo siya.
19 Sige, kun sa hiling nindo nagin maimbod kamo asin tama an ginibo nindo ki Jerubaal asin sa saiyang pamilya sa aldaw na ini, mag-ugma kamo ki Abimelec asin mag-ugma man siya sa saindo.
20 Pero kun dai, may lumuwas lugod na kalayo ki Abimelec asin tumtumon kaiyan an mga lider kan Sekem saka an Bet-milo,+ asin may lumuwas lugod na kalayo sa mga lider kan Sekem saka sa Bet-milo asin tumtumon kaiyan si Abimelec.”+
21 Dangan duminulag si Jotam+ asin nagpasiring sa Beer, asin nag-istar siya duman dahil sa tugang niyang si Abimelec.
22 Namahala* si Abimelec sa Israel nin tulong taon.
23 Dangan pinabayaan nin Diyos na magkaigwa nin pagkaungis* sa pag-ultanan ni Abimelec saka kan mga lider kan Sekem, asin trinaydor ninda si Abimelec.
24 Nangyari ini para maibalos an kadahasan na ginibo sa 70 aking lalaki ni Jerubaal, tanganing mapanimbag sa pagkakasala sa dugo an saindang tugang na si Abimelec huli sa paggadan sa sainda+ asin an mga lider kan Sekem huli sa pagtabang sa saiya na gadanon an mga tugang niya.
25 Kaya nagbugtak an mga lider kan Sekem nin mga lalaki sa ibabaw kan mga bukid tanganing tambangan siya, asin hinahabunan* ninda an gabos na nag-aagi duman. Kan huri, ibinareta iyan ki Abimelec.
26 Dangan si Gaal na aki ni Ebed saka an saiyang mga tugang nagbalyo sa Sekem,+ asin an mga lider kan Sekem nagpuon na magtiwala sa saiya.
27 Nagduman sinda sa luwas kan siyudad, asin ginuno ninda an mga bunga kan saindang mga ubasan tapos tinimak-timakan an mga iyan para makagibo nin arak, asin nagselebrar sinda nin sarong kapiyestahan. Pagkatapos kaiyan, naglaog sinda sa templo* kan saindang diyos+ dangan nagkakan saka nag-inom asin isinumpa si Abimelec.
28 Tapos nagsabi si Gaal na aki ni Ebed: “Siisay man si Abimelec, na aki ni Jerubaal?+ Asin siisay man si Zebul, na opisyal niya sa Sekem? Siisay man sinda para paglingkudan ta sinda? Paglingkudan ta an mga aki ni Hamor, na ama ni Sekem! Ano ta paglilingkudan ta si Abimelec?
29 Kun nasa pamamahala ko lang an banwaan na ini, hahalion ko sa puwesto si Abimelec.” Dangan inangat niya si Abimelec asin nagsabi: “Padakulaa an saimong hukbo, asin labanan mo ako.”
30 Kan maaraman ni Zebul na pamayo* kan siyudad an mga sinabi ni Gaal na aki ni Ebed, naanggot siyang marhay.
31 Kaya pasekreto* siyang nagsugo nin mga mensahero para sabihan si Abimelec: “Uya! Yaon ngunyan sa Sekem si Gaal na aki ni Ebed pati an saiyang mga tugang. Sinusutsutan ninda an siyudad na magrebelde sa saimo.
32 Magdigdi kamo nin banggi, ika saka an saimong mga tawuhan, asin mag-abang kamo sa luwas kan siyudad.
33 Pagkaaga, amay kamong magbangon, asin pagsirang kan aldaw, salakayon nindo an siyudad; asin pag nagluwas siya saka an saiyang mga tawuhan para makipaglaban saimo, gibuhon mo an gabos mong magigibo para madaog siya.”*
34 Kaya nagbangon nin banggi si Abimelec saka an gabos na suldados na kaiba niya, asin nag-apat na grupo sinda dangan nag-abang sa luwas kan Sekem.
35 Kan magluwas si Gaal na aki ni Ebed asin magtindog sa may entrada kan trangkahan kan siyudad, tuminindog si Abimelec saka an mga suldados na kaiba niya hali sa napupuwestuhan ninda.
36 Kan mahiling ni Gaal an mga tawo, nagsabi siya ki Zebul: “Hilinga! May mga tawong pababa hali sa ibabaw kan mga bukid.” Pero sinabi ni Zebul saiya: “Anino man sana kan mga bukid an nahihiling mo, garo lang kaya mga tawo.”
37 Paghaloy-haloy, nagsabi si Gaal: “Hilinga! May mga tawong pababa hali sa tahaw kan kadagaan, asin may sarong grupo na padigdi hali sa dalan na harani sa dakulang kahoy kan Meonenim.”
38 Nagsimbag saiya si Zebul: “Hain na ngunyan an hambog mo? Bakong sinabi mo, ‘Siisay man si Abimelec para paglingkudan ta siya?’+ Bakong sinda an mga tawong pigtuya-tuya mo? Sige, lumuwas ka asin makipaglaban ka sa sainda.”
39 Kaya nagluwas si Gaal asin pinanginutan an mga lider kan Sekem, asin nakipaglaban sinda ki Abimelec.
40 Linapag ni Abimelec si Gaal, asin duminulag ini sa saiya. Dakul an nagkagaradan sagkod sa entrada kan trangkahan kan siyudad.
41 Asin padagos na nag-istar si Abimelec sa Aruma, asin pinalayas ni Zebul+ sa Sekem si Gaal saka an mga tugang kaini.
42 Kan suminunod na aldaw, nagruluwas sa siyudad an mga tawo, asin may nagsabi kaiyan ki Abimelec.
43 Kaya iiniba niya an mga suldados asin binanga sinda sa tulong grupo dangan nag-abang sinda sa luwas kan siyudad. Kan mahiling niya na paluwas an mga tawo sa siyudad, sinalakay niya sinda asin ginaradan.
44 Suminalakay si Abimelec saka an mga grupong kaibanan niya pasiring sa inutan asin nagpuwesto sinda sa may entrada kan trangkahan kan siyudad, mantang duwang grupo an suminalakay sa gabos na nasa luwas kan siyudad, asin ginaradan ninda sinda.
45 Bilog na aldaw na nakipaglaban si Abimelec sa siyudad, asin nasakop niya iyan. Ginaradan niya an mga tawo diyan, asin ginaba niya an siyudad+ tapos sinabwagan iyan nin asin.
46 Kan maaraman ini kan gabos na lider kan tore kan Sekem, tulos-tulos sindang nagduman sa taguan* sa templo* ni El-berit.+
47 Kan ibareta ki Abimelec na nagtiripon an gabos na lider kan tore kan Sekem,
48 nagtukad si Abimelec saka an gabos na lalaking kaibanan niya pasiring sa Bukid nin Zalmon. Nagkua si Abimelec nin patok asin nagputol nin sanga nin kahoy, tapos pinasan niya iyan asin sinabihan an mga kaibanan niya: “Dali, gibuhon man nindo an ginibo ko!”
49 Kaya an gabos na kaibanan ni Abimelec nagputol man nin mga sanga nin kahoy asin nagsunod sa saiya. Tapos ilinaag ninda an mga sanga sa palibot kan taguan asin sinulo an taguan. Kaya nagkagaradan man an gabos na tawo sa tore kan Sekem, mga 1,000 lalaki asin babayi.
50 Dangan, nagpasiring si Abimelec sa Tebez; nagkampo siya para makipaglaban sa Tebez asin nasakop niya iyan.
51 Igwa duman nin sarong tore na may matibay na depensa na nasa tahaw kan siyudad, asin an gabos na lalaki asin babayi saka an gabos na lider kan siyudad nagdulag pasiring duman. Isinara ninda an tore pakalaog ninda, asin nagsakat sinda sa bubungan kaiyan.
52 Nagpasiring si Abimelec sa tore asin sinalakay niya iyan. Nagrani siya sa may entrada kan tore para suluon iyan.
53 Dangan saro sa mga babayi an naghulog nin pang-ibabaw na gapo nin gilingan sa payo ni Abimelec, kaya napasa an saiyang bungo.+
54 Dali-dali niyang inapod an saiyang lingkod na nagdadara kan saiyang mga armas asin sinabihan ini: “Hugkuta an espada mo asin gadanon mo na ako, tanganing dai ninda masabi, ‘Sarong babayi an naggadan saiya.’” Kaya sinaksak siya kan saiyang lingkod, asin nagadan siya.
55 Kan mahiling kan mga lalaki kan Israel na gadan na si Abimelec, nagpuruli na sinda gabos.
56 Sa siring, binalos nin Diyos si Abimelec sa karatan na ginibo niya sa saiyang ama dahil sa paggadan niya sa 70 niyang tugang.+
57 Pinangyari man nin Diyos na bumalik sa mga lalaki kan Sekem an gabos na karatan na ginibo ninda. Kaya nangyari sa sainda an sumpa na sinabi ni Jotam+ na aki ni Jerubaal.+
Mga Nota
^ Sa literal, “pamilya kan harong kan ama kan saiyang ina.”
^ O posibleng “mga may sadiri nin daga.”
^ Sa literal, “na tulang asin laman nindo ako.”
^ Sa literal, “nakakiling an saindang mga puso.”
^ Sa literal, “harong.”
^ O “an pagigin mabunga ko.”
^ Sa literal, “magrurulabyog sa ibabaw kan.”
^ Sa literal, “magrurulabyog sa ibabaw kan.”
^ Sa literal, “magrurulabyog sa ibabaw kan.”
^ O “kalag.”
^ O “Nagpakangprinsipe.”
^ Sa literal, “nagpadara an Diyos nin maraot na espiritu.”
^ O “hinahabasan.”
^ Sa literal, “harong.”
^ O “prinsipe.”
^ O “may katusuhan.”
^ O “gibuhon mo sa saiya an ano man na magigibo kan saimong kamot.”
^ O “kuta.”
^ Sa literal, “harong.”
