Sigun ki Mateo 5:1-48

  • SERMON SA BUKID (1-48)

    • Nagtukdo si Jesus sa bukid (1, 2)

    • Siyam na kaugmahan (3-12)

    • Asin saka ilaw (13-16)

    • Si Jesus nag-abot para utubon an Katugunan (17-20)

    • Sadol manungod sa pagkaanggot (21-26), pagsambay (27-30), diborsiyo (31, 32), mga promesa (33-37), pagbalos (38-42), pagkamuot sa mga kaiwal (43-48)

5  Kan mahiling niya an dakul na tawo, nagtukad siya sa bukid; asin pagkatukaw niya, nagdurulok sa saiya an mga disipulo niya. 2  Dangan nagpuon siyang magtaram* asin magtukdo sa sainda, na nagsasabi: 3  “Maugma an mga nakakamating kaipuhan ninda nin espirituwal na mga bagay,*+ huli ta sa sainda an Kahadian kan kalangitan. 4  “Maugma an mga nagmumundo, huli ta rarangahon sinda.+ 5  “Maugma an mga mahuyo an buot,*+ huli ta mamanahon ninda an daga.+ 6  “Maugma an mga nagugutom asin napapaha+ sa katanusan, huli ta babasugon sinda.+ 7  “Maugma an mga mahihirakon,+ huli ta papahilingan sinda nin pagkahirak. 8  “Maugma an mga dalisay an puso,+ huli ta mahihiling ninda an Diyos. 9  “Maugma an mga parapatuninong,*+ huli ta aapudon sindang mga aki nin Diyos. 10  “Maugma an mga pinepersegir dahil sa katanusan,+ huli ta sa sainda an Kahadian kan kalangitan. 11  “Maugma kamo pag pigtutuya kamo kan mga tawo+ asin pag pinepersegir ninda kamo+ saka pag sinda putik na nagtataram laban sa saindo nin gabos na klase nin maraot na bagay nin dahil sa sako.+ 12  Mag-ugma kamo asin maggaya-gayang marhay+ ta dakula an saindong balos+ sa langit, huli ta arog man kaiyan an pagpersegir ninda sa mga propetang nainot sa saindo.+ 13  “Kamo an asin+ kan daga, pero kun mawara na an asgad kan asin, paano pa iyan ikakabalik? Dai na iyan nin ano man na paggagamitan kundi iaapon na sana sa luwas+ tanganing timak-timakan kan mga tawo. 14  “Kamo an ilaw kan kinaban.+ An sarong siyudad dai maitatago kun namumugtak iyan sa ibabaw nin bukid. 15  Pag an mga tawo nagpapalaad nin lampara, dai ninda iyan tinatakluban nin basket,* kundi ibinubugtak iyan sa patungan nin lampara, asin naliliwanagan kaiyan an gabos na nasa harong.+ 16  Kaagid kaiyan, paliwanagon nindo an saindong ilaw sa atubangan kan mga tawo,+ tanganing mahiling ninda an marahay nindong mga gibo+ asin pamurawayon ninda an saindong Ama na nasa langit.+ 17  “Dai kamo mag-isip na nag-abot ako tanganing rauton an Katugunan o an Mga Propeta. Nag-abot ako, bakong para magraot, kundi para mag-utob.+ 18  Sinisigurado ko sa saindo, dawa pa mapara an langit asin daga, dai mapapara an sarong kasadit-saditing letra o an sarong kurit nin letra sa Katugunan sagkod na dai nauutob an gabos na bagay na ini.+ 19  Kaya, an siisay man na nagbabalga kan saro sa mga tugon na ini na ibinibilang na bakong gayong importante asin nagtutukdo sa iba na arog man kaiyan an gibuhon, ibibilang siyang bakong importante kun manungod sa* Kahadian kan kalangitan. Pero an siisay man na nag-uutob asin nagtutukdo kan mga iyan ibibilang na importante kun manungod sa* Kahadian kan kalangitan. 20  Huli ta sinasabi ko sa saindo na kun dai kamo magin mas matanos kisa sa mga eskriba saka sa mga Fariseo,+ dai nanggad kamo makakalaog sa Kahadian kan kalangitan.+ 21  “Nadangog nindong sinabi sa mga tawo kaidtong suanoy na mga panahon: ‘Dai ka maggadan,+ pero an siisay man na gumadan maninimbag sa husgado.’+ 22  Minsan siring, sinasabi ko sa saindo na an lambang tawo na padagos na nauungis+ sa saiyang tugang maninimbag sa husgado; asin an siisay man na nagtataram sa saiyang tugang nin grabeng pang-iinsulto maninimbag sa Korte Suprema; mantang an siisay man na nagtataram, ‘Ikang daing serbing tonto ka!’ namemeligrong mapaduman sa nagkakalayong Gehenna.*+ 23  “Kaya pag dinadara mo sa altar an saimong dulot+ tapos nagirumduman mo duman na may kulog nin buot sa saimo an tugang mo, 24  bayaan mo sa atubangan kan altar an saimong dulot, asin maghali ka. Makipagkatuninungan ka nguna sa tugang mo, dangan magbalik ka tapos idulot mo an saimong dulot.+ 25  “Makipag-areglo ka tulos sa kaasunto mo sa husgado miyentras na kaibanan mo siya pasiring duman, ta kun dai, tibaad pabayaan niyang an huwes an magdesisyon saimo dangan itao ka kan huwes sa tagapagpautob kan husgado, asin mapreso ka.+ 26  Sinisigurado ko sa saimo, dai ka nanggad makakaluwas sa presuhan sagkod na dai mo naibabayad an saimong ultimong sadit na sinsilyo.* 27  “Nadangog nindong sinabi: ‘Dai ka magsambay.’+ 28  Pero sinasabi ko sa saindo na an siisay man na nagpaparahiling sa sarong babayi+ asin nagkakaigwa nin imoral na pagmawot sa saiya nakakakomiter na sa puso niya nin pagsambay sa babaying iyan.+ 29  Ngunyan, kun an tuo mong mata nagigin dahilan na magkasala* ka, hulwata iyan asin iapon mo.+ Huli ta mas marahay pang maiwara mo an saro sa mga parte kan saimong hawak* kisa iapon sa Gehenna* an bilog mong hawak.+ 30  Siring man, kun an tuo mong kamot nagigin dahilan na magkasala* ka, putula iyan asin iapon mo.+ Huli ta mas marahay pang maiwara mo an saro sa mga parte kan saimong hawak kisa mapaduman sa Gehenna* an bilog mong hawak.+ 31  “Sinabi man kaidto: ‘An siisay man na dumiborsiyo sa saiyang agom na babayi, magtao siya sa saiyang agom nin sertipiko nin diborsiyo.’+ 32  Minsan siring, sinasabi ko sa saindo na an siisay man na dumiborsiyo sa saiyang agom na babayi, apuwera sana kun dahil sa nagibo kaini na seksuwal na imoralidad,* ibinubugtak an babayi sa peligro na makagibo nin pagsambay, asin an siisay man na mag-agom nin babaying idiniborsiyo sa arog kaiyan na paagi nakakagibo nin pagsambay.+ 33  “Saro pa, nadangog nindong sinabi sa mga tawo kaidtong suanoy na mga panahon: ‘Dai ka magsumpa na dai iyan ginigibo,+ kundi dapat mong utubon an mga promesa mo ki Jehova.’*+ 34  Alagad sinasabi ko sa saindo: Dai ka na magsumpa+ na sinasabing, ‘Saksi ko an langit,’ ta iyan an trono nin Diyos; 35  o na ‘Saksi ko an daga,’ ta iyan an tungtungan kan saiyang mga bitis;+ o na ‘Saksi ko an Jerusalem,’ ta iyan an siyudad kan makapangyarihan na Hadi.+ 36  Dai ka magsumpa paagi sa pagsabing, ‘Itataya ko an sakuyang payo,’ ta dai mo mapapaputi o mapapaitom an sarong buhok. 37  Basta siyertuhon lang nindo na an saindong ‘Iyo’ mangahulugan nin iyo, asin an saindong ‘Dai,’ dai,+ huli ta an nagpapasobra sa mga ini gikan sa saro na maraot.+ 38  “Nadangog nindong sinabi: ‘Mata sa mata asin ngipon sa ngipon.’+ 39  Pero sinasabi ko sa saindo: Dai ka maglaban sa maraot na tawo, kundi sa siisay man na sumampaling sa saimo sa tuo mong pisngi, iatubang mo man sa saiya an ibong na pisngi.+ 40  Asin kun may tawo na gusto kang darahon sa husgado saka kuanon an saimong pang-irarom na bado, pabayaan mong mapasaiya man an saimong pang-ibabaw na bado;+ 41  asin kun an saro na may awtoridad obligaron* kang magtrabaho para sa saiya sa distansiyang sarong milya,* umiba ka sa saiya nin duwang milya. 42  Tawan mo an naghahagad sa saimo, asin dai mo pagtalikudan an gustong mag-utang* sa saimo.+ 43  “Nadangog nindong sinabi: ‘Kamutan mo an saimong kapwa+ asin kaungisan mo an saimong kaiwal.’ 44  Alagad sinasabi ko sa saindo: Padagos na kamutan an saindong mga kaiwal+ asin padagos na ipamibi an mga nagpepersegir sa saindo,+ 45  tanganing kamo magin mga aki kan saindong Ama na nasa langit,+ huli ta pareho niyang pinapasirangan nin aldaw an mga maraot saka an mga marahay asin pareho niyang pinapauranan an mga matanos saka an mga bakong matanos.+ 46  Huli ta kun an mga namumuot sana sa saindo an namumutan nindo, ano an balos para sa saindo?+ Bako daw na ginigibo man iyan kan mga parasingil nin buhis? 47  Asin kun an tinatara-tara* sana nindo iyo an mga tugang nindo, anong pambihirang bagay an ginigibo nindo? Bako daw na ginigibo man iyan kan mga tawo kan mga nasyon? 48  Kaya ngani dapat kamong magin perpekto,* kun paanong an saindong Ama sa langit perpekto.+

Mga Nota

Sa literal, “magbuka kan saiyang nguso.”
Sa literal, “an mga parapakilimos nin espiritu.”
O “mga mahuyo; mga kalmado.”
O “mapagpatuninong.”
O “basket na takadan.”
O “na angay para sa.”
O “bakong angay para sa.”
An lugar sa luwas nin Jerusalem na diyan pigsusulo an basura. Hilingon sa Glosaryo.
Sa literal, “an ultimong quadrans.” Hilingon an Apendise B14.
Sa literal, “masingkog.” Hilingon sa Glosaryo.
O “lawas.”
Hilingon sa Glosaryo.
Hilingon sa Glosaryo.
Sa literal, “masingkog.” Hilingon sa Glosaryo.
Sa Griego, por·nei′a. Hilingon sa Glosaryo.
Hilingon an Apendise A5.
O “puwersahon.”
Hilingon an Apendise B14.
An buot sabihon, mag-utang na daing interes.
O “kinukumusta.”
O “magin daing pagkukulang.”