An Kinaban daw na Ini Magdadanay?

Mayo nin ibang kapag-arakian na nakadangog nin siring kadakol na orolay manongod sa katapusan kan kinaban. Kadakol kan natatakot na an kinaban matatapos sa sarong nuklear na pagkatunaw. An iba man naghohonang an kinaban lalaglagon nin polusyon. An iba pa nahahadit na huli sa ekonomikong karibarawan magraralabanlaban an katawohan.

Talaga daw na matatapos an kinaban na ini? Kun iyo, ano an magigin kahulogan kaiyan? Igwa na daw nin kinaban na natapos kaidto?

Natapos an Sarong Kinaban​—Sinalidahan Iyan nin Iba

Iyo, talagang may kinaban na natapos. Helinga an kinaban na nagin maraot na marhay kan kaaldawan ni Noe. Ipinaliliwanag kan Biblia: “An kinaban kan panahon na idto nalaglag kan iyan nalantopan nin tubig.” Sinasabi man kan Biblia: “[An Dios] dai . . . nag-alangan sa pagkastigo sa suanoy na kinaban, alagad ilinigtas si Noe, sarong parahulit nin katanosan, kaibanan nin pito pa kan pabahaan nia an kinaban nin maraot na mga tawo.”​—2 Pedro 2:5; 3:6.

Mangnoha kun ano an nagin kahulogan kan katapusan kan kinaban na idto asin kun ano an dai nagin kahulogan kaiyan. Idto dai nangahulogan kan katapusan nin katawohan. Si Noe asin an saiyang pamilya nakaligtas sa panglobong Baha. Siring man an planetang Daga asin an magayon na mabitoon na kalangitan. “Kinaban nin maraot na mga tawo” an napara, sarong maraot na palakaw nin mga bagay.

Kan huri, mantang nagdadakol an mga gikan ni Noe, may nabilog na saro pang kinaban. An ikaduwang kinaban na iyan, o palakaw nin mga bagay, nagdanay sagkod sa satong aldaw. An kasaysayan kaiyan pano nin guerra, krimen, asin kadahasan. Ano an mangyayari sa kinaban na ini? Magdadanay daw iyan?

An Kaaabtan kan Kinaban na Ini

Pakasabi na an kinaban kan kaaldawan ni Noe nalaglag, an tala kan Biblia nagpapadagos: “Sa iyo man sanang tataramon an kalangitan  asin daga ngonyan itinagama sa kalayo.” (2 Pedro 3:7) Iyo nanggad, arog kan paliwanag nin saro pang kagsurat sa Biblia: “An kinaban [na nag-eeksister ngonyan] maagi sana.”​—1 Juan 2:17.

Dai boot sabihon kan Biblia na an literal na daga o an mabitoon na kalangitan maagi sana, kun paanong an mga ini dai nag-agi kan kaaldawan ni Noe. (Salmo 104:5) Imbes, an kinaban na ini, kaiba an “kalangitan” kaiyan, o mga namomoon sa gobyerno sa irarom kan impluwensia ni Satanas, asin an “daga” kaiyan, o sosyedad nin tawo, lalaglagon na garo sa kalayo. (Juan 14:30; 2 Corinto 4:4) An kinaban na ini, o palakaw nin mga bagay, siertong mapapara arog kan kinaban kaidto bago an Baha. Pati si Jesu-Cristo nagtaram manongod sa kamugtakan kan “mga aldaw ni Noe” bilang halimbawa kan mangyayari bago an katapusan kan kinaban na ini.​—Mateo 24:​37-39.

Makahulogan na marhay, kan si Jesus magtaram manongod sa mga aldaw ni Noe, sinisimbag nia kaidto an hapot kan saiyang mga apostol na: “Ano an magigin tanda kan saimong pagdatong, asin kan katapusan kan kinaban?” (Mateo 24:​3, King James Version) Aram kan mga parasunod ni Jesus na matatapos an kinaban na ini. Ikinatakot daw ninda ini?

Al kontraryo, kan isinasaysay ni Jesus an mga mangyayari bago an katapusan kan kinaban, sinadol nia sindang maggayagaya ‘huli ta an saindang kaligtasan naghaharani na.’ (Lucas 21:28) Iyo, kaligtasan ki Satanas asin sa saiyang maraot na palakaw nin mga bagay pasiring sa matoninong na bagong kinaban!​—2 Pedro 3:13.

Alagad ta noarin matatapos an kinaban na ini? Anong “tanda” kan saiyang “pagdatong, asin kan katapusan kan kinaban” an itinao ni Jesus?

An “Tanda”

An termino sa Griego na trinadusir digding “pagdatong” pa·rou·siʹa, asin iyan nangangahulogan “presensia,” an boot sabihon, aktuwal  na pagigin yaon. Kaya kun maheling na an “tanda,” iyan dai mangangahulogan na si Cristo madali nang dumatong kundi na sia nagbuwelta na asin yaon na. Iyan mangangahulogan na sia nagpoon nang maghade na dai naheheling bilang langitnon na hade asin na madali na niang tapuson an saiyang mga kaiwal.​—Kapahayagan 12:​7-12; Salmo 110:​1, 2.

Bako sanang sarong pangyayari an itinaong “tanda” ni Jesus. Isinaysay nia an dakol na pangyayari asin situwasyon sa kinaban. Ini gabos mangyayari sa laog kan panahon na inaapod kan mga kagsurat sa Biblia na “huring mga aldaw.” (2 Timoteo 3:​1-5; 2 Pedro 3:​3, 4) Helinga an nagkapira sa mga ihinula ni Jesus na matanda sa “huring mga aldaw.”

“An nasyon matindog tumang sa nasyon asin an kahadean tumang sa kahadean.” (Mateo 24:7) An guerra sa modernong mga panahon mas makosog kisa kasuarin pa man. An sarong historyador nagkomento: “An Enot na Guerra Mundial [na nagpoon kan 1914] iyo an enot na ‘lubos’ na guerra.” Pero, an ikaduwang guerra mundial mas mapanlaglag pa. Asin an daga padagos na linalaglag nin guerra. Iyo, an mga tataramon ni Jesus naotob sa dramatikong paagi!

“Magkakaigwa nin mga kakulangan nin kakanon.” (Mateo 24:7) Pakalihis kan Guerra Mundial I nangyari an tibaad pinakagrabeng gutom sa bilog na kasaysayan. Suminunod man sa Guerra Mundial II an grabeng gutom. An damat na malnutrisyon sagkod sa ikalimang parte kan populasyon sa daga an apektado, na mga 14 milyones na aki an ginagadan kada taon. Tunay nanggad, igwa nin “mga kakulangan nin kakanon”!

“Magkakaigwa nin makokosog na linog.” (Lucas 21:11) Sa promedyo, mga sampulong doble an  nagadan taon-taon huli sa linog poon kan 1914 kun ikokomparar sa nakaaging mga siglo. Helinga an pira sana sa makokosog: 1920, Tsina, 200,000 an nagadan; 1923, Hapon, 99,300 an nagadan; 1939, Turkiya, 32,700 an nagadan; 1970, Peru, 66,800 an nagadan; asin 1976, Tsina, mga 240,000 (o, sono sa ibang gikanan nin impormasyon, 800,000) an nagadan. Tunay nanggad, nagkaigwa nin “makokosog na linog”!

“Sa manlaenlaen na lugar mga peste.” (Lucas 21:11) Pakalihis tolos kan Guerra Mundial I, mga 21 milyones katawo an nagadan huli sa trangkaso Española. An Science Digest nagbareta: “Sa bilog na kasaysayan dai pa nagkaigwa nin mas makuri, mas marikas na pasakit nin kagadanan.” Poon kaidto, an helang sa puso, kanser, AIDS, asin dakol pang ibang damat guminadan sa ginatos na milyon.

“Pag-orog nin katampalasanan.” (Mateo 24:12) An kinaban niato poon kan 1914 nabantog na pano nin krimen asin kadahasan. Sa dakol na lugar mayo nin pamugtak an boot sa mga lansangan dawa kun aldaw. Kun banggi an mga tawo nagdadanay na sana sa harong na barat asin natatrangkahan an mga pinto, na natatakot na lumuwas.

Dakol pang ibang bagay an ihinulang mangyayari sa huring mga aldaw, asin ini gabos naootob man. Ini nangangahulogan na harani na an katapusan kan kinaban. Pero, makaoogma, may mga makaliligtas. Pakasabing “an kinaban maagi sana,” an Biblia nanunuga: “An  naggigibo kan kabotan nin Dios magdadanay sagkod lamang.”​—1 Juan 2:17.

Kaya kaipuhan na manodan niato an kabotan nin Dios asin otobon iyan. Sa siring makaliligtas kita sa katapusan kan kinaban na ini tanganing daing sagkod na magkamit kan mga bendisyon na itatao kan bagong kinaban nin Dios. Ipinanunuga kan Biblia na sa panahon na iyan: “Papahidon [nin Dios] an gabos na luha sa . . . mga mata [nin mga tawo], asin an kagadanan mawawara na, dai na sagkod magkakaigwa nin pagmondo ni pagtangis ni kolog.”​—Kapahayagan 21:​3, 4.

Apuwera sana kun may ibang indikasyon, an gabos na kotasyon sa Biblia hale sa New World Translation of the Holy Scriptures.

[Picture Credit Line sa pahina 6]

Pagpapasalamat Para sa mga Retrato: Eroplano: retrato kan USAF. Aki: retrato ni W. Cutting para sa WHO. Linog: Y. Ishiyama, Unibersidad nin Hokkaido, Hapon.