An Kalag Oyon sa Biblia
An Kalag Oyon sa Biblia
“An tawo nagin buhay na kalag.”—GENESIS 2:7.
1. Ano an kaipuhan na siyasaton niato tanganing maaraman an itinotokdo kan Biblia manongod sa kalag?
AROG kan satuyang naheling, dakol asin sarisari an paniniwala manongod sa kalag. Minsan sa tahaw kan mga naghihingako na ibinabasar an saindang mga paniniwala sa Biblia, laen-laen an ideya manongod sa kun ano an kalag asin kun ano an nangyayari dian kun kita magadan. Alagad ano man nanggad an itinotokdo kan Biblia manongod sa kalag? Tanganing maaraman iyan, kaipuhan na siyasaton niato an mga kahulogan kan mga termino sa Hebreo asin Griego na trinadusir na “kalag” sa Biblia.
An “Kalag” Bilang Buhay na Linalang
2, 3. (a) Anong termino an trinadusir na “kalag” sa Hebreong Kasuratan, asin ano an pundamental na kahulogan kan terminong ini? (b) Paano pinatutunayan kan Genesis 2:7 na an terminong “kalag” puedeng mangahulogan nin bilog na persona?
2 An termino sa Hebreo na trinadusir na “kalag” neʹphesh, asin iyan minalataw nin 754 beses sa Hebreong Kasuratan (na parateng inaapod na Daan na Tipan). Ano an kahulogan kan neʹphesh? Oyon sa The Dictionary of Bible and Religion, iyan “parateng nanonongod sa enterong buhay na persona, sa bilog na indibiduwal.”
3 Halimbawa, sinasabi kan Genesis 2:7: “Pinorma ni Jehova Dios an tawo hale sa kabokabo kan daga asin hinangosan sia sa saiyang dongo kan hinangos nin buhay, asin an tawo nagin buhay na kalag.” Mangnoha na si Adan dai nagkaigwa nin kalag; sia sarong kalag—kun paanong an saro na nagigin doktor sarong doktor. Kun siring, an terminong “kalag” puedeng magrepresentar sa bilog na persona.
4, 5. (a) Tumao nin mga halimbawa na nagpapaheling na an terminong “kalag” nanonongod sa bilog na persona. (b) Paano sinusuportaran kan The Dictionary of Bible and Religion an pakasabot na an tawo sarong kalag?
4 An pakasabot na ini suportado sa bilog na Hebreong Kasuratan, na dian manonompongan niato an mga frase na arog baga kan “enkaso magkasala an sarong kalag” (Levitico 5:1), “siisay man na kalag na magibo nin ano man na gibo” (Levitico 23:30), “enkaso an saro nakuang nagdukot sa sarong kalag” (Deuteronomio 24:7), “an saiyang kalag nauyam na” (Hokom 16:16), “sagkod noarin nindo paaanggoton an sakong kalag?” (Job 19:2), asin “an sakuyang kalag dai napapatorog huli sa kamondoan.”—Salmo 119:28.
5 Mayo nin nagpaparisa sa halipot na mga kotasyon na ini na an kalag garo sana anino na nagpapadagos na mabuhay pagkagadan. “An pagsabi sa satong pananaram na an ‘kalag’ kan namomotan naghale na tanganing makaibanan kan Kagurangnan o an pagtaram manongod sa ‘inmortal na kalag’ talagang dai masasabotan sa kultura kan DT [Daan na Tipan],” sabi kan The Dictionary of Bible and Religion.
6, 7. Anong termino an trinadusir na “kalag” sa Kristianong Griegong Kasuratan, asin ano an pundamental na kahulogan kan terminong ini?
6 An terminong trinadusir na “kalag” nin labing sanggatos na beses sa Kristianong Griegong Kasuratan (na parateng inaapod na Bagong Tipan) psy·kheʹ. Arog kan neʹphesh, an terminong ini parateng nanonongod sa bilog na persona. Halimbawa, estudyare an minasunod na mga deklarasyon: “Napupurisaw an sakong kalag.” (Juan 12:27) “An takot nagpoon na magdatong sa lambang kalag.” (Gibo 2:43) “An lambang kalag magpasakop sa superyor na mga autoridad.” (Roma 13:1) “Magtaram na may pagranga sa mga kalag na nagmomondo nin makuri.” (1 Tesalonica 5:14) “Pira sana, an boot sabihon, walong kalag, an dinarang ligtas sa tubig.”—1 Pedro 3:20.
7 An psy·kheʹ, arog kan neʹphesh, malinaw na nanonongod sa bilog na persona. Oyon sa intelektuwal na si Nigel Turner, an terminong ini “nangangahulogan kan natural na sa tawo, kan bilog na persona nin sarong indibiduwal, kan materyal na hawak na hinangosan kan rûaḥ [espiritu] nin Dios. . . . An pagdodoon nasa bilog na persona nin sarong indibiduwal.”
8. Kalag daw an mga hayop? Ipaliwanag.
8 Sa Biblia an terminong “kalag” aplikado bako sanang sa mga tawo kundi pati sa mga hayop. Halimbawa, sa paglaladawan kan paglalang sa mga linalang sa dagat, an Genesis 1:20 nagsasabi na ipinagboot nin Dios: “Tumuga an tubig nin buhay na mga kalag.” Asin kan sumunod na aldaw nin paglalang, an Dios nagsabi: “Tumuga an daga nin buhay na mga kalag oyon sa saindang mga klase, magarong hayop asin naghihirong hayop patin layas na hayop kan daga oyon sa klase kaiyan.” (Genesis 1:24; ikomparar an Bilang 31:28.) Huli kaini, an “kalag” puedeng mapanongod sa buhay na linalang, baga man tawo o hayop.
An “Kalag” Bilang an Buhay nin Sarong Linalang
9. (a) Anong pinahiwas na kahulogan an ikaaatribwir sa terminong “kalag”? (b) Kontra daw ini sa ideya na an kalag iyo mismo an tawo?
9 Kun beses, an terminong “kalag” nanonongod sa buhay nin sarong tawo o hayop. Dai kaini liniliwat an pakahulogan kan Biblia sa kalag bilang sarong tawo o hayop. Sa pag-ilustrar: Sinasabi niato na an saro buhay, na an boot sabihon sia buhay na persona. Puede man niatong sabihon na sia may buhay. Sa kaparehong paagi, an buhay na persona sarong kalag. Pero, mantang sia nabubuhay, an “kalag” puedeng sabihon na bagay na nasa saiya.
10. Tumao nin mga halimbawa na nagpapaheling na an terminong “kalag” puedeng mapanongod sa buhay nin sarong tawo o hayop.
10 Halimbawa, sinabihan nin Dios si Moises: “An gabos na tawo na naghahanap kan saimong kalag gadan na.” (Exodo 4:19) Malinaw nanggad, hinihingoa kan mga kaiwal ni Moises na kuanon an saiyang buhay. An kaagid na paggamit sa terminong “kalag” maheheling sa minasunod na mga deklarasyon. “Kami natakot nin makuri para sa samong kalag.” (Josue 9:24) “Sinda nagdurulag tanganing iligtas an saindang kalag.” (2 Hade 7:7) “An matanos nag-aataman sa kalag kan saiyang magarong hayop.” (Talinhaga 12:10) “An Aki nin tawo nagdigdi . . . tanganing . . . magtao kan saiyang kalag bilang pantubos na karibay nin dakol.” (Mateo 20:28) “Diit pa siang magadan, na ibinugtak sa peligro an saiyang kalag.” (Filipos 2:30) Sa kada kaso, an terminong “kalag” nangangahulogan nin “buhay.” a
11. Ano an masasabi manongod sa paggamit kan Biblia sa terminong “kalag”?
11 Kaya an terminong “kalag” sono sa pagkagamit sa Biblia nanonongod sa sarong tawo o hayop o sa buhay nin sarong tawo o hayop. An pakahulogan kan Biblia sa kalag simple, daing liwat-liwat, asin daing pagabat na komplikadong mga pilosopiya asin superstisyon nin mga tawo. Alagad ano an nangyayari sa kalag pagkagadan? Tanganing masimbag an hapot na iyan, dapat nguna niatong masabotan kun taano ta nagagadan kita.
[Nota sa Ibaba]
a Ginagamit man kan Mateo 10:28 an terminong “kalag” tanganing mangahulogan nin “buhay.”
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Ritrato sa pahina 20]
Sinda gabos kalag