Kapitulo 27

Namundag Na an Kahadean nin Dios!

Bisyon 7—Kapahayagan 12:1-17

Tema: Nangaki an langitnon na babae, nakipaglaban si Miguel ki Satanas asin ihinulog ini digdi sa daga

Panahon nin kaotoban: Poon kan pagtukaw sa trono ni Cristo Jesus kan 1914 sagkod sa dakulang kahorasaan

1. Paano makakatabang sa sato an pakasabot sa mga tanda na ilinadawan sa Kapahayagan kapitulo 12 sagkod 14?

 AN SAGRADONG hilom nin Dios nabukasan na. (Kapahayagan 10:7) An Kahadean ni Jehova paagi sa saiyang Mesiyas saro nang dinamiko, aktuwal na bagay ngonyan. Namamahala na iyan! An presensia kaiyan nangangahulogan nin kalaglagan para ki Satanas saka sa saiyang banhi asin nin mamuraway na kapangganahan para sa Banhi kan langitnon na organisasyon nin Dios. Minsan siring, an ikapitong anghel dai pa tapos sa pagpatanog kan saiyang trumpeta huli ta kadakol pa kan ihahayag nia sa sato manongod sa ikatolong herak man. (Kapahayagan 11:14) An mga tandang ilinadawan sa Kapahayagan kapitulo 12 sagkod 14 makakatabang sato na pahiwason an satong pakasabot sa gabos na kalabot sa herak man na iyan asin sa pagtapos kan sagradong hilom nin Dios.

2. (a) Ano an dakulang tanda na naheling ni Juan? (b) Kasuarin ihinayag an kahulogan kan dakulang tanda?

² Nakaheling ngonyan si Juan nin sarong dakulang tanda—na interesanteng marhay para sa banwaan nin Dios. Iiniintrodusir kaiyan an sarong nakakapukaw sa boot, propetikong bisyon, na an kahulogan enot na ipinublikar sa luwas kan The Watch Tower na Marso 1, 1925 sa artikulo na may titulong “Birth of the Nation” (sa Bicol, “Pagkamundag kan Nasyon”) dangan kan 1926 sa librong Deliverance. An maliwanag na silyab na ini nin pakasabot sa Biblia nagin sarong historikong pantanda sa pag-oswag kan gibohon ni Jehova. Kaya togotan niato si Juan na iladawan an drama mantang iyan nagpopoon na: “Asin naheling sa langit an sarong dakulang tanda, sarong babae na nagugubingan kan saldang, asin an bulan nasa irarom kan saiyang mga bitis, asin sa saiyang payo may sarong koronang doseng bitoon, asin sia bados. Asin sia nagkukurahaw huli sa saiyang pagbatyag asin sa labi-labi niang kasakitan sa pangangaki.”—Kapahayagan 12:1, 2.

3. Siisay an babae na naheling sa langit?

³ Sa kaenot-enote, nakaheling si Juan nin sarong babae sa langit. Siempre, bako siang literal na babae. Imbes, sia sarong tanda, o simbolo. (Kapahayagan 1:1) Ano an isinisimbolisar nia? Sa ipinasabong na mga propesiya, an mga babae kun beses nagrerepresentar sa mga organisasyon na “agom” nin bantog na mga persona. Sa Hebreong Kasuratan, an Israel sinasabing agom na babae ni Jehova Dios. (Jeremias 3:14) Sa Griegong Kasuratan, an kongregasyon nin linahidan na mga Kristiano inaapod na nobya ni Cristo. (Kapahayagan 21:9-14) May agom man an babaeng naheling digdi ni Juan, asin sia mangangaki na. Siisay daw an saiyang agom na lalaki? Bueno, sa huri an aki nia “inagaw pasiring sa Dios asin sa saiyang trono.” (Kapahayagan 12:5) Sa siring, inaako ni Jehova na saiya an aki. Kun siring, an babaeng naheling ni Juan seguradong iyo an simbolikong agom ni Jehova.

4. Sairisay an aki kan simbolikong agom nin Dios, asin ano an apod ni apostol Pablo sa babaeng naheling ni Juan?

⁴ Mga walong siglo bago kaidto, kinaolay ni Jehova an simbolikong agom na ini, na an sabi: “An gabos mong aki magigin mga tawong tinokdoan  ni Jehova.” (Isaias 54:5, 13) Kinotar ni Jesus an propesiyang ini asin ipinaheling na an mga aking ini iyo an saiyang maimbod na mga parasunod, na sa huri iyo an nagin kongregasyon nin linahidan na mga Kristiano. (Juan 6:44, 45) Kaya an mga miembro kan kongregasyon na ini, na inaapod na mga aki nin Dios, mga aki man kan simbolikong agom nin Dios. (Roma 8:14) Idinugang ni apostol Pablo an pangultimong detalye kan sabihon nia: “An Jerusalem na nasa itaas talingkas, asin sia an satong ina.” (Galacia 4:26) Kun siring, an “babae” na naheling ni Juan iyo “an Jerusalem na nasa itaas.”

5. Mantang an simbolikong agom ni Jehova nakokoronahan nin 12 bitoon, ano sa katotoohan an Jerusalem na nasa itaas?

⁵ Pero, ano talaga an Jerusalem na nasa itaas? Mantang sinasabi ni Pablo na sia “nasa itaas,” asin naheling sia ni Juan sa langit, malinaw na bako siang daganon na siudad; ni sia man an “Bagong Jerusalem,” mantang an organisasyon na iyan iyo an nobya ni Cristo, bakong agom ni Jehova. (Kapahayagan 21:2) Mangnohon na nakokoronahan sia nin 12 bitoon. An kabilangan na 12 asosyado sa pagigin kompleto kun manongod sa organisasyon. * Huli kaini, garo ipinaparisa kan 12 bitoon na ini na sia sarong organisasyonal na areglo sa langit, kapareho kan suanoy na Jerusalem digdi sa daga. An Jerusalem na nasa itaas iyo an unibersal na organisasyon ni Jehova nin espiritung mga linalang na nagseserbing agom nia, sa paglilingkod sa saiya sagkod sa pagpaluwas nin mga aki.

6. (a) Ano an ipinaparisa kan bagay na an babaeng naheling ni Juan nagugubingan kan saldang, nasa irarom kan saiyang mga bitis an bulan, asin may koronang mga bitoon? (b) Ano an isinisimbolisar kan kolog nin pangangaki kan bados na babae?

⁶ Naheling ni Juan an babaeng ini na nagugubingan kan saldang asin nasa irarom kan mga bitis nia an bulan. Kun idadagdag niato an saiyang koronang mga bitoon, sia biyong napapalibotan nin langitnon na mga ilaw. Tinitingrawan sia kan pabor nin Dios aldaw asin banggi. Abaa kaangay na simbolo kan mamuraway na langitnon na organisasyon ni Jehova! Bados man sia, na nagtitios kan kolog nin pangangaki. An mga kurahaw nia sa paghagad kan tabang nin Dios nagpapaheling na nag-abot na an panahon kan saiyang pangangaki. Sa Biblia, an kolog nin pangangaki parateng nagsisimbolisar kan pagpapagal na kaipuhan tanganing makaprodusir nin mahalagang resulta. (Ikomparar an Salmo 90:2; Talinhaga 25:23; Isaias 66:7, 8.) Daing duwa-duwa na naeksperyensiahan an arog kaining kolog sa pangangaki mantang an langitnon na organisasyon ni Jehova nag-aandam para sa historikong pagkamundag na ini.

Sarong Dakulang Dragon na Kolor Kalayo

7. Ano an saro pang tanda na naheling ni Juan sa langit?

⁷ Ano an sunod na naheling ni Juan? “Asin saro pang tanda an naheling sa langit, asin, uya! sarong dakulang dragon na kolor kalayo, na may pitong payo asin sampulong sungay asin sa mga payo kaiyan may pitong diadema; asin ginuguyod kan ikog kaiyan an ikatolong kabtang kan mga bitoon sa langit, asin iinapon sinda kaiyan sa daga. Asin an dragon padagos sa pagtindog sa atubangan kan babae na madali nang mangaki, tangani na, kun mangaki na sia, mahamil kaiyan an saiyang aki.”—Kapahayagan 12:3, 4.

8. (a) Siisay an dakulang dragon na kolor kalayo? (b) Ano an ipinaparisa kan pagkaigwa kan dragon nin pitong payo, sampulong sungay, asin diadema sa balang payo?

⁸ An dragon na ini iyo si Satanas, “an orihinal na halas.” (Kapahayagan 12:9; Genesis 3:15) Sia maisog na paralaglag—sarong pito an payong dragon, o parahamil, na kayang hamilon nin bilog an saiyang biktima. Pambihira nanggad an saiyang itsura! An pitong payo asin sampulong sungay nagpaparisa na sia an kag-imbento sa politikal na mabangis na hayop na madali nang iladawan sa Kapahayagan kapitulo 13. An hayop igwa man nin pitong payo asin sampulong sungay. Mantang si Satanas may diadema sa balang payo—pito gabos—masisierto niato na an mga pambilog na kinaban na kapangyarihan na representado sa mabangis na hayop na iyan nasa irarom kan saiyang pamamahala. (Juan 16:11) An sampulong sungay angay na simbolo kan pagigin kompleto kan kapangyarihan na kapot nia sa kinaban na ini.

9. Ano an ipinaparisa kan bagay na ‘ginuguyod kan ikog kan dragon an ikatolong kabtang kan mga bitoon sa langit’ pasiring digdi sa daga?

⁹ An dragon may autoridad man sa rona nin mga espiritu. Paagi sa saiyang ikog, ‘ginuguyod nia an ikatolong kabtang kan mga bitoon sa langit.’ An mga bitoon puedeng magrepresentar sa mga anghel. (Job 38:7) An pagsambit nin “ikatolong kabtang” magdodoon na dakol-dakol an anghel na nadaya ni Satanas. Oras na sinda mapairarom sa saiyang kontrol, dai na sinda makakadulag. Dai na sinda makakabalik sa banal na organisasyon  nin Dios. Sinda nagin mga demonyo, na garo guyod-guyod ni Satanas bilang saindang hade, o namamahala. (Mateo 12:24) Ihinulog man sinda ni Satanas digdi sa daga. Daing duwa-duwa na nanonongod ini sa panahon ni Noe bago an Baha, kan tentaran ni Satanas an sumbikalan na mga aki nin Dios na humilig sa daga asin mag-agom nin mga aking babae nin mga tawo. Bilang padusa, ining “mga anghel na nagkasala” iinapon nin Dios sa agid sa bilanggoan na kamugtakan na inaapod na Tartaro.—Genesis 6:4; 2 Pedro 2:4; Judas 6.

10. Anong magkakontrang organisasyon an naheheling, asin taano ta gustong hamilon kan dragon an omboy pagkapangaki kan babae?

¹⁰ Sa siring, duwang magkakontrang organisasyon an malinaw na naheheling—an langitnon na organisasyon ni Jehova na ilinaladawan kan babae asin an sa demonyong organisasyon ni Satanas na nag-aangat sa soberaniya nin Dios. Dapat na resolberan an dakulang isyu nin soberaniya. Alagad paano? Si Satanas, na guyod-guyod pa an mga demonyo, garo maisog, naninibang hayop na binabantayan an bibiktimahon nia. Naghahalat siang mangaki an babae. Gusto niang hamilon an ipapangaking omboy na ini huli ta aram nia na iyan magigin dahelan na mamemeligro an padagos na pag-eksister nia asin kan kinaban na saiyang pinapamahalaan.—Juan 14:30.

Sarong Aking Lalaki, Sarong Lalaki

11. Paano ilinadawan ni Juan an pagkamundag kan aki kan babae, asin taano an aki ta inaapod na “sarong aking lalaki, sarong lalaki”?

¹¹ An itinalaan na panahon para sa pamamahala kan mga nasyon na dai inoolang nin Dios natapos kan 1914. (Lucas 21:24) Dangan, tamang-tama sa panahon, an babae nangaki: “Asin nangaki sia nin sarong aking lalaki, sarong lalaki, na magpapastor sa gabos na nasyon paagi sa sogkod na batbat. Asin an saiyang aki inagaw pasiring sa Dios asin sa saiyang trono. Asin an babae nagdulag pasiring sa kaawagan, na duman igwa sia nin lugar na inandam nin Dios, tanganing pakakanon sia ninda duman sa laog nin mil dos sientos sisentang aldaw.” (Kapahayagan 12:5, 6) An aki “sarong aking lalaki, sarong lalaki.” Taano ta ginamit ni Juan an dobleng fraseng ini? Ginigibo nia iyan tanganing ipaheling an pagigin angay kan aki, an saiyang kakayahan na mamahala sa mga nasyon na may igong kapangyarihan. Idinodoon man kaiyan kun gurano kaimportante, kun gurano kagayagayang okasyon an pagkamundag na ini! Iyan may importanteng marhay na papel sa pagtapos kan sagradong hilom nin Dios. Tara, an aking lalaki nganing ini “magpapastor sa gabos na nasyon paagi sa sogkod na batbat”!

12. (a) Sa Salmo, ano an ipinanuga ni Jehova sa propesiya mapadapit ki Jesus? (b) Ano an isinisimbolisar kan pangangaki kan babae nin aki na “magpapastor sa gabos na nasyon paagi sa sogkod na batbat”?

¹² Ngonyan, bako daw na garo pamilyar an fraseng iyan? Iyo, si Jehova nanuga sa propesiya mapadapit ki Jesus: “Babarion mo sinda paagi sa  setrong batbat, papasaon mo sinda siring sa lalagan kan paragibo nin koron.” (Salmo 2:9) Sinabi man sa propesiya mapadapit sa saiya: “An sogkod kan saimong kakosogan ipapadara ni Jehova gikan sa Sion, na nagsasabi: ‘Mandaog ka sa tahaw kan saimong mga kaiwal.’” (Salmo 110:2) Kun siring, kalabot na marhay si Jesu-Cristo sa pagkamundag na naheling ni Juan. Bako iyan an pagkamundag ni Jesus paagi sa sarong birhen kaidtong bago an enot na siglo kan satong Komun na Kapanahonan; ni nanonongod man iyan sa pagkabuhay liwat ni Jesus pasiring sa espiritung buhay kan 33 C.E. Dugang pa, bako iyan na transmigrasyon. Imbes, iyan an pagkamundag kan Kahadean nin Dios kan 1914 bilang sarong aktuwal na bagay, na si Jesus—na haros 20 siglo nang yaon duman sa langit—an pinatukaw sa trono bilang Hade.—Kapahayagan 12:10.

13. Ano an ipinaparisa kan bagay na an aking lalaki “inagaw pasiring sa Dios asin sa saiyang trono”?

¹³ Nungka na totogotan ni Jehova si Satanas na hamilon an Saiyang agom o an Saiyang aking bagong mamundag! Pagkamundag, an aking lalaki “inagaw pasiring sa Dios asin sa saiyang trono.” Sa siring, sia biyong protektado ni Jehova, na lubos na mangangataman sa bagong mamundag na Kahadean na ini na instrumento Nia sa pagsantipikar sa Saiyang banal na ngaran. Kadungan kaiyan, an babae nagdulag pasiring sa sarong lugar na inandam nin Dios para sa saiya sa kaawagan. May dagdag pang mga detalye manongod dian sa huri! Kun manongod ki Satanas, andam na an entablado para sa sarong importanteng pangyayari na huli kaiyan magigin biyong imposible para sa saiya na humaon giraray an Kahadean sa langit. Ano an pangyayaring iyan?

Guerra sa Langit!

14. (a) Siring kan sinasabi ni Juan, ano an pangyayari na huli kaiyan magigin biyong imposible para ki Satanas na humaon giraray an Kahadean? (b) Saen linaom si Satanas asin an saiyang mga demonyo?

¹⁴ Sinasabi sato ni Juan: “Asin puminutok an guerra sa langit: Si Miguel asin an saiyang mga anghel nakipaglaban sa dragon, asin an dragon asin an mga anghel kaiyan nakipaglaban alagad ta dai iyan nanggana, ni may nanompongan pa man na lugar para sa sainda sa langit. Kaya iinapon an dakulang dragon, an orihinal na halas, an inaapod Diablo asin Satanas, na naglalagalag kan bilog na ineerokan na daga; iinapon sia digdi sa daga, asin an saiyang mga anghel iinapon kaiba nia.” (Kapahayagan 12:7-9) Kaya bilang dramatikong pangyayari sa pagtapos kan sagradong hilom nin Dios, pinalayas si Satanas, na ihinulog hale sa langit, asin an saiyang mga demonyo ihinulog sa daga kaiba nia. Sa katapustapusi, an naglagalag kan bilog na ineerokan na daga sagkod na sia an magin dios kaiyan linaom na sa palibot kan planetang ini, kun saen nagpoon an saiyang pagrebelde.—2 Corinto 4:3, 4.

15, 16. (a) Siisay si Miguel, asin paano niato naaaraman? (b) Taano ta angay na si Miguel iyong mag-apon ki Satanas hale sa langit?

¹⁵ Siisay an nakagibo kan dakulang kapangganahan na ini sa ngaran ni Jehova? Sinasabi kan Biblia na sia si Miguel asin an saiyang mga anghel. Alagad siisay si Miguel? An ngaran na “Miguel” nangangahulogan “Siisay an Arog nin Dios?” Kaya segurado na si Miguel interesadong ibindikar an soberaniya ni Jehova paagi sa pagpatunay na mayo nin siisay man na ikakakomparar sa Saiya. Sa Judas bersikulo 9, inaapod siang “Miguel na arkanghel.” Interesante nanggad, an titulong “arkanghel” ginagamit sa ibang kabtang kan Biblia para sa saro sanang persona: si Jesu-Cristo. * Sinabi ni Pablo manongod sa saiya: “An Kagurangnan mismo mahilig hale sa langit na may tingog na nagboboot, may tingog nin arkanghel asin may  trumpeta nin Dios.” (1 Tesalonica 4:16) An titulong “arkanghel” nangangahulogan “namomoon sa mga anghel.” Kaya bakong makangangalas na an Kapahayagan nagtataram manongod ki “Miguel asin an saiyang mga anghel.” An ibang lugar na dian nasasambitan kan Biblia an mga anghel na sakop nin sarong matanos na lingkod nin Dios napapanongod ki Jesus. Sa siring, sinasabi ni Pablo an manongod sa “pagkahayag kan Kagurangnan na Jesus hale sa langit kaiba an saiyang makapangyarihan na mga anghel.”—2 Tesalonica 1:7; helingon man an Mateo 24:30, 31; 25:31.

¹⁶ An mga ini asin an iba pang kasuratan minagiya sa sato sa dai madudulagan na konklusyon na si Miguel daing iba kundi an Kagurangnan na Jesu-Cristo sa saiyang langitnon na katongdan. Ngonyan, sa aldaw kan Kagurangnan, an ginibo nia bako na sanang pagsabi ki Satanas: “Sagweon ka logod ni Jehova.” Mantang ini panahon nin paghokom, iinapon ni Jesus, bilang si Miguel, an marigsok na si Satanas asin an saiyang mga anghel na demonyo hale sa langit. (Judas 9; Kapahayagan 1:10) Angay nanggad na Sia an Saro na gumibo kaini, huli ta Sia an bagong patukawon na Hade. Si Jesus iyo man an Banhi, na ipinanuga kaidto pa sa Eden, na sa katapustapusi maronot sa payo kan Halas, sa siring pinapara sia sa pag-eksister sagkod lamang. (Genesis 3:15) Sa pagpalayas ki Satanas hale sa langit, guminibo si Jesus nin aksion pasiring sa pinal na pagronot na iyan.

“Mag-ogma, Kamo Kalangitan”

17, 18. (a) Anong reaksion sa langit an ibinabareta ni Juan kun manongod sa pagbagsak ni Satanas hale sa langit? (b) Ano an posibleng marhay na pinaghalean kan makosog na tingog na nadadangog ni Juan?

¹⁷ Ibinabareta ni Juan an magayagayang reaksion duman sa langit sa makangangalas na pagbagsak na ini ni Satanas: “Asin nadangog ko an sarong makosog na tingog sa langit na nagsabi: ‘Nangyari na an kaligtasan asin an kapangyarihan patin an kahadean kan satong Dios asin an autoridad kan saiyang Cristo, huli ta iinapon na an paraakusar sa satong mga tugang, na nag-aakusar sa sainda  aldaw asin banggi sa atubangan kan satong Dios! Asin sia dinaog ninda huli sa dugo kan Kordero asin huli sa tataramon kan saindang pagpapatotoo, asin dai ninda namotan an saindang kalag dawa sa atubangan nin kagadanan. Huli kaini mag-ogma, kamo kalangitan asin kamo na nag-eerok dian!’”—Kapahayagan 12:10-12a.

¹⁸ Kiisay an makosog na tingog na nadadangog ni Juan? Mayong sinasabi an Biblia. Alagad an kaagid na kurahaw na yaon sa Kapahayagan 11:17 naggikan sa binuhay liwat na 24 kamagurangan sa saindang kamugtakan sa langit, kun saen ikakarepresentar na ninda an 144,000 na banal. (Kapahayagan 11:18) Asin mantang an pinepersegir na linahidan na mga lingkod nin Dios na uya pa sa daga inaapod digdi na “satong mga tugang,” an mga tataramon na ini talagang puedeng maghale sa sainda. Daing duwa-duwa na puedeng iiba kan mga maimbod na ini an saindang tingog, huli ta masunod an pagbuhay liwat sa sainda dai mahahaloy pagkatapos na si Satanas asin an saiyang hukbo nin mga demonyo palayason na sa langit.

19. (a) Ano na an puedeng gibohon ni Jesus huli sa pagtapos kan sagradong hilom nin Dios? (b) Ano an ipinaparisa kan pag-apod ki Satanas na “an paraakusar sa satong mga tugang”?

¹⁹ An pagtapos sa sagradong hilom nin Dios naghahagad na si Jesus magkapot na kan autoridad sa Kahadean ni Jehova. Sa siring, puede nang otobon nin Dios an saiyang dakulang katuyohan na kaldahon an maimbod na katawohan. Si Jesus nagtatao nin kaligtasan bako sanang sa saiyang matatakton sa Dios na mga disipulo ngonyan sa daga kundi siring man sa dai mabilang na minilyon na gadan na nasa paggirumdom nin Dios. (Lucas 21:27, 28) An pag-apod ki Satanas na “paraakusar sa satong mga tugang” nagpapaheling na, minsan ngani napatunayan na kaputikan an saiyang mga akusasyon tumang ki Job, nagpadagos siang kuestionon an integridad kan daganon na mga lingkod nin Dios. Minalataw na dakol na beses niang inotro an sahot na itatao nin tawo an gabos niang rogaring bilang karibay kan saiyang kalag. Puminaltos nanggad si Satanas!—Job 1:9-11; 2:4, 5.

20. Paano dinaog kan maimbod na mga Kristiano si Satanas?

²⁰ An linahidan na mga Kristiano, na ibinilang na matanos “huli sa dugo kan Kordero,” nagpapadagos na magpatotoo sa Dios asin ki Jesu-Cristo sa ibong nin mga persekusyon. Sa laog nin labi nang 120 taon, inaapod kan grupong Juan na ini an atension sa darakulang isyu na kalabot sa pagtatapos kan Mga Panahon kan mga Hentil kan 1914. (Lucas 21:24, King James Version) Asin an dakulang kadaklan maimbod na naglilingkod ngonyan kaiba ninda. Mayo sainda na ‘natatakot duman sa mga minagadan kan hawak alagad dai nakakagadan kan kalag,’ siring kan paorootrong ipinapaheling kan aktuwal na mga eksperyensia nin mga Saksi ni Jehova durante sa satong panahon. Paagi sa tataramon asin sa tamang gawe-gawe nin Kristiano, dinaog ninda si Satanas, na pirmeng pinapatunayan na sia putikon. (Mateo 10:28; Talinhaga 27:11; Kapahayagan 7:9) Sa pagkabuhay liwat pasiring sa langit, seguradong ogmahon an linahidan na mga Kristiano, ta mayo na duman si Satanas tanganing akusaron an saindang mga tugang! Tunay nanggad na panahon nang an gabos na anghel magayagayang maghimate sa pangagda na: “Mag-ogma, kamo kalangitan asin kamo na nag-eerok dian!”

 Sarong Karibal na Herak Man!

21. Paano si Satanas nagtao nin grabeng sakit sa daga asin sa dagat?

²¹ Nasusurang huli sa ikatolong herak man, desidido ngonyan si Satanas na pasakitan an katawohan paagi sa sadiri man niang herak man. Iyan an: “Herak man kan daga asin kan dagat, huli ta huminilig na dian sa saindo an Diablo, na may dakulang kaanggotan, sa pakaaram na halipot na sana an saiyang panahon.” (Kapahayagan 12:12b) An pagpalayas ki Satanas sa langit talagang nangangahulogan nin grabeng sakit para sa literal na daga, na rinaraot nin maimot na mga tawo na kontrolado nia. (Deuteronomio 32:5) Alagad mas grabe pa, an prinsipyo ni Satanas na ‘manakop o manlaglag’ nagbubunga nin grabeng sakit sa simbolikong daga, an estruktura kan sosyedad nin tawo, siring man sa simbolikong dagat, an mismong maribok na katawohan. Durante kan duwang guerra mundial, an grabeng kaanggotan ni Satanas nabanaag sa grabeng kaanggotan kan mga nasyon na sakop nia, asin an kaagid na mga pagputok kan kabangisan nin mga demonyo nagpapadagos sagkod sa panahon na ini—pero dai na maghahaloy! (Marcos 13:7, 8) Alagad gurano man katerible kan mga pakana kan Diablo, nungka na iyan makakapantay sa grabeng sakit na dara kan ikatolong herak man—an gigibohon kan Kahadean nin Dios—sa naheheling na organisasyon ni Satanas!

22, 23. (a) Ano an sinasabi ni Juan na nangyari pagkatapos na an dragon iapon digdi sa daga? (b) Paano nagin posible para sa dragon na persegiron “an babae na nangaki kan omboy na lalaki”?

²² Poon kan pagpalayas ki Satanas na nagbunga nin makuring kasakitan, an mga tugang ni Cristo na uya pa sa daga an nakakaeksperyensia kan bilog na puersa kan grabe niang kaanggotan. Ibinabareta ni Juan: “Ngonyan kan maheling kan dragon na iyan iinapon sa daga, pinagpersegir kaiyan an babae na nangaki kan omboy na lalaki. Alagad itinao sa babae an duwang pakpak nin dakulang agila, tanganing makalayog sia pasiring sa kaawagan sa saiyang lugar; duman sia pinakakan sa laog nin sarong panahon asin mga panahon patin kabangang panahon na harayo sa halas.”—Kapahayagan 12:13, 14.

²³ Digdi ipinagpapadagos kan bisyon an punto na iinintrodusir sa bersikulo 6, na nagsasabi sato na pagkamundag kan saiyang aki, an babae nagdulag pasiring sa kaawagan, parayo sa dragon. Tibaad iniisip niato kun paano mapepersegir kan dragon an babae, mantang sia nasa langit asin an dragon ihinulog na sa daga. Bueno, girumdomon na an babae may mga aki digdi sa daga, an saiyang banhi. Sa huring kabtang kan bisyon na ini, sinasabi sa sato na ipinapahayag ni Satanas an saiyang kabangisan sa babae paagi sa pagpersegir sa saiyang banhi. (Kapahayagan 12:17) An nangyayari sa banhi kan babae digdi sa daga ikakabilang na nangyayari sa babae mismo. (Ikomparar an Mateo 25:40.) Asin an nagdadakol na kairiba kan banhi digdi sa daga makakaeksperyensia man kan mga pagpersegir na ini.

Sarong Bagong Nasyon

24. Ano an nagin eksperyensia kan Mga Estudyante sa Biblia na kaagid kan pagkaligtas kan mga Israelita hale sa Egipto?

²⁴ Mantang pinaglalabanan an enot na guerra mundial, an mga tugang ni Jesus maimbod na nagpadagos sa saindang pagpapatotoo sagkod sa mapupuede. Ginibo ini sa ibong kan naggagrabeng pagtumang ni Satanas asin kan saiyang madahas na mga kampon. Sa katapustapusi, haros napaontok an pampublikong pagpapatotoo kan Mga Estudyante sa Biblia. (Kapahayagan 11:7-10) Kaidto sinda nagkaigwa nin eksperyensia na kaagid kan sa mga Israelita sa Egipto na nagtios man nin grabeng pan-aapi. Kaidto sinda marikas na dinara ni Jehova, na garo sa mga pakpak nin mga agila, pasiring sa kaligtasan sa desierto nin Sinai. (Exodo 19:1-4) Siring man, pagkatapos kan mapait na pagpersegir kan 1918-19, ilinigtas ni Jehova an saiyang mga saksi, na nagrerepresentar sa saiyang simbolikong babae, pasiring sa espirituwal na kamugtakan na ligtas para sa sainda kun paanong an mga Israelita nagin ligtas sa desierto. Nangyari ini bilang simbag sa saindang mga pamibi.—Ikomparar an Salmo 55:6-9.

25. (a) Ano an ipinangaki ni Jehova kan 1919, kun paanong ipinangaki nia an mga Israelita bilang sarong nasyon sa kaawagan? (b) Sairisay an minakompuesto sa nasyon na ini, asin sa ano sinda dinara?

 ²⁵ Sa kaawagan, ipinangaki ni Jehova an mga Israelita bilang sarong nasyon, na sinusustentohan sinda sa espirituwal asin sa pisikal. Siring man, magpoon kan 1919, ipinangaki ni Jehova an banhi kan babae bilang sarong espirituwal na nasyon. Dai ini dapat na ikamalo sa Mesiyanikong Kahadean na namamahala na hale sa kalangitan poon kan 1914. Imbes, an bagong nasyon na ini kompuesto kan natatada sa linahidan na mga saksi digdi sa daga, na dinara sa mamuraway na espirituwal na daga kan 1919. Huli ta tinatawan ngonyan nin “kakanon sa tamang panahon,” napakosog sinda para sa gibohon na natatagama sa sainda sa ngapit.—Lucas 12:42; Isaias 66:8.

26. (a) Gurano kalawig an panahon na nasambitan sa Kapahayagan 12:6, 14? (b) Ano an katuyohan kan peryodo nin tolo may kabangang panahon, kasuarin iyan nagpoon, asin kasuarin iyan natapos?

²⁶ Gurano kahaloy an pahingalong ini para sa banhi kan simbolikong babae nin Dios? An sabi kan Kapahayagan 12:6 iyan 1,260 aldaw. An peryodong iyan inaapod kan Kapahayagan 12:14 na sarong panahon, mga panahon, asin kabangang panahon; sa ibang pagtaram, tolo may kabangang panahon. Sa katunayan, an duwang fraseng iyan nagrerepresentar sa tolo may kabangang taon, poon kan tigsoli kan 1919 sagkod kan tigrakdag kan 1922 sa Hemisperyo Norte. Panahon ini nin nakakaginhawang pagkaomay asin reorganisasyon para sa grupong Juan na ibinalik sa dati.

27. (a) Segun sa bareta ni Juan, ano an ginibo kan dragon pakalihis kan 1922? (b) Ano an katuyohan ni Satanas sa pagbuga nin baha nin persekusyon tumang sa mga Saksi?

²⁷ Dai suminuko an dragon! “Asin nagbuga an halas sa likodan kan babae nin tubig na garo salog hale sa ngoso kaiyan, tangani na sia lamoson kan salog.” (Kapahayagan 12:15) Ano an kahulogan kan “tubig na garo salog,” o “sarong baha nin tubig”? (The New English Bible) Inapod kan suanoy na si Hadeng David an marigsok na mga tawo na nagtumang saiya na “mga biglang pagbaha nin mga tawong daing data” [“mga salog kan mga daing kamanungdanan,” Young]. (Salmo 18:4, 5, 16, 17) An ibinuga man ngonyan ni Satanas pagpersegir nin mga tawong daing kamanungdanan o “daing data.” Pakalihis kan 1922 ibinuga ni Satanas an baha nin persekusyon tumang sa mga Saksi. (Mateo 24:9-13) Kaiba digdi an pisikal na kadahasan, ‘pagmukna nin karibokan paagi sa dekreto,’ mga pagbilanggo, asin pati paggadan paagi sa pagbitay, pagbadil, asin pagpugot. (Salmo 94:20) An iinapon na si Satanas, huling dai na direktang makakarani sa langitnon na babae nin Dios, grabe an kaanggotan na nagpoon na sumalakay sa natatada pa niang banhi digdi sa daga asin laglagon sinda, magsalang  direkta o paagi sa pagpangyari na mawaran sinda kan pabor nin Dios paagi sa pagraot sa saindang integridad. Alagad an nagin desisyon ninda kapareho kan ki Job: “Sagkod na ako magadan dai ko hahaleon sa sakuyang sadiri an sakuyang integridad!”—Job 27:5.

28. Paano nagin grabe nanggad an baha nin persekusyon durante kan Guerra Mundial II?

²⁸ An madahas na bahang ini nin persekusyon nagin grabe nanggad kan Guerra Mundial II. Sa Europa mga 12,000 na Saksi an nakarsel sa mga kampo de konsentrasyon asin bilanggoan kan mga Nazi, asin mga 2,000 an nagadan. Sa irarom kan pamamahala kan mga hepe militar sa Hapon, Italia, Korea, asin Taiwan, an maimbod na mga Saksi nagtios man nin kaagid na maringis na tratamiento. Dawa sa inaapod na demokratikong mga nasyon, an mga Saksi sinasalakay kan mga grupo nin Aksion Katolika, linalahidan nin alkitran asin pinapatos nin mga balukag, asin pinapahale sa banwaan. Riniribok an Kristianong mga asamblea asin pinapahale sa eskuelahan an mga aking Saksi.

29. (a) Paano ilinaladawan ni Juan an pakaginhawang nagdatong gikan sa dai linalaoman na paghahalean? (b) Paano nangyari na “tuminabang an daga sa babae”? (c) Ano an padagos na ginigibo kan dragon?

²⁹ Nagdatong an pakaginhawa gikan sa dai linalaoman na paghahalean: “Alagad tuminabang an daga sa babae, asin binuka kan daga an ngoso kaiyan asin hinalon an salog na ibinuga kan dragon hale sa ngoso kaiyan. Asin an dragon naanggot nin grabe sa babae, asin naghale tanganing makiguerra sa mga natatada sa saiyang banhi, na nagkukuyog sa mga togon nin Dios asin igwa kan gibohon na pagpatotoo ki Jesus.” (Kapahayagan 12:16, 17) Pinonan na halonon kan “daga”—mga elemento na nasa mismong sistema nin mga bagay ni Satanas—“an salog,” o “baha.” Kan dekada nin 1940 an mga Saksi nag-ako nin sunod-sunod na paborableng desisyon sa Korte Suprema kan Estados Unidos, asin hale sa mga namamahala sa iba pang mga nasyon, na nagsuportar sa libertad sa pagsamba. Sa katapustapusi, hinalon kan mga nasyon na Alyado an dai napopogolan na puersang Nazi-Fascista, na ikinaginhawa kan mga Saksi na nagtios sa irarom nin maringis na mga diktador. An mga persekusyon dai lubos na napondo, huli ta an grabeng kaanggotan kan dragon nagpapadagos sagkod ngonyan, asin padagos siang nakikilaban tumang sa mga “igwa kan gibohon na pagpatotoo ki Jesus.” Sa dakol na nasyon, may maimbod na mga Saksi na sagkod ngonyan nasa bilanggoan, asin may nagkapira pang nagagadan huli sa saindang integridad. Alagad sa nagkapira sa mga nasyon na ini, may panahon na binabawasan kan  mga autoridad an saindang pangigipit, asin nagkakaigwa nin orog na libertad an mga Saksi. * Sa siring, bilang kaotoban kan propesiya, padagos na hinahalon kan daga an salog nin persekusyon.

30. (a) An daga nagtao nin igong pakaginhawa tanganing mangyari an ano? (b) Ano an resulta kan integridad kan banwaan nin Dios?

³⁰ Sa paaging ini, an daga nagtao nin igong pakaginhawa tanganing an gibohon nin Dios makalakop sa mga 235 nasyon asin magkaigwa nin labing anom na milyon na maimbod na parahulit kan maogmang bareta. Kairiba kan mga natatada sa banhi kan babae, an sarong dakula, internasyonal na kadaklan nin bagong mga nagtutubod nagkukuyog kan mga togon nin Dios kun manongod sa pagigin siblag sa kinaban, malinig na gawe-gawe sa moral, asin pagkamoot sa mga tugang, asin nagpapatotoo sinda manongod sa Mesiyanikong Kahadean. An saindang integridad simbag sa may pag-olog-olog na angat ni Satanas, kaya garo nagbabagting na para sa kagadanan ni Satanas asin kan saiyang sistema nin mga bagay.—Talinhaga 27:11.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Kahon sa pahina 185]

“Binuka kan Daga an Ngoso Kaiyan”

An biglang pagbaha nin persekusyon hale ki Satanas ibinuga sa dakol na nasyon tumang sa linahidan na mga Kristiano asin sa saindang kairiba. Pero, parate na huli sa mga pangyayari sa laog kan mismong sistema nin mga bagay ni Satanas nahalon an bahang iyan.

An baha nin mga pagsururog asin pagbilanggo sa Estados Unidos sa kadaklan hinalon kan paborableng mga desisyon kan Korte Suprema kan dekada nin 1940.

1945: An madahas na persekusyon sa mga nasyon na kontrolado kan Alemania asin Hapon pinaontok kan mga panggana kan Magkakaalyado kaidtong Guerra Mundial II.

Kan magkaigwa nin pagprohibir sa mga Saksi ni Jehova sa Republika Dominikana, an mga Saksi ibinilanggo, hinampak, asin kinulata. Kan 1960 an pag-iiwal kan diktador na si Rafael Trujillo asin kan Iglesia Katolika Romana nagbunga kan paghale kan pagprohibir sa Mga Saksi ni Jehova.

An pagbadil, pagsolo, paglugos, paghampak, pagpasakit, asin paggadan sa mga Saksi durante kan guerra sibil sa Nigeria napondo kan 1970 kan madaog kan mga puersa nin gobyerno an suminuway na probinsia kun saen nangyayari an mga bagay na ini.

Sa España sinalakay an mga harong asin pinapagmulta saka ibinilanggo an mga Kristiano huli sa “krimen” na pagtaram manongod sa Dios asin pagkaigwa nin Kristianong mga pagtiripon. Sa katapustapusi natapos an persekusyon na ini kan 1970, kan, huli sa pagbago kan palakaw nin gobyerno manongod sa mga relihion na bakong Katoliko, an Mga Saksi ni Jehova tinogotan na ikarehistro nin legal.

Sa Portugal ginatos na harong an rinekisa na mayong mandamiento. An mga Saksi kinolgan sa pisikal asin ibinilanggo, asin kinompiskar an saindang mga Biblia. ‘Hinalon’ an terorismong ini kan an sarong rebolusyon militar kaidtong 1974 magbunga nin pagbago nin gobyerno asin nagkaigwa nin ley na nagtatao nin libertad sa pagtiripon.

Sa Argentina, sa irarom kan pamamahala nin sarong gobyerno militar, an mga aki kan mga Saksi ni Jehova pinahale sa eskuelahan, asin an mga Saksi sa bilog na nasyon inarestar huli sa paghuhulit kan maogmang bareta. An persekusyon na ini sa katapustapusi natapos kan 1984 kan legal nang rekonoseron kan namamahalang gobyerno kaidto an Asosasyon kan Mga Saksi ni Jehova.

[Tsart sa pahina 183]

(Para sa aktuwal na format, hilingon an publikasyon)

1914 Pagkamundag kan Kahadean

1919 Pagkamundag kan bagong nasyon

1919-1922 Panahon nin pagkaomay

1922- Baha nin persekusyon

[Mga ritrato sa pahina 182]

Herak man kan daga