Sagradong Hilom nin Dios—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan!
Kapitulo 26
Sagradong Hilom nin Dios—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan!
1. (a) Paano sinasabi sato ni Juan na tinapos na an sagradong hilom? (b) Taano ta makosog an pagtaram kan mga hukbo nin mga anghel?
NAGIGIRUMDOMAN daw nindo an sinumpaan na deklarasyon kan makosog na anghel na nasusurat sa Kapahayagan 10:1, 6, 7? Sinabi nia: “Dai na nin pag-atraso; kundi sa mga aldaw kan pagpatanog kan ikapitong anghel, kun papatanogon na nia an saiyang trumpeta, an sagradong hilom nin Dios segun sa maogmang bareta na saiyang ipinahayag sa sadiri niang mga oripon na propeta tunay na tataposon na.” Nagdatong na an itinalaan na panahon ni Jehova para sa pagpatanog kan pangultimong trumpetang iyan! Kun siring, paano natatapos an sagradong hilom? Labi-labi nanggad an kagayagayahan ni Juan na iyan sabihon sato! Isinurat nia: “Asin pinatanog kan ikapitong anghel an saiyang trumpeta. Asin nagkaigwa nin makokosog na tingog sa langit, na nagsasabi: ‘An kahadean kan kinaban nagin nang kahadean kan satong Kagurangnan asin kan saiyang Cristo, asin sia mamamahala bilang hade sagkod pa man.’” (Kapahayagan 11:15) An mga hukbong idto nin mga anghel may dahelan na magtaram nin makosog, sa naghuhugong pa nganing mga tingog! Iyan huli ta an historikong paising ini importante sa bilog na uniberso. Iyan mahalagang marhay para sa gabos na nabubuhay na linalang.
2. Kasuarin asin sa anong pangyayari na mapangganang tinapos an sagradong hilom?
2 Nag-abot na sa maogmang kulminasyon kaiyan an sagradong hilom! Sa paaging mamuraway nanggad, kahangahanga nanggad, iyan mapangganang tinapos kan 1914 kan patukawon sa trono kan Kagurangnan na si Jehova an saiyang Cristo bilang asosyadong Hade. Bilang representante kan saiyang Ama, kinapotan ni Jesu-Cristo an aktibong pamamahala sa tahaw nin kaiwal na kinaban nin katawohan. Bilang an ipinanugang Banhi, nag-ako sia nin kapangyarihan sa Kahadean tanganing paraon an Halas asin an saiyang banhi asin ibalik an sa paraisong katoninongan sa dagang ini. (Genesis 3:15; Salmo 72:1, 7) Sa siring, bilang an Mesiyanikong Hade, ootobon ni Jesus an Tataramon ni Jehova asin ibibindikar an saiyang Ama, an “Hade sa panahon na daing sagkod,” na dapat na mamahala bilang Soberanong Kagurangnan “sagkod pa man.”—1 Timoteo 1:17.
3. Taano ta tinogotan ni Jehova Dios, minsan ngani sia pirmeng Hade, na mag-eksister sa daga an ibang soberaniya?
3 Alagad paano “an kahadean kan kinaban nagin nang kahadean kan satong Kagurangnan,” si Jehova? Bako daw na pirmeng Hade si Jehova Dios? Totoo iyan, huli ta an Levitang si Asaf nag-awit: “An Dios iyo an sakuyang Hade magpoon pa kaidtong suanoy.” Asin saro pang salmista an nagpahayag: “Si Jehova nagin hade! . . . Masarig an saimong trono poon pa kan suanoy; hale ka sa panahon na daing talaan.” (Salmo 74:12; 93:1, 2) Pero, sa saiyang kadonongan tinogotan ni Jehova na mag-eksister sa daga an ibang soberaniya. Sa siring, lubos na nabalo an isyung pinalataw sa Eden kun baga kaya nin tawo na pamahalaan an saiyang sadiri na mayo an Dios. An pamamahala nin tawo puminaltos nin miserable. Totoo nanggad an mga tataramon kan propeta nin Dios: “Aram kong marhay, O Jehova, na bakong kapot nin daganon na tawo an saiyang dalan. Bakong kapot nin tawong naglalakaw dawa an paggiya sa saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) Magpoon kan pagtalikod kan enot niatong mga magurang, nasakop na an bilog na ineerokan na daga kan pagdominar kan “orihinal na halas,” si Satanas. (Kapahayagan 12:9; Lucas 4:6) Panahon na ngonyan para sa dramatikong pagbabago! Tanganing ibindikar an saiyang lehitimong posisyon, pinonan na kapotan ni Jehova sa sarong bagong paagi an saiyang soberaniya sa daga, paagi sa saiyang designadong Mesiyanikong Kahadean.
4. Kan magpoon an pagpatanog kan mga trumpeta kan 1922, ano an tinawan nin pangenot na lugar? Ipaliwanag.
4 Kan magpoon an pagpatanog kan pitong trumpeta kan 1922, an kombension kan Mga Estudyante sa Biblia sa Cedar Point, Ohio, nagkaigwa nin pangenot na pahayag ni J. F. Rutherford na basado sa kasuratan na “An kahadean nin langit harani na.” (Mateo 4:17, King James Version) Nagtapos sia sa mga tataramon na ini: “Kun siring, balik sa langtad, O kamong mga aki kan kaharohalangkaweng Dios! Hagkosan an saindong pangalasag! Magin malinaw an isip, magin mapagbantay, magin aktibo, magin pusoan. Magin maimbod asin tunay na mga saksi para sa Kagurangnan. Umabante sa labanan sagkod na gaba na an gabos na tada kan Babilonya. Ibareta an mensahe sa gabos na lugar. Dapat na maaraman kan kinaban na si Jehova an Dios asin na si Jesu-Cristo an Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan. Ini an aldaw nin gabos na aldaw. Uya, an Hade nagrereynar na! Kamo an saiyang mga paraanunsiar. Kun siring, ipaisi, ipaisi, ipaisi, an Hade asin an saiyang kahadean.” An Kahadean nin Dios paagi ki Cristo Jesus tinawan nin pangenot na lugar, asin iyan an pinonan kan biglang pag-oswag na marhay kan paghuhulit kan Kahadean na may kaibang mga paghokom na ipinaisi kan pagpatanog kan pito gabos na trumpeta kan mga anghel.
5. Kan 1928, ano an nangyari sa kombension kan Mga Estudyante sa Biblia na nagsentro kan atension sa ikapitong tanog nin trumpeta?
5 An pagpatanog nin trumpeta kan ikapitong anghel ipinabanaag kan tampok na mga kabtang kan kombension kan Mga Estudyante sa Biblia sa Detroit, Michigan, kan Hulyo 30–Agosto 6, 1928. Kan panahon na idto 107 estasyon nin radyo an konektado sa inapod kan The New York Times na ‘pinakamahiwas asin pinakamahal na pagkakakoronektar nin radyo sa kasaysayan.’ Entusiastikong inaprobaran kan kombension an mapuersang “Deklarasyon Tumang ki Satanas Asin Para ki Jehova,” na nagtotokdo sa pagkadaog, sa Armagedon, ni Satanas asin kan saiyang marompot na organisasyon asin sa pagkakalda kan gabos na namomoot sa katanosan. An maimbod na mga sakop kan Kahadean nin Dios naogmang marhay na akoon an ilinuwas sa kombension, an 368-pahinas na librong Government. Nagtao ini kan pinakamalinaw na mga patotoo “na pinatukaw nin Dios an saiyang Linahidan na Hade sa saiyang trono kan 1914.”
Kinapotan ni Jehova an Kapangyarihan
6. Paano ibinabareta ni Juan an paisi na si Cristo pinatukaw na sa trono sa Kahadean nin Dios?
6 Si Cristo nakatukaw na sa trono sa Kahadean nin Dios—abaang kagayagayahan an pinupukaw kan paising ini! Ibinabareta ni Juan: “Asin an beinte kuatrong kamagurangan na nakatukaw sa saindang mga trono sa atubangan nin Dios nagralaob asin nagsaramba sa Dios, na sinasabi: ‘Nagpapasalamat kami sa saimo, Jehova Dios, an Makakamhan sa Gabos, an Saro na iyo ngonyan asin iyo kaidto, huli ta kinapotan mo na an saimong dakulang kapangyarihan asin nagpoon ka nang mamahala bilang hade.’”—Kapahayagan 11:16, 17.
7. Paano pinasalamatan si Jehova Dios (a) kan natatada sa simbolikong 24 kamagurangan digdi sa daga? (b) kan mga kabilang sa simbolikong 24 kamagurangan na binuhay na liwat pasiring sa saindang kamugtakan sa langit?
7 An mga nagpapasalamat ki Jehova Dios iyo an 24 kamagurangan, na nagsisimbolisar sa linahidan na mga tugang ni Cristo sa saindang kamugtakan sa langit. Poon kan 1922 an natatada sa daga kaining 144,000 na linahidan nagin sibot sa gibohon na pinonan kan mga tanog nin trumpeta. Narealisar ninda an bilog na kahulogan kan tanda sa Mateo 24:3–25:46. Minsan siring, mas amay pa sa aldaw kan Kagurangnan, an saindang kapwa mga saksi na tapos nang ‘magmaimbod dawa sagkod sa kagadanan’ binuhay na liwat tanganing makaduman na sa saindang kamugtakan sa langit, kaya ikakarepresentar na ninda ngonyan an bilog na grupo nin 144,000 sa paglaob tanganing sumamba ki Jehova. (Kapahayagan 1:10; 2:10) Kanigoan nanggad an pasasalamat ninda gabos na an saindang Soberanong Kagurangnan dai nag-atraso sa pagpangyari na an saiyang sagradong hilom makaabot sa kulminasyon kaiyan!
8. (a) Ano an nagin epekto sa mga nasyon kan pagpatanog kan ikapitong trumpeta? (b) Tumang kiisay ipinahayag kan mga nasyon an saindang grabeng kaanggotan?
8 Sa ibong na lado, an pagpatanog kan ikapitong trumpeta dai nagtao nin kagayagayahan sa mga nasyon. Nagdatong na an panahon na manamitan ninda an grabeng kaanggotan ni Jehova. Siring kan isinasaysay ni Juan: “Alagad an mga nasyon nagkaaranggot nin grabe, asin an saimong sadiring grabeng kaanggotan nagdatong, asin an itinalaan na panahon sa paghokom sa mga gadan, asin sa pagtao kan saindang balos sa saimong mga oripon na mga propeta asin sa mga banal patin sa mga natatakot sa saimong ngaran, an saradit asin darakula, asin sa paglaglag sa mga nagraraot sa daga.” (Kapahayagan 11:18) Poon kan 1914 maringis na ipinahayag kan mga nasyon kan kinaban an grabe nindang kaanggotan tumang sa lambang saro, tumang sa Kahadean nin Dios, asin nangorogna tumang sa duwang saksi ni Jehova.—Kapahayagan 11:3.
9. Paano rinaraot kan mga nasyon an daga, asin ano an desisyon nin Dios na gibohon manongod dian?
9 Sa bilog na kasaysayan an daga rinaraot kan mga nasyon paagi sa saindang daing ontok na paggeguerra asin maraot na pagpalakaw. Minsan siring, poon kan 1914 nakakahandal an paggrabe kan pagraot na ini. An kahanaban asin karatan nagbunga nin naghihiwas na mga desierto asin grabeng pagkawara nin mabungang daga. An oran na may asido asin radioaktibong mga panganoron nakadanyar sa mahiwas na mga lugar. Nagin maati an mga pinaghahalean nin kakanon. Kontaminado an aire na satong hinahangos asin an tubig na satong iniinom. An industriyal na mga basura nagsasapeligro kan buhay sa daga asin sa dagat. May panahon na isinapeligro kita kan pinakamakapangyarihan na mga nasyon sa lubos na pagkaraot paagi sa nuklear na pagkapara kan bilog na katawohan. Marahay sana ta ‘lalaglagon ni Jehova an mga nagraraot sa daga’; hohokoman nia an mga orgolyoso, daing Dios na mga tawo na may paninimbagan sa mamondong kamugtakan kan daga. (Deuteronomio 32:5, 6; Salmo 14:1-3) Kun siring, iinaareglo ni Jehova an ikatolong herak man, tanganing papanimbagon an mga paragibong ini nin maraot.—Kapahayagan 11:14.
Herak Man kan mga Nanraraot!
10. (a) Ano an ikatolong herak man? (b) Sa anong paagi na an ikatolong herak man bako sanang pasakit an dara?
10 Uya, kun siring, an ikatolong herak man. Iyan minaabot nin madali! Iyan an paagi ni Jehova sa paglaglag sa mga naglalapastangan sa saiyang “tungtongan,” ining magayon na dagang ineerokan niato. (Isaias 66:1) Iyan pinapapangyari kan Mesiyanikong Kahadean—an sagradong hilom nin Dios. An mga kaiwal nin Dios, asin partikularmente an mga namomoon sa Kakristianohan, pinasakitan kan naenot na duwang herak man—na sa pangenot bunga kan damat nin mga doron asin kan mga hukbo nin kabalyeriya; alagad an ikatolong herak man, na gigibohon mismo kan Kahadean ni Jehova, bako sanang pasakit an dara. (Kapahayagan 9:3-19) Iyan an matapos sa nanraraot na sosyedad nin tawo asin sa mga namamahala dian. Madatong ini bilang an kulminasyon kan paghokom ni Jehova sa Armagedon. Siring nanggad iyan kan sinabi ni Daniel sa propesiya: “Asin sa mga aldaw kan mga hadeng idto [mga namamahala na nagraraot sa daga] an Dios nin kalangitan mapatindog nin sarong kahadean na dai noarin man malalaglag. Asin an kahadean mismo dai itatao sa arin man na ibang banwaan. Iyan an maronot asin matapos kan gabos na ining kahadean, asin iyan mismo magdadanay sagkod sa mga panahon na daing talaan.” Siring sa sarong halangkawon na bukid, an Kahadean nin Dios mamamahala sa bilog na daga na ginibong mamuraway, nagbibindikar sa soberaniya ni Jehova asin nagtatao nin daing sagkod na kagayagayahan sa katawohan.—Daniel 2:35, 44; Isaias 11:9; 60:13.
11. (a) Anong nagpapadagos, sunod-sunod na maogmang mga pangyayari an ilinaladawan kan propesiya? (b) Anong dai na kutana maninigong kabootan an nakakamtan, paano, asin niisay?
11 An ikatolong herak man may kaibang nagpapadagos, sunod-sunod na maogmang mga pangyayari na progresibong magpapadagos sa bilog na aldaw kan Kagurangnan. Panahon iyan ‘sa paghokom sa mga gadan, asin sa pagtao nin Dios kan saindang balos sa saiyang mga oripon na mga propeta asin sa mga banal patin sa mga natatakot sa saiyang ngaran.’ Nangangahulogan iyan nin pagkabuhay liwat hale sa mga gadan! Para sa linahidan na mga banal na natotorog na sa kagadanan, ini mangyayari sa kapinonan kan aldaw kan Kagurangnan. (1 Tesalonica 4:15-17) Sa tamang panahon an nawawalat pang mga banal makakaibanan na kan mga ini paagi sa biglang pagkabuhay liwat. May iba pang tatawan nin balos, kabilang an mga oripon nin Dios na mga propeta kan suanoy na mga panahon asin an gabos na iba pa sa katawohan na natatakot sa ngaran ni Jehova, baga man sinda kabilang sa dakulang kadaklan na nakaligtas sa dakulang kahorasaan o sa “mga gadan, an darakula asin saradit,” na bubuhayon liwat durante kan Milenyal na Paghade ni Cristo. Mantang an Mesiyanikong Hade nin Dios igwa kan mga liabe sa kagadanan asin sa Hades, an saiyang pamamahala sa Kahadean nagtatao sa saiya kan oportunidad na tawan nin buhay na daing katapusan an gabos na nagmamaigot na makamtan an mahalagang marhay na probisyon na iyan. (Kapahayagan 1:18; 7:9, 14; 20:12, 13; Roma 6:22; Juan 5:28, 29) Baga man iyan inmortal na buhay sa kalangitan o buhay na daing sagkod digdi sa daga, an regalong ini nin buhay sarong dai na kutana maninigong kabootan gikan ki Jehova, na pasasalamatan sagkod lamang kan balang nag-ako kaiyan!—Hebreo 2:9.
Masdan an Kaban kan Saiyang Tipan!
12. (a) Segun sa Kapahayagan 11:19, ano an naheling ni Juan sa langit? (b) An kaban kan tipan nagin simbolo kan ano, asin ano an nangyari dian pagkatapos na magin bihag an Israel sa Babilonya?
12 Namamahala na si Jehova! Paagi sa saiyang Mesiyanikong Kahadean, kinapotan na nia an saiyang soberaniya sa katawohan sa makangangalas na paagi. Kinokompirmar ini kan sunod na naheling ni Juan: “Asin nabukasan an santuaryo kan templo nin Dios na yaon sa langit, asin naheling an kaban kan saiyang tipan sa santuaryo kan saiyang templo. Asin nagkaigwa nin mga kikilat asin mga tingog asin mga daguldol asin sarong linog patin makosog na oran nin graniso.” (Kapahayagan 11:19) Ini an solamenteng pagkasambit sa Kapahayagan kan kaban kan tipan nin Dios. An Kaban iyo an nagin naheheling na simbolo kan presensia ni Jehova sa saiyang banwaan na Israel. Sa tabernakulo, asin pagkatapos sa templo na ipinatogdok ni Salomon, ibinugtak iyan sa Kabanalbanale. Alagad kan an Israel magin bihag sa Babilonya kan 607 B.C.E., ginaba an Jerusalem asin nawara an kaban kan tipan. Kaidto napondo an mga representante kan pamilya ni David na “tumukaw sa trono ni Jehova bilang hade.”—1 Cronica 29:23. *
13. Ano an ipinaparisa kan bagay na an kaban kan tipan nin Dios naheheling sa langitnon na santuaryo nin Dios?
13 Ngonyan, pakalihis nin labing 2,600 na taon, naheling giraray an Kaban. Alagad sa bisyon ni Juan bakong templo digdi sa daga an namumugtakan kan Kaban na ini. Naheheling iyan sa langitnon na santuaryo nin Dios. Namamahala na naman si Jehova paagi sa sarong hade sa dinastiya ni David. Minsan siring, an Hade, si Cristo Jesus, nakatukaw ngonyan sa trono duman sa langitnon na Jerusalem—an mamuraway na kamugtakan na hale duman gigibohon nia an pag-implementar kan mga paghokom ni Jehova. (Hebreo 12:22) Ihahayag ini sa sato kan minasunod na mga kapitulo kan Kapahayagan.
14, 15. (a) Sa suanoy na Jerusalem, siisay sana an nakakaheling kan kaban nin tipan, asin taano? (b) Sa langitnon na santuaryo kan templo nin Dios, sairisay an nakakaheling kan kaban kan saiyang tipan?
14 Sa suanoy na Jerusalem digdi sa daga, an Kaban dai naheling kan mga Israelita sa pangkagabsan, ni kan mga saserdote na naglilingkod sa templo, huli ta iyan nasa laog kan Kabanalbanale na nalilipodan nin kurtina hale sa Banal na Lugar. (Bilang 4:20; Hebreo 9:2, 3) Solamente an halangkaw na saserdote an nakakaheling kaiyan kun sia minalaog sa Kabanalbanale sa taonan na Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan. Minsan siring, kan mabukasan an santuaryo kan templo sa kalangitan, an simbolikong kaban naheheling bako sanang kan Halangkaw na Saserdote ni Jehova, si Jesu-Cristo, kundi siring man kan saiyang katabang na mga saserdote, an 144,000, kabilang si Juan.
15 An simbolikong kaban na ini naheheling sa harani kan enot na mga binuhay liwat pasiring sa langit, huli ta nakatukaw na sinda bilang kabtang kan 24 kamagurangan sa palibot kan trono ni Jehova. Asin an grupong Juan digdi sa daga pinaliwanagan kan espiritu ni Jehova tanganing mabatid an Saiyang presensia sa Saiyang espirituwal na templo. Nagkaigwa man nin mga tanda tanganing ipaaram sa katawohan sa pangkagabsan an makangangalas na pangyayaring ini. Sinasambit sa bisyon ni Juan an mga kikilat, tingog, daguldol, sarong linog, asin oran nin graniso. (Ikomparar an Kapahayagan 8:5.) Ano an isinisimbolisar kan mga ini?
16. Paano nagkaigwa nin mga kikilat, tingog, daguldol, sarong linog, patin makosog na oran nin graniso?
16 Poon kan 1914 nagkaigwa nin grabeng kariribokan sa rona nin relihion. Pero, nakakaogma ta an “linog” na ini may kaibang nagdusay na mga tingog na nagtatao nin malinaw na mensahe manongod sa naestablisar nang Kahadean nin Dios. Ibinalangibog an naghuhugong na ‘mga patanid manongod sa bagyo’ hale sa Biblia. Siring sa kikilat, naheling asin ipinublikar an mga silyab nin pakarorop kun manongod sa propetikong Tataramon nin Dios. Ipinaabot tumang sa Kakristianohan asin sa falsong relihion sa pangkagabsan an mga paghokom nin Dios na garo makologon tumamang “oran nin graniso.” Ini gabos dapat na nakaapod sa atension kan mga tawo. Pero, makamomondo ta an mayoriya—siring kan mga taga Jerusalem kan panahon ni Jesus—dai nakabatid kan kaotoban kan mga tandang ini sa Kapahayagan.—Lucas 19:41-44.
17, 18. (a) An pagpatanog kan mga trumpeta kan pitong anghel nagtao nin anong paninimbagan sa nagdusay na mga Kristiano? (b) Paano inootob kan mga Kristiano an sugo sa sainda?
17 An pitong anghel padagos na nagpapatanog kan saindang mga trumpeta, na senyal nin historikong mga pangyayari digdi sa daga. An nagdusay na mga Kristiano may dakulang paninimbagan na padagos na ipahayag sa kinaban an mga paising ini. Magayagaya nanggad nindang inootob an sugong iyan! Ipinaparisa ini kan bagay na sa laog kan 20 taon poon 1986 sagkod 2005, haros dinoble ninda an oras na ginagamit sa ministeryo taon-taon—an 680,837,042 nagin 1,278,235,504. Totoo nanggad, an “sagradong hilom nin Dios segun sa maogmang bareta” ipinapahayag “sagkod sa kaporoporohi kan ineerokan na daga.”—Kapahayagan 10:7; Roma 10:18.
18 May iba pang bisyon na naghahalat sa sato mantang padagos na ihinahayag an mga katuyohan nin Dios manongod sa Kahadean.
[Nota sa Ibaba]
^ Ibinabareta kan Romanong historyador na si Tacito na kan masakop an Jerusalem kan 63 B.C.E. asin maglaog si Cneius Pompeius sa santuaryo kan templo, nanompongan nia na idto daing laog. Mayo na duman an kaban kan tipan.—History ni Tacito, 5.9.
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Kahon sa pahina 173]
Tampok na mga Kabtang kan Garo Trumpetang mga Proklamasyon kan Paghokom ni Jehova
1. 1922 Cedar Point, Ohio: Angat sa mga namomoon sa Kakristianohan sa relihion, politika, asin darakulang kompanya sa negosyo na ipangatanosan an dai ninda pakatao nin katoninongan, prosperidad, asin kaogmahan. An Kahadean kan Mesiyas iyo an remedyo sa gabos.
2. 1923 Los Angeles, California: Hinagad kan pampublikong pahayag na, “An Gabos na Nasyon Nagmamartsa Ngonyan Pasiring sa Armagedon, Alagad an Minilyon na Nabubuhay Ngonyan Dai Na Noarin Man Magagadan,” sa mga “karnerong” mamomoton sa katoninongan na talikdan an nakakagadan na dagat nin katawohan.
3. 1924 Columbus, Ohio: Inakusar an mga klerigo huli sa pagpamuraway sa sadiri asin pagsayumang maghulit kan Kahadean kan Mesiyas. An tunay na mga Kristiano dapat na maghulit kan pamamalos nin Dios asin manranga sa nagmomondong mga tawo.
4. 1925 Indianapolis, Indiana: Sarong mensahe nin paglaom na ipinapaheling an kalaenan kan espirituwal na kadikloman sa Kakristianohan sa maliwanag na panuga kan Kahadean na katoninongan, prosperidad, marahay na salud, buhay, libertad, asin daing sagkod na kaogmahan.
5. 1926 Londres, Inglaterra: Garo doron na pagdamat sa Kakristianohan asin sa klero kaiyan, na ibinubuyagyag an pagsikwal ninda sa Kahadean nin Dios, asin irinurukyaw an pagkamundag kan langitnon na gobyernong iyan.
6. 1927 Toronto, Canada: Pangagda, na dara nin garo mga hukbo nin kabalyeriya, na hinahagad sa mga tawo na bayaan an ‘organisadong Kristianismo’ asin magtao nin odok sa pusong kaimbodan ki Jehova Dios saka sa saiyang Hade asin Kahadean.
7. 1928 Detroit, Michigan: Deklarasyon tumang ki Satanas asin para ki Jehova, na linilinaw na lalaglagon kan linahidan na Hade nin Dios, na pinatukaw sa trono kan 1914, an marompot na organisasyon ni Satanas asin tatawan nia nin katalingkasan an katawohan.
[Kahon sa pahina 175]
Pagraot sa Daga
“Kada tolong segundo nawawara an sarong kabtang kan orihinal na kadlagan sa tropiko na arog kahiwas nin sarong kawatan nin putbol. . . . Rinibong klase nin tinanom asin hayop an nararaot huli sa pagkawara nin prinsipal na kadlagan.”—Illustrated Atlas of the World (Rand McNally).
“Sa laog nin duwang siglong pag-istar duman nin mga tawo, [an Great Lakes] nagin man an pinakamahiwas na imburnal sa kinaban.”—The Globe and Mail (Canada).
Kan Abril 1986 an pagputok asin pagkasolo kan sarong nuklear na planta nin koryente sa Chernobyl, U.S.S.R., “iyo an pinakadakulang nuklear na pangyayari . . . poon kan bombahon an Hiroshima asin Nagasaki,” na nagpasungaw nin “panhaloyan na radyasyon sa aire, daga sa ibabaw asin tubig sa kinaban na arog kadakol kan hale sa gabos na nuklear na pagprobar asin bombang pinaputok.”—JAMA; The New York Times.
Sa Minamata, Hapon, an sarong planta nin kemikal nag-apon nin methylmercury sa dagat. An pagkakan nin sira asin mga kasag saka pasayan na kontaminado kan iinapon na iyan nagin causa nin Minamata disease (MD) na “pabalikbalik na neurolohikong helang. . . . Sagkod ngonyan [1985], 2578 katawo sa bilog na Hapon an opisyal na naberepikar na may MD.”—International Journal of Epidemiology.
[Kahon sa pahina 176]
An importanteng mga deklarasyon sa Kapahayagan 11:15-19 introduksion kan kasunod na mga bisyon. An Kapahayagan kapitulo 12 paggirumdom sa nakaagi na detalyadong nagpapaliwanag kan marahayon na mga paisi sa Kapahayagan 11:15, 17. An kapitulo 13 nagtatao nin kasaysayan sa likod kan 11:18, ta isinasaysay kaiyan an ginikanan asin an pagtalubo kan politikal na organisasyon ni Satanas na nagbunga kan pagkaraot kan daga. Dinedetalye kan kapitulo 14 asin 15 an dugang pang mga paghokom kan Kahadean na konektado sa pagpatanog kan ikapitong trumpeta asin sa ikatolong herak man.
[Mga ritrato sa pahina 174]
‘Lalaglagon ni Jehova an mga nagraraot sa daga’