Kapitulo 25

Para sa Kinaban ni Satanas o Para sa Bagong Areglo nin Dios?

1. Ano an talagang nagpapatotoo na kamo para sa bagong areglo nin Dios?

 KAMO daw para sa matanos na bagong areglo nin Dios, asin boot daw nindong iyan dumatong? Kamo daw tumang ki Satanas, asin boot daw nindong matapos na an saiyang kinaban? Tibaad, Iyo, an simbag nindo sa duwang hapot na ini. Alagad supisyente na daw iyan? Igwa nin suanoy na kasabihan na an aksyon nagtataram nin mas makosog kisa tataramon. Kun nagtutubod kamo sa bagong areglo nin Dios, an saindong paagi nin pamumuhay talagang magpapatunay kaini.—Mateo 7:21-23; 15:7, 8.

2. (a) Siisay an duwang kagurangnan na puwede niatong paglingkodan? (b) Ano an nagpapaheling kun baga kiisay kitang oripon o lingkod?

² An totoo, an saindong paagi nin pamumuhay maooyonan nin saro sana sa duwang kagurangnan. Na kamo naglilingkod ki Jehova Dios o ki Satanas na Diablo. An prinsipyong makukua sa Biblia makakatabang sato na apresyaron ini. Iyan nagsasabi: “Ano dai nindo aram na kun ipipresentar nindo an saindong sadiri sa kiisay pa man bilang mga oripon tanganing magkuyog saiya, kamo mga oripon nia huli ta kamo nagkukuyog sa saiya?” (Roma 6:16) Siisay an sinosonod nindo? Kiisay na kagustohan an saindong ginigibo? Ano man an saindong simbag, kun sinosonod nindo an dalan nin katampalasanan kan kinaban dai kamo makakapaglingkod sa tunay na Dios, si Jehova.

AN KINABAN NI SATANAS—ANO DAW INI?

3. (a) Siisay an ipinaheheling kan Biblia na poon kaining kinaban? (b) Sa saiyang pamibi, paano ipinaheling ni Jesus an pagkakalaen kan kinaban asin kan saiyang mga disipulo?

³ Inapod ni Jesus si Satanas na “an poon kan kinaban na ini.” Asin sinabi kan apostol na si Juan na “an bilog na kinaban namumugtak ki maraot.” (Juan 12:31; 1 Juan 5:19) Risahon na sa pagpamibi sa Dios dai iniba an saiyang mga disipulo sa  kabtang kan kinaban ni Satanas. Sia nagsabi: “Ako nakikimaherak manongod sainda [saiyang mga disipulo]; nakikimaherak ako, bakong manongod sa kinaban . . . Sinda bakong kabtang kan kinaban, siring sa sako na bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 17:9, 16; 15:18, 19) Maliwanag na an mga tunay na mga Kristiano kaipuhan magin siblag sa kinaban.

4. (a) Sa Juan 13:16, sa kiisay an mga tataramon na “an kinaban” nagpapanongod? (b) Ano an “kinaban” na an mga parasonod ni Jesus kaipuhan sumiblag?

⁴ Alagad ano an boot sabihon ni Jesus kan sia magsabi “an kinaban”? Sa Biblia an mga tataramon na “an kinaban” parateng ipinapamugtak sa gabos na katawohan. Isinugo nin Dios an saiyang aki tanganing itao an saiyang buhay bilang pambalukat para sa kinaban nin katawohan. (Juan 3:16) Alagad inorganisar ni Satanas an kadaklan sa katawohan na tumumang sa Dios. Kaya an kinaban ni Satanas iyo ining organisadong sosyedad nin katawohan na nageeksistir na siblag sa o luwas sa naheheling na organisasyon nin Dios. Iyo ini an kinaban na dapat siblagan nin mga Kristiano. —Santiago 1:27.

5. Ano an sarong importanteng kabtang kan kinaban, asin paano iyan ilinaladawan kan Biblia?

⁵ An kinaban ni Satanas—an saiyang organisadong sosyedad nin katawohan—kompuwesto nin ibaibang magkasurompay na mga kabtang. Sarong mahalagang kabtang iyo an palsong relihiyon. Sa Biblia an palsong relihiyon irenerepresentar nin sarong “dakulang patotot,” o parapasambay, na igwang ngaran na “Babilonyang Dakula.” Sia sarong pankinaban na emperyo, na ipinapaheling kan katunayan na sia “igwa nin kahadean sa ibabaw kan mga hade sa daga.” (Kapahayagan 17:1, 5, 18) Alagad ano an nagpapatunay na an Babilonayang Dakula sarong relihiyosong pankinaban na imperyo?

6, 7. (a) Ano an nagpapatunay na an Babilonyang Dakula sarong relihiyosong imperyo? (b) Anong relasyon an nakakaptan kan palsong relihiyon sa politikal na gobyerno?

⁶ Mantang “an mga hade sa daga” sinasabi na ‘nakipagsambayan’ sa saiya, an Babilonyang Dakula dai puwedeng magin pankinaban na imperyo nin politika. Asin mantang an “mga nagbibiyaheng parabariwas” kan daga nakatindog sa harayo asin nagmomondo sa saiyang pagkalaglag, bako siyang imperyo nin pankinaban na komersiyo. (Kapahayagan 17:2; 18:15) Minsan siring, ipinapaheling kan Biblia na sia sarong tunay na relihiyosong imperyo sa  pagsabi na paagi kan saiyang “espiritistikong mga gawe an gabos na nasyon nadayaan.”—Kapahayagan 18:23.

⁷ Saro pang patotoo na an Babilonyang Dakula sarong relihiyosong imperyo iyo an saiyang pakipagrelasyon sa “mabangis na hayop.” An siring na hayop irenepresentar kan Biblia bilang politikal na gobyerno. (Daniel 8:20, 21) An Babilonyang Dakula ilinadawan na “nangangabayo sa sarong mabangis na hayop na mapula . . . na igwa nin pitong payo asin sampulong sungay.” Dahel digdi hinihingoa niang maimpluwensiyahan an “mabangis na hayop,” o an pankinaban na gobyerno. (Kapahayagan 17:3) Asin sarong katotoohan sa bilog na kasaysayan an relihiyon danay na salak sa politika, na parateng nagsasabi kun ano an gigibohon nin mga gobyerno. Tunay nanggad na sia “naghahade sa mga hade sa daga.”—Kapahayagan 17:18.

8. Ano pa an sarong importanteng kabtang kan kinaban ni Satanas, asin paano sinda irenerepresentar sa Biblia?

⁸ An makapolitikang mga gobyernong ini mahalagang kabtang man kan kinaban ni Satanas. Siring sa naheling na niato, sinda irenepresentar kan Biblia bilang mga hayop. (Daniel 7:1-8, 17, 23) Na an arog hayop na mga gobyernong ini nag-ako nin kapangyarihan ki Satanas ipinaheling sa sarong bisyon na isinurat kan apostol na si Juan: “Nakaheling ako nin sarong mabangis na hayop na nagtunga hale sa dagat, igwang sampulong sungay asin pitong payo . . . asin tinawan nin kapangyarihan kan dragon an hayop.” (Kapahayagan 13:1, 2; 12:9) Dugang pang patotoo na an mga kahadean na ini, o mga gobyerno, kabtang kan kinaban ni Satanas iyo na kan si Jesus sogotan ni Satanas sa pagalok kan mga kahadean nia saiya. Dai ni Satanas magigibo ini kun sia bako an poon ninda.—Mateo 4:8, 9.

9. (a) Paano an saro pang kabtang kan kinaban ni Satanas ilinadawan sa Kapahayagan 18:11? (b) Ano an ginigibo kaini asin ipinapalakop, na nagpapatotoo na si Satanas yaon sa saiyang likodan?

⁹ An saro pang prominenteng kabtang kan kinaban ni Satanas iyo an ganid asin mapan-aping sistema komersyal, na sinasabi sa Kapahayagan 18:11 na “nagbibiyaheng mga parabariwas.” Itinatanom kan sistema komersyal na ini an makasadiring pagmawot sa mga tawo tanganing bakalon an mga bagay na saindang itinitinda, maski ngani dai ninda kaipuhan iyan asin mas marahay pa ngani na mayo kaiyan. Kasabay kaini nagtatambak nin mga pagkakan sa saindang mga bodega an ganid na sistema komersyal alagad tinotogotan an minilyon na mga tawo na magutom sagkod sa kagadanan huli ta dai ninda kayang bayadan an pagkakan. Sa ibong na kampi, an mga armas militar na igwang kakayahan sa paglaglag kan bilog na pamilya nin tawo ginigibo tanganing ipabakal para sa dakulang ganansiya. Kaya an sistema ni Satanas sa komersyo, kaiba an palsong relihiyon asin an saiyang mga politikal na mga  gobyerno, nagpapalakop nin pagkamakasadiri, krimen asin teribleng mga guerra.

10, 11. (a) Ano pa an sarong mahalagang kabtang kan kinaban ni Satanas? (b) Igwa nin anong mga patanid an Biblia tumang sa pagkaimbuwelto sa kabtang na ini?

¹⁰ An organisadong sosyedad nin tawo sa irarom ni Satanas na Diablo talagang maraot asin biko. Minakontra ini sa matanos na mga pagboot nin Dios, asin pano iyan kan gabos na klase nin inmoral na mga gibo. Kaya masasabi na an saro pang kabtang kan kinaban ni Satanas iyo an marompot na pamumuhay kaiyan, inmoral na mga dalan. Sa dahelan na ini kapwa si apostol Pedro asin Pablo nagpatanid sa mga Kristiano na maglikay sa maraot na mga gibo nin tawo nin mga nasyon.—Efeso 2:1-3; 4:17-19; 1 Pedro 4:3, 4.

¹¹ Idinoon man ni apostol Juan an pangangaipo na an mga Kristiano kaipuhan magingat sa maraot na mga horot asin inmoral na mga dalan kan kinaban. Sia nagsurat: “Dai kamo mamoot sa kinaban ni sa mga bagay na nasa kinaban. Kun an siisay man namomoot sa kinaban, an pagkamoot nin Ama dai dian sa saiya. Huli ta an gabos na nasa kinaban—an horot nin laman asin an horot nin  mga mata patin an kapaabawabawan nin buhay—bakong gikan sa Ama kundi sa kinaban.” (1 Juan 2:15, 16) Nagsabi an disipulong si Santiago na ‘an siisay man na boot magin katood kan kinaban, sia magigin kaiwal nin Dios.’—Santiago 4:4.

KUN PAANO MAKAKALIKAY SA PAGIGIN KABTANG KAN KINABAN

12, 13. (a) Paano ni Jesus ipinaheling na an mga Kristiano kaipuhan magerok sa kinaban? (b) Paano magigin posible na nageerok sa kinaban alagad bakong kabtang kaiyan?

¹² Mantang yaon an kinaban ni Satanas, an mga Kristiano kaipuhan mag-erok dian. Ipinaheling ini ni Jesus kan sia mamibi sa saiyang Ama: “Dai ako nakikimaherak na haleon mo sinda sa kinaban.” Alagad siring kaini an idinagdag ni Jesus dapit sa saiyang mga parasonod: “Sinda bakong kabtang kan kinaban.” (Juan 17:15, 16) Paano magigin posible na kita yaon sa kinaban ni Satanas alagad magdanay na bakong kabtang kaiyan?

¹³ Bueno, nabubuhay kamo sa tahaw kan mga tawo na minabilog kan organisadong sosyedad nin mga tawo ngonyan. Sa mga tawong ini yaon an mga parapakisaro, mga ganid asin iba pa na nagsasagibo nin maraot na mga bagay. Tibaad nagtatrabaho kamo kaiba ninda, nag-eeskuwela kaiba ninda, nagkakakan kaiba ninda, asin nakikikabtang sa ibang mga aktibidad na kaiba ninda. (1 Corinto 5:9, 10) Dapat man nindo sindang mamotan siring sa ginibo nin Dios. (Juan 3:16) Alagad dai namomotan nin mga tunay na Kristiano an maraot na ginigibo nin mga tawo. Dai ninda inaarog an saindang mga saboot, mga hiro o pasohan sa buhay. Dai sia nakikiiba sa saindang maraot na relihiyon asin politika asin maski ngani kaipuhan na sia magtrabaho sa kinaban nin komersyo para sa ikakabuhay, dai sia nakikikabtang sa pandadaya; ni na ginigibo niang pangenot na pasohan sa saiyang buhay an pagkamit nin materyal na mga bagay. Palibasang sia para sa bagong areglo nin Dios, linilikayan nia an maraot na pakipagiba duman sa mga nabubuhay para sa kinaban ni Satanas. (1 Corinto 15:33; Salmo 1:1; 26:3-6, 9, 10) Huli kaini, sia yaon sa kinaban ni Satanas alagad danay na bakong kabtang kaiyan.

14. Kun kamo para sa bagong areglo nin Dios, anong pagboot sa Biblia an saindong sosonodon?

¹⁴ Kumusta naman kamo? Gusto daw nindong magin kabtang kan kinaban ni Satanas? O kamo daw para sa bagong areglo nin Dios? Kun kamo para sa bagong areglo nin Dios, magigin kamong siblag sa kinaban, kaiba na an palsong relihiyon. Susonodon nindo an pagboot: “Lumuwas kamo sa saiya [Babilonyang Dakula], sakong banwaan.” (Kapahayagan 18:4) Minsan siring, an pagluwas sa Dakulang Babilonya, an  pankinaban na imperyo nin palsong relihiyon, kalabot an orog pa sa pagpotol sana kan koneksyon sa palsong relihiyosong mga organisasyon. Nangangahulogan man ini nin dai pakikabtang sa mga relihiyosong selebrasyon kan kinaban.—2 Corinto 6:14-18.

15. (a) Imbes na kan pagkamundag ni Jesus, ano an ipinagboot sa mga Kristiano na selebraron? (b) Ano an nagpapaheling na si Jesus dai puwedeng mamundag sa kaliliptan nin taghielo? (c) Taano ta pinili an Disyembre 25 bilang aldaw na selebraron an pagkamundag ni Jesus?

¹⁵ An pasko sarong prominenteng relihiyosong selebrasyon ngonyan. Alagad an kasaysayan nagpapaheling na iyan dai sinelebrar kan enot na mga Kristiano. Sinabi nin Jesus sa saiyang mga parasonod na selebraron an memoryal kan saiyang kagadanan, bako an saiyang pagkamundag. (1 Corinto 11:24-26) An totoo, bakong Disyembre 25 an petsa nin pagkamundag ni Jesus. Dai iyan puwede, mantang ipinapaheling kan Biblia na kan panahon na mamundag si Jesus an mga pastor yaon sa langtad kun banggi. Dai sinda puwedeng magdanay duman sa malipot, maoran na panahon nin taghielo. (Lucas 2:8-12) Aktuwalmente pinili an Disyembre 25 bilang petsa na selebraron an pagkamundag ni Jesus huli ta, siring kan ipinapaliwanag kan The World Book Encyclopedia: “Dati na ining sineselebrar kan mga taga-Roma bilang Kapiyestahan nin Saturnalia, na sineselebrar an pagkamundag kan aldaw.”

16. (a) Anong ibang prominenteng relihiyosong kapiyestahan an igwa nin bako-Kristianong kapinonan? (b) Sa anong marahay na mga rason na an tunay na mga Kristiano dai nagseselebrar nin Pasko asin Pasko nin Pagkabuhay (Easter)?

¹⁶ An pasko nin pagkabuhay (Easter) saro pang prominenteng relihiyosong kapiyestahan. Kapareho kaini an Semana Santa sa nagkapirang nasyon sa Latin- America. Alagad an Easter dai man sinelebrar kan suanoy na mga Kristiano. An The Encyclopædia Britannica nagsasabi: “Mayo nin maheheling na pagotob kan Pasko nin Pagkabuhay (Easter) sa Bagong Tipan.” Alagad mahalaga daw kun an Pasko asin an Pasko nin Pagkabuhay bakong Kristianong mga selebrasyon kundi aktuwalmenteng nagpoon sa mga parasamba nin palsong mga dios? An apostol na si Pablo tumang sa pagsalak kan tama asin sala, sa pagsabi na minsan “an kadikit na lebadura, nagpapaosbog sa bilog na masa.” (Galacia 5:9) Sinabihan nia an nagkapira sa enot na mga Kristiano na sala na maglihi nin mga aldaw na dating inotob sa pagboot ni Moises alagad ta hinale na nin Dios para sa mga Kristiano. (Galacia 4:10, 11) Gurano kahalaga sa tunay na mga Kristiano ngonyan na sumiblag sa mga kapiyestahan na nungka ipinaotob nin Dios asin gikan sa palsong relihiyon!

17. (a) Ano an maraot sa mga kapiyestahan na nag-oomaw sa mga bantog na tawo o nasyon? (b) Paano daw ipinapaheling nin Biblia kun anong kurso an dapat sunodon nin mga Kristiano?

¹⁷ An ibang kapiyestahan kan kinaban nag-oomaw sa bantog na mga tawo. An iba pa nag-oomaw asin nagpapamuraway nin mga nasyon o kinabanon na mga organisasyon. Alagad an Biblia nagpatanid tumang sa pagtao nin mapagsambang pag-onra sa mga tawo, o pagsarig sa organisasyon nin tawo na maghaman kan mga bagay na sana Dios an makakagibo. (Gibo 10:25, 26; 12:21-23; Kapahayagan 19:10; Jeremias 17:5-7) Kaya an mga kapiyestahan na nag-oomaw sa tawo o mga organisasyon  nin tawo bakong kaoyon sa kabotan nin Dios, asin an tunay na mga Kristiano dai makikikabtang dian.—Roma 12:2.

18. (a) Anong mga bagay an ginibo nin tawo tanganing sambahon o omawon? (b) Ano an sinasabi kan pagboot nin Dios dapit sa pagtao nin mapagsambang onra sa sarong bagay?

¹⁸ Kadakol na mga bagay an ginibo nin tawo tanganing ipasamba o tawan nin onra. An nagkapira gibo sa metal o kahoy. An iba kaini gibo sa tela asin tibaad itinahi o ipininta dian an sarong retrato nin bagay na yaon sa langit o sa daga. Tibaad magkaigwa nin pagboot an nasyon na nagsasabi na an lambang saro magtao nin mapagsambang onra sa siring na bagay. Alagad an pagboot nin Dios nagsasabi sa saiyang mga oripon na dai. (Exodo 20:4, 5; Mateo 4:10) Ano an ginibo kan banwaan nin Dios sa siring na mga kamugtakan?

19. (a) Ano an ipinagboot kan hade nin Babilonya na gibohon nin lambang saro? (b) Kiisay na halimbawa an mas marahay na sunodon nin mga Kristiano?

¹⁹ Sa suanoy na Babilonya si Hadeng Nabucodonosor nagpatindog nin sarong dakulang ladawan na bulawan asin pinagbotan an lambang saro na maghorohod dian. ‘An siisay man na dai sumamba,’ sia nagsabi, ‘iaapon sa nagbabagang horno.’ An Biblia nagsasabi sato na an tolong hoben na Hebreo, si Sadrac, Mesac, asin Abednego, nagsayuma na sumunod sa ipinagboot kan hade. Taano? Huli ta kalabot an pagsamba, asin an saindang pagsamba para ki Jehova sana. Inoyonan nin Dios an saindang ginibo, asin ilinigtas nia sinda sa kaanggotan kan hade. Sa katunayan, naheling ni Nabucodonosor na an mga oripon na ini ni Jehova bakong peligro sa estado, kaya nagtao sia nin pagboot na protehiran an saindang libertad. (Daniel 3:1-30) Dai daw nindo hinahangaan an kaimbodan kan mga lalaking hoben na ini? Ipapaheling daw nindo na kamo talagang para sa bagong areglo nin Dios paagi sa pagsonod sa gabos na mga pagboot nin Dios?—Gibo 5:29.

20. Ano an nagkapirang mga paagi na ginagamit ni Satanas tanganing darahon kita sa paglabag sa pagboot nin Dios kan seksuwal na moralidad?

²⁰ Siyempre, habo ni Satanas na maglingkod kita ki Jehova. Boot nia na kita maglingkod saiya. Kaya hinihingoa nia na gibohon niato an gusto nia, mantang aram nia na kita nagigin oripon, o mga lingkod, kan siisay man na sinusonod niato. (Roma 6:16) Sa manlaenlaen na paagi, kaiba an telebisyon, sine, nagkapirang klase nin bayle, asin inmoral na mga babasahon, dinadagka ni Satanas an seksuwal na relasyon sa mga daing agom, siring man an pagsambay. An siring na gawe ibinibilang na inaako, tama pa ngani. Minsan siring, ini tumang sa mga pagboot nin Dios. (Hebreo 13:4; Efeso 5:3-5) An siisay man na nagsasagibo nin siring na gawe tunay na nagpapaheling na sia para sa kinaban ni Satanas.

21. Ano an ibang mga gibo na, kun gibohon nin sarong tawo magpapaheling na sia para sa kinaban ni Satanas?

²¹ Igwa pa nin mga gibo na popular sa kinaban ni Satanas  alagad tumang sa mga pagboot nin Dios. Saro dian an pagkaburat sa arak. (1 Corinto 6:9, 10) Saro pa iyo an paggamit nin droga siring sa marijuana asin heroin para sa pagpangana, siring man an paggamit nin tabako. An mga bagay na ini nakakaraot sa hawak asin maati. An paggamit kaiyan malinaw na kontra sa mga instruksyon nin Dios na “magpakalinig kita sa gabos na ramog nin laman asin nin espiritu.” (2 Corinto 7:1) An pagsigarilyo nin tabako nakakaraot man sa salud kan haraning nakakaparong kan aso, kaya an parasigarilyo naglalabag sa pagboot nin Dios na nagsasabi na an mga Kristiano dapat mamotan an saiyang kataed.—Mateo 22:39.

22. (a) Ano daw an sinasabi kan Biblia dapit sa dugo? (b) Taano an pagpasalin nin dugo ta daing kalaenan sa “pagkakan” nin dugo? (c) Ano an nagpapaheling na an ‘pagdulag sa dugo’ nangangahulogan nin dai pagbugtak sa saindong hawak sa ano man na paagi?

²² Saro pang komon na gibo saen man na parte kan kinaban iyo an pagkakan nin dugo. Kinakakan an mga hayop na dai gayong pinabolos an dugo o an dugo dai pinabolos asin ginamit bilang pagkakan. Alagad an Tataramon nin Dios nangangalad kan pagkakan nin dugo. (Genesis 9:3, 4; Levitico 17:10) Ano naman, an pagpasalin nin dugo? An iba tibaad magdahelan na an pagpasalin nin dugo bako man aktuwal na “pagkakan.” Alagad bako daw na totoo kun an sarong pasyente dai nakaka-kakan paagi sa saiyang ngoso irinerekomendar kan doktor an pagpakakan saiya na kaagid sa pagpasalin ni dugo? An Biblia nagsasabi sato na “dumulag sa . . . dugo.” (Gibo 15:20, 29) Ano an boot sabihon kaini? Kun an sarong doktor sabihan kamo na maglikay sa alkohol, nangangahulogan sana daw iyan na dai nindo paagihon sa saindong ngoso alagad puwedeng ipaagi sa saindong mga ugat? Siyempre dai! Kaya, siring man, ‘an paglikay sa dugo’ nangangahulogan nin dai pagbugtak sa saindong hawak sa gabos na paagi.

23. (a) Anong desisyon an dapat nindong gibohon? (b) Ano an magpapahayag kan desisyon na saindong ginibo?

²³ Kaipuhan ipaheling nindo ki Jehova Dios na kamo para sa saiyang bagong areglo asin bakong kabtang kaining kinaban. Ini naghahagad nin sarong desisyon. An desisyon na kaipuhan nindong gibohon iyo an maglingkod ki Jehova, gibohon an saiyang kabotan. Dai puwedeng dai kamo desisyonado, siring kan nagkapirang mga Israelitas kan suanoy na panahon. (1 Hade 18:21) Huli ta girumdoma, kun dai kamo naglilingkod ki Jehova, kun siring naglilingkod kamo ki Satanas. Tibaad sabihon nindo na kamo para sa bagong areglo nin Dios, alagad ano daw an sinasabi kan saindong gawe? An pamumuhay na para sa bagong areglo nin Dios kalabot an paglikay sa gabos na mga gibo na kinokondenar nin Dios asin dai na makukua sa saiyang matanos na bagong areglo.

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 209]

Ano an kinaban na habong ipamibi ni Jesus asin dian bakong kabtang an saiyang mga disipulo?

[Mga ritrato sa pahina 211]

Sa Biblia, an falsong relihiyon irinirepresentar na burat na patotot, asin bilang mabangis na hayop an nakakabayoan niang pankinaban na gobyerno

An malaswang pamumuhay sarong kabtang kan kinaban ni Satanas. An maimot na sistema komersial saro man na prominenteng kabtang

[Ritrato sa pahina 213]

Mantang kan mamundag si Jesus an mga pastor nasa langtad pa kaiba an saindang mga hayop sa banggi, dai puwede na sia namundag sa petsang Disyembre 25

[Ritrato sa pahina 214]

An mga lingkod nin Dios nagsayumang sumamba sa sarong ladawan na tinindog nin hade. Ano daw an gigibohon nindo sa kaagid na kamugtakan?