1-3. Paano binayaan ni Jesus an saiyang mga apostol, asin anong mga hapot an minabangon?

 HABO na kuta nindang matapos iyan. Para sa mga apostol, nakakaugma nanggad an nag-aging mga semana! Huli sa pagkabuhay liwat ni Jesus, naribayan nin labi-labing kaugmahan an saindang grabeng kamunduan. Sa laog na nin 40 aldaw, pauruutrong nagpahiling si Jesus sa saiyang mga parasunod, na urog pang tinutukduan sinda saka pinapakusog. Pero ngunyan na aldaw, ultimong pagkakataon na niyang mapahiling sa sainda.

² Mantang magkairibanan na nakatindog sa Bukid nin mga Olibo, atentibong nagdadangog an mga apostol sa lambang sinasabi ni Jesus. Gusto pa kuta nindang padagos na magdangog, pero tinapos na ni Jesus an pakikipag-ulay sa sainda. Itinaas niya an saiyang mga kamot asin binendisyunan sinda. Dangan, nagpuon siyang mag-itaas! Nakamasid sa saiya an  mga parasunod niya mantang nag-iitaas siya pasiring sa langit. Kan huri, may panganuron na naglipod sa saiya asin dai na ninda siya nahiling. Mayo na siya, pero nakatingkalag pa man giraray sinda sa kalangitan.—Luc. 24:50; Gibo 1:9, 10.

³ An eksenang ini kapinunan nin sarong dakulang pagbabago sa buhay kan mga apostol ni Jesus. Ano na an gigibuhon ninda, ngunyan na nagsakat na sa langit an saindang Kagurangnan, si Jesu-Cristo? Makakasiyerto kita na iinandam sinda kan saindang Kagurangnan para ipagpadagos an gibuhon na pinunan niya. Paano niya sinda iinandam sa mahalagang asignasyon na ini, asin ano an reaksiyon ninda? Asin ano an epekto kaini sa mga Kristiyano ngunyan? Mahihiling sa inot na kapitulo kan Mga Gibo an nakakapakusog sa buot na mga simbag.

4. Paano pinunan ni Lucas an saiyang salaysay na nakarekord sa libro nin Mga Gibo?

⁴ Pinunan ni Lucas an saiyang salaysay paagi sa pagsambit ki Teofilo, an lalaking sinuratan man niya kaidto sa saiyang Ebanghelyo. a Tanganing ipahiling na kasugpon ini kan nainot niyang surat, pinunan ini ni Lucas paagi sa pagsumaryo kan mga pangyayari na nakarekord sa pagtatapos kan saiyang Ebanghelyo. Pero naggamit siya nin ibang mga tataramon asin nagdagdag nin bagong mga detalye.

5, 6. (a) Ano an makakatabang sa mga parasunod ni Jesus na mapagdanay na makusog an saindang pagtubod? (b) Paanong an pagtubod kan mga Kristiyano ngunyan nakabasar sa “dakul na nakakakumbinsir na patotoo”?

⁵ Ano an makakatabang sa mga parasunod ni Jesus na mapagdanay na makusog an saindang pagtubod? Sa Gibo 1:3, arog kaini an sabi manungod ki Jesus: “Pinatunayan niya sa sainda na buhay siya paagi sa dakul na nakakakumbinsir na patotoo.” Sa Bibliya, si Lucas sana, “an namumutan na doktor,” an naggamit kan tataramon na itrinadusir na “nakakakumbinsir na patotoo.” (Col. 4:14) Sarong teknikal na termino iyan na ginagamit sa mga isinurat kaidto manungod sa medisina, asin nangangahulugan iyan nin ebidensiyang totoo, dai mapagdududahan, asin masasarigan. Nagtao si Jesus nin siring kaiyan na ebidensiya. Dakul na beses siyang nagpahiling sa saiyang mga parasunod, kun minsan sa saro o duwa, kun minsan sa gabos na apostol, asin sa sarong pagkakataon sa labing 500 na mga may pagtubod. (1 Cor. 15:3-6) Nakakakumbinsir na patotoo nanggad!

 ⁶ An pagtubod kan tunay na mga Kristiyano ngunyan nakabasar man sa “dakul na nakakakumbinsir na patotoo.” Igwa daw nin ebidensiya na si Jesus nabuhay digdi sa daga, nagadan para sa satong mga kasalan, asin binuhay liwat? Igwa nanggad! Yaon sa ipinasabong na Tataramon nin Diyos an mga salaysay kan mapagtitiwalaan na mga nakahiling mismo sa mga pangyayari, asin nagtatao iyan sa sato kan gabos na nakakakumbinsir na ebidensiya na kaipuhan ta. An may pagpamibing pag-adal sa mga salaysay na ini makakapakusog nanggad kan satong pagtubod. Tandaan, kaipuhan ta nin makusog na ebidensiya tanganing magkaigwa kita nin tunay na pagtubod. Mahalagang marhay an tunay na pagtubod para makamtan an buhay na daing katapusan.—Juan 3:16.

7. Anong halimbawa sa pagtutukdo asin paghuhulit an itinao ni Jesus sa saiyang mga parasunod?

⁷ Si Jesus man ‘nagpahayag manungod sa Kahadian nin Diyos.’ Halimbawa, ipinaliwanag niya an mga propesiya na nagpapahiling na an Mesiyas kaipuhan na magsakit asin magadan. (Luc. 24:13-32, 46, 47) Kan linawon ni Jesus an papel niya bilang Mesiyas, idinuon niya an tema kan Kahadian nin Diyos, huling siya an Itinalagang Hadi. An Kahadian an pirming tema kan paghuhulit ni Jesus, asin iyan man an tema kan mga parasunod niya ngunyan sa saindang paghuhulit.—Mat. 24:14; Luc. 4:43.

8, 9. (a) Ano an duwang salang paghuna kan mga apostol ni Jesus? (b) Paano itinanos ni Jesus an salang iniisip kan mga apostol, asin ano an manunudan diyan kan mga Kristiyano ngunyan?

⁸ Kan magtiripon an mga apostol sa Bukid nin mga Olibo, idto na an huring pagkakataon na nakaulay ninda si Jesus digdi sa daga. Entusiyastiko sindang naghapot: “Kagurangnan, ibabalik mo na ngunyan sa Israel an kahadian?” (Gibo 1:6) Sa hapot na ini, naihayag an duwang salang paghuna kan mga apostol. Inot, iniisip ninda na an Kahadian nin Diyos ibabalik giraray sa Israel sa laman. Ikaduwa, inaasahan ninda na an ipinanugang Kahadian mamamahala tulos “ngunyan,” an buot sabihon, sa panahon na idto. Paano sinda tinabangan ni Jesus na maitanos an saindang salang iniisip?

⁹ Posibleng marhay na aram ni Jesus na madali nang maitanos an inot nindang salang iniisip. Sa katunayan, pakalihis lang nin 10 aldaw, mahihiling na kan mga parasunod niya an pagkamundag nin sarong bagong nasyon, an espirituwal na Israel! Asin an Israel sa laman dai na magigin espesyal na banwaan nin Diyos. Kun manungod sa ikaduwa nindang salang iniisip, mabuot na ipinagirumdom sa sainda ni Jesus: “Bako para sa saindo an pag-aram kan mga panahon asin itinalaan na mga aldaw, huli ta an Ama sana an may awtoridad sa bagay na iyan.” (Gibo 1:7) Si Jehova an Dakulang Paratalaan nin Panahon. Bago magadan si Jesus, sinabi niya mismo na maski an Aki dai nakakaaram kan “aldaw asin oras” kan  pag-abot kan katapusan kundi “an Ama sana.” (Mat. 24:36) Sa ngunyan man, kun maparahadit an mga Kristiyano manungod sa kun nuarin an katapusan kan sistemang ini, maparahadit lang sinda sa sarong bagay na an pag-aram bako man para sa sainda.

10. Anong marahay na sabuot kan mga apostol an kaipuhan na igwa kita, asin taano?

¹⁰ Pero, dai man niyato dapat pagmenuson an mga apostol ni Jesus, na mga lalaking may dakulang pagtubod. Mapakumbaba nindang inako an pagtatanos. Dugang pa, dawa ngani an hapot nindang idto resulta kan saindang salang iniisip, ihinayag man kaiyan an sarong marahay na sabuot. Bago kaini, pauruutrong sinadol ni Jesus an saiyang mga parasunod: “Padagos kamong magbantay.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41) Alerto sinda sa espirituwal, na entusiyastikong nagbabantay sa ebidensiya na madali nang humiro si Jehova. Iyan an sabuot na kaipuhan na igwa kita ngunyan. Sa katunayan, mas lalo nang importanteng gibuhon iyan ngunyan na nabubuhay kita sa “huring mga aldaw.”—2 Tim. 3:1-5.

11, 12. (a) Anong asignasyon an itinao ni Jesus sa saiyang mga parasunod? (b) Taano ta angay sanang sinambit ni Jesus an manungod sa banal na espiritu may koneksiyon sa asignasyon na maghulit?

¹¹ Ipinagirumdom ni Jesus sa mga apostol kun ano an dapat na panginot nindang tawan nin atensiyon. Sinabi niya: “Maako kamo nin kapangyarihan pag umabot sa saindo an banal na espiritu, asin magigin mga saksi ko kamo sa Jerusalem, sa bilog na Judea saka Samaria, asin sagkod sa pinakaharayong parte kan daga.” (Gibo 1:8) Inot na ibabalangibog an bareta manungod sa pagkabuhay liwat ni Jesus sa Jerusalem, kun sain mismo siya ipinagadan kan mga tawo. Hali diyan, an mensaheng iyan makakaabot sa bilog na Judea, dangan sa Samaria, asin sa hararayo pang lugar.

¹² Angay sana na sinabi ni Jesus an asignasyon na maghulit pagkatapos niyang utruhon an saiyang panuga na ipapadara an banal na espiritu para tabangan sinda. Saro ini sa labing 40 beses na paglataw kan ekspresyon na “banal na espiritu” sa libro nin Mga Gibo. Pauruutrong lininaw kan nakakapukaw sa buot na librong ini sa Bibliya na dai ta maisasagibo an kabutan nin Diyos kun mayo an tabang kan banal na espiritu. Kaya, mahalaga nanggad na pirmi tang hagadon sa pamibi an banal na espiritu! (Luc. 11:13) Kaipuhan ta iyan ngunyan urog kisa kasuarin man.

13. Gurano kahiwas an itinaong asignasyon na paghuhulit sa mga lingkod nin Diyos ngunyan, asin taano ta bilog na puso tang inako iyan?

¹³ An sakop kan mga tataramon na “pinakaharayong parte kan daga” mas mahiwas na ngunyan kumpara sa aram kaidto kan mga apostol. Pero arog kan nahiling ta sa nainot na kapitulo, bilog na pusong inako kan Mga Saksi ni Jehova an asignasyon na ini na magpatotoo, huling aram ninda na gusto nin Diyos na an gabos na klase nin tawo makadangog kan maugmang bareta kan saiyang Kahadian. (1 Tim. 2:3, 4) Nagdadanay ka daw na sibot sa nagliligtas-buhay na gibuhon na ini? Mayo ka nang mahahanap  na mas nakakakontento asin nakakaugmang gibuhon na arog kaini! Tatawan ka ni Jehova kan kusog na kaipuhan mo para magibo iyan. Dakul kang maaaraman sa libro nin Mga Gibo manungod sa tamang mga pamamaagi na dapat gamiton asin sa sabuot na dapat igwa ka tanganing magin epektibo sa gibuhon na iyan.

14, 15. (a) Ano an sinabi kan mga anghel manungod sa pagbalik ni Cristo, asin ano an buot nindang sabihon? (Hilingon man an nota sa ibaba.) (b) Paanong an pagbalik ni Cristo nagin “sa iyo man sanang paagi” kan paghali niya?

¹⁴ Arog kan sinambit sa kapinunan kan kapitulong ini, si Jesus nagpuon na mag-itaas asin nawara sa paghiling. Alagad, an saiyang 11 apostol nagdanay na nakatindog duman na nakatingkalag sa langit. Dangan, duwang anghel an nagpahiling asin sinabi sainda an mabuot na saway na ini: “Mga lalaking taga Galilea, taano ta nakatindog kamo diyan na nakahiling sa langit? Ining si Jesus na dinara sa langit hali digdi sa saindo maabot sa iyo man sanang paagi na nahiling nindo siya na pasiring sa langit.” (Gibo 1:11) An buot sabihon daw kan mga anghel iyo na mabalik si Jesus sa iyo man sanang hawak, arog kan itinutukdo kan nagkapirang relihiyon? Dai. Paano ta naaraman?

¹⁵ Sinabi kan mga anghel na si Jesus mabalik, bako sa iyo man sanang hawak, kundi “sa iyo man sanang paagi.” b Sa paanong paagi siya naghali? Dai na siya nahihiling kan makipag-ulay an mga anghel. An pira sanang lalaking idto, an mga apostol, an nakakasabot na naghali na si Jesus sa daga asin pasiring na sa saiyang Ama sa langit. Magigin sa arog man kaiyan na paagi an pagbalik ni Cristo. Asin iyan mismo an nangyari. Sa ngunyan, idto sanang mga igwang espirituwal na pakamansay an nakakasabot na si Jesus namamahala na ngunyan bilang Hadi. (Luc. 17:20) Kaipuhan tang masabutan an ebidensiya kan presensiya niya asin sabihon ini sa iba tanganing mahiling man ninda an pagkaapurado kan satong panahon.

16-18. (a) Ano an manunudan ta sa Gibo 1:13, 14 manungod sa Kristiyanong mga pagtiripon para magsamba? (b) Ano an manunudan ta sa ipinahiling na halimbawa kan ina ni Jesus na si Maria? (c) Taano ta mahalagang marhay an Kristiyanong mga pagtiripon ngunyan?

¹⁶ Bako nanggad makangangalas na an mga apostol “nagbaralik sa Jerusalem na may dakulang kaugmahan.” (Luc. 24:52) Pero, paano daw sinda nagsunod sa paggiya asin instruksiyon ni Cristo? Sa bersikulo 13 asin 14 kan Gibo kapitulo 1, mababasa niyato na nagtiripon sinda sa sarong “kuwarto sa itaas” asin mahihiling ta an nagkapirang interesanteng detalye manungod sa siring na mga pagtiripon. An mga harong sa Palestina kan panahon na iyan sa parati igwa nin sarong kuwarto sa itaas, na nasasakat paagi sa sarong hagyan sa luwas. An “kuwarto sa itaas” daw na ini iyo  idtong nasa taas kan harong na sinambit sa Gibo 12:12, na sadiri kan ina ni Marcos? Dai ta aram. Pero posibleng marhay na an kuwartong ini sarong simple asin praktikal na lugar para diyan magtiripon an mga parasunod ni Cristo. Alagad sairisay an nagtiripon diyan kan aldaw na idto, asin ano an ginibo ninda?

¹⁷ Mangnuhon na an nagtiripon diyan bako lang mga apostol, ni mga lalaki lang. Yaon man duman an “nagkapirang babayi,” kaiba na an ina ni Jesus, si Maria. Ini an huring direktang pagsambit sa saiya sa Bibliya. Nakakapakusog nanggad na maimahinar na yaon siya bako para hinguwahon na tawan siya nin importansiya kundi tanganing mapakumbabang makipagtipon para magsamba kaiba kan saiyang mga tugang sa espirituwal. Siguradong naranga siya na an saiyang apat na iba pang aking lalaki, na dai nagturubod kan yaon pa sa daga si Jesus, kaibanan na niya ngunyan. (Mat. 13:55; Juan 7:5) Nagbago an saindang sabuot kan magadan asin buhayon liwat an saindang tugang sa ina.—1 Cor. 15:7.

¹⁸ Mangnuhon man kun taano ta nagtiripon an mga disipulong ini: “Sinda gabos may pagkasararo na matiyagang namimibi.” (Gibo 1:14) Kaidto pa, mahalagang kabtang na kan Kristiyanong pagsamba an pagtiripon. Nagtitiripon kita tanganing pakusugon an lambang saro, tanganing mag-ako nin mga instruksiyon saka sadol, asin urog sa gabos, tanganing iribang magsamba sa satong Ama sa langit, si Jehova. An satong mga pamibi asin mga kanta nin pag-umaw sa mga pagtiripon na iyan nakakapaugmang marhay sa saiya asin kapaki-pakinabang sa sato. Lugod na dai niyato pagpabayaan an sagrado asin nakakapakusog na mga pagtiripon na ini!—Heb. 10:24, 25.

19-21. (a) Ano an manunudan ta sa pagkaigwa giraray ni Pedro nin mahalagang papel sa kongregasyon? (b) Taano ta kaipuhan na salidahan si Judas, asin ano an manunudan ta sa kun paano isinagibo an pagpili?

¹⁹ An mga parasunod na idto ni Jesus napapaatubang ngunyan sa sarong mahalagang pagdedesisyon may koneksiyon sa organisasyon, asin si apostol Pedro an nanginginot para maisagibo iyan. (Bersikulo 15-26) Bako daw na nakakarangang mahiling na ginagamit na giraray ni Jehova si Pedro dawa tulong beses niyang ninigaran na bisto niya an saiyang Kagurangnan mga pirang semana na an nakalihis? (Mar. 14:72) Gabos kita may tendensiyang magkasala, asin kaipuhan na maipagirumdom sa sato na si Jehova “marahay asin andam na magpatawad” sa mga tunay na nagsusulsol.—Sal. 86:5.

²⁰ Nasabutan ni Pedro na kaipuhan na salidahan si Judas, an apostol na nagtraydor ki Jesus. Pero siisay an isasalida? An isasalidang apostol dapat na su saro na nagsunod ki Jesus sa bilog niyang ministeryo asin nahiling an saiyang pagkabuhay liwat. (Gibo 1:21, 22) Kauyon iyan kan ipinanuga mismo ni Jesus: “Kamo na nagsurunod sa sako matukaw sa 12 trono, na naghuhukom sa 12 tribo kan Israel.” (Mat. 19:28) Malinaw na katuyuhan ni Jehova na an 12 apostol na nagsurunod ki Jesus durante kan  saiyang ministeryo digdi sa daga iyo an magin “12 gapong pundasyon” kan Bagong Jerusalem sa maabot na panahon. (Kap. 21:2, 14) Kaya tinabangan nin Diyos si Pedro na masabutan na nanunungod ki Judas an propesiyang “an saiyang katungdan nin pangangataman kuanon lugod nin iba.”—Sal. 109:8.

²¹ Paano isinagibo an pagpili? Paagi sa burunutan, na nakatudan nang gibuhon kaidtong mga panahon kan Bibliya. (Tal. 16:33) Minsan siring, ini an huring pagsambit kan Bibliya manungod sa paggamit nin burunutan. Minalataw na pagkatapos na ibubo an banal na espiritu, dai na ginamit an siring na pamamaagi. Pero mangnuhon kun taano ta ginamit an burunutan. Namibi an mga apostol: “O Jehova, ika na nakakaaram kan nasa puso kan gabos, ihayag mo tabi kun siisay sa duwang lalaking ini an saimong pinili.” (Gibo 1:23, 24) Gusto ninda na si Jehova an pumili. Asin si Matias an napili, na posibleng marhay na saro sa 70 disipulo na isinugo kaidto ni Jesus na maghulit. Kaya, si Matias nagin saro sa “Dose.” c—Gibo 6:2.

22, 23. Taano ta dapat kitang magin mapagpasakop asin masinunod sa mga nanginginot sa kongregasyon ngunyan?

²² Ipinapagirumdom sa sato kan pangyayaring ini na mahalaga na magin organisado an mga lingkod nin Diyos. Sa ngunyan, nagpipili man nin mapagtitiwalaan na mga lalaki na maglilingkod bilang mga paraataman sa kongregasyon. Maingat na kinokonsiderar kan mga elder an maka-Kasuratan na mga kuwalipikasyon na kahagadan para sa siring na mga paraataman, asin namimibi sinda na hinahagad an paggiya kan banal na espiritu. Kaya minamansay kan kongregasyon an mga lalaking ini bilang ninombrahan kan banal na espiritu. Asin kita man, nagdadanay kitang mapagpasakop asin masinunod sa saindang panginginot tanganing mapagdanay an espiritu nin pakikooperar sa laog kan kongregasyon.—Heb. 13:17.

²³ Napakusog an mga disipulong idto sa dakul na beses na pagpahiling sa sainda ni Jesus pagkatapos na siya buhayon liwat asin sa ginibong mga pagbabago sa organisasyon, kaya andam na sindang marhay para sa masunod na mangyayari. Tutukaron sa sunod na kapitulo an mahalagang marhay na pangyayaring iyan.