1-3. (a) Ano an manunudan niyato sa Talinhaga 13:20? (b) Taano ta dapat na pilion tang marhay an mga gusto tang magin amigo?

NAKAHILING ka na daw nin umboy na pigpaparahiling an saiyang mga magurang? Dawa dai pa siya nakakataram, naaarog na niya an mga nahihiling saka nadadangog niya. Mantang nagdadakula siya, naaarog niya an saiyang mga magurang minsan ngani dai niya iyan naririsa. Kaya dai kita mangalas kun maarog nin sarong adulto kun paano mag-isip saka humiro an mga tawo na pirmi niyang kaiba-iba.

² May manunudan kita sa Talinhaga 13:20: “An saro na naglalakaw kaiba kan mga madunong magigin madunong man.” (NW) An sinasabi digdi na “naglalakaw kaiba” kan saro nangangahulugan nin pagtao nin panahon na makaibanan an tawong iyan. Bako lang ini basta pag-iba sa sarong tawo. Uyon sa sarong iskolar sa Bibliya, pag naglalakaw ka kaiba nin saro, nagpapahiling iyan na namumutan mo siya saka harani ka sa saiya. An nakakaimpluwensiyang marhay sa sato iyo an mga tawo na pirmi niyatong kaiba, lalo na kun dayupot kita sa sainda.

³ An satong mga amigo puwedeng makarahay o makaraot sa sato. Sinasabi pa sa Talinhaga 13:20: “Mapapahamak an saro na nakikiiba-iba sa mga mangmang.” (NW) Sa Hebreo, an tataramon para sa “nakikiiba-iba”  puwedeng mangahulugan nin pakikiamigo. (Hokom 14:20; Talinhaga 22:24) An mga amigo na namumuot sa Diyos matabang sa sato na pirming magin maimbod sa Saiya. Para matabangan kita na makapiling marhay nin mga amigo, pag-ulayan ta kun anong klaseng tawo an pinipili ni Jehova na magin mga amigo niya.

4. Taano ta sarong dakulang onra na magin amigo nin Diyos? Taano ta inapod ni Jehova si Abraham na “sakuyang amigo”?

⁴ Si Jehova, an Soberano kan Uniberso, tinatawan kita nin oportunidad na magin mga amigo niya. Dakulang onra ini. Pinipiling marhay ni Jehova an magigin mga amigo niya. An pinipili niya iyo idtong mga namumuot saka nagtutubod sa saiya. Halimbawa si Abraham. Andam siya na gibuhon an gabos para sa Diyos. Dakul na beses na ipinahiling ni Abraham na talagang maimbod siya saka masinunod. Handa pa ngani niyang iatang an aki niyang si Isaac. Nagtutubod si Abraham na “kaya nin Diyos na ibangon si Isaac maski pa hali sa mga gadan.” (Hebreo 11:17-19; Genesis 22:1, 2, 9-13) Maimbod saka masinunod si Abraham, asin inapod siya ni Jehova na “sakuyang amigo.”—Isaias 41:8, NW; Santiago 2:21-23.

5. Ano an paghiling ni Jehova sa mga maimbod sa saiya?

⁵ Mahalagang marhay para ki Jehova an saiyang mga amigo. Asin an pinakamahalaga man sa mga amigo niya iyo an magin maimbod sa saiya. (Basahon an 2 Samuel 22:26.) Maimbod saka masinunod sinda huling namumutan ninda si Jehova. Sinasabi kan Bibliya na an Diyos harani “sa mga matanos,” idtong mga nagsusunod sa saiya. (Talinhaga 3:32, NW) Iniimbitaran ni Jehova an saiyang mga amigo para magin espesyal na mga bisita sa saiyang “tolda.” Inaagda niya sinda na sambahon  siya saka mamibi sa saiya ano man na oras.—Salmo 15:1-5, NW.

6. Paano ta maipapahiling na namumutan ta si Jesus?

⁶ Sinabi ni Jesus: “Kun an siisay man namumuot sa sako, uutubon niya an sakuyang tataramon, asin mamumutan siya kan sakuyang Ama.” (Juan 14:23) Kaya para magin amigo ni Jehova, dapat na mamutan man niyato si Jesus asin sunudon an mga itinukdo niya sa sato. Halimbawa, sinusunod ta an sugo ni Jesus na ihulit an maugmang bareta asin gumibo nin mga disipulo. (Mateo 28:19, 20; Juan 14:15, 21) Asin huling namumutan ta si Jesus, ‘maingat niyatong sinusundan an saiyang lakad.’ (1 Pedro 2:21) Nauugma si Jehova pag nahihiling niya na ginigibo ta an satong pinakamakakaya na arugon an saiyang Aki sa satong pagtaram asin paggawi.

7. Taano ta dapat niyatong siguraduhon na mga amigo man ni Jehova an mga amigo ta?

⁷ An mga amigo ni Jehova maimbod asin masinunod sa saiya, saka namumutan ninda an saiyang Aki. Inaarog ta daw si Jehova sa pagpili nin mga amigo? Kun inaarog si Jesus kan saimong mga amigo asin sibot sinda sa pagtukdo sa iba manungod sa Kahadian nin Diyos, matatabangan ka ninda na magin mas marahay na tawo asin pirming magin maimbod ki Jehova.

8. Ano an nagustuhan mo sa pagigin mag-amiga ni Ruth saka Noemi?

⁸ Sa Bibliya, dakul kitang mababasang mga istorya manungod sa mga mag-amigo asin mag-amiga. Saro diyan si Ruth asin an saiyang panugangan na si Noemi. Magkaibang lugar saka kultura an pinaghalian ninda, saka matuang marhay si Noemi ki Ruth. Pero nagin mag-amiga sindang marhay ta pareho nindang namumutan si Jehova.  Kan magdesisyon si Noemi na maghali sa Moab asin magbalik sa Israel, “si Ruth nagdanay na kaibanan” niya. Sinabi niya ki Noemi: “An saimong banwaan magigin sakuyang banwaan, asin an saimong Diyos sakuyang Diyos.” (Rut 1:14, 16, NW) Mabuuton si Ruth ki Noemi. Kan yaon na sinda sa Israel, mahigos na nagtrabaho si Ruth para masuportaran an saiyang amiga. Padabaon man ni Noemi si Ruth, asin tinatawan niya ini nin marahay na mga sadol. Nagdangog si Ruth ki Noemi, kaya bilang resulta, pareho sindang nag-ako nin dakul na bendisyon.—Rut 3:6.

9. Ano an hinahangaan mo sa pagigin mag-amigo ni David saka Jonathan?

⁹ An saro pang mag-amigong marhay na parehong maimbod ki Jehova iyo si David saka Jonathan. Matua si Jonathan ki David nin mga 30 taon, asin siya an nakalinya para magin sunod na hadi sa Israel. (1 Samuel 17:33; 31:2; 2 Samuel 5:4) Pero kan maaraman niya na pinili ni Jehova si David para magin hadi, dai siya nauri o nakipagkumpetensiya ki David. Imbes, ginibo ni Jonathan an pinakamakakaya niya para suportaran si David. Halimbawa, kan namemeligro an buhay ni David, tinabangan siya ni Jonathan na “mapakusog an saiyang pagtitiwala ki Jehova.” Isinapeligro pa ngani niya an saiyang buhay para ki David. (1 Samuel 23:16, 17, NW) Maimbod man na amigo si David. Nangako siya na aatamanon niya an pamilya ni Jonathan, asin ginibo niya iyan dawa kan gadan na si Jonathan.—1 Samuel 18:1; 20:15-17, 30-34; 2 Samuel 9:1-7.

10. Ano an manunudan ta sa halimbawa kan pagigin mag-aramigo kan tulong Hebreo?

¹⁰ Mag-aramigo man an tulong hoben na Hebreo na si Sadrac, Mesac, asin Abednego, na dinarang bihag kan  sinda mga aki pa. Huling harayo sa saindang pamilya, nagtinarabangan sindang tulo tanganing makapagdanay sindang maimbod ki Jehova. Kan mga adulto na sinda, natesting an saindang pagtubod kan pagbutan sinda ni Hading Nabucodonosor na sumamba sa sarong bulawan na imahen. Nagsayumang sumamba an tulo asin sinabi ninda sa hadi: ‘Dai kami [malingkod] sa saimong diyos o [masamba] sa imahen na saimong pinatindog.’ Natesting an pagtubod ni Sadrac, Mesac, asin Abednego, pero nagdanay na maimbod sa Diyos an tulong mag-aramigong ini.—Daniel 1:1-17; 3:12, 16-28.

11. Taano ta masasabi niyato na nagin mag-amigong marhay si Pablo saka Timoteo?

¹¹ Kan mabisto ni apostol Pablo si Timoteo, nahiling niya na namumutan kan hoben na ini si Jehova asin talagang nagmamalasakit ini sa kongregasyon. Kaya sinanay ni Pablo si Timoteo para tabangan an mga tugang sa iba-ibang lugar. (Gibo 16:1-8; 17:10-14) Nagmaigot na marhay si Timoteo kaya nasabi ni Pablo: “Nagpauripon siyang kaiba ko sa pagpalakop kan maugmang bareta.” Aram ni Pablo na si Timoteo “tunay na magmamakulog” sa mga tugang. Dahil parehong mahigos asin nagkaibanan sa paglilingkod ki Jehova, nagin mag-amigong marhay si Pablo saka Timoteo.—Filipos 2:20-22; 1 Corinto 4:17.

12, 13. (a) Taano ta kaipuhan ta pa man giraray na pilion na marhay an gusto tang magin mga amigo dawa sa laog kan kongregasyon? (b) Taano ta itinao ni apostol Pablo an patanid sa 1 Corinto 15:33?

¹² Sa laog kan kongregasyon, may manunudan kita sa satong mga tugang asin matatabangan ta an kada saro  na padagos na magin maimbod. (Basahon an Roma 1:11, 12.) Pero dawa sa laog kan kongregasyon, kaipuhan ta pa man giraray na pilion na marhay an mga gusto tang magin amigo. Iba-iba an kultura saka dinakulaan kan mga tugang. May mga baguhan asin igwa man nin haraloy nang naglilingkod ki Jehova. Arog nin prutas na kaipuhan nin panahon bago mahinog, kaipuhan man nin panahon bago magkaigwa nin haraning relasyon ki Jehova an saro. Kaya kaipuhan tang magin mapasensiya asin magpahiling nin pagkamuot sa lambang saro saka pirming magin madunong sa pagpili nin mga amigo.—Roma 14:1; 15:1; Hebreo 5:12–6:3.

 ¹³ Kun minsan, puwedeng magkaigwa nin seryosong problema sa kongregasyon, asin lalo nang kaipuhan tang magin maingat. Tibaad may brother o sister na naggigibo nin mga bagay na sinasabi kan Bibliya na sala. O tibaad may saro na nagigin nang reklamador na posibleng makaraot sa pagkasararo kan kongregasyon. Dai kita nagngangalas diyan ta may mga panahon kaidto na nagkaproblema man sa kongregasyon kan inot na siglo. Sa katunayan, pinatanidan ni apostol Pablo an mga Kristiyano kaidto: “Dai kamo magpadaya. An maraot na pag-iriba minaraot kan marahay na mga ugali.” (1 Corinto 15:12, 33) Pinatanidan man ni Pablo si Timoteo na pilion na marhay an mga gusto niyang magin amigo. Iyan man an dapat tang gibuhon ngunyan.—Basahon an 2 Timoteo 2:20-22.

14. Ano an puwedeng magin epekto sa satong relasyon ki Jehova kan pinipili tang magin mga amigo?

¹⁴ Dapat tang ingatan an satong relasyon ki Jehova. Iyan an pinakamahalagang bagay sa buhay ta. Kaya dai ta gugustuhon na makiiba-iba sa siisay man na puwedeng makapaluya kan satong pagtubod asin makaraot kan satong relasyon ki Jehova. Kun paanong dai ta aasahan na tubig an masagom sa espongha na ibinabad sa suka, dai ta man aasahan na magigin madali sa sato na gumibo nin tama kun makikiamigo kita sa mga naggigibo nin sala. Kaya kaipuhan tang pilion na marhay an gusto tang magin mga amigo.—1 Corinto 5:6; 2 Tesalonica 3:6, 7, 14.

15. Ano an puwede mong gibuhon para magkaigwa ka nin marahay na mga amigo sa laog kan kongregasyon?

¹⁵ Sa laog kan kongregasyon, makakahanap ka nin mga tawong tunay na namumutan si Jehova. Puwede mo sindang magin dayupot na mga amigo. (Salmo 133:1)  Maghanap ka nin mga amigo bako lang sa mga kaedad mo o sa mga kapareho mo nin pinaghalian. Tandaan na matuang marhay si Jonathan ki David, asin nguhod man na marhay si Ruth ki Noemi. Gusto niyatong sunudon an sadol kan Bibliya: ‘Buksan nindo nin lubos an saindong mga puso.’ (2 Corinto 6:13; basahon an 1 Pedro 2:17.) Asin mantang mas inaarog mo si Jehova, mas madakul man an makikipag-amigo saimo.

16, 17. Kun may saro sa kongregasyon na makakulog kan satong buot, ano an dai ta dapat gibuhon?

¹⁶ Sa pamilya, magkakaiba an personalidad, opinyon, saka diskarte kan kada miyembro kaiyan. Arog man kaiyan sa kongregasyon. Dahil sa pagkakalain-lain na ini, mas nagigin maugma an buhay saka dakul kitang nanunudan sa kada saro. Pero kun minsan, an mga pagkakalain-lain na ini nagigin dahilan na dai ta maintindihan an satong mga tugang asin mauyam kita sa sainda. May beses na tibaad makulgan ninda an satong buot. (Talinhaga 12:18) Madidisganar daw kita o marayo sa kongregasyon dahil diyan?

¹⁷ Dai. Dawa igwa nin makakulog kan satong buot, dai kita dapat magrayo sa kongregasyon. Bako man si Jehova an nakakulog sa sato. Siya an nagtao sa sato nin buhay saka kan gabos na iba pang bagay. Dapat sanang mamutan ta siya asin magin maimbod kita sa saiya. (Kapahayagan 4:11) Regalo hali ki Jehova an kongregasyon asin nagtatabang iyan sa sato na pirming magin makusog an satong pagtubod. (Hebreo 13:17) Dai ta nuarin man hahabuan an regalo niyang iyan dahil sana ta igwa nin nakakulog sa sato.—Basahon an Salmo 119:165.

18. (a) Ano an makakatabang sa sato na makasundo an satong mga tugang? (b) Taano ta dapat tang patawadon an iba?

 ¹⁸ Namumutan niyato an satong mga tugang asin gusto tang makasundo sinda. Dai nag-aasa si Jehova nin pagkaperpekto sa siisay man, asin dapat arog man kita kaiyan. (Talinhaga 17:9; 1 Pedro 4:8) Gabos kita nasasala, pero papahiruon kita kan pagkamuot na “lubos na patawadon an lambang saro.” (Colosas 3:13) Namumutan niyato an satong mga tugang kaya dai ta na papadakulaon an sadit na dai pagkakaintindihan. Pero totoo man na pag nakulgan kita kan iba, tibaad dai magin madali sa sato na lingawan iyan. Madali sanang maanggot saka maghinanakit sa tawong iyan. Kaso, dai man kita magigin maugma saka lalo lang makulog an satong buot. Pero kun papatawadon niyato an nakakulog sato, magigin matuninong an satong isip, magkakasararo an kongregasyon asin, an pinakaimportante, magigin marahay an satong relasyon ki Jehova.—Mateo 6:14, 15; Lucas 17:3, 4; Roma 14:19.

19. Nuarin ta dapat nang ipundo an pakikiiba-iba sa saro sa kongregasyon?

¹⁹ Hiling-hiling an pagkamuot sa laog kan pamilya pag hinihinguwa kan lambang miyembro kaiyan na mapaugma an kada saro. Pero pa’no kun may magrebelde? Tibaad pauruutro man siyang tinatabangan kan mga kapamilya niya, pero habo niyang akuon iyan. Posibleng magdesisyon siyang maghali sa harong, o tibaad sabihan siya kan payo nin pamilya na humali sa harong. Puwede man iyan mangyari sa laog kan kongregasyon. Tibaad may saro na padagos na naggigibo nin mga bagay na ikinakaanggot ni Jehova asin makakaraot ini sa kongregasyon. Habo niyang mag-ako nin tabang saka  mahihiling sa paggawi niya na habo na niyang magin parte kan kongregasyon. Tibaad siya mismo an magdesisyon na maghali sa kongregasyon, o tibaad kaipuhan siyang itiwalag. Kun mangyari iyan, malinaw an sinasabi kan Bibliya na dapat niyatong ‘ipundo an pakikiiba-iba’ sa saiya. (Basahon an 1 Corinto 5:11-13; 2 Juan 9-11) Puwedeng masakiton ini lalo na kun amigo ta siya o kapamilya. Pero sa arog kaining sitwasyon, dapat na ipahiling ta na mas maimbod kita ki Jehova kisa sa kiisay pa man.—Hilingon an Dagdag na Impormasyon 8.

20, 21. (a) Taano ta masasabing pagpapahiling nin pagkamuot an areglo nin pagtitiwalag? (b) Taano ta mahalaga na magin madunong kita sa pagpili nin mga amigo?

²⁰ An areglo nin pagtitiwalag sarong patunay kan pagkamuot ni Jehova. Pinoprotektaran kaiyan an kongregasyon sa mga dai nagpapahalaga sa mga pamantayan ni Jehova. (1 Corinto 5:7; Hebreo 12:15, 16) Nakakatabang ini sa sato na maipahiling an satong pagkamuot sa banal na pangaran ni Jehova, sa saiyang halangkaw na mga pamantayan, saka ki Jehova mismo. (1 Pedro 1:15, 16) An pagtitiwalag pagpahiling man nin pagkamuot sa saro na bako nang miyembro kan kongregasyon. An magabat na disiplinang ini puwedeng makatabang sa saiya para makapag-isip-isip siya na sala an ginigibo niya asin mapahiro siya na magbago. Dakul na natiwalag an nagbalik ki Jehova asin maugmang inako giraray sa kongregasyon.—Hebreo 12:11.

²¹ Iyo, may epekto sa sato an satong mga amigo. Kaya mahalaga na pilion tang marhay an mga gusto tang magin amigo. Kun namumutan ta an mga namumutan ni Jehova, mapapalibutan kita nin mga tawo na makakatabang sa sato na magin maimbod ki Jehova habangbuhay.