1-4. (a) Ano an nangyari kan ipresentar ni Pilato si Jesus sa anggot na sururog na nagkatiripon sa luwas kan palasyo kan gobernador? (b) Ano an reaksion ni Jesus sa pagpasupog asin pagsakit, asin anong importanteng mga hapot an ibinangon?

 “UYA! An tawo!” Paagi sa mga tataramon na iyan, iprinesentar si Jesu-Cristo kan Romanong Gobernador na si Poncio Pilato sa anggot na sururog na nagkatiripon sa luwas kan palasyo kan gobernador sa kaagahon kan Paskua kan 33 C.E. (Juan 19:5) Mga pirang aldaw sana bago kaiyan, si Jesus irinukyaw kan mga kadaklan kan gibohon nia an saiyang paglaog sa Jerusalem para sa kapangganahan bilang Hade na ninombrahan nin Dios. Minsan siring, kan bangging ini an antipatikong kadaklan laen na gayo an pagheling sa saiya.

² Si Jesus sinulotan nin halabang gubing na purpura na arog kan isinusulot nin mga mahal na tawo, asin sia igwa nin korona sa saiyang payo. Alagad pag-olog-olog sana sa saiyang pagigin mahal na tawo an halabang gubing na itinahob sa rulugad asin nagdudugong mga labod sa saiyang likod na linatigo pati na an koronang sinaralapid na tunok na idinudo sa saiyang anit na nagdudugo na ngonyan. Isinikwal kan mga tawo, na sinutsutan kan mga poon na saserdote, an bugbog na lalaki na nagtitindog sa atubangan ninda. An mga saserdote nagkururahaw: “Ipako sia! Ipako sia!” Huling may intension sinda na gumadan, an mga tawo nagkururahaw: “Dapat siang magadan.”​—Juan 19:1-7.

³ May dignidad asin kosog nin boot, daing pagreklamo na tinagalan ni Jesus an pagpasupog asin pagsakit. * Sia lubos na andam na  magadan. Pagtaodtaod kan Aldaw na idto nin Paskua, sia gikan sa boot na nagadan sa makolog na paagi sa hariging pasakitan.​—Juan 19:17, 18, 30.

⁴ Paagi sa pagtao kan saiyang buhay, pinatunayan ni Jesus na sia sarong tunay na katood para sa saiyang mga parasunod. “Mayo nin siisay man na may pagkamoot na orog pa kaini,” an sabi nia, “na itao nin saro an saiyang kalag para sa saiyang mga katood.” (Juan 15:13) Nagbabangon iyan nin nagkapirang importanteng hapot. Talaga daw na kaipuhan na agihan ni Jesus an gabos na pagsakit na iyan dangan magadan? Taano ta andam sia na gibohon iyan? Bilang “saiyang mga katood” asin parasunod, paano niato maaarog an saiyang halimbawa?

5. Paano naaraman ni Jesus an espesipikong mga pagbalo na naghahalat sa saiya?

⁵ Bilang an ipinanugang Mesiyas, aram ni Jesus kun ano an aasahan nia. Aram nia an dakol na hula sa Hebreong Kasuratan na detalyadong nagsasabi dapit sa pagsakit asin kagadanan kan Mesiyas. (Isaias 53:3-7, 12; Daniel 9:26) Bako sanang sarong beses na prineparar nia an saiyang mga disipulo para sa mga pagbalo na naghahalat sa saiya. (Marcos 8:31; 9:31) Kan pasiring sa Jerusalem para sa ultimo niang Paskua, espesipiko niang sinabi sa saiyang mga apostol: “An Aki nin tawo itatao sa mga poon na saserdote asin sa mga eskriba, asin kokondenaron sia ninda na gadanon patin itatao sia sa mga tawo kan mga nasyon, asin pagkakalwagan sia ninda asin lulutaban sia asin hahampakon sia patin gagadanon sia.” (Marcos 10:33, 34) Bako ining basang sanang mga tataramon. Siring kan nasabotan niato, si Jesus talagang pinagkalwagan, linutaban, hinampak, asin ginadan.

6. Taano ta kaipuhan na magsakit asin magadan si Jesus?

⁶ Pero, taano ta kaipuhan na magsakit asin magadan si Jesus? Huli sa nagkapirang mahalagang marhay na dahelan. Enot, paagi sa pagdadanay na maimbod, mapapatunayan ni Jesus an saiyang integridad asin masusuportaran an soberaniya ni Jehova. Girumdomon na may kaputikan na nagsahot si Satanas na an mga tawo naglilingkod sana sa Dios huli sa paslong interes. (Job 2:1-5) Paagi  sa pagdadanay na maimbod “sagkod sa kagadanan . . . sa hariging pasakitan,” itinao ni Jesus an pinakadai mapagdududahan na simbag sa daing basehan na sahot ni Satanas. (Filipos 2:8; Talinhaga 27:11) Ikaduwa, an pagsakit asin kagadanan kan Mesiyas an matao nin bayad sa kasalan kan iba. (Isaias 53:5, 10; Daniel 9:24) Itinao ni Jesus “an saiyang kalag bilang pantubos na karibay nin dakol,” na nagbubukas kan dalan tanganing magkaigwa kita nin inooyonan na relasyon sa Dios. (Mateo 20:28) Ikatolo, paagi sa pagtagal sa gabos na klase nin kasakitan, si Jesus ‘nabalo sa gabos na bagay arog niato.’ Sa siring, sia sarong mapagmalasakit na Halangkaw na Saserdote, na “makakapakidamay sa satong mga kaluyahan.”​—Hebreo 2:17, 18; 4:15.

7. Guranong pagsakripisyo an ginibo ni Jesus kan sia magdigdi sa daga?

⁷ Tanganing masabotan nin tama kun ano an andam na gibohon ni Jesus, isipon nindo ini: Siisay na tawo an babayaan an saiyang pamilya asin harong saka mabalyo sa ibang nasyon kun aram nia na an kadaklan kan mga nag-iistar duman isisikwal sia, na sia maagi nin pagpasupog asin pagsakit, asin na sa katapustapusi gagadanon sia? Isipon nindo ngonyan kun ano an ginibo ni Jesus. Bago sia magdigdi sa daga, igwa sia nin daing kaagid na kamugtakan sa kalangitan kaiba an saiyang Ama. Pero, gikan sa boot na binayaan ni Jesus kaidto an saiyang langitnon na erokan asin nagdigdi sa daga bilang tawo. Ginibo nia ini, na aram nia na sia isisikwal kan mayoriya asin na sia maagi nin maringis na pagpasupog, grabeng pagsakit, asin makolog na kagadanan. (Filipos 2:5-7) Ano an nagmotibar ki Jesus na gibohon an siring na pagsakripisyo?

8, 9. Ano an nagmotibar ki Jesus na itao an saiyang buhay?

⁸ Orog sa gabos, si Jesus napahiro kan hararom na pagkamoot sa saiyang Ama. An pagtagal ni Jesus prueba kan saiyang pagkamoot ki Jehova. An pagkamoot na iyan an dahelan na inisip ni Jesus an ngaran asin reputasyon kan saiyang Ama. (Mateo 6:9; Juan 17:1-6, 26) Orog kisa ano pa man na bagay, gustong maheling ni Jesus na mahale an katuyawan sa ngaran kan saiyang Ama. Sa siring, ibinilang ni Jesus na pinakahalangkaw na onra asin pribilehio na magsakit para sa katanosan, huling aram nia na an saiyang integridad  magkakaigwa nin kabtang sa pagpakangbanal sa marahay asin magayon na ngaran kan saiyang Ama.​—1 Cronica 29:13.

⁹ May iba pang motibo si Jesus sa pagtao kan saiyang buhay​—an pagkamoot sa katawohan. Ini pagkamoot na nagpoon pa sa mismong kapinonan kan kasaysayan nin tawo. Haloy pa bago magdigdi si Jesus sa daga, ihinayag kan Biblia na ini an namamatean nia: “An mga bagay na sakong kinakaogmahan yaon sa mga aki nin mga tawo.” (Talinhaga 8:30, 31) An saiyang pagkamoot malinaw na naheling kan sia yaon digdi sa daga. Siring kan nasabotan niato sa naenot na tolong kapitulo kan librong ini, sa dakol na paagi ipinaheling ni Jesus an saiyang pagkamoot sa mga tawo sa pangkagabsan asin partikularmente sa saiyang mga parasunod. Alagad kan Nisan 14, 33 C.E., gikan sa boot na itinao nia an saiyang kalag para sa sato. (Juan 10:11) Totoo nanggad, mayo na nin maorog pang paagi tanganing ipaheling nia an saiyang pagkamoot sa sato. Dapat daw niatong arogon sia sa bagay na ini? Iyo. Sa katunayan, pinagbobotan kita na gibohon iyan.

10, 11. Ano an bagong togon na itinao ni Jesus sa saiyang mga parasunod, ano an kalabot dian, asin taano ta importante na kuyogon niato iyan?

¹⁰ Kan banggi bago sia magadan, sinabihan ni Jesus an pinakadayupot niang mga disipulo: “Tinatawan ko kamo nin bagong togon, na kamo magkaminorootmootan; siring kan pagkamoot ko sa saindo, na kamo man magkaminorootmootan. Paagi kaini an gabos makakaaram na kamo an sakong mga disipulo, kun kamo nagkakaminorootmootan.” (Juan 13:34, 35) “Magkaminorootmootan”​—taano ta “bagong togon” iyan? An Ley ni Moises dati nang nagboot: “Kamotan mo an saimong kapwa nin siring sa saimo man sana.” (Levitico 19:18) Alagad an bagong togon naghahagad nin orog na pagkamoot, pagkamoot na mapahiro sa sato na itao an sato mismong buhay para sa iba. Lininaw mismo ini ni Jesus kan sia magsabi: “Ini an sakong togon, na kamo magkaminorootmootan siring kan pagkamoot ko sa saindo. Mayo nin siisay man na may pagkamoot na orog pa kaini, na itao nin saro an saiyang kalag para sa saiyang mga katood.” (Juan 15:12, 13) An bagong togon garo man sana nagsasabi: “Kamotan mo an iba, bakong nin siring  sa saimo man sana, kundi nin labi pa sa saimo man sana.” Paagi sa saiyang pamumuhay asin pagkagadan, ipinaheling nanggad ni Jesus paagi sa halimbawa an siring na pagkamoot.

¹¹ Taano ta importante na kuyogon niato an bagong togon? Girumdomon na si Jesus nagsabi: “Paagi kaini [mapagsakripisyong pagkamoot] an gabos makakaaram na kamo an sakong mga disipulo.” Iyo, paagi sa mapagsakripisyong pagkamoot namimidbid kita bilang tunay na mga Kristiano. Puede niatong ikomparar an pagkamoot na ini sa identification badge. An mga delegado na nag-aatender sa taonan na mga kombension kan Mga Saksi ni Jehova igwa nin mga badge kard. Namimidbid an saro paagi sa kard na ini, ta maheheling dian an saiyang ngaran asin kongregasyon. An mapagsakripisyong pagkamoot sa lambang saro iyo an “badge” na nagpapamidbid sa tunay na mga Kristiano. Sa ibang pagtaram, an pagkamoot na ipinapaheling niato sa lambang saro maninigong magin risang marhay kaya magseserbi iyan na tanda, o badge, na nagsasabi sa mga nagmamasid na kita tunay nanggad na mga parasunod ni Cristo. Marahay na hapoton nin lambang saro sa sato an saiyang sadiri, ‘Heling-heling daw sa sakong buhay an “badge” nin mapagsakripisyong pagkamoot?’

12, 13. (a) Sagkod saen kita dapat na magin andam na ipaheling an satong pagkamoot sa lambang saro? (b) Ano an boot sabihon kan pagigin mapagsakripisyo?

¹² Bilang mga parasunod ni Jesus, kaipuhan na magkaminorootmootan kita siring kan pagkamoot nia sa sato. Nangangahulogan ini nin pagigin andam na magsakripisyo para sa mga kapagtubod. Sagkod saen kita dapat na magin andam na magsakripisyo? An Biblia nagsasabi sa sato: “Paagi kaini namidbid niato an pagkamoot, huli ta an sarong iyan nagtao kan saiyang kalag para sa sato; asin kita may paninimbagan na itao an satong kalag para sa satong mga tugang.” (1 Juan 3:16) Arog ni Jesus, dapat kitang magin andam na magadan para sa lambang saro kun kinakaipuhan. Sa mga panahon nin persekusyon, mas gugustohon pa niatong isakripisyo an sato mismong buhay kisa ipahamak an satong espirituwal na mga tugang asin huli kaiyan masasapeligro an saindang buhay. Sa mga nasyon na nababanga huli sa iriwal nin magkakalaen na rasa  o grupong etniko, isasapeligro niato an mismong buhay niato tanganing protehiran an satong mga tugang, ano man an saindang rasa o grupong etniko. Kun naggeguerra an mga nasyon, mas bobooton pa niatong mabilanggo o magadan pa ngani kisa magkapot nin armas tumang sa mga kapagtubod​—o an totoo, tumang sa siisay pa man.​—Juan 17:14, 16; 1 Juan 3:10-12.

¹³ An pagigin andam na itao an satong buhay para sa satong mga tugang bakong iyo an solamenteng paagi na ikakapaheling an mapagsakripisyong pagkamoot. Sa katunayan, dikit man sana sa sato an hinahagadan man lamang na gumibo nin siring kadakulang sakripisyo. Minsan siring, kun igwa kita nin igong pagkamoot sa satong mga tugang na dahel kaiyan kaya niatong magadan para sa sainda, bako daw na maninigong andam kitang gumibo nin mas saradit na sakripisyo, na naghihingoa kitang tabangan sinda ngonyan? An pagigin mapagsakripisyo nangangahulogan na bubutasan niato an sadiri niatong bentaha o kaginhawahan para sa kapakinabangan nin iba. Ineenot niato an saindang mga pangangaipo asin ikakarahay kisa sa sadiri niato dawa kun bako iyan kombenyente. (1 Corinto 10:24) Sa anong praktikal na mga paagi niato ikakapaheling an mapagsakripisyong pagkamoot?

14. (a) Anong mga sakripisyo an hinahagad sa kamagurangan? (b) Ano an saboot nindo manongod sa mahihigos na kamagurangan sa saindong kongregasyon?

¹⁴ An kamagurangan sa kongregasyon naggigibo nin dakol na sakripisyo tanganing ‘pastoran an aripompon.’ (1 Pedro 5:2, 3) Apuera sa pag-asikaso sa sadiri nindang mga pamilya, tibaad kaipuhan nindang gamiton an saindang panahon sa mga banggi o sa katapusan kan semana sa pag-asikaso sa mga bagay na pangkongregasyon, kabale an pag-andam nin mga kabtang sa pagtiripon, pagsongko sa pagpastor, asin pagkapot nin hudisyal na mga kaso. Dakol na kamagurangan an naggigibo nin dugang pang mga sakripisyo, na mahigos na naglilingkod sa mga asamblea asin kombension saka naglilingkod bilang miembro nin mga Hospital Liaison Committee, Patient Visitation Group, patin Rehional na Komite sa Pagtogdok. Kamagurangan, dai noarin man nindo paglingawan na paagi sa paglilingkod na may espiritu nin pagigin gikan sa boot​—na ginagamit  an saindong panahon, kosog, asin materyal na mga bagay sa pagpastor sa aripompon—​ipinapaheling nindo an mapagsakripisyong pagkamoot. (2 Corinto 12:15) An daing kaimotan na paghihingoa nindo pinapahalagahan bako sana ni Jehova kundi pati kan kongregasyon na pinapastoran nindo.​—Filipos 2:29; Hebreo 6:10.

15. (a) Ano an nagkapira sa mga sakripisyong ginigibo kan mga agom kan kamagurangan? (b) Ano an saboot nindo manongod sa mapagsuportar na mga agom na babae na nagsasakripisyo nin panahon tanganing an saindang agom makapaglingkod sa saindong kongregasyon?

¹⁵ Pero kumusta man an mga agom kan kamagurangan​—bako daw na an mapagsuportar na mga babaeng ini naggigibo man nin mga sakripisyo tanganing maasikaso kan saindang agom an aripompon? Daing duwa-duwa na sakripisyo para sa sarong agom na babae kun kaipuhan kan saiyang agom na gamiton an panahon sa mga bagay na pangkongregasyon na puede nia kutanang gamiton sa saiyang pamilya. Isipon man nindo an mga agom kan nagbibiaheng mga paraataman asin an mga sakripisyo ninda sa pag-iba sa saindang agom sa pagsongko sa mga kongregasyon asin sa mga sirkito. Linilingawan ninda an pagkaigwa nin sadiri nindang harong asin posibleng kaipuhan nindang magtorog sa laen-laen na kama kada semana. An mga agom na babae na gikan sa boot na ineenot an intereses kan kongregasyon kisa sa sadiri ninda dapat na tawan nin komendasyon huli sa saindang kadakol na kapahayagan nin mapagsakripisyong pagkamoot.​—Filipos 2:3, 4.

16. Anong mga sakripisyo para sa saindang mga aki an ginigibo nin Kristianong mga magurang?

¹⁶ Paano niato ikakapaheling an mapagsakripisyong pagkamoot sa laog kan pamilya? Mga magurang, naggigibo kamo nin dakol na sakripisyo tanganing itao an pangangaipo kan saindong mga aki asin padakulaon sinda “sa disiplina asin paggiya sa isip gikan ki Jehova.” (Efeso 6:4) Tibaad kaipuhan nindong gumamit nin dakol na oras sa biyong nakakapagal na mga trabaho tangani sanang may ikapuestong kakanon sa lamesa asin tanganing masierto na an saindong mga aki igwa nin igong gubing asin istaran. Mas gugustohon pa nindong magsakripisyo kamo kisa maheling na dai ikinakatao an mga pangangaipo sa buhay kan saindong mga aki. Naggigibo man kamo nin dakulang paghihingoa na tokdoan sa Biblia an saindong mga aki, iiba sinda sa Kristianong mga pagtiripon,  asin ibanan sinda sa ministeryo sa langtad. (Deuteronomio 6:6, 7) An saindong mapagsakripisyong pagkamoot ikinakaogma kan Kagtugdas nin buhay pampamilya asin puedeng mangahulogan nin buhay na daing katapusan para sa saindong mga aki.​—Talinhaga 22:6; Efeso 3:14, 15.

17. Paano maaarog kan Kristianong mga agom na lalaki an pagigin daing kaimotan ni Jesus?

¹⁷ Mga agom na lalaki, paano nindo maaarog si Jesus sa pagpaheling nin mapagsakripisyong pagkamoot? An Biblia minasimbag: “Mga agom na lalaki, padagos nindong mamotan an saindong agom na babae, kun paanong an Cristo namoot man sa kongregasyon asin itinao an saiyang sadiri para dian.” (Efeso 5:25) Siring kan nasabotan niato, namotan na gayo ni Jesus an saiyang mga parasunod kaya nagadan sia para sa sainda. Inaarog nin Kristianong agom na lalaki an pagigin daing kaimotan ni Jesus, na “dai nagpanigo sa saiya man sana.” (Roma 15:3) An siring na agom na lalaki gikan sa boot na ineenot an mga pangangaipo asin intereses kan saiyang agom kisa sa sadiri nia. Dai nia estriktong iniinsistir an gusto nia, kundi ipinapaheling nia an pagigin andam na magpahunod kun mayo man nin nababalgang prinsipyo sa Kasuratan. An agom na lalaki na nagpapaheling nin mapagsakripisyong pagkamoot nagkakamit kan pag-oyon ni Jehova asin nakukua an pagkamoot asin paggalang kan saiyang agom asin mga aki.

18. Ano an nagmomotibar sa sato na sunodon an bagong togon na magkaminorootmootan?

¹⁸ An pagkuyog sa bagong togon na magkaminorootmootan bakong madaling sunodon, alagad igwa kita nin mapuersang motibasyon na gibohon iyan. Si Pablo nagsurat: “Itinutulod kami kan pagkamoot na yaon sa Cristo, huli ta iyo ini an samuyang paghusgar, na an sarong tawo nagadan para sa gabos . . . , asin sia nagadan para sa gabos tanganing idtong mga nabubuhay dai na mabuhay para sa sainda man sana, kundi para sa saiya na nagadan para sa sainda asin binuhay liwat.” (2 Corinto 5:14, 15) Huling si Jesus nagadan para sa sato, bako daw na maninigo kitang mapahiro na mabuhay para sa saiya? Magigibo niato iyan paagi sa pagsunod sa saiyang halimbawa nin mapagsakripisyong pagkamoot.

19, 20. Anong mahalagang marhay na regalo an itinao ni Jehova sa sato, asin paano niato ikakapaheling na inaako niato iyan?

 ¹⁹ Dai man sobrang magtaram si Jesus kan sabihon nia: “Mayo nin siisay man na may pagkamoot na orog pa kaini, na itao nin saro an saiyang kalag para sa saiyang mga katood.” (Juan 15:13) An pagigin andam niang itao an saiyang kalag para sa sato iyo an kadarudakulaing kapahayagan kan saiyang pagkamoot sa sato. Pero, may saro pa na nagpaheling sa sato nin orog pa nganing pagkamoot. Si Jesus nagpaliwanag: “An Dios namoot na gayo sa kinaban kaya itinao nia an saiyang Aking bugtong, tanganing an lambang nagtutubod sa saiya dai malaglag kundi magkaigwa nin buhay na daing katapusan.” (Juan 3:16) An Dios namomoot na gayo sa sato kaya itinao nia an saiyang Aki bilang pantubos, na ginigibong posible na kita makalda sa kasalan asin kagadanan. (Efeso 1:7) An pantubos sarong mahalagang marhay na regalo hale ki Jehova, alagad dai nia kita pinipirit na akoon iyan.

²⁰ Nasa sato na kun aakoon niato an regalo ni Jehova. Paano? Paagi sa ‘pagtubod’ sa saiyang Aki. Minsan siring, an pagtubod bakong sa tataramon sana. Pinapatunayan iyan paagi sa mga gibo, paagi sa satong pamumuhay. (Santiago 2:26) Pinapatunayan niato an satong pagtubod ki Jesu-Cristo paagi sa pagsunod sa saiya aroaldaw. An paggibo kaiyan magbubunga nin nagsosopay na mga bendisyon ngonyan asin sa ngapit, arog kan ipapaliwanag kan huring kapitulo kan librong ini.