1. Anong paagi nin pag-adal an ginibo ni Brother Russell asin kan saiyang mga kairiba, asin taano ta epektibo iyan?

LABING sarong siglo na an nakaagi, nagpuon na magtiripon si Brother C. T. Russell asin an saiyang mga kairiba, na sarong sadit na grupo nin iba pang mga estudyante kan Tataramon nin Diyos. Gusto nindang maaraman kun ano talaga an itinutukdo kan Bibliya manungod sa Diyos na Jehova, ki Jesu-Cristo, sa kamugtakan kan mga gadan, asin sa pantubos. Simple sana an paagi ninda nin pag-adal. May saro na mapalataw nin hapot, dangan sisiyasaton kan grupo an lambang teksto na konektado sa tema. Ultimo, isusurat ninda an mga nasiyasat ninda. Sa tabang ni Jehova, nadiskubre kan sinserong mga Kristiyanong lalaking idto an dakul sa pundamental na katotoohan sa Bibliya na pinapahalagahan tang marhay sagkod ngunyan.

2. Taano ta puwedeng mapasala kun minsan an pakasabot ta pag pinag-aadalan niyato an sarong propesiya sa Bibliya?

² Pero dai nahaloy, narealisar kan mga estudyanteng iyan sa Bibliya na mas pasil na maaraman an itinutukdo kan Bibliya manungod sa sarong doktrina kisa sa masabutan nin tama an sarong propesiya sa Bibliya. Taano? An sarong dahilan iyo na sa parati mas pasil na masabutan an mga propesiya sa Bibliya pag iyan nauutob na o pag tapos na iyan. Alagad may saro pang dahilan. Sa pangkagabsan para masabutan nin tama an sarong propesiya, kaipuhan niyatong konsideraron an konteksto kaiyan. Kun mapokus kita sa saro sanang aspekto kan propesiya asin dai ta kokonsideraron an iba pa, tibaad sala an magin pakasabot ta. Kun sisiyasaton, minalataw na arog kaini an nangyari sa sarong propesiya sa libro nin Joel. Hilingon ta giraray an propesiyang iyan asin pag-ulayan niyato kun taano ta kaipuhan an pagliliwat sa presenteng pakasabot niyato kaiyan.

3-4. Sa dakul na taon, ano an pakasabot ta sa propesiya na nasa Joel 2:7-9?

 ³ Basahon an Joel 2:7-9. Ihinula ni Joel na sarong damat nin mga duron an mangraraot nin grabe sa daga kan Israel. An mga insektong ini na may mga ngipon asin pangang arog kan sa leon, uubuson an gabos na mahiling ninda! (Joel 1:4, 6) Sa dakul na taon, inisip niyato na an propesiyang iyan naglaladawan sa maigot na paghuhulit kan banwaan ni Jehova, arog sa dai mapupugulan na mahibog na panganuron nin mga duron. Asin inisip niyato na an gibuhon na iyan may nakakaraot na marhay na mga epekto sa “daga,” o sa mga tawong nasa kontrol kan mga lider nin relihiyon. *

⁴ Kun an Joel 2:7-9 sana an babasahon ta, garo baga iyan an tamang paliwanag. Pero pag kinonsiderar ta an konteksto kan propesiya, mahihiling niyato na kaipuhan niyatong sabuton iyan sa ibang paagi. Siyasaton ta an apat na dahilan kun taano.

5-6. Anong hapot an minalataw kun pag-iisipan ta an nakasurat sa (a) Joel 2:20? (b) Joel 2:25?

⁵ Inot sa gabos, risahon an panuga ni Jehova may koneksiyon sa damat na mga duron: “Papalayason ko hali sa saindo an mga taga norte [an mga duron].” (Joel 2:20, NWT) Kun an mga duron nagrerepresentar sa mga Saksi ni Jehova na nag-uutob kan pagbuot ni Jesus na maghulit asin gumibo nin mga disipulo, taano ta manunuga si Jehova na papalayason niya sinda? (Ezeq. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Kaya malinaw na an pinapalayas ni Jehova bako an saiyang maimbod na mga lingkod, kundi sarong bagay o tawo na nauungis sa saiyang banwaan.

⁶ Ikaduwa, pag-isipan kun ano an nakasurat sa Joel 2:25. Diyan, sinabi ni Jehova: “Ibabalik ko sa saindo an mga nawara sa saindo kan mga taon na dinestroso kamo kan nag-iiriba-ibang mga duron, kan mga duron na daing pakpak, kan mga duron na daing kabasugan, asin kan mga duron na nang-uubos, an sakuyang dakulang hukbo na isinugo ko laban sa saindo.” (NWT) Risahon na nanunuga si Jehova na “ibabalik” niya an mga nawara sainda huli sa mga duron. Kun an mga duron nagrerepresentar sa mga ebanghelisador kan Kahadian, mangangahulugan iyan na an mensahe ninda nagkakawsa nin danyos. Sa kabaliktaran, an nagliligtas-buhay na mensaheng iyan kaya pa nganing makapahiro sa nagkapirang maraot na tawo na magsulsol. (Ezeq. 33:8, 19) Bendisyon nanggad iyan para sa sainda!

7. Ano an nasabutan niyato huli sa tataramon na “pagkatapos” na nasa Joel 2:28, 29?

⁷ Basahon an Joel 2:28, 29. * Pag-isipan an ikatulong dahilan—an pagkasunod-sunod kan mga pangyayari sa propesiya. Risahon na sinabi ni Jehova: “Pagkatapos, ibububo ko an sakuyang espiritu”; an buot sabihon, pagkatapos na matapos kan mga duron an saindang asignasyon. Kun an mga duron iyo an mga parahulit kan Kahadian nin Diyos, taano ta ibububo ni Jehova an saiyang espiritu sa sainda pagkatapos nindang matapos an saindang pagpapatotoo? An totoo, kun mayo an tabang kan makapangyarihan na banal na espiritu nin Diyos, nungka sindang padagos na makakapaghulit sa laog nin dakulon na taon sa ibong nin mga pagkontra asin mga pagbabawal pa ngani sa saindang gibuhon.

8. Kiisay nagrerepresentar an mga duron na ilinadawan sa Kapahayagan 9:1-11? (Hilingon an ritrato sa cover.)

⁸ Basahon an Kapahayagan 9:1-11. Pag-ulayan ta ngunyan an ikaapat na dahilan.  Inisip ta kaidto na an damat na mga duron na ilinadawan ni Joel nanunungod sa satong gibuhon na paghuhulit huli sa sarong kaagid na propesiya na nasa libro nin Kapahayagan. Ilinaladawan sa propesiyang ini an sarong mahibog na panganuron nin mga duron na an lalawgon nakakaagid kan sa tawo asin may “garo mga koronang bulawan” sa saindang mga payo. (Kap. 9:7) Pinapasakitan kan mga duron an “mga tawo [mga kaiwal nin Diyos] na mayo sa mga angog ninda kan marka kan pantatak nin Diyos” sa lawig na limang bulan, an normal na lawig kan buhay nin duron. (Kap. 9:4, 5) Minalataw na paglaladawan nanggad ini sa linahidan na mga lingkod ni Jehova. Pusuan nindang ibinabalangibog an mga paghukom nin Diyos laban sa maraot na sistemang ini nin mga bagay asin, bilang resulta, dai nanggad iyan nagin marahay sa pagmati kan mga parasuportar kan sistemang ini.

9. Ano an dakulang mga pagkakalain kan mga duron na ilinadawan ni Joel asin kan mga duron na ilinadawan ni Juan?

⁹ Totoo na may mga pagkakaagid an propesiya sa Kapahayagan asin an propesiyang isinurat ni Joel. Pero may dakulang mga pagkakalain man iyan. Pag-isipan: Sa propesiya ni Joel, an mga duron nangraraot nin mga tanom. (Joel 1:4, 6, 7) Pero sa bisyon ni Juan, an mga duron “sinabihan . . . na dai pagdanyaran an mga tanom sa daga.” (Kap. 9:4) An mga duron na nahiling ni Joel hali sa norte. (Joel 2:20) Alagad an mga duron na nahiling ni Juan nagluwas hali sa kairaruman. (Kap. 9:2, 3) An mga duron na ilinadawan ni Joel pinalayas. Pero sa Kapahayagan, an mga  duron dai pinalayas kundi tinugutan na tapuson an saindang gibuhon. Mayo nin nagpaparisa na dai sinda maninigo sa pag-uyon ni Jehova.—Hilingon an kahon na “ Mga Propesiya Manungod sa mga Duron—Magkaagid Alagad Magkalain.”

10. Magtao nin halimbawa sa Kasuratan na nagpapahiling na an sarong simbolo puwedeng magkaigwa nin ibang kahulugan pag ginamit sa ibang konteksto.

¹⁰ An dakulang mga pagkakalain kan duwang propesiyang iyan nakakatabang sa sato na masabutan na bako sindang magkakonektar. An buot sabihon daw kaiyan an mga duron na ilinadawan ni Joel bakong kapareho kan mga duron na ilinadawan sa libro nin Kapahayagan? Iyo. Sa Bibliya, an sarong simbolo igwa kun minsan nin magkakalain na kahulugan sa magkakalain na kamugtakan. Halimbawa, sa Kapahayagan 5:5, inapod si Jesus na “an Leon kan tribo ni Juda,” mantang sa 1 Pedro 5:8, ilinadawan si Satanas bilang “nag-uungal na leon.” Dahil sa apat na dahilan na pinag-ulayan ta, asin sa iba pang mga isyu manungod sa presenteng pakasabot niyato, kaipuhan tang maghanap nin ibang paliwanag manungod sa propesiya ni Joel. Ano daw kaya iyan?

11. Anong mga impormasyon sa Joel 1:6 asin 2:1, 8, 11 an makakatabang sa sato na maaraman kun kiisay nanunungod an mga duron?

¹¹ Kun sisiyasaton niyato an konteksto kan propesiya ni Joel, masasabutan niyato na propesiya iyan manungod sa sarong pagsalakay nin militar. (Joel 1:6; 2:1, 8, 11) Sinabi ni Jehova na gagamiton niya an saiyang “dakulang hukbo” (mga suldados kan Babilonya) para padusahan an masinuway na mga Israelita. (Joel 2:25, NWT) An nananakyadang hukbo angay sanang apudon na “mga taga norte” huling sasakyadahon kan mga Babilonyo an mga Israelita hali sa norte. (Joel 2:20, NWT) An hukbong iyan iinagid sa sarong organisadong marhay na mahibog na panganuron nin mga duron. Sinabi ni Joel manungod sa sainda: “An kada saro [mga suldados] naglalakaw nin diretso. . . . Minadaguso sinda palaog sa siyudad, sa ibabaw kan pader nagdadalagan sinda. Minasakat sinda palaog sa mga harong, sa mga bintana nangangagi sinda na garo parahabon.” (Joel 2:8, 9, NWT) Naiimahinar nindo an eksena? May mga suldados maski sain. Mayo nin matataguan. Mayo nanggad nin makakadulag sa espada kan mga Babilonyo!

12. Paano nautob an propesiya ni Joel manungod sa mga duron?

¹² Siring sa mga duron, sinakyada kan mga Babilonyo (o, mga Caldeo) an siyudad nin Jerusalem kan 607 B.C.E. Sinasabi kan Bibliya: “An hadi kan mga Caldeo, na guminadan kan mga hoben nindang lalaki . . . paagi sa espada; dai siya nahirak sa hoben na lalaki o babayi, sa gurang man o maluya na. Gabos itinao nin Diyos sa kamot niya. Sinulo niya an harong kan tunay na Diyos, rinumpag an pader kan Jerusalem, sinulo an gabos na may matibay na depensang tore kaiyan, asin linaglag an gabos na bagay na may halaga.” (2 Cron. 36:17, 19, NWT) Pagkatapos na sakyadahon asin laglagon kan mga Babilonyo an siyudad, ini sana an masasabi kan mga nagmamasid: “Tiwangwang na daga ini na mayong tawo saka hayop, asin itinao na ini sa mga Caldeo.”—Jer. 32:43, NWT.

13. Ipaliwanag an buot sabihon kan Jeremias 16:16, 18.

¹³ Pakalihis nin mga 200 na taon puon kan magpropesiya si Joel, ginamit ni Jehova si Jeremias para ihula an saro pang bagay manungod sa pag-atakeng ini. Sinabi niya na biyong hahanapon an mga Israelitang nakikikabtang sa maraot na mga gibo, asin talagang madadakop sinda. “‘Uya, magsusugo ako nin dakul na parasira,’ an sabi ni Jehova, ‘asin hahanapon saka dadakupon sinda kan mga ini nin siring sa mga sira. Pagkatapos, masugo ako nin dakul na paraayam, asin hahanapon sinda kan mga ini sa lambang bukid asin lambang bulod asin sa mga gaak kan mga dakulang gapo. . . . Sisingilon ko . . . sinda kan bilog na kabayadan na maninigo para sa saindang  pagkakasala asin kasalan.’” Dai maitatago kan kadagatan ni kan kadlagan an dai nagsusulsol na mga Israelita sa nananakyadang mga Babilonyo.—Jer. 16:16, 18.

14. Kasuarin nautob an Joel 2:28, 29?

¹⁴ Marahay na sana ta si Joel may darang bareta manungod sa pagbabalik. An daga magigin mabunga giraray. (Joel 2:23-26) Dangan pag-abot nin panahon, magkakaigwa nin bastanteng suplay nin espirituwal na kakanon. Sinabi ni Jehova: “Ibububo ko an sakuyang espiritu sa gabos na klase nin tawo, asin an saindong mga aking lalaki saka mga aking babayi mapropesiya, . . . Asin pati na sa sakong mga uripon na lalaki saka mga uripon na babayi ibububo ko an sakuyang espiritu.” (Joel 2:28, 29, NWT) An pagbubong iyan kan espiritu nin Diyos dai nangyari pagkatapos tulos na maibalik an mga Israelita sa saindang dagang tinubuan hali sa Babilonya. Imbes, nangyari iyan pakalihis pa nin mga siglo, kan Pentecostes 33 C.E. Paano ta iyan naaraman?

15. Sigun sa Gibo 2:16, 17, ano an pigliwat ni Pedro sa mga tataramon sa Joel 2:28, asin ano an ipinaparisa kaiyan?

¹⁵ Paagi sa pasabong nin Diyos, iinaplikar ni apostol Pedro an Joel 2:28, 29 sa sarong makangangalas na pangyayari kan aldaw na idto kan Pentecostes. Mga alas nuwebe nin aga kan aldaw na iyan, may nangyaring milagrosong pagbubo nin banal na espiritu na nagpahiro sa mga nag-ako kaiyan na magtaram “manungod sa makangangalas na mga bagay nin Diyos.” (Gibo 2:11) Paagi sa pasabong nin Diyos, naggamit si Pedro nin medyo lain na mga tataramon kan kinotar niya an propesiya ni Joel. Narisa mo daw an pigliwat niya? (Basahon an Gibo 2:16, 17.) Imbes na punan an kotasyon paagi sa mga tataramon na “pagkatapos,” sinabi ni Pedro: “Asin sa huring mga aldaw”—sa kontekstong ini, an huring mga aldaw kan Judiong sistema nin mga bagay—ibububo an banal na espiritu nin Diyos “sa  gabos na klase nin tawo.” Ipinaparisa kaiyan na huruhalawig na panahon an naglihis bago nautob an propesiya ni Joel.

16. Ano an nagin epekto kan espiritu nin Diyos sa gibuhon na paghuhulit kan inot na siglo, asin ano an epekto kaiyan sa panahon niyato?

¹⁶ An gibuhon na paghuhulit nagpuon na maglakop sa bilog na kinaban pagkatapos kan pambihirang pagbubo nin banal na espiritu nin Diyos kan inot na siglo. Kan panahon na ginigibo ni apostol Pablo an saiyang surat sa mga taga Colosas, kan mga 61 C.E., masasabi niyang an maugmang bareta ihinuhulit “sa gabos na linalang sa irarom nin langit.” (Col. 1:23) Kan panahon ni Pablo, an “gabos na linalang” nanunungod sa mga parte kan kinaban na aram kaidto ni Pablo asin kan iba pa. Sa tabang kan makapangyarihan na banal na espiritu ni Jehova, an gibuhon na paghuhulit mas luminakop pang marhay sa panahon niyato—“sagkod sa kapuro-puruhi kan daga”!—Gibo 13:47; hilingon an kahon na “ Ibububo Ko an Sakuyang Espiritu.”

17. Ano an nagbago sa satong pakasabot sa propesiya ni Joel manungod sa mga duron?

¹⁷ Ano an nagbago? Igwa na kita ngunyan nin mas tamang pakasabot sa propesiya na nasa Joel 2:7-9. Malinaw na an mga bersikulong ini nanunungod, bako sa satong maigot na paghuhulit, kundi sa aktibidad kan hukbo kan Babilonya na nanakyada sa Jerusalem kan 607 B.C.E.

18. Ano an dai nagbago may koneksiyon sa mga lingkod ni Jehova?

¹⁸ Ano an dai nagbago? An mga lingkod ni Jehova padagos na naghuhulit kan maugmang bareta sa gabos na lugar, na ginagamit an lambang paaging posible para magibo iyan. (Mat. 24:14) Mayong restriksiyon nin gobyerno an makakapugol sa sato na isagibo an pagbuot na maghulit. Asin sa tabang ni Jehova, mas aktibo nanggad kita ngunyan kisa kasuarin man, na kusog-buot na ihinuhulit an maugmang bareta kan Kahadian! Mapakumbaba kitang padagos na nag-aasa ki Jehova na giyahan kitang masabutan an mga propesiya sa Bibliya, na nagtitiwalang sa tamang panahon, gigiyahan niya kita “sa gabos na katotoohan”!—Juan 16:13.