1-3. (a) Ano an dapat niyatong iiba sa panginot na mga katukduan ta? (b) Taano ta mahalagang marhay an pagkabuhay liwat? (Hilingon an ritrato sa itaas.)

ANO an isisimbag mo kun may maghapot sa saimo: ‘Ano an panginot na mga doktrina kan saindong relihiyon?’ Siguradong sasabihon mong si Jehova an Kaglalang asin Paratao nin Buhay. Posibleng sasambiton mo man na nagtutubod ka ki Jesu-Cristo, na nagadan bilang pantubos. Asin posibleng entusiyastiko mong idadagdag na madali nang magin paraiso an daga, na diyan maistar an mga lingkod nin Diyos sagkod lamang. Pero sasambiton mo daw an pagkabuhay liwat bilang saro sa mga katukduan na pinapahalagahan mong marhay?

² May marahayon kitang mga dahilan na ibilang an pagkabuhay liwat na sarong panginot na katukduan dawa kun naglalaom kitang makaligtas sa grabeng kasakitan asin mabuhay sa daga sagkod lamang. Ipinahiling ni apostol Pablo kun taano ta an pagkabuhay liwat mahalagang marhay sa satong pagtubod: “Kun talagang mayo nin pagkabuhay liwat an mga gadan, kun siring dai man ibinangon si Cristo.” Kun dai binuhay liwat si Jesus, dai na siya makakapamahala sa sato bilang Hadi, kaya magigin daing saysay an satong katukduan dapit sa pamamahala ni Cristo. (Basahon an 1 Corinto 15:12-19.) Pero aram niyato na binuhay liwat si Jesus. Huling naniniwala kita diyan, bako kitang arog kan mga Saduceong Judio na dai nagtutubod na puwedeng mabuhay liwat an mga gadan. Dawa pig-iinsulto kita, dai nagluluya an  satong pagtubod na magkakaigwa nin pagkabuhay liwat.—Mar. 12:18; Gibo 4:2, 3; 17:32; 23:6-8.

³ Kan magsurat si Pablo dapit sa “panginot na doktrina manungod sa Cristo,” iiniba niya an “katukduan mapadapit sa . . . pagkabuhay liwat kan mga gadan.” (Heb. 6:1, 2) Idinuon man ni Pablo na nagtutubod siya sa pagkabuhay liwat. (Gibo 24:10, 15, 24, 25) Dawa ngani saro iyan sa panginot na doktrina o “pundamental na mga bagay mapadapit sa sagradong mga kapahayagan nin Diyos,” kaipuhan ta pa man giraray na pag-adalan na marhay iyan. (Heb. 5:12) Taano?

4. Ano an tibaad maihapot niyato dapit sa pagkabuhay liwat?

⁴ Kadaklan sa mga nagpupuon pa sanang mag-adal nin Bibliya nagbabasa kan mga istorya mapadapit sa mga pagbuhay liwat kaidto, arog kan pagbuhay ki Lazaro. Asin naaaraman ninda na an mga maimbod na arog ni Abraham, Job, asin Daniel talagang nagtutubod na mabubuhay liwat an mga gadan sa maabot na panahon. Pero ano an isisimbag mo kun may maghagad sa saimo nin patunay na mangyayari an pagkabuhay liwat dawa pakalihis nin haloy na panahon puon kan iyan ihinula? Asin may sinasabi daw talaga an Bibliya kun nuarin mangyayari an pagkabuhay liwat? Makakapakusog kan satong pagtubod an simbag sa mga hapot na iyan, kaya hilingon ta an sinasabi kan Kasuratan.

5. Ano an inot na pag-uulayan niyato?

⁵ Medyo madali pang paniwalaan an panuga na bubuhayon an saro na dai pa sana nahahaloy na magadan. (Juan 11:11; Gibo 20:9, 10) Pero kumusta an panuga na bubuhayon liwat an saro pakalihis nin dakul na taon o mga siglo pa ngani? Magtitiwala ka daw sa arog kaiyan na panuga na haluyon pa bago mautob, iyan man para sa saro na dai pa sana nahahaloy na nagadan o sa saro na haloy nang gadan? An totoo, may pagbuhay liwat na talagang nangyari ginatos na taon pagkatapos na iyan ipanuga, asin nagtutubod ka diyan. Arin iyan, asin paano iyan konektado sa saimong paglaom na pagkabuhay liwat sa maabot na panahon?

6. Paano konektado ki Jesus an kautuban kan Salmo 118?

⁶ Kun dapit sa sarong pagbuhay liwat na ihinula haloy na panahon bago pa iyan mangyari, pag-isipan an Salmo 118, na pinaniniwalaan na isinurat ni David. May kaiba iyan na pakimahirak: ‘Jehova, iligtas [mo kami] ngunyan, nakikimahirak ako saimo. Bendisyunan an minadatong sa ngaran ni Jehova.’ Tibaad nagigirumduman mo na kinotar nin mga tawo an tekstong ini dapit sa Mesiyas kan maglaog si Jesus sa Jerusalem kan Nisan 9, kan madali nang umabot an saiyang kagadanan. (Sal. 118:25, 26; Mat. 21:7-9) Pero paano masasabi na an Salmo 118 nagtutukdo sa sarong pagbuhay liwat na mangyayari pakalihis pa nin dakul na panahon? Mangnuhon an sinabi pa kan makahulang salmong iyan: ‘An gapo na isinikwal kan mga paratugdok nagin an pamayuhan nin anggulo’ o mayor na gapong panganto.—Sal. 118:22.

7. Paano isinikwal kan mga Judio si Jesus?

⁷ Isinikwal kan ‘mga paratugdok,’ o Judiong mga lider, an Mesiyas. An pagsikwal ninda bako sanang basta dai pag-ako ki Jesus o pagsayumang midbidon siya bilang Cristo. Isinikwal siya kan dakul na Judio sagkod sa puntong ininsistir ninda na dapat siyang magadan. (Luc. 23:18-23) Iyo, responsable man sinda sa paggadan ki Jesus.

8. Paano si Jesus nagin ‘an mayor na gapong panganto’?

⁸ Kun isinikwal asin ginadan si Jesus, paano siya nagin an “mayor na gapong panganto”? Mangyayari sana iyan kun binuhay siya liwat. Lininaw mismo iyan ni Jesus. Nagsaysay siya nin sarong parabula kun sain kinukulgan kan mga paratanom an mga uripon na isinusugo sa sainda kan kagsadiri kan ubasan, arog kan pagmaltrato kan mga Israelita sa mga propeta na isinusugo sa sainda nin Diyos. Kan huri, isinugo kan kagsadiri an saiyang namumutan na aking lalaki na iyo an  magigin tagapagmana. Inako daw siya kan mga paratanom? Dai lamang! Mas grabe pa ngani an ginibo sa saiya kan mga paratanom huling ginadan ninda siya. Dangan, sinabi ni Jesus an makahulang tataramon na kinotar niya hali sa Salmo 118:22. (Luc. 20:9-17) Arog man kaiyan an pagkapaliwanag ni apostol Pedro sa atubangan kan ‘mga tagapamahala kan mga Judio asin kan saindang kamagurangan saka mga eskriba’ na nagtiripon sa Jerusalem. Sinambit niya an manungod ki “Jesu-Cristo na Nazareno, na saindong pinadusahan nin kagadanan sa harigi alagad ibinangon nin Diyos hali sa mga gadan.” Dangan sinabi ni Pedro: “Iyo ini ‘an gapo, na para sa saindong mga paratugdok daing halaga, na nagin mayor na gapong panganto.’”—Gibo 3:15; 4:5-11; 1 Ped. 2:5-7.

9. Anong pambihirang pangyayari an itinutukdo kan Salmo 118:22?

⁹ Iyo, ginatos na taon antes pa, ihinula na sa Salmo 118:22 na may mangyayaring pagbuhay liwat. Isisikwal an Mesiyas asin gagadanon, pero bubuhayon siya liwat tanganing magin an mayor na gapong panganto. Kaya kan buhayon na liwat si Jesus, siya sana an igwa kan ngaran na “itinao sa mga tawo na paagi kaiyan kita maliligtas.”—Gibo 4:12; Efe. 1:20.

10. (a) Ano an ihinula sa Salmo 16:10? (b) Taano ta sigurado kita na bakong ki David nanunungod an Salmo 16:10?

¹⁰ Tukaron ta an saro pang bersikulo na nagtutukdo sa sarong pagbuhay liwat. Isinurat iyan labing sangribong taon antes pa, sarong bagay na magpapakusog kan saimong pagtitiwala na posible an pagbuhay liwat dawa haloy na panahon na iyan na ihinula o ipinanuga. Sa Salmo 16, isinurat ni David: ‘Dai mo pababayaan an sakuyang kalag diyan sa Lulubngan. Dai ka man matugot na an saimong [maimbod] makahiling nin kalapaan.’ (Sal. 16:10) Dai sinasabi digdi ni David na dai siya magagadan. Malinaw na ipinapahiling kan Tataramon nin Diyos na naggurang si David. Kan magadan na siya, ‘naghigda si David sa kaibahan kan saiyang mga [apuon] asin ilinubong sa Siyudad ni David.’ (1 Ha. 2:1, 10, An Banal na Biblia) Kun siring, kiisay nanunungod an Salmo 16:10?

11. Kasuarin nagkomento si Pedro dapit sa Salmo 16:10?

¹¹ Marahay na sana ta may makukua kitang impormasyon dapit diyan. Labing sarong milenyo pagkatapos isurat an salmong iyan asin mga pirang semana pagkagadan ni Jesus saka pagkabuhay sa saiya liwat, may sinabi si Pedro sa atubangan kan ribo-ribong Judio asin proselita mapadapit sa Salmo 16:10. (Basahon an Gibo 2:29-32.) Sinambit niya na talagang nagadan asin ilinubong si David. Aram iyan kan mga nagdadangog ki Pedro. Asin mayo kitang mababasa na may nagkuwestiyon sa sainda sa sinabi ni Pedro na “nahiling [ni David] nin patiinot an pagkabuhay liwat” kan madatong na Mesiyas.

12. Paano nautob an Salmo 16:10, asin ano an pinapatunayan kaiyan dapit sa ipinanugang pagkabuhay liwat?

¹² Sinuportaran ni Pedro an saiyang punto paagi sa pagkotar sa sinabi ni David sa Salmo 110:1. (Basahon an Gibo 2:33-36.) An pangangatanusan ni Pedro na basado sa Kasuratan nakatabang tanganing makumbinsir an dakul na tawo na si Jesus “Kagurangnan saka Cristo.” An mas importante, inako kan mga tawo na an Salmo 16:10 nautob kan ibangon si Jesus sa mga gadan. Pag-abot nin panahon, ginamit man ni apostol Pablo an epektibong pangangatanusan na iyan sa atubangan kan mga Judio sa siyudad nin Antioquia sa Pisidia. Kumbinsido sinda sa pangangatanusan niya, asin gusto nindang makadangog nin urog pa. (Basahon an Gibo 13:32-37, 42.) Siguradong makakakumbinsir man iyan sa sato na mapagtitiwalaan an mga hulang idto sa Bibliya mapadapit sa sarong pagbuhay liwat, dawa ginatos na taon an nag-agi puon kan ihula an milagrong iyan.

13. Ano an tibaad maihapot niyato may koneksiyon sa pagkabuhay liwat?

¹³ Nakakapakusog nanggad maaraman na posibleng mangyari an pagbuhay liwat dawa ipinanuga iyan dakul na siglo na an nakaagi. Pero, tibaad  maihapot pa man giraray nin iba: ‘Buot sabihon palan kaipuhan ko pang maghalat nin haloy na panahon para mahiling ko giraray an sakuyang mahal sa buhay? Nuarin mangyayari an pagkabuhay liwat?’ An totoo, sinabi mismo ni Jesus sa saiyang mga apostol na may mga bagay na dai ninda aram asin dai ninda kayang aramon. May mga detalye na dai ta aram dapit sa “mga panahon asin itinalaan na mga aldaw, huli ta sakop iyan kan awtoridad kan Ama.” (Gibo 1:6, 7; Juan 16:12) Pero, dai ini nangangahulugan na mayo kitang makukuang impormasyon mapadapit sa kun nuarin mangyayari an pagkabuhay liwat.

14. Paano naiiba an pagbuhay liwat ki Jesus sa mga nainot na pagbuhay liwat?

¹⁴ Girumdumon an mga pagbuhay liwat na mababasa sa Bibliya. Siyempre, an pinakamahalaga iyo an ki Jesus. Kun dai siya binuhay liwat, dai nin siisay man sa sato an magkakaigwa nin paglaom na mahiling giraray an satong nagadan na mga mahal sa buhay. An mga binuhay liwat bago ki Jesus, arog ni Elias asin Eliseo, dai man nabuhay nin daing sagkod. Nagadan man sana sinda asin nalapa sa lulubngan. Sa kabaliktaran, si Jesus ‘ibinangon [na] hali sa mga gadan, dai na magagadan; an kagadanan mayo nang kapangyarihan sa saiya.’ Asin sa langit, nabubuhay siya “sagkod nuarin pa man.”—Roma 6:9; Kap. 1:5, 18; Col. 1:18; 1 Ped. 3:18.

15. Taano ta inaapod si Jesus na “an inot na bunga”?

¹⁵ Si Jesus an inot na binuhay liwat sa arog kaiyan na paagi, asin mayong duda na iyan an pinakamahalaga. (Gibo 26:23) Pero, bako sana siya an mag-aako kan panuga na pagkabuhay liwat sa langit bilang sarong espiritung linalang. Nanuga si Jesus sa saiyang maimbod na mga apostol na mamamahala sinda sa langit kaiba niya. (Luc. 22:28-30) Pero makukua ninda an balos na iyan pagkagadan ninda. Dangan arog ni Cristo, bubuhayon liwat sinda na may espiritung hawak. Isinurat ni Pablo na “ibinangon si Cristo hali sa mga gadan, an inot na bunga sa mga nagturog sa kagadanan.” Sinabi pa ni Pablo na may iba pang bubuhayon liwat pasiring sa langit. Sinabi niya: “An lambang saro sigun sa saiyang sadiring turno: Si Cristo na iyo an inot na bunga, tapos idtong mga kasaro kan Cristo sa panahon kan saiyang presensiya.”—1 Cor. 15:20, 23.

16. Ano an nagtatao sa sato nin ideya kun nuarin mangyayari an pagkabuhay liwat sa langit?

¹⁶ Nagtatao iyan sa sato nin ideya kun nuarin mangyayari an pagkabuhay liwat sa langit. Mangyayari iyan “sa panahon kan saiyang presensiya.” Haloy nang napatunayan kan Mga Saksi ni Jehova base sa Kasuratan na puon 1914 nabubuhay na kita sa ipinanugang “presensiya” ni Jesus. Nagpapadagos pa iyan, asin haranihon na an katapusan kan maraot na sistemang ini nin mga bagay.

17, 18. Ano an mangyayari sa ibang linahidan sa panahon kan presensiya ni Cristo?

¹⁷ May itinatao pang dagdag na detalye an Bibliya mapadapit sa pagkabuhay liwat sa langit: “Habo mi na dai kamong pakaaram manungod  duman sa mga nagtuturog sa kagadanan . . . Huli ta kun kita nagtutubod na si Jesus nagadan asin nagbangon hali sa mga gadan, nagtutubod man kita na idtong mga nagturog sa kagadanan na kasaro ni Jesus ibabangon man nin Diyos . . . Kita na mga buhay pa sa panahon kan presensiya kan Kagurangnan dai nanggad maiinot na magsakat sa langit duman sa mga nagturog sa kagadanan; huli ta an Kagurangnan mismo mababa hali sa langit na may tingog na nagbubuot, . . . asin idtong mga gadan na kasaro ni Cristo maiinot na magbarangon. Dangan kita na mga buhay pa aagawon pasiring sa mga panganuron, asin makakaibanan niyato sinda tanganing sabaton an Kagurangnan sa kaitaasan; asin sa siring, danay na niyatong makakaibanan an Kagurangnan.”—1 Tes. 4:13-17.

¹⁸ An inot na pagkabuhay liwat mangyayari dai mahahaloy pagkatapos na magpuon an “presensiya” ni Cristo. An mga linahidan na buhay pa sa panahon kan grabeng kasakitan “aagawon pasiring sa mga panganuron.” (Mat. 24:31) Idtong mga ‘inagaw’ dai na “maturog sa kagadanan,” buot sabihon halawig na pagturog sa kagadanan. Sinda “magkakabarago, sa sarong kimat, sa pagpirok nin mata, sa panahon kan huring trumpeta.”—1 Cor. 15:51, 52.

19. Anong “mas marahay na pagkabuhay liwat” an mangyayari sa maabot na panahon?

¹⁹ Sa ngunyan, kadaklan sa maimbod na Kristiyano bako man na linahidan asin dai man inapod na maglingkod sa langit kaiba ni Cristo. Imbes, hinahalat ninda an katapusan kan maraot na sistemang ini nin mga bagay sa panahon kan “aldaw ni Jehova.” Mayo nin makakaaram kan eksaktong oras kan katapusan, pero ipinapahiling kan mga ebidensiya na iyan harani na. (1 Tes. 5:1-3) Pagkatapos kaiyan, magkakaigwa nin saro pang klase nin pagkabuhay liwat, an pagkabuhay liwat sa Paraiso sa daga. An mga bubuhayon liwat magkakaigwa nin paglaom na magin perpekto asin dai na magadan giraray. Talagang magigin “mas marahay na pagkabuhay liwat” iyan kisa sa mga pagbuhay liwat kaidto kan “nakaibanan giraray nin mga babayi an saindang nagadan na mga mahal sa buhay” na binuhay liwat pero nagadan man giraray kan huri.—Heb. 11:35.

20. Taano ta makakapagtiwala kita na magigin organisado an pagbuhay liwat sa maabot na panahon?

²⁰ Kun dapit sa pagkabuhay liwat sa langit, sinasabi kan Bibliya na an mga magkakamit kaiyan bubuhayon “sigun sa [saindang] sadiring turno.” (1 Cor. 15:23) Makakapagtiwala kita na magigin organisado an pagbuhay liwat digdi sa daga. Interesanteng abangan iyan. Bubuhayon daw sa kapinunan kan Sangribong Taon na Paghadi ni Cristo an mga nagadan sa panahon niyato asin sasabaton sinda kan mga nakakabisto sainda na mga mahal ninda sa buhay? Mas amay daw na bubuhayon liwat idtong mga maimbod na lalaki kan suanoy na may kakayahan sa panginginot tanganing makatabang sinda sa pag-organisar kan mga lingkod nin Diyos sa bagong kinaban? Paano man idtong mga dai nagin lingkod ni Jehova? Nuarin asin sain sinda bubuhayon? Kadakul nin puwedeng ihapot. Pero kaipuhan ta pa daw talaga ngunyan na pagparaisipon an dapit sa mga bagay na iyan? Bako daw na mas marahay na maghalat na sana kita? Makakapagtiwala kita na mauugma kitang mahiling kun paano iyan gigibuhon ni Jehova.

21. Ano an linalauman mo kun dapit sa pagkabuhay liwat?

²¹ Miyentras tanto, dapat na pakusugon niyato an satong pagtubod ki Jehova na, paagi ki Jesus, nagtatao sa sato nin garantiya na mabubuhay liwat an mga nagadan na yaon sa memorya nin Diyos. (Juan 5:28, 29; 11:23) Bilang patunay kan kakayahan ni Jehova na magbuhay liwat nin mga gadan, sinabi kaidto ni Jesus dapit ki Abraham, Isaac, asin Jacob, na para ki Jehova, ‘gabos sinda buhay.’ (Luc. 20:37, 38) Pero ngunyan, igwa kita nin igong dahilan para magsabi arog ni Pablo: ‘Naglalaom ako sa Diyos na magkakaigwa nin pagkabuhay liwat.’—Gibo 24:15.