1. Ano an magkalain na kaisipan kan dakul na tawo kun dapit sa pagtrabaho?

ANO an kaisipan kan kadaklan na tawo sa lugar nindo kun dapit sa pagtrabaho? Sa dakul na nasyon, an mga tawo lalong nagmamaigot asin nagtatao nin dakul na panahon sa pagtrabaho. Sa parati an mga tawong haros puro na sana trabaho, mayo nang panahon na magpahingalo, makaibanan an pamilya, o mapaniguan an espirituwal na pangangaipo ninda. (Par. 2:23) Sa ibong na lado, may mga tawo man na habong magtrabaho asin nagdadahilan sinda kun taano ta dai ninda kaipuhan magtrabaho.—Tal. 26:13, 14.

2-3. Paano nagin marahay na halimbawa sa sato si Jehova asin si Jesus sa pagtrabaho?

² Bilang pagkumparar sa bakong balanseng mga sabuot kan kinaban, pag-isipan an sabuot ni Jehova asin ni Jesus sa pagtrabaho. Mayong duda na gustong-gusto ni Jehova na magtrabaho. Kinumpirmar iyan ni Jesus: “An sakuyang Ama padagos sa paggibo sagkod ngunyan, asin padagos man ako sa paggibo.” (Juan 5:17) Isipa an gabos na trabahong ginibo nin Diyos mantang linalalang niya an dai mabilang na anghel asin an mahiwason na uniberso. Nahihiling ta man an dakulon na linalang ni Jehova sa magayunon na daga na iniistaran ta. Kaya angay sana an sinabi kan salmista: ‘Kaniguan kadakul kan saimong mga gibo, O Jehova! Ginibo mo iyan gabos [paagi] sa kadunungan. An daga pano kan saimong [mga ginibo].’—Sal. 104:24.

³ Inarog ni Jesus an saiyang Ama. An Aki, bilang personipikasyon nin kadunungan, nagtabang kan ‘inaandam nin Diyos an kalangitan.’ Kaiba siya ni Jehova bilang “ekspertong trabahador.” (Tal. 8:27-31, NW) Pakalihis nin dakul na panahon, kan si Jesus yaon digdi sa daga, may ginibo siyang ekselenteng trabaho. An trabahong iyan garo kakanon sa saiya, asin an mga ginibo niya nagpatunay na isinugo siya nin Diyos.—Juan 4:34; 5:36; 14:10.

4. Ano an manunudan niyato ki Jehova asin ki Jesus kun dapit sa pagpahingalo?

 ⁴ Ipinaparisa daw kan halimbawa ni Jehova asin ni Jesus na dai ta kaipuhan na magpahingalo? Dai. Si Jehova nungkang napapagal, kaya dai niya kaipuhan na magpahingalo pagkatapos na magtrabaho. Totoo na sinasabi kan Bibliya na pagkatapos lalangon ni Jehova an kalangitan asin an daga, “nagpahingalo siya asin nag-ugma sa saiyang mga gibo.” (Ex. 31:17, NW) Pero minalataw na an buot sabihon kaiyan nagpundo nguna si Jehova sa pagtrabaho asin inapresyar an mga ginibo niya. Asin dawa maigot na nagtrabaho si Jesus mantang nabubuhay siya digdi sa daga, nagtao siya nin panahon para magpahingalo asin magkakan kaiba an mga amigo niya.—Mat. 14:13; Luc. 7:34.

5. Sa ano nadidipisilan an dakul?

⁵ Dinadagka kan Bibliya an mga lingkod nin Diyos na ikaugma an pagtrabaho. An mga lingkod niya dapat na magin mahigos; bakong hugakon. (Tal. 15:19) Tibaad nagtatrabaho ka para sustentuhan an pamilya mo. Asin an gabos na disipulo ni Cristo may responsabilidad na magpartisipar sa paghuhulit kan maugmang bareta. Pero, kaipuhan mo man nin supisyenteng pahingalo. Kun minsan daw nadidipisilan kang balansehon an panahon mo sa sekular na trabaho, sa ministeryo, asin sa pagpahingalo? Paano ta maaaraman kun gurano kadakul na panahon kita dapat na magtrabaho asin magpahingalo?

6. Paano ipinapahiling kan Marcos 6:30-34 na balanse an kaisipan ni Jesus sa pagtrabaho asin pagpahingalo?

⁶ Kun dapit sa trabaho, mahalaga na magin balanse kita. Si Hading Solomon pinasabngan na magsurat: “May panahon na itinalaan . . . para sa lambang aktibidad.” Sinambit niya an pagtanom, pagtugdok, paghibi, pagngisi, pagbayle, asin iba pa. (Par. 3:1-8, NW) Malinaw na duwang mahalagang aspekto nin buhay an pagtrabaho asin pagpahingalo. Balanse an kaisipan ni Jesus sa pagtrabaho asin pagpahingalo. Sarong beses, may ginibong paghuhulit an mga apostol. Sibot-sibot sinda kaya “dai na sindang libreng panahon maski sa pagkakan.” Pagpuli ninda, sinabi ni Jesus: “Madya kamo, magduman kita sa sarong tagong lugar na kita-kita sana asin magpurupahingalo.” (Basahon an Marcos 6:30-34.) Dawa ngani si Jesus asin an mga disipulo niya dai pirming nakakapahingalo sa paaging gusto ninda, aram niya na kaipuhan ninda gabos na magpahingalo.

7. Ano an pakinabang kun kokonsideraron niyato an katugunan nin Sabbath?

⁷ May mga pagkakataon na talagang kaipuhan tang magpahingalo o gumibo nin pagliliwat. Mahihiling ta iyan sa areglong ginibo nin Diyos para sa suanoy na banwaan niya—an semanal na Sabbath. Bako kitang sakop kan Katugunan ni Moises, pero makikinabang kita kun kokonsideraron ta an sinasabi kaiyan mapadapit sa Sabbath. An manunudan niyato diyan makakatabang sato na masiyasat an kaisipan ta sa pagtrabaho asin pagpahingalo.

8. Uyon sa Exodo 31:12-15, an Sabbath aldaw para sa ano?

⁸ Sinasabi kan Tataramon nin Diyos na pagkatapos nin anom na ‘aldaw’ nin paglalang, nagpundo nguna an Diyos sa paglalang nin mga bagay sa daga. (Gen. 2:2) Minsan siring, gustong-gusto ni Jehova na magtrabaho, asin sa ibang mga paagi siya “padagos sa paggibo.” (Juan 5:17) An probisyon na semanal na Sabbath ibinasar sa aldaw nin pagpahingalo ni Jehova na sinasabi sa Genesis. Sinabi nin Diyos na an Sabbath sarong tanda sa pag-ultanan niya asin kan Israel. Iyan aldaw nin “lubos na pagpahingalo. Banal iyan ki Jehova.” (Basahon an Exodo 31:12-15.) * An pagbabawal  na magtrabaho aplikado sa gabos, kaiba na an mga aki, uripon, asin dawa ataman na mga hayop. (Ex. 20:10) Paagi kaiyan, an mga tawo makakatao nin urog na atensiyon sa espirituwal na mga bagay.

9. Ano an bakong balanseng kaisipan dapit sa Sabbath kan panahon ni Jesus?

⁹ Marahay para sa banwaan nin Diyos an aldaw nin Sabbath; minsan siring, dakul na lider nin relihiyon kan panahon ni Jesus an nagin sobra kaistrikto kun dapit diyan. Sinasabi ninda na pag Sabbath, bakong suno sa ley dawa an magrapgos nin trigo o an magpaumay nin may hilang. (Mar. 2:23-27; 3:2-5) An mga kaisipan na iyan bakong kauyon kan kaisipan nin Diyos, asin lininaw iyan ni Jesus sa mga nagdangog sa saiya.

10. Ano an manunudan ta sa Mateo 12:9-12 mapadapit sa pagmansay ni Jesus dapit sa Sabbath?

¹⁰ Inutob ni Jesus asin kan mga Judiong parasunod niya an Sabbath huling nasa irarom sinda kan Katugunan ni Moises. * Alagad ipinahiling ni Jesus paagi sa tataramon asin gibo na an pagsunod sa Sabbath dapat na magin rasonable asin na bako man sala an paggibo nin mga akto nin kabuutan asin pagtabang sa iba sa panahon na iyan. Malinaw niyang sinabi: “Suno sa Katugunan na gumibo nin marahay kun Sabbath.” (Basahon an Mateo 12:9-12.) Dai niya ibinilang na pagbalga sa Sabbath an mga akto nin kabuutan asin pagtabang sa iba. An mga ginibo ni Jesus nagpahiling na nasasabutan niya an sarong mahalagang marhay na aspekto kan Sabbath. Huling an banwaan nin Diyos nagpupundo nguna sa pang-aroaldaw nindang mga gibo, nakakapagpokus sinda sa espirituwal na mga bagay. Nagdakula si Jesus sa sarong pamilya na siguradong inaprobetsaran an Sabbath para pakusugon an saindang espirituwalidad.  Maririsa ta iyan sa mababasa ta mapadapit ki Jesus kan siya yaon kaidto sa ginikanan niyang banwaan na Nazaret: “Siring sa kinatudan [ni Jesus] pag aldaw nin Sabbath, naglaog siya sa sinagoga asin nagtindog tanganing magbasa.”—Luc. 4:15-19.

11. Siisay an nagtao nin marahay na arugan ki Jesus sa pagtrabaho?

¹¹ Siguradong kapareho kan sa Diyos an kaisipan ni Jose sa pagtrabaho mantang tinutukduan niyang magin karpintero an ampon niyang aking si Jesus. (Mat. 13:55, 56) Asin siguradong namasdan ni Jesus si Jose na mahigos na nagtatrabaho aroaldaw tanganing sustentuhan an saiyang dakulang pamilya. Interesante nanggad na pag-abot nin panahon sinabi ni Jesus sa saiyang mga disipulo: “An trabahador maninigong tawan kan bayad sa saiya.” (Luc. 10:7) Iyo, tuod sa trabaho si Jesus.

12. Anong mga teksto an nagpapahiling kan sinasabi kan Bibliya mapadapit sa mahigos na pagtrabaho?

¹² Tuod man sa trabaho si apostol Pablo. An panginot na trabaho niya iyo an pagpatotoo manungod ki Jesus asin sa mensahe niya. Dawa arog kaiyan, mahigos na nagtrabaho si Pablo para suportaran an sadiri. Aram kan mga taga Tesalonica an saiyang ‘aldaw-bangging pagpapagal asin pagtrabaho nin magabat’ tanganing dai niya matawan “nin magabat na pasanon sa pinansiyal an siisay man.” (2 Tes. 3:8; Gibo 20:34, 35) Posibleng an pinanunungdan diyan ni Pablo iyo an trabaho niya bilang paragibo nin tolda. Mantang nasa Corinto, nagdagos siya ki Aquila asin Priscila asin “nagtrabahong kaiba ninda, huling parareho sindang mga paragibo nin tolda.” An pagtrabaho ni Pablo “aldaw-banggi” dai man nangangahulugan na dai siyang pundo sa pagtrabaho. Nagpupundo man siya sa paggibo nin tolda, arog pag Sabbath. Pag aldaw nin Sabbath nagkakaoportunidad siyang patotoohan an mga Judio, na dai man nagtatrabaho pag Sabbath.—Gibo 13:14-16, 42-44; 16:13; 18:1-4.

13. Ano an manunudan ta sa halimbawa ni Pablo?

¹³ Marahay na halimbawa si apostol Pablo. Kinaipuhan niyang gumibo nin sekular na trabaho; pero sinigurado niya pa man giraray na regular siyang nakikikabtang “sa banal na gibuhon na pagpahayag kan maugmang bareta nin Diyos.” (Roma 15:16; 2 Cor. 11:23) Inenkaminar niya an iba na iyan man an gibuhon. Kaya, si Aquila asin Priscila “mga kapwa trabahador [niya] ki Cristo Jesus.” (Roma 12:11; 16:3) Dinagka ni Pablo an mga taga Corinto na magin “pirming dakul an ginigibo sa gibuhon kan Kagurangnan.” (1 Cor. 15:58; 2 Cor. 9:8) Pinasabngan pa ngani ni Jehova si apostol Pablo na magsurat: “Kun an siisay man habong magtrabaho, di dai man siya magkakan.”—2 Tes. 3:10.

14. Ano an buot sabihon ni Jesus sa sinabi niya na yaon sa Juan 14:12?

¹⁴ An pinakaimportanteng trabaho sa huring mga aldaw na ini iyo an paghuhulit asin paggibo nin mga disipulo. Sa katunayan, ihinula ni Jesus na an saiyang mga disipulo magibo nin mga bagay na labi pa kisa sa mga nagibo niya! (Basahon an Juan 14:12.) Dai niya buot sabihon na magibo kita nin mga milagro arog niya. Imbes, an saiyang mga parasunod maghuhulit asin magtutukdo sa mas mahiwas na teritoryo, sa mas dakul na tawo, asin sa mas halawig na panahon kumpara sa nagibo niya.

15. Anong mga hapot an dapat tang ihapot sa satong sadiri, asin taano?

¹⁵ Kun may sekular na trabaho ka, haputon an saimong sadiri: ‘Sa trabaho, midbid daw akong mahigos? Tinatapos ko daw sa oras asin sa pinakamakakaya ko an trabaho?’ Kun an simbag mo iyo, posibleng marhay na makukua mo an tiwala kan amo mo. Magigin mas kaakit-akit man sa mga nakakamasid sa saimo an mensahe kan Kahadian. Pag-abot sa gibuhon na paghuhulit asin pagtutukdo, haputon an saimong sadiri: ‘Midbid daw akong maigot sa ministeryo? Nag-aandam daw akong marhay para sa inot na pakikipag-ulay? Binabalikan ko daw tulos an mga interesado? Asin regular daw akong nakikikabtang sa manlain-lain  na aspekto kan ministeryo?’ Kun an simbag mo iyo, ikakaugma mo an saimong ministeryo.

16. Kun dapit sa pagpahingalo, ano an pagkakalain kan sabuot ni Jesus asin kan mga apostol saka kan sabuot kan dakul na tawo ngunyan?

¹⁶ Aram ni Jesus na siya asin an mga apostol kaipuhan man na magpahingalo paminsan-minsan. Minsan siring, dakul na tawo kaidto asin dakul man na tawo ngunyan an puwedeng iagid sa mayaman na lalaki sa ilustrasyon ni Jesus. Kinumbinsir kan lalaking iyan an saiyang sadiri: “Magrelaks ka, magkakan, mag-inom, magpasiram-siram.” (Luc. 12:19; 2 Tim. 3:4) Ipinokus niya an saiyang puso sa pagpahingalo asin pagpasiram-siram. Sa kabaliktaran, dai isinentro ni Jesus asin kan mga apostol an saindang buhay sa pagpanigo sa saindang sadiri.

17. Paano niyato ginagamit an mga libreng panahon ta sa trabaho?

¹⁷ Ngunyan, hinihinguwa tang arugon si Jesus paagi sa paggamit kan mga libreng panahon ta sa trabaho bako sana para magpahingalo kundi tanganing gumibo nin marahay paagi sa pagpapatotoo sa iba asin pag-atender sa Kristiyanong mga pagtiripon. Sa katunayan, mahalagang marhay para sa sato an paggibo nin disipulo asin pag-atender sa mga pagtiripon kaya ginigibo ta an gabos tanganing regular kitang makikabtang sa sagradong mga aktibidad na iyan. (Heb. 10:24, 25) Dawa pag nasa bakasyon kita, padagos tang ginigibo an satong regular na espirituwal na rutina na pag-atender sa mga pagtiripon sain man kita, asin naghahanap kita nin mga oportunidad na makapuon nin pag-uulay mapadapit sa Bibliya sa mga nanunuparan ta.—2 Tim. 4:2.

18. Ano an gusto kan satong Hadi, si Cristo Jesus, na gibuhon niyato?

¹⁸ Ipinagpapasalamat nanggad niyato na an satong Hadi, si Cristo Jesus, rasonable asin tinatabangan kitang magkaigwa nin balanseng kaisipan sa pagtrabaho asin pagpahingalo! (Heb. 4:15) Gusto niya na magkaigwa kita kan kinakaipuhan tang pahingalo. Gusto niya man na mahigos kitang magtrabaho tanganing masusteniran ta an satong mga pangangaipo asin na magpartisipar kita sa nakakaugmang trabaho na paggibo nin mga disipulo. Sa sunod na artikulo, pag-uulayan ta an papel ni Jesus sa pagpatalingkas sa sato sa sarong maringis na klase nin pang-uuripon.