Si Harvey an panganay sa apat na magturugang. Inako kan pamilya niya an katotoohan sa Midland Junction, Western Australia, kaidtong dekada nin 1930 na masakiton an pagbuhay. Nagpuon na mamutan ni Harvey si Jehova asin nagpabawtismo siya sa edad na 14. Nanudan niya na pirming akuon an teokratikong mga asignasyon na itinatao saiya. Kaidtong tin-edyer siya, nagsayuma siyang magbasa kan An Torrengbantayan sa pagtiripon ta iniisip niyang bako siyang kuwalipikado. Pero sinabi kan brother na kaulay ni Harvey, “Sa organisasyon ni Jehova, pag may ipinagibo saimo an saro, para saiya kuwalipikado ka!”—2 Cor. 3:5.

Inako ko, pati man ni Nanay saka ni Ate, an katotoohan sa England. Kan inot, kontra si Tatay pero kan huri inako niya na man an katotoohan. Dawa kontra siya, nagpabawtismo ako kan nuwebe anyos pa sana ako. Pasuhan kong magpayunir dangan magmisyonero. Pero gusto ni Tatay na magpayunir ako pag 21 na ako. Habo kong maghalat nin arog kaiyan kahaloy. Kaya kan 16 anyos pa sana ako, tinugutan ako ni Tatay na magpa-Australia para mag-istar ki Ate na nagbalyo sa nasyon na iyan. Tapos kan 18 anyos na ako, nagpayunir na ako.

 Sa Australia, nabisto ko si Harvey. Pareho ming gusto na maglingkod ki Jehova bilang misyonero. Nagpakasal kami kan 1951. Pagkatapos ming magpayunir nin duwang taon, iinasignar kami sa pansirkitong gibuhon. Sakop kan sirkito mi an dakulang parte kan Sulnupan na Australia, kaya parati kaming nagmamaneho sa mahiwas asin hararayong lugar na bihirang mag-uran.

Kan 1954, inimbitaran kaming mag-atender sa ika-25 klase nin Gilead. Madali nang magkatotoo an pangarap ming magmisyonero! Nag-abot kami sa New York sakay nin barko dangan nagpuon na an maigot ming pag-adal sa Bibliya. Bilang parte kan kurikulum, kaipuhan ming makanuod mag-Spanish, na dipisil ki Harvey ta dai niya gayong masayod an r.

Kan nagkaklase kami, sinabi kan mga instruktor na an mga interesadong iasignar sa Japan puwedeng magpalista para mag-adal nin Japanese. Nagdesisyon kami na an organisasyon na sana ni Jehova an bahala kun sain kami iasignar. Dai nahaloy, naaraman ni Albert Schroeder, saro sa mga instruktor sa Gilead, na dai kami nagpalista. Sinabi niya samo: “Pag-isipan pa nindo.” Kan nagduduwa-duwa pa kami, sinabi ni Brother Schroeder: “Ilinista mi na kamo kan iba pang instruktor. Purbaran nindo kun kaya nindong mag-Japanese.” Madali sanang nakanuod na mag-Japanese si Harvey.

Kan mag-abot kami sa Japan kan 1955, 500 sana an mga parahayag kaidto sa bilog na nasyon. Si Harvey 26 anyos kaidto asin ako 24. Iinasignar kami sa duungan na siyudad nin Kobe, na diyan naglingkod kami nin apat na taon. Dangan naugma kaming marhay kan imbitaran kami giraray na maglingkod bilang nagbibiyaheng paraataman, asin iinasignar kami harani sa siyudad nin Nagoya. Gustong-gusto mi an gabos sa asignasyon mi—an mga tugang, an kakanon, an probinsiya. Dai nahaloy, nagkaigwa giraray kami nin oportunidad na dai magsayuma ki Jehova.

Pakalihis nin tulong taon na paglilingkod bilang nagbibiyaheng paraataman, sinabi samo kan sangang opisina sa Japan kun gusto ming magpa-Taiwan para maglingkod sa mga katutubong Amis. Nagkaigwa kaya diyan nin mga apostata, asin kaipuhan kan Taiwan nin sarong brother na mahusay mag-Japanese para makatabang na mapundo  iyan. * Gustong-gusto mi an asignasyon mi sa Japan, kaya masakit na desisyon iyan para samo. Nanudan ni Harvey na nungkang magsayuma sa asignasyon, kaya nag-uyon kaming magduman.

Nag-abot kami kan Nobyembre 1962. Mga Amis an kadaklan sa 2,271 parahayag sa Taiwan. Pero, kaipuhan mi ngunang makanuod mag-Chinese. Saro sana an libro mi para makanuod mag-Chinese, saka an nagtutukdo samo dai tataong mag-Ingles, pero nakanuod man kami.

Dai nahaloy pag-abot mi sa Taiwan, iinasignar si Harvey bilang branch servant. Sadit lang an sangang opisina, kaya naaasikaso ni Harvey an mga paninimbagan niya sa opisina tapos nakakapaglingkod pa siya sa mga tugang na Amis nin sagkod sa tulong semana kada bulan. Naglilingkod man siya paminsan-minsan bilang paraataman nin distrito, kaya nagpapahayag siya sa mga asembleya. Puwede kutanang Japanese an ginamit ni Harvey sa pagpahayag, asin masasabutan siya kan mga tugang na Amis. Pero, Chinese sana an itinutugot kan gobyerno na gamiton sa relihiyosong mga pagtiripon. Kaya dawa nadidipisilan pa si Harvey sa lengguwahe, nagpahayag siya gamit an lengguwaheng Chinese, mantang iniinterpretar iyan nin sarong brother sa Amis.

Martial law kaidto sa Taiwan, kaya kaipuhan kan mga tugang na maghagad nin permit para sa mga asembleya. Dipisil makakua nin permit, asin sa parati pinapahaloy kan mga pulis bago itao iyan. Kun dai itatao an permit sagkod sa semana kan asembleya, mahalat lang si Harvey sa istasyon nin pulis sagkod na itao na ninda iyan. Nasusupog an mga pulis na may dayuhan na naghahalat sa saindang istasyon, kaya nag-aser an taktikang iyan.

Sa mga semana kaiba kan mga tugang, sa parati naglalakaw kami nin sarong oras o labi pa, nagsasakat sa mga bukid, asin nagdadakit sa mga salog. Tanda ko pa an inot kong pagsakat sa bukid. Pagkatapos nin marikas na pagpamahaw, nagsakay kami sa bus na pang-alas 5:30 pasiring sa sarong harayong baryo, nagdakit kami sa sarong mahiwas na salog, tapos nagtukad sa sarong bukid. Sa sobrang katukadan kaiyan, nahihiling ko na su bitis kan brother na nasa inutan ko.

Kan agang idto, nagministeryo si Harvey kaiba kan nagkapirang lokal na brother, mantang ako solong nagpatotoo sa sarong sadit na baryo na an mga nakaistar nagtataram nin Japanese. Kan mga ala una na, pigruruluya na ako ta pirang oras na akong dai nagkakakan. Pag-abot ni Harvey, mayo nang ibang tugang. Irinibay ni Harvey sa tulong sugok nin manok an nagkapirang magasin. Tinukduan ako ni Harvey kun paano iyan kakakanon. Naggibo siya nin sadit na labot sa mag-ibong na puro kan sugok tapos sinupsop iyan. Dawa garo baga bako man iyan masiram, nagkakan akong saro. Pero si’say an makakan kan ikatulong sugok? Ako, ta aram ni Harvey na dai niya man ako kakayanon na kargahon pababa sa bukid kun madismayo ako sa gutom.

Sa sarong pansirkitong asembleya, nagkaigwa ako nin kakaibang eksperyensiya. Nagdadagos  kami kaidto sa harong nin sarong tugang na kataid mismo kan Kingdom Hall. Para sa mga Amis, mahalagang marhay an pagkarigos, kaya inandaman kami kan agom kan paraataman nin sirkito kan mga gagamiton mi para sa pagkarigos. Sibot si Harvey, kaya pinainot na niya ako. An yaon tulong lalagan: sarong balde nin malipot na tubig, sarong balde nin mainit na tubig, tapos sarong planggana. Nabigla ako ta ilinaag iyan kan agom kan paraataman nin sirkito sa luwas kan harong na hiling-hiling mismo kan mga tugang na nasa Kingdom Hall na nagtatabang sa pagpreparar para sa asembleya. Naghagad ako saiya nin maipantatahob. Kaso an dinara niya sarong plastik na silag! Naisip kong maglipat sa likod kan harong, pero yaon duman su mga ganso sa may kudal na andam na manuka sa siisay man na magrani. Naisip ko: ‘Sa kadakulan kan ginigibo kan mga tugang, dai man ninda maririsang nagkakarigos ako. Kun dai man ako makarigos, tibaad ibang isipon sako kan mga tugang. Bahala na!’ Kaya nagkarigos na ako.

Narisa ni Harvey na nasasakitan an mga tugang na Amis na umuswag sa espirituwal dahil dakul sa sainda an dai tataong magbasa saka magsurat asin mayo sindang literatura. Dai pa sana nahahaloy, pinunan na isurat an lengguwaheng Amis gamit an mga Roman character, kaya garo baga marahay na tukduan an mga tugang na makabasa kan sadiri nindang lengguwahe. Dakulaon na trabaho iyan, pero pag-abot nin panahon nakanuod an mga tugang manungod ki Jehova sa sadiri nindang lengguwahe. Nagkaigwa na nin literaturang Amis kan huring mga taon kan dekada nin 1960, asin kan 1968, pinunan na ipublikar an Torrengbatayan sa Amis.

Pero pigrestriksiyunan kan gobyerno an mga publikasyon na bakong Chinese. Para makalikay sa problema, ipinublikar an Torrengbantayan na Amis sa manlain-lain na paagi. Halimbawa, may panahon kaidto na naggamit kami nin edisyon kan An Torrengbantayan na isinurat sa duwang lengguwahe—Mandarin saka Amis. Kun may maghapot, iisipon ninda na ginagamit mi an magasin para magtukdo nin Chinese. Puon kaidto, nagtao an organisasyon ni Jehova nin dakul na literatura sa lengguwaheng Amis para tabangan an namumutan na mga tawong ini na manudan an mga katotoohan sa Bibliya.—Gibo 10:34, 35.

Kan dekada nin 1960 asin 1970, dakul na tugang na Amis an dai namumuhay kauyon kan mga pamantayan nin Diyos. Dahil dai ninda lubos na nasasabutan an mga prinsipyo sa Bibliya, may mga namumuhay nin imoral, nagbuburat, o naggagamit nin tabako, o nagmamama. Nagdalaw si Harvey sa dakul na kongregasyon, na hinihinguwang tabangan an mga tugang na masabutan an pagmansay ni Jehova sa mga bagay ini. Sa saro sa mga pagdalaw na iyan nangyari an inistorya ko sa kapinunan.

Andam na gumibo nin mga pagbabago an mapakumbabang mga tugang, pero nakakamundo ta dakul an habo. Kaya buminaba an bilang kan mga parahayag sa Taiwan sa laog nin 20 taon—an labing 2,450 nagin na sanang 900. Talagang nakakadisganar iyan! Pero, aram ta na nungkang bebendisyunan ni Jehova an sarong maating organisasyon. (2 Cor. 7:1) Pag-abot nin panahon, nahali na an salang mga gibo asin sa bendisyon ni Jehova, igwa na ngunyan sa Taiwan nin labing 11,000 na parahayag.

Puon kan 1980, nahiling mi an pag-uswag kan espirituwal na kamugtakan kan mga kongregasyon na Amis asin mas dakul nang panahon an maitatao ni Harvey sa mga Chinese. Naugma siyang marhay na matabangan an mga agom kan dakul na sister na magin mga Saksi ni Jehova. Nagirumduman ko kun gurano siya kaugma kan mamibi ki Jehova sa inot na pagkakataon an saro sa mga lalaking ini. Naugma man akong matukduan an dakul na tawong may sadiyosan na puso na rumani ki Jehova. Nakaibanan ko pa nganing maglingkod sa sangang opisina sa Taiwan an aking lalaki saka babayi kan saro sa mga tinutukduan ko sa Bibliya kaidto.

Pero ngunyan, solo na lang ako. Pagkatapos nin haros 59 taon ming pag-ibanan, nagadan sa kanser an namumutan kong si Harvey kan Enero 1, 2010. Haros anom na dekada siyang nasa bilog na panahon na paglilingkod! Pungawon pa man giraray ako saiya. Pero ugmahon ako na makapaglingkod kaiba niya sa kapinunan kan gibuhon sa duwang magayon na nasyon! Nakanuod kaming magtaram—asin sa kaso ni Harvey, pati magsurat—nin duwang masakit na lengguwahe sa Asia.

Pakalihis nin mga pirang taon, dahil naggugurang na ako, nagdesisyon an Namamahalang Grupo na pinakamarahay na magbalik ako sa Australia. An inot na naisip ko, ‘Habo kong maghali sa Taiwan.’ Pero tinukduan ako ni Harvey na nungkang magsayuma sa organisasyon ni Jehova, kaya nagsunod ako. Kan huri, narealisar ko na madunong an desisyon na iyan.

Ngunyan, naglilingkod ako sa sangang opisina sa Australasia puon Lunes sagkod Biyernes asin sa lokal na kongregasyon pag weekend. Sa Bethel, nauugma akong gamiton an Japanese saka Chinese ko sa pag-tour guide. Iyo, hinahalat-halat ko na talaga an ipinanugang aldaw kan pagkabuhay liwat, dahil aram ko na si Harvey, na nakanuod na nungkang magsayuma ki Jehova, yaon sa memorya Niya.—Juan 5:28, 29.