AN MGA librong idto inaapod na rainbow set. Mantang binubuklat ko iyan, napukaw an imahinasyon ko huli sa magayunon na mga ritrato. Iyan an dahilan kaya aki pa lang ako nakamati na ako nin pagkagutom sa kaaraman sa Bibliya na arog kan ipinapahiling sa magayunon na mga librong idto.

Kan panahon na madali nang makaabot sa India an Giyera Mundiyal II, nagpuon man na maraot an pamilya mi. Nagsuwayan an mga magurang ko dangan nagdiborsiyo. Dai ko masabutan kun taano ta babayaan kan duwang tawong namumutan ko an kada saro. Dai ko aram kaidto kun ano an dapat na magin reaksiyon, saka pagmati ko mayong nagpapadaba sa sako. Solong aki ako, asin garo mayo akong makuang karangahan asin suporta na hinahanap kong marhay kan panahon na idto.

Nakaistar kami kaidto ni Mama sa Karachi, an kabisera kan probinsiya. Sarong aldaw, may nagduman sa harong na may edad nang doktor na an pangaran Fred Hardaker. Saksi ni Jehova siya. Magkarelihiyon sinda kan misyonerong nagtao sa samo kan mga librong idto. Inalukan niya si Mama nin pag-adal sa Bibliya. Nagsayuma si Mama pero sinabi niya sa saiya na tibaad  interesado ako. Nagpuon akong makipag-adal ki Brother Hardaker kan sunod mismong semana.

Pakalihis nin pirang semana, nagpuon na akong mag-atender sa Kristiyanong mga pagtiripon na ginigibo sa klinika ni Brother Hardaker. Mga 12 may edad na Saksi an nagtitiripon duman para magsamba. Rinanga ninda ako asin ibinilang na garo aki ninda. Dai ko malilingawan idtong tinataidan ninda ako, minaduko na magin pantay sa paghiling ko, dangan nakikipag-ulay sa sako bilang tunay na mga amigo, bagay na talagang kaipuhan kong marhay kaidto.

Dai nahaloy, inagda ako ni Brother Hardaker na ibanan siya sa paghuhulit. Tinukduan niya ako kun paano gamiton an sarong portable na ponograpo tanganing maka-play kami nin mga rekording nin haralipot na pahayag sa Bibliya. Medyo direkta an mensahe kan nagkapirang pahayag, asin may mga kagharong na dai iyan nagugustuhan. Pero gustong-gusto kong magpatotoo. Grabe an kaigutan ko kaidto para sa katotoohan sa Bibliya asin gustong-gusto ko na sabihon iyan sa iba.

Mantang nag-aandam na an hukbong Hapones para sakupon an India, naggrabe man an panggigipit kan mga awtoridad kan Britania sa mga Saksi ni Jehova. Personal kong naeksperyensiyahan an panggigipit na iyan kan Hulyo 1943. An prinsipal mi, na sarong klerigong Anglicano, pinahali ako sa eskuwelahan huli sa maraot ko daang ugali. Sinabi niya ki Mama na dahil daa sa pakikiiba-iba ko sa mga Saksi ni Jehova kaya nagigin maraot akong impluwensiya sa ibang estudyante. Ikinahadit niyang marhay iyan kaya pinagbawalan niya akong makiiba-iba sa mga Saksi. Pag-abot nin panahon, duman na niya ako pinaistar ki Papa sa Peshawar, sarong banwaan na mga 1,370 kilometros panorte. Huling mayong espirituwal na kakanon asin mga kaiba-iba, luminuya an sakong espirituwalidad.

Kan 1947, nagbalik ako sa Karachi para maghanap nin trabaho. Mantang yaon ako diyan, nagbisita ako sa klinika ni Dr. Hardaker. Maugma asin may pagkamuot niya akong pinadagos.

“O ano Noy, ano lamang? May mati ka?” an hapot niya huling paghuna niya nagduman ako para magpa-check up.

“Dok, mayo po akong hilang sa pisikal kundi sa espirituwal. Kaipuhan ko pong may magtukdo sako sa Bibliya,” an simbag ko.

“Nuarin mo gustong magpuon?” an hapot niya.

“Ngunyan na po kun posible,” an simbag ko.

Kan bangging idto, nagkaigwa kami nin marahayon na pag-adal sa Bibliya. Pagmati ko garo nakapuli na ako sa harong sa espirituwal na paagi. Hininguwa ni Mama na papunduhon ako sa pakikiiba-iba sa mga Saksi, pero sa pagkakataon na ini determinado na akong mamuhay kauyon kan katotoohan. Kan Agosto 31, 1947, sinimbolisaran ko an pagdusay ko ki Jehova paagi sa bawtismo sa tubig. Dai nahaloy, sa edad na 17, nagpuon akong maglingkod bilang regular payunir.

Inot akong iinasignar bilang payunir sa Quetta na dating kampo militar kan Britania. Kan 1947, binanga sa duwa an nasyon asin nagi nang India asin Pakistan. * Pinagpunan ini nin lakop na kadahasan huli sa relihiyon, na nagin dahilan kan pinakadakulang pag-imigrar nin mga tawo sa kasaysayan. Mga 14 milyon na refugee an napiritan na humali sa sadiring lugar. An mga Muslim sa India nagbalyo sa Pakistan, mantang an mga Hindu asin Sikh sa Pakistan nagbalyo sa India. Mantang nasa kariribukan na iyan, nagsakay ako sa tren sa Karachi na pano-pano nin pasahero kaya nagkabit na sana ako sa kaputan sa gilid kan tren sa haros bilog na biyahe pasiring sa Quetta.

Sa Quetta, nabisto ko si George Singh, sarong espesyal payunir na mga 25 anyos. Tinawan niya ako nin sarong lumang bisikleta na masasakayan ko (o maitutulod) sa mabulod na teritoryo. Haros pirmi akong solo kaidtong naghuhulit. Sa laog nin anom na bulan, nagkaigwa ako nin 17 tinutukduan sa Bibliya, asin pira sa sainda an nabawtismuhan. Saro sa sainda si Sadiq Masih, na sarong opisyal nin militar. Tinabangan niya kami ni George sa pagtradusir nin pirang literatura na basado sa Bibliya sa lengguwaheng Urdu, an nasyonal na lengguwahe kan Pakistan. Pag-abot nin panahon, nagin mahigos na parahayag kan maugmang bareta si Sadiq.

Kan huri, nagbalik ako sa Karachi asin naglingkod kaiba ni Henry Finch asin Harry Forrest, na bagong abot na mga misyonero hali sa Gilead School. Marahayon na teokratikong pagsasanay an itinao ninda sako! Sarong beses, nag-iba ako ki Brother Finch para maghulit sa norteng parte kan Pakistan. Sa pamitisan kan  haralangkaw na kabukidan, nakanumpong kami nin dakul na mapakumbabang taga baryo na nagtataram nin Urdu asin paha sa katotoohan sa Bibliya. Pakalihis nin duwang taon, ako mismo nakapag-adal man sa Gilead; nagbalik ako sa Pakistan bilang part-time na paraataman nin sirkito. Sa sarong missionary home ako kaidto sa Lahore nag-istar, kaiba nin tulo pang brother na misyonero.

Makamumundo, kan 1954, nagkaigwa nin dai pagkasinabutan an mga misyonero sa Lahore dahil sa pagkakaiba-iba nin personalidad, asin huli kaiyan, may ginibo an sangang opisina na pagbabago sa samuyang mga asignasyon. Huling dai ako nagin madunong asin may kinampihan, tinawan ako nin magabat na konseho. Nadisganar akong marhay; inisip ko na grabe an nagin pagkukulang ko sa espirituwal. Nagbalik ako sa Karachi, dangan nagbalyo sa London, England para magpuon giraray.

Sa London, dakul kaming kakongregasyon na miyembro kan pamilyang Bethel. An mabuuton na branch servant na si Brother Pryce Hughes an mamumuton na nagsanay sa sako. Sarong aldaw, inistorya niya sako kan minsan na tinawan siya nin magabat na konseho ni Joseph F. Rutherford, na iyo kaidto an nangangataman sa pambilog na kinaban na paghuhulit. Kan pinurbaran ni Brother Hughes na mangatanusan, istrikto siyang sinaway ni Brother Rutherford. Nagngalas ako ta maugma si Brother Hughes mantang iniistorya niya idto. Sinabi niya na kan primero, nagraot an buot niya sa nangyari. Pero kan huri, narealisar niya na kaipuhan niya an magabat na konsehong idto asin na kapahayagan idto kan pagkamuot ni Jehova. (Heb. 12:6) Napahiro an puso ko kan mga sinabi niya asin natabangan ako kaiyan na maibalik an kagaya-gayahan ko sa paglilingkod.

Kan mga panahon man na iyan, nagbalyo si Mama sa London. Nakipag-adal siya nin Bibliya ki John E. Barr, na pag-abot nin panahon nagin miyembro kan Namamahalang Grupo. Dagos-dagos an nagin pag-uswag niya sa espirituwal asin nabawtismuhan siya kan 1957. Naaraman ko kan huri na bago palan magadan si Papa, nakipag-adal man siya sa mga Saksi ni Jehova.

Kan 1958, nagpakasal kami ni Lene, sarong sister na Danish na nagbalyo man sa London. Kan sunod na taon, namundag an aki ming babayi na si Jane, an panganay sa lima ming aki. Nagkaigwa man ako nin mga pribilehiyo sa Fulham Congregation. Pero pag-abot nin panahon, huli sa maluyang salud ni Lene kinaipuhan ming magbalyo sa mas mainit na klima. Kaya kan 1967, nagbalyo kami sa Adelaide, Australia.

Sa kongregasyon mi sa Adelaide, igwa nin 12 may edad nang linahidan na Kristiyano. Maigot sindang nanginginot sa gibuhon na paghuhulit. Dai nahaloy, nagkaigwa kami nin marahay na espirituwal na rutina.

 Kan 1979, namundag an samuyang ikalimang aki, si Daniel. May malala siyang kaso nin Down syndrome * asin inaasahan na dai maghahaloy an buhay niya. Dawa ngunyan haros dai ko maipaliwanag an kulog na namati mi kaidto. Ginibo mi an gabos na makakaya mi tanganing atamanon siya, mantang dai pinapabayaan an apat mi pang aki. Kun minsan nangingitom si Daniel huli sa kakulangan nin oxygen na kawsa kan duwang labot sa puso niya, kaya idinadalagan mi siya sa ospital. Maluya an salud niya, pero matalion siya saka mapinadangat na aki. Namumutan man niyang marhay si Jehova. Pag namimibi kaming pamilya bago magkakan, pagdudukuton na niya kaiyan an sadit niyang mga palad, maduko, dangan entusiyastikong masabi nin “Amen!” Saka sana siya kaiyan makakan.

Kan apat na taon na si Daniel, nagkaigwa siya nin malalang leukemia. Haros dai mi na iyan kayanon ni Lene, sa pisikal man o emosyonal. Pagmati ko kaidto mararaot na an payo ko. Pero, kan panahon na garo dai mi na kaya, dinalaw kami kan samong paraataman nin sirkito na si Neville Bromwich. Kan bangging idto, kinugos niya kami mantang nagluluha. Gabos kami naghiribi. An mamumuton asin mapagmalasakit niyang mga sinabi talagang nakaranga sa samo. Naghali siya mga ala una na nin aga. Tapos dai nahaloy, nagadan na si Daniel. An pagkagadan niya an pinakamamundong pangyayari sa buhay mi. Pero natagalan mi an grabeng kamunduan mi huling tiwala kami na mayo nin ano man—ni kagadanan—an makakasuway ki Daniel sa pagkamuot ni Jehova. (Roma 8:38, 39) Hinahalat-halat ming makaiba giraray siya pag binuhay na siya liwat nin Diyos sa bagong kinaban!—Juan 5:28, 29.

Duwang beses na akong inatake nin grabeng istrok, pero naglilingkod pa man giraray ako ngunyan bilang sarong elder sa kongregasyon. An mga eksperyensiya ko sa buhay nakatabang sa sako na magpahiling nin empatiya asin pagmalasakit sa iba, lalo na sa mga may inaagihan na problema. Hinihinguwa kong dai sinda husgaran. Imbes, hinahapot ko sa sadiri: ‘Ano daw an mga inagihan ninda sa buhay kaya arog kaiyan an emosyon asin kaisipan ninda? Paano ko maipapahiling na nagmamalasakit ako sa sainda? Paano ko sinda madadagka na gibuhon an kabutan ni Jehova?’ Gustong-gusto ko an gibuhon na pagpastor sa kongregasyon! Sa katunayan, pag rinaranga asin pinapakusog ko an iba sa espirituwal, namamatian ko na pinapakusog asin rinaranga ko man an sadiri ko.

Pagmati ko arog ako kan salmista na nagsabi: “Kan an mga kahaditan haros dai ko na makaya, rinanga [ako ni Jehova] asin pinaginhawa.” (Sal. 94:19, NW) Inalalayan niya ako sa mga kadipisilan na inagihan kan samong pamilya, sa pagkontra dahil sa relihiyon, sa mga pagkadisganar, asin kamunduan. Iyo, talagang nagin tunay na Ama sa sako si Jehova!