1. Kauyon kan 1 Pedro 3:8, taano ta nauugma kitang makaiba an mga tawong nagmamalasakit sa satong mga namamatian asin kapakanan?

NAUUGMA kitang makaiba an mga tawong nagmamalasakit sa satong mga namamatian asin kapakanan. Hinihinguwa nindang ibugtak an saindang sadiri sa sitwasyon ta, na sinasabot an iniisip asin namamatian niyato. Rinirisa ninda an satong mga pangangaipo asin nagtatabang—kun minsan bago ta pa ngani hagadon iyan. Inaapresyar niyato an mga tawo na nagpapahiling nin “pakikidamay” * sa sato.—Basahon an 1 Pedro 3:8.

2. Taano ta bako pirming madali na magpahiling nin empatiya?

² Bilang mga Kristiyano, gusto niyato gabos na magpahiling nin empatiya, o pakikidamay. Alagad an totoo, bako iyan pirming madaling gibuhon. Taano? An sarong dahilan iyo na bako kitang perpekto. (Roma 3:23) Kaya dapat niyatong labanan an natural na tendensiya na sadiri nguna an isipon. Saro pa, tibaad nasasakitan an nagkapira sa sato na magpahiling nin empatiya huli sa dinakulaan niyato o sa mga inagihan ta kaidto. Panghuri, puwede kitang maimpluwensiyahan kan ugali kan mga tawo sa palibot niyato. Sa huring mga aldaw na ini, dakul na tawo an dai iniisip an namamatian kan iba. Imbes, sinda “interesado . . . sana sa sadiri nindang kapakanan.” (2 Tim. 3:1, 2) Ano an makakatabang sa sato na mapangganahan an mga kadipisilan sa pagpahiling niyato nin pagmalasakit sa namamatian kan iba?

3. (a) Paano kita urog na makakapahiling nin pakikidamay? (b) Ano an pag-uulayan ta sa artikulong ini?

³ Puwede kitang urog na makapahiling nin pakikidamay paagi sa pag-arog sa Diyos na Jehova asin sa saiyang Aki, si Jesu-Cristo. Si  Jehova an Diyos nin pagkamuot, asin siya an pinakamarahay na halimbawa sa pagpahiling nin pagmalasakit sa iba. (1 Juan 4:8) Perpektong ipinahiling ni Jesus an personalidad kan saiyang Ama. (Juan 14:9) Kan yaon siya sa daga, ipinahiling ni Jesus kun paano puwedeng makapahiling nin pagmalasakit an sarong tawo. Sa artikulong ini, pag-uulayan ta nguna kun paano si Jehova asin si Jesus nagpahiling nin pagmalasakit sa namamatian kan iba. Dangan pag-uulayan ta kun paano ta sinda maaarog.

4. Paano ipinapahiling kan Isaias 63:7-9 na nagmamalasakit si Jehova sa namamatian kan saiyang mga lingkod?

⁴ Itinutukdo kan Bibliya na nagmamalasakit si Jehova sa namamatian kan saiyang mga lingkod. Halimbawa, hilingon kun ano an namatian ni Jehova kan an mga Israelita mag-agi nin manlain-lain na kadipisilan. Sinabi kan Tataramon nin Diyos: ‘Sa gabos nindang [kasakitan siya nasakitan] man.’ (Basahon an Isaias 63:7-9.) Pag-abot nin panahon, paagi ki propeta Zacarias, sinabi ni Jehova na pag maraot an pagtrato sa saiyang banwaan, garo man sana siya an kinukulgan. Sinabi ni Jehova sa saiyang mga lingkod: ‘An nagtitikwil sa saindo, nagtitikwil kan [alinawnaw] kan sakuyang mata.’ (Zac. 2:8) Mapuwersang paglaladawan nanggad iyan kan pagmalasakit ni Jehova sa saiyang mga lingkod!

5. Magtao nin halimbawa kun paano naghiro si Jehova tanganing tabangan an saiyang mga lingkod na nagsasakit.

⁵ Si Jehova dai lang nakakamati nin pagmalasakit o pagkahirak sa mga lingkod niyang nasa kasakitan. Minahiro siya tanganing tabangan sinda. Halimbawa, kan nagsasakit an mga Israelita bilang uripon sa Ehipto, nasabutan ni Jehova an kulog na namamatian ninda asin napahiro siya na halion iyan. Sinabi ni Jehova ki Moises: “Nahiling ko an pagsakit kan sakuyang banwaan . . . , saka nadangog ko an pag-agrangay ninda . . . aram kong marhay kun gurano kakulog kan pig-aagihan ninda. Mababa ako tanganing iligtas sinda sa mga Ehipsiyo.” (Ex. 3:7, 8, NW) Huling nakamati si Jehova nin pagkahirak sa saiyang banwaan, pinatalingkas niya sinda sa pagkauripon. Pagkalihis nin mga siglo, sinalakay nin mga kaiwal an mga Israelita sa Dagang Panuga. Ano an ginibo ni Jehova? ‘Nahirak siya sa sainda sa pag-agrangay ninda huli sa mga [nang-aapi] saka nanggigipit sa sainda.’ Sa giraray, pinahiro si Jehova kan saiyang empatiya tanganing tabangan an saiyang banwaan. Nagsugo siya nin mga hukom tanganing iligtas an mga Israelita sa  saindang mga kaiwal.—Hok. 2:16, 18, An Banal na Biblia.

6. Magtao nin halimbawa kun paano si Jehova nagpahiling nin konsiderasyon sa namamatian nin saro na sala an kaisipan.

⁶ Nagpapahiling si Jehova nin konsiderasyon sa namamatian kan saiyang mga lingkod—dawa pag sala an saindang kaisipan. Pag-isipan an halimbawa ni propeta Jonas. Isinugo siya nin Diyos tanganing ipahayag an sarong mensahe nin paghukom sa mga taga Nineve. Kan magsulsol sinda, pinalibre sinda nin Diyos. Alagad ikinamundo iyan ni Jonas. ‘Naanggot’ siyang marhay huling dai nangyari an saiyang propesiyang kalaglagan. Pero nagin mapasensiya si Jehova ki Jonas asin tinabangan ini na maitanos an kaisipan. (Jon. 3:10–4:11) Pag-abot nin panahon, nanudan ni Jonas an leksiyon, asin ginamit pa ngani siya ni Jehova na isurat an pangyayaring ini para sa satong kapakinabangan.—Roma 15:4. *

7. Ano an sinisiyerto sa sato kan pagtratar ni Jehova sa saiyang mga lingkod?

⁷ Sinisiyerto sa sato kan pagtratar ni Jehova sa saiyang banwaan na may empatiya siya sa saiyang mga lingkod. Aram niya an kulog asin pagsakit kan lambang saro sa sato. ‘Midbid nanggad ni Jehova an puso nin tawo.’ (2 Cron. 6:30) Nasasabutan niya an satong kauruiraruming mga kaisipan asin pagmati, saka an satong mga limitasyon. Asin “dai niya tutugutan na mapaatubang [kita] sa sugot na dai [niyato] makakaya.” (1 Cor. 10:13) Nakakaranga nanggad na asigurasyon iyan!

8-10. Anong mga bagay an siguradong nakatabang ki Jesus na magpahiling nin pagmalasakit sa iba?

⁸ Bilang tawo digdi sa daga, nagmalasakit na marhay si Jesus sa iba. Kisiyera tulong bagay an siguradong nakatabang sa saiya na magin siring. Inot, arog kan nasambit kasubago, perpektong ipinahiling ni Jesus an personalidad kan saiyang Ama sa langit. Arog kan saiyang Ama, namutan ni Jesus an mga tawo. Dawa naugma siya sa gabos na bagay na nagtabang siya ki Jehova sa paggibo, “nangurugnang nauugma [si Jesus] sa mga aki nin mga tawo.” (Tal. 8:31, NW) An pagkamuot nagpahiro ki Jesus na isipon an namamatian kan iba.

⁹ Ikaduwa, arog ni Jehova, nakakabasa nin puso si Jesus. Kaya niyang aramon an mga motibo asin namamatian nin mga tawo. (Mat. 9:4; Juan 13:10, 11) Iyan an dahilan kaya kan maaraman ni Jesus na an mga tawo nalugadan an puso, pinahiro siya kan saiyang pagmalasakit na rangahon sinda.—Isa. 61:1, 2; Luc. 4:17-21.

¹⁰ Ikatulo, naeksperyensiyahan mismo ni Jesus an nagkapira sa mga kadipisilan na inagihan kan mga tawo. Halimbawa, minalataw na nagdakula si Jesus sa tios na pamilya. Sa pagtrabaho kaiba kan saiyang ama-amaan na si Jose, nakanuod si Jesus nin magabat na pisikal na trabaho. (Mat. 13:55; Mar. 6:3) Minalataw na nagadan si Jose bago natapos an ministeryo ni Jesus. Kaya posibleng namatian ni Jesus an kulog kan magadanan nin mahal sa buhay. Aram man ni Jesus kun ano an pagmati kan may mga kapamilyang iba an relihiyon. (Juan 7:5) An mga kamugtakan na iyan asin an iba pa nakatabang ki Jesus na masabutan an mga kadipisilan asin namamatian nin ordinaryong mga tawo.

11. Sa anong mga pagkakataon lalo nang risang-risa an pagmalasakit ni Jesus? Ipaliwanag. (Hilingon an ritrato sa cover.)

¹¹ An pagmalasakit ni Jesus lalo nang risang-risa pag naggigibo siya nin mga milagro. Dai si Jesus naggibo nin mga milagro huli sana ta kaipuhan niyang gibuhon iyan. ‘Nahirak siyang marhay’ sa mga nagsasakit. (Mat. 20:29-34; Mar. 1:40-42) Halimbawa, imahinara an namatian ni Jesus mantang irinarayo niya sa dakul na tawo an sarong lalaking bungog tanganing paumayan  ini o mantang binubuhay niya liwat an kasaro-saruing aking lalaki nin sarong babaying balo. (Mar. 7:32-35; Luc. 7:12-15) Nakamati nin simpatiya si Jesus sa mga tawong idto asin gusto niyang tabangan sinda.

12. Paano ipinapahiling kan Juan 11:32-35 an pakikidamay ni Jesus ki Marta asin Maria?

¹² Nagpahiling si Jesus nin pakikidamay ki Marta asin Maria. Kan mahiling niya an saindang grabeng kamunduan sa pagkagadan kan saindang tugang na si Lazaro, “napaluha si Jesus.” (Basahon an Juan 11:32-35.) Naghibi siya bakong dahil sa pagkawara kan saiyang dayupot na amigo. Tutal, aram niyang bubuhayon niya liwat si Lazaro. Imbes, naghibi si Jesus huling nasasabutan niya an kamunduan kan saiyang namumutan na mga amigo asin napahiro kaiyan an saiyang buot.

13. Paano kita napapakusog kan mga nanunudan ta mapadapit sa pakikidamay ni Jesus?

¹³ Nakikinabang kitang marhay sa mga nanunudan niyato dapit sa pakikidamay ni Jesus. Siyempre, perpekto siya pero kita bako. Minsan siring, namumutan ta siya huli sa paagi niya nin pagtratar sa iba. (1 Ped. 1:8) Napapakusog kitang maaraman na namamahala na siya ngunyan bilang Hadi kan Kahadian nin Diyos. Madali na niyang halion an gabos na pagsakit. Siya an nasa pinakamarahay na posisyon na tumabang sa katawuhan na makabawi sa gabos na kasakitan na itinao kan pamamahala ni Satanas, huling si Jesus nagin tawo man kaidto. Iyo, bendisyon nanggad sa sato na magkaigwa nin Tagapamahala na “nakakasabot kan satong mga kaluyahan.”—Heb. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Kauyon kan Efeso 5:1, 2, napapahiro kita na gibuhon an ano?

¹⁴ Pag iniisip-isip ta an halimbawa ni Jehova asin ni Jesus, napapahiro man kita mismo na hinguwahon na mas makapahiling nin pakikidamay. (Basahon an Efeso 5:1, 2.) Bakong arog ninda, dai kita nakakabasa nin puso. Dawa arog kaiyan, puwede niyatong pagmaigutan na sabuton an mga namamatian asin pangangaipo kan iba. (2 Cor. 11:29) Bakong arog kan makasadiring mga tawo sa kinaban, hinihinguwa niyatong ‘tawan nin atensiyon bako sana an sadiri niyatong kapakanan, kundi an kapakanan man kan iba.’—Fil. 2:4.

15. Sairisay an partikular nang nangangaipo na magpahiling nin pakikidamay?

¹⁵ Kaipuhan na magpahiling nin pakikidamay partikular na an mga elder sa kongregasyon. Aram ninda na maninimbag sinda sa kun paano ninda inaataman an mga karnero na ipinagkatiwala sa sainda. (Heb. 13:17) Tanganing matabangan an saindang mga kapagtubod, kaipuhan kan mga elder na magin mapagsabot. Paano makakapahiling nin pakikidamay an mga elder?

16. Ano an ginigibo nin sarong madinamay na elder, asin taano ta mahalaga ini?

¹⁶ An sarong madinamay na elder nagtatao nin panahon sa saiyang Kristiyanong mga tugang. Naghahapot siya dangan atentibo asin mapasensiyang nagdadangog. Lalo nang mahalaga iyan kun an saro sa mga namumutan na karnerong ini gustong sabihon an gabos na nasa puso niya alagad nadidipisilan kun paano iyan sasabihon. (Tal. 20:5) Paagi sa pagigin andam nin sarong elder na itao an saiyang panahon, magkukusog an pagtitiwala asin pagkamuot sa saiya kan mga tugang saka an pagigin mag-amigo ninda.—Gibo 20:37.

17. Anong kuwalidad an sinasabi kan dakul na tugang na pinapahalagahan nindang marhay sa mga elder? Magtao nin halimbawa.

¹⁷ Dakul na tugang an nagsasabi na an kuwalidad na pinapahalagahan nindang marhay sa mga elder sa kongregasyon iyo an pagmalasakit ninda sa namamatian kan iba. Taano? “Dai ka kaya mag-aalangan na makipag-ulay sa sainda ta aram mong masasabutan ka ninda,” an sabi ni Adelaide. Sinabi pa niya: “Maaaraman mo kun may pakikidamay sinda sa saimo paagi sa kun paano sinda nagsisimbag pag nakikipag-ulay  ka sainda.” Sarong brother na nagpapasalamat sa ginibo nin sarong elder an nagsabi: “Mantang sinasabi ko sa sarong elder an sitwasyon ko, nahiling kong napaluha siya. Dai ko nuarin man malilingawan iyan.”—Roma 12:15.

18. Paano niyato mapapauswag an pakikidamay sa iba?

¹⁸ Siyempre, bako lang an mga elder an kaipuhan na magpahiling nin pakikidamay. Gabos kita puwedeng mapauswag an kuwalidad na ini. Paano? Hinguwahon na sabuton an mga inaagihan kan satong mga kapamilya asin kapagtubod. Magpahiling nin personal na interes sa mga tin-edyer sa kongregasyon pati na sa mga may hilang, may edad na, asin sa mga nagadanan nin mahal sa buhay. Kumustahon sinda. Magdangog na marhay mantang sinasabi ninda an saindang namamatian. Tabangan sinda na mamatian na talagang nasasabutan mo an sitwasyon ninda. Mag-alok nin tabang sa ano man na paaging magigibo mo. Kun ginigibo niyato ini, ipinapahiling ta sa gibo an tunay na pagkamuot.—1 Juan 3:18.

19. Taano ta kaipuhan niyatong magin madaling makibagay pag hinihinguwa tang tabangan an iba?

¹⁹ Kaipuhan niyatong magin madaling makibagay pag hinihinguwa tang tabangan an iba. Taano? Huling magkakalain an reaksiyon nin mga tawo sa mga kadipisilan. May mga tawong gustong iniistorya an saindang mga problema, an iba man habo. Kaya gusto niyatong tumabang, pero dapat niyatong likayan na maghapot nin sobra kapersonal na mga bagay. (1 Tes. 4:11) Dawa kun sabihon nin saro an namamatian niya, tibaad marealisar niyato na an opinyon niya iba sa sato. Minsan siring, kaipuhan niyatong akuon na iyan talaga an namamatian ninda. Gusto niyatong magin alisto sa pagdangog asin maluway sa pagtaram.—Mat. 7:1; Sant. 1:19.

20. Ano an pag-uulayan niyato sa sunod na artikulo?

²⁰ Apuwera sa kongregasyon, gusto man niyatong ipahiling pag nagmiministeryo an magayon na kuwalidad na pakikidamay. Paano niyato maipapahiling an pakikidamay pag naggigibo nin disipulo? Pag-uulayan niyato iyan sa sunod na artikulo.