1. Ano an posibleng ikinangalas mo kan inot mong purbaran na sabihon sa iba an mensahe kan Bibliya?

NAGIGIRUMDUMAN mo daw kan marealisar mong nahanap mo na an katotoohan? Malinawon saimo an mga katukduan sa Bibliya na nanunudan mo—garo kristal kalinaw! Kaya inisip mong magugustuhan kan gabos na akuon an mga bagay na pigtutubod mo na ngunyan. Kumbinsido ka na paagi sa mensahe kan Bibliya magkakaigwa sinda nin makahulugan na buhay ngunyan asin nin marahayon na paglaom sa maabot na panahon. (Sal. 119:105) Kaya ganado mong sinabi sa gabos mong amigo saka mga kapamilya an mga katotoohan na nanudan mo. Pero anong nangyari? Nagngalas ka ta hinabuan iyan kan dakul sainda.

2-3. Kan panahon ni Jesus, ano an nagin reaksiyon kan kadaklan na tawo saiya?

² Dai ta dapat ipagngalas pag habo kan iba sa mensaheng ihinuhulit ta. Kan panahon ni Jesus, hinabuan siya kan kadaklan na tawo dawa ngani naggibo siya nin mga milagro na nagpapatunay na sinusuportaran siya nin Diyos. Halimbawa, binuhay liwat ni Jesus si Lazaro—sarong milagro na dai nanggad maninigaran kan mga nagkokontra saiya. Pero dai pa man giraray nagtubod an Judiong mga lider na si Jesus an Mesiyas. Gusto pa ngani nindang gadanon si Jesus saka si Lazaro!—Juan 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Aram ni Jesus na dai matubod an kadaklan na tawo na siya an Mesiyas. (Juan 5:39-44) Sinabi niya sa sarong grupo nin mga disipulo ni Juan Bautista: “Maugma an dai nagkakaigwa nin ano man na pagduda manungod sa sako.” (Mat. 11:2, 3, 6) Taano ta kadakul kan nagsikwal ki Jesus?

4. Ano an pag-uulayan ta sa artikulong ini?

⁴ Sa artikulong ini, pati sa sunod, pag-uulayan ta an nagkapirang  dahilan kun taano ta dai nagtubod ki Jesus an dakul na tawo kan inot na siglo. Aaramon ta man kun taano ta dakul ngunyan an habo sa mensahe ta. Asin an pinakaimportante, aaramon ta kun taano ta mahalagang magkaigwa kita nin makusog na pagtubod ki Jesus tanganing mayong makaulang sato na magin parasunod niya.

5. Ano an posibleng dahilan kaya inisip kan iba na bako si Jesus an ihinulang Mesiyas?

⁵ Dakul an nagsikwal ki Jesus dahil sa ginikanan niya. Uyon sinda na matibayon na paratukdo si Jesus asin na naggibo siya nin mga milagro. Alagad para sainda, aki lang siya nin sarong tios na karpintero. Saka naggikan siya sa Nazaret, na sarong siyudad na posibleng para sa mga tawo bako man gayong mahalaga. Maski si Natanael, na nagin disipulo ni Jesus, nagsabi kan inot: “Igwa daw nin ano man na marahay na magikan sa Nazaret?” (Juan 1:46) Posibleng dai gusto ni Natanael an siyudad na iniistaran kaidto ni Jesus. O posibleng nasa isip niya an propesiyang nasa Miqueas 5:2, na nagsasabing mamumundag an Mesiyas sa Betlehem, bako sa Nazaret.

6. Ano kuta an dapat na ginibo kan mga tawo kan panahon ni Jesus para maaraman ninda na siya an Mesiyas?

⁶ Ano an sinasabi kan Kasuratan? Ihinula ni propeta Isaias na dai tatawan nin atensiyon kan mga kaiwal ni Jesus an “mga detalye kan . . . ginikanan” kan Mesiyas. (Isa. 53:8, NWT) Iprinopesiya an dakul sa mga detalyeng iyan. Kun nagtao lang kuta nin panahon an mga tawong idto para makua an tamang impormasyon, maaaraman ninda na namundag si Jesus sa Betlehem asin na gikan siya ni Hading David. (Luc. 2:4-7) Kaya namundag si Jesus sa lugar na iprinopesiya sa Miqueas 5:2. Kun siring, ano an problema? Nagkongklusyon tulos sinda. Mayo sinda kan gabos na totoong impormasyon. Dahil kaiyan, isinikwal ninda si Jesus.

7. Taano ta dakul ngunyan an habo sa mga lingkod ni Jehova?

⁷ Nahihiling ta daw ngunyan an problemang iyan? Iyo. An kadaklan sa mga lingkod ni Jehova bako man mayaman o bistadong tawo. Kaya para sa dakul, dai sindang “inadalan asin mga ordinaryong tawo.” (Gibo 4:13) Para sa iba, dai puwedeng magtukdo manungod sa Bibliya an mga lingkod ni Jehova dahil dai man sinda nagtapos sa midbid na mga relihiyosong eskuwelahan. Sinasabi man kan iba na “relihiyon nin mga Amerikano” an Mga Saksi ni Jehova. Pero an totoo, mga 1 sana sa 7 Saksi ni Jehova an nakaistar sa Estados Unidos. Tapos may mga tawo man na naniniwala sa sinasabi kan iba na dai daa nagtutubod ki Jesus an mga Saksi. Sa naglihis na mga taon, an mga lingkod ni Jehova inapod na “Komunista,” “espiya kan Amerika,” asin mga “ekstremista.” An mga tawong naistoryahan kaiyan mayo o habo kan totoong impormasyon, kaya dai ninda gustong magin lingkod ni Jehova.

8. Uyon sa Gibo 17:11, ano an dapat na gibuhon kan mga tawo para maaraman ninda kun siisay an mga lingkod nin Diyos ngunyan?

⁸ Ano an makakatabang na dai mawara an pagtubod mo? Kaipuhan na aramon kan mga tawo kun ano talaga an totoo. Iyan an determinadong ginibo kan kagsurat kan Ebanghelyo na si Lucas. Maigot niyang sinusog “nin eksakto [an] gabos na bagay puon sa kapinunan.” Gusto niya na ‘lubos na maaraman [kan mga parabasa] kun gurano kasiyerto kan mga bagay’ na nadangog ninda manungod ki Jesus. (Luc. 1:1-4) Arog man ni Lucas an mga Judio sa suanoy na Berea. Kan inot nindang madangog an maugmang bareta manungod ki Jesus, nagkonsulta sinda sa Hebreong Kasuratan para aramon kun baga totoo an sinasabi sainda. (Basahon an Gibo 17:11.) Sa kaagid na paagi, kaipuhan na aramon kan mga tawo ngunyan kun baga totoo an impormasyon na yaon sainda. Kaipuhan nindang ikumparar  an itinutukdo kan mga lingkod nin Diyos sa kun ano an sinasabi kan Kasuratan. Kaipuhan man nindang pag-adalan an mga ginibo kan mga lingkod ni Jehova sa presenteng panahon. Kun magibo sinda nin tamang “imbestigasyon,” dai maaapektaran nin pagpalain-lain o nin mga sabi-sabi an paghusgar ninda.

9. Ano an nangyari kan magsayuma si Jesus na magpahiling nin sarong tanda hali sa langit?

⁹ May mga tawo kan panahon ni Jesus na bakong kontento sa marahayon na mga itinukdo niya. May gusto pa sindang mahiling. Hinagad ninda na patunayan niyang siya an Mesiyas paagi sa pagpahiling “nin sarong tanda hali sa langit.” (Mat. 16:1) Tibaad dahil iyan sa salang pakasabot ninda sa Daniel 7:13, 14. Pero, bako pa idto an itinalaan na panahon ni Jehova para mautob an propesiyang iyan. Dapat kuta igo na kun ano an itinutukdo ni Jesus tanganing makumbinsir sinda na siya an Mesiyas. Pero kan magsayuma siyang gibuhon an hinahagad nindang tanda, isinikwal ninda siya.—Mat. 16:4.

10. Paano inutob ni Jesus an isinurat ni Isaias manungod sa Mesiyas?

¹⁰ Ano an sinasabi kan Kasuratan? Manungod sa Mesiyas, isinurat ni propeta Isaias: “Dai siya makurahaw o malangkaw kan saiyang tingog o magibo nin [makukusog] na pahayag sa tinampo.” (Isa. 42:1, 2, An Marahay na Bareta Biblia) Ginibo ni Jesus an saiyang ministeryo sa paaging dai nakakaagaw nin atensiyon. Dai siya nagtugdok nin magayunon na mga templo, saka dai siya nagsulot nin espesyal na mga badong pangrelihiyon o inobligar an iba na apudon siya gamit an halangkaw na mga titulong pangrelihiyon. Kan binibista siya asin buhay niya an nakataya, nagsayuma siyang pahangaon si Hading Herodes paagi sa pagpahiling nin tanda digdi. (Luc. 23:8-11) Naggibo man nin mga milagro si Jesus, pero an panginot na pokus niya iyo an paghulit kan maugmang bareta. “Dahil kaini kaya ako nagdatong,” an sabi niya sa saiyang mga disipulo.—Mar. 1:38.

11. Anong salang mga kaisipan igwa an nagkapira ngunyan?

¹¹ Nahihiling ta daw ngunyan an problemang iyan? Iyo. Dakul ngunyan an naghahangang marhay sa darakulang katedral na igwa nin mamahalon  na mga obra maestra, sa mga klerigo na may halangkaw na mga titulo, asin sa mga seremonya na an ginikanan saka kahulugan nalingawan na kan kadaklan. Pero an mga nag-aatender sa relihiyosong mga serbisyo mayo man gayong nanunudan manungod sa Diyos saka sa mga katuyuhan niya. An mga nag-aatender sa satong Kristiyanong mga pagtiripon nakakanuod kun ano an hinahagad sato ni Jehova asin kun paano magawi kauyon kan saiyang kabutan. An satong mga Kingdom Hall malinig saka praktikal, pero bako iyan agaw-atensiyon. An mga nanginginot dai nagsusulot nin espesyal na mga badong pangrelihiyon; ni nagpapaapod sinda gamit an halangkaw na mga titulo. Nakabasar sa Tataramon nin Diyos an mga itinutukdo saka tinutubod ta. Dawa arog kaiyan, dakul an habo sa mensahe ta dahil iniisip ninda na simplehon man an paagi ta nin pagsamba asin na an itinutukdo ta bako su gusto nindang madangog.

12. Arog kan ipinaliwanag sa Hebreo 11:1, 6, sa ano dapat nakabasar an pagtubod ta?

¹² Ano an makakatabang sato na dai mawara an pagtubod ta? Sinabi ni apostol Pablo sa mga Kristiyano sa Roma: “Nagkakaigwa nin pagtubod pagkatapos na madangog an mensahe. Asin an mensahe nadadangog pag may nagtataram manungod sa Cristo.” (Roma 10:17) Kaya pinapakusog ta an pagtubod ta paagi sa pag-adal sa Kasuratan, bako sa pagpartisipar sa bakong maka-Kasuratan na relihiyosong mga seremonya, gurano man iyan kaakit-akit. Dapat na magkaigwa kita nin makusog na pagtubod na nakabasar sa tamang kaaraman, dahil “kun mayo nin pagtubod imposibleng mapaugma an Diyos.” (Basahon an Hebreo 11:1, 6.) Kaya dai ta kaipuhan na makahiling nin pambihirang tanda hali sa langit para mapatunayan na nahanap ta na an katotoohan. Igo na an maingat na pagsiyasat sa nakakapakusog sa pagtubod na mga katukduan sa Bibliya tanganing makumbinsir kita asin mahali an ano man na pagduda.

13. Ano an dahilan kaya isinikwal si Jesus kan dakul?

¹³ Kan panahon ni Jesus, nagngalas an mga disipulo ni Juan Bautista dahil dai nag-aayuno an mga disipulo ni Jesus. Ipinaliwanag ni Jesus na mayong dahilan para mag-ayuno sinda mantang buhay pa siya. (Mat. 9:14-17) Sa ibong kaiyan,  kinondenar si Jesus kan mga Fariseo saka kan iba pang mga nagkokontra saiya dahil dai siya nagsusunod sa mga kaugalian saka tradisyon ninda. Naanggot sinda kan magpaumay siya nin mga may hilang kan Sabbath. (Mar. 3:1-6; Juan 9:16) Ipinaghahambog ninda na sinusunod ninda an Sabbath, pero nagnenegosyo man sinda sa templo. Angguton sinda kan kondenaron sinda ni Jesus huli kaiyan. (Mat. 21:12, 13, 15) Asin an mga hinulitan ni Jesus sa sinagoga sa Nazaret naanggot na marhay saiya kan maggamit siya nin mga halimbawa sa kasaysayan kan Israel para ibuyagyag na makasadiri sinda asin mayo nin pagtubod. (Luc. 4:16, 25-30) Bako an inaasahan kan mga tawo an ginibo ni Jesus, kaya isinikwal ninda siya.—Mat. 11:16-19.

14. Taano ta kinondenar ni Jesus an mga tradisyon nin tawo na bakong kauyon kan Kasuratan?

¹⁴ Ano an sinasabi kan Kasuratan? Sinabi ni Jehova paagi ki propeta Isaias: “An banwaan na ini minadulok sa sako paagi kan saindang nguso asin nagtatao sindang onra sa sakuya paagi kan saindang mga ngabil, alagad an saindang puso harayuon sa sako; asin an saindang pagkaigwa nin takot sa sakuya nakabasar sa mga pagbuot nin mga tawo na itinukdo sa sainda.” (Isa. 29:13, NWT) Tama na kinondenar ni Jesus an mga tradisyon nin tawo na bakong kauyon kan Kasuratan. An mga tawong mas nagsunod sa mga pagbuot saka tradisyon nin tawo kisa sa Kasuratan isinikwal si Jehova asin an saro na isinugo niya bilang Mesiyas.

15. Taano ta dakul ngunyan an habo sa mga Saksi ni Jehova?

¹⁵ Nahihiling ta daw ngunyan an problemang iyan? Iyo. Dakul an nauuyam sa mga Saksi ni Jehova dahil dai sinda nag-iiba sa pagselebrar nin mga tradisyon na bakong basado sa Kasuratan, arog kan birthday saka Pasko. An iba naaanggot dahil dai nag-iiba an mga Saksi ni Jehova sa nasyonalistikong mga selebrasyon o dahil dai sinda nagsusunod sa mga kaugalian sa paglubong na bakong kauyon kan Tataramon nin Diyos. An mga naaanggot sa mga Saksi ni Jehova dahil diyan tibaad naniniwala talaga na sinasamba ninda an Diyos sa paaging inuuyunan niya. Pero dai ninda siya mapapaugma kun pinipili ninda an mga tradisyon kan kinaban imbes na an malinaw na mga katotoohan na nasa Bibliya.—Mar. 7:7-9.

16. Uyon sa Salmo 119:97, 113, 163-165, ano an kaipuhan tang gibuhon asin ano an lilikayan ta?

¹⁶ Ano an makakatabang sato na dai mawara an pagtubod ta? Kaipuhan na magkaigwa kita nin makusog na pagkamuot sa mga pagbuot saka prinsipyo ni Jehova. (Basahon an Salmo 119:97, 113, 163-165, NWT.) Pag namumutan ta si Jehova, isisikwal ta an ano man na tradisyon na dai nakakapaugma saiya. Dai ta tutugutan an ano man na makaulang sa pagkamuot ta ki Jehova.

17. Ano an inaasahan kan dakul na tawo kan panahon ni Jesus na gigibuhon kan Mesiyas?

¹⁷ May mga tawo kan panahon ni Jesus na gustong magkaigwa nin insigidang solusyon sa mga isyu sa pulitika. Inaasahan ninda na papatalingkason sinda kan Mesiyas sa pamamahala kan Roma. Pero kan pinurbaran nindang gibuhon na hadi si Jesus, nagsayuma siya. (Juan 6:14, 15) An iba—kaiba na an mga saserdote—nahahadit na dahil ki Jesus magkakaigwa nin pagbabago sa pulitika na makakapaanggot sa mga Romano, na nagtao nin kapangyarihan asin awtoridad sa mga lider nin relihiyon na idto. Huli kaiyan, isinikwal si Jesus kan dakul na Judio.

18. Anong mga propesiya manungod sa Mesiyas an binaliwala kan dakul?

¹⁸ Ano an sinasabi kan Kasuratan? Dawa ihinula kan dakul na propesiya na magigin mapangganang Parapakilaban an Mesiyas pag-abot nin panahon, may ibang mga propesiya man na nagpapahiling na kaipuhan niya ngunang magadan  para sa satong mga kasalan. (Isa. 53:9, 12) Kaya taano ta nagkaigwa nin salang mga inaasahan an mga tawo? Binaliwala kan dakul kan panahon ni Jesus an ano man na propesiya na dai nanunuga nin insigidang solusyon sa saindang mga problema.—Juan 6:26, 27.

19. Habo kan dakul na tawo sa mensahe ta dahil sa anong salang mga kaisipan?

¹⁹ Nahihiling ta daw ngunyan an problemang iyan? Iyo. Dakul ngunyan an habo sato dahil neutral kita sa pulitika. Inaasahan ninda na maboto kita pag eleksiyon. Pero aram ta na sa pagmansay ni Jehova, kun mapili kita nin tawong lider para mamahala sato, nangangahulugan iyan na isinisikwal ta Siya. (1 Sam. 8:4-7) Tibaad iniisip kan mga tawo na dapat kitang magtugdok nin mga eskuwelahan, mga ospital, asin magtabang sa iba pang mga paagi. Habo ninda sa mensahe ta dahil nagpopokus kita sa paghuhulit imbes na sa pagtao nin insigidang solusyon sa mga problema sa kinaban.

20. Arog kan sinabi ni Jesus sa Mateo 7:21-23, ano an dapat na panginot na pokus ta?

²⁰ Ano an makakatabang sato na dai mawara an pagtubod ta? (Basahon an Mateo 7:21-23.) Dapat na an panginot na pokus ta iyo an pagsagibo kan gibuhon na ipinagbuot sato ni Jesus. (Mat. 28:19, 20) Dapat na dai nanggad kita malingling kan mga isyu sa pulitika saka sosyedad kan kinaban na ini. Namumutan ta an mga tawo saka gusto ta sindang tabangan sa mga problema ninda, pero aram ta na an pinakamarahay na paagi na matatabangan ta an satong kapwa iyo an pagtukdo sainda manungod sa Kahadian nin Diyos asin pagtabang sainda na magin amigo ni Jehova.

21. Ano an dapat na determinado tang gibuhon?

²¹ Sa artikulong ini, pinag-ulayan ta an apat na dahilan kun taano ta dakul an nagsikwal ki Jesus kan inot na siglo asin kun taano ta may mga nagsisikwal ngunyan sa mga parasunod niya. Pero iyan sana daw an kaipuhan tang likayan? Bako. Sa sunod na artikulo, pag-uulayan ta an apat pang dahilan. Lugod na magin determinado kitang nungkang isikwal si Jesus asin na pagdanayon na makusog an satong pagtubod!