1, 2. (a) Ano an pinakamahalagang pagsadiri niyato? (b) Anong mga katotoohan an pinapahalagahan niyatong marhay, asin taano? (Hilingon an mga ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

ANO an pinakamahalagang pagsadiri mo? Matugot ka daw na iribay iyan sa sarong bagay na mas hababa an halaga? Para sa nagdusay na mga parasamba ni Jehova, pasil sanang simbagon an mga hapot na iyan. An pinakamahalagang pagsadiri niyato iyo an satong relasyon ki Jehova, asin dai ta iyan iriribay sa ano pa man. Pinapahalagahan man niyatong marhay an katotoohan sa Bibliya, na paagi kaiyan mapapakusog niyato an relasyon ta sa satong Ama sa langit.—Col. 1:9, 10.

² Isipa na sana an gabos na itinutukdo sa sato kan Kahuruhalangkawing Paratukdo paagi kan saiyang Tataramon, an Bibliya! Ihinahayag niya an katotoohan dapit sa makahulugan niyang pangaran asin marahayon na mga kuwalidad. Ipinapaaram niya sa sato an mapadapit sa pambihirang probisyon na pantubos, na mamumuton niyang itinao sa sato paagi kan saiyang Aki, si Jesus. Itinutukdo man sa sato ni Jehova an mapadapit sa Mesiyanikong Kahadian saka itinatao niya sa mga linahidan an paglaom na mabuhay sa langit asin sa “ibang mga karnero” an paglaom na mabuhay sa Paraisong daga. (Juan 10:16) Itinutukdo niya sa sato an tamang  paggawi. Pinapahalagahan tang marhay an mga katotoohan na ini huling paagi kaiyan napaparani kita sa satong Kaglalang asin nagkakaigwa nin kahulugan an satong buhay.

3. An pagbakal nin katotoohan dai nangangahulugan nin ano?

³ Bukas-palad na Diyos si Jehova. Dai niya ipinapanguri an marahay na mga bagay sa mga naghahanap nin katotoohan. Itinao pa ngani ni Jehova an buhay kan saiyang namumutan na Aki bilang daing bayad na regalo. Dai nanggad hahagadon sa sato nin Diyos na magbayad kita nin kuwarta karibay kan katotoohan. Sa katunayan, kan an sarong lalaki na an pangaran Simon alukan si apostol Pedro nin kuwarta karibay kan awtoridad na magtao nin banal na espiritu, tinaraman siya ni Pedro: “Matunaw man lugod an saimong pirak kaiba mo, huli ta iniisip mong makukua mo an daing bayad na regalo nin Diyos paagi sa kuwarta.” (Gibo 8:18-20) Kun siring, ano an buot sabihon kan ipinasabong na instruksiyon na “bakalon mo an katotoohan”?

4. Sa artikulong ini, ano an manunudan ta mapadapit sa katotoohan?

⁴ Basahon an Talinhaga 23:23. * Dai ta makukua an katotoohan sa Tataramon nin Diyos kun dai kita mahinguwa. Dapat na andam kitang isakripisyo an ano man na kaipuhan tanganing makua iyan. Arog kan sinabi kan madunong na kagsurat kan Talinhaga, pag ‘binakal’ o nakua ta na an “katotoohan,” dapat na mag-ingat kita na dai iyan “ipabakal” o maiwara. Pag-ulayan ta kun ano an buot sabihon kan “bakalon” an katotoohan asin kun ano an tibaad kaipuhan niyatong ibayad, kun baga, para makua iyan. Paagi kaiyan, mas mapapahalagahan niyato an katotoohan asin mapapakusog an satong determinasyon na nungka iyan na “ipabakal.” Arog kan mapag-uulayan ta, sulit nanggad an mga sakripisyo para mabakal an katotoohan.

5, 6. (a) Kun dai nababakal nin kuwarta an katotoohan, paano niyato mababakal iyan? Magtao nin ilustrasyon. (b) Ano an mga pakinabang kan katotoohan?

⁵ May mga bagay na dawa libre, kaipuhan mong magsakripisyo tanganing makua mo. An Hebreong termino sa Talinhaga 23:23 na itrinadusir na “bakalon” puwede man mangahulugan na “kuanon.” Pareho iyan nagpaparisa na may gigibuhon na paghihinguwa o na may itataong sarong bagay karibay nin sarong mahalagang bagay. Bilang ilustrasyon, sabihon ta ngayang sa saod may inaalok na libreng mga batag. Basta na sana daw na malataw sa lamesa ta an mga batag na iyan? Dai. Kaipuhan niyatong magduman sa saod tanganing kuanon iyan. Libre daw an mga batag? Iyo, pero dapat kitang maghinguwa asin magtao nin panahon na magduman sa saod. Kaagid kaiyan, dai ta kaipuhan nin kuwarta sa pagbakal nin katotoohan. Alagad dapat na maghinguwa kita para makua iyan.

⁶ Basahon an Isaias 55:1-3. An mga tataramon ni Jehova na isinurat ni Isaias nagtatao nin dagdag na ideya kun ano an buot sabihon kan pagbakal nin katotoohan. Diyan, iinagid ni Jehova an saiyang tataramon sa tubig, gatas, asin arak. Arog sa pag-inom nin presko asin malinaw na tubig, nakakarepresko man an mga tataramon nin katotoohan nin Diyos. Dangan, kun paanong an gatas nakakapakusog sa sato asin nakakatabang sa pagdakula kan mga aki, an mga tataramon ni Jehova nakakapakusog man sa sato asin nakakatabang na magtalubo kita sa espirituwal. Saro pa, an mga tataramon ni Jehova nakakaagid man sa arak. Sa anong paagi? Sa Bibliya, an arak ikinokonektar sa paggaya-gaya. (Sal. 104:15) Kaya kan sabihon ni Jehova sa saiyang banwaan na ‘magbakal nin arak,’ sinisiyerto niya sa sato na magigin magaya-gaya kita kun mamumuhay kita kauyon kan saiyang mga tataramon. (Sal. 19:8) Magayunon nanggad na paagi iyan tanganing iilustrar an kapaki-pakinabang na mga epekto kan pag-adal asin pag-aplikar kan mga tataramon nin katotoohan nin Diyos! An paghihinguwang ginigibo ta puwedeng sabihon na iyo an bayad na itinatao ta. Kaya pag-ulayan ta ngunyan an limang bagay na tibaad kaipuhanon niyatong ibayad para mabakal an katotoohan.

7, 8. (a) Taano ta dapat kitang magtao nin panahon para mabakal an katotoohan? (b) Ano an mga isinakripisyo nin sarong hoben na estudyante, asin ano an resulta kaiyan?

⁷ Panahon. An gabos na nagbabakal nin katotoohan dapat na magtao nin panahon bilang bayad. Nangangaipo nin panahon an pagdangog sa mensahe kan Kahadian, pagbasa nin Bibliya asin mga literaturang basado diyan, personal na pag-adal nin Bibliya, saka an pag-andam asin pag-atender sa mga pagtiripon kan kongregasyon. Dapat niyatong ‘bakalon,’ o kuanon an panahon na iyan sa iba pang mga aktibidad na bako man gayong importante. (Basahon an Efeso 5:15, 16 asin nota sa ibaba.) Gurano kahaloy bago kita magkaigwa nin tamang kaaraman mapadapit sa pundamental na mga katukduan sa Bibliya? Nakadepende iyan sa satong kamugtakan. Dai kita mauubusan nin mga puwedeng maaraman dapit sa kadunungan, mga dalan, asin mga gibo ni Jehova. (Roma 11:33) An inot na isyu kan Watch Tower iinagid an katotoohan sa “sarong sadit na burak” asin sinabi kaiyan: “Dai ka makontento sa sarong burak nin katotoohan. Kun igo na an saro, dai na kutana nin iba pa. Padagos na magtipon, maghanap nin dakul pa.” Puwede niyatong ihapot sa satong sadiri, ‘Gurano na kadakul kan natipon kong burak nin katotoohan?’ Dawa sa panahon na daing sagkod, pirmi kitang may manunudan mapadapit ki Jehova. Ngunyan, an mahalaga iyo na madunong niyatong ginagamit an satong panahon tanganing bakalon an pinakadakul na katotoohan na itinutugot kan satong kamugtakan. Pag-isipan an halimbawa nin saro na gustong-gustong manudan an katotoohan.

⁸ Si Mariko, * sarong hoben na babaying taga Japan, nagduman sa New York City, U.S.A., tanganing mag-eskuwela. Kan panahon na iyan, nagbali siya sa sarong relihiyon na nagpuon sa Japan kan 1959. Nanumpungan si Mariko nin sarong payunir na sister na naghuhulit sa harong-harong. Kan magpuon na siyang mag-adal kan katotoohan sa Bibliya, ugmahon siyang marhay kaya sinabi niya sa payunir na tukduan siya sa Bibliya duwang beses kada semana. Dawa sibot sa pag-eskuwela saka may part-time na trabaho, nag-atender tulos si Mariko sa mga pagtiripon kan kongregasyon. Dai na man siya nag-iiba sa nagkapirang aktibidad tanganing makabakal nin panahon para manudan an katotoohan. An mga pagsasakripisyong iyan nakakontribwir sa marikas na pag-uswag niya sa espirituwal. Mayo pang sarong taon, nabawtismuhan siya. Pakalihis nin anom na bulan, kan 2006, nagpayunir siya, asin payunir pa man giraray siya ngunyan.

9, 10. (a) Ano an epekto kan pagbakal nin katotoohan sa pagmansay niyato sa materyal na mga bagay? (b) Anong mga oportunidad an binayaan kan sarong hoben na babayi, asin ano an resulta kaiyan?

⁹ Materyal na mga pakinabang. Sa pagbakal ta nin katotoohan, tibaad kaipuhanon niyatong bayaan an magayon na karera o trabahong halangkaw an suweldo. Kan an parasirang si Pedro asin Andres imbitaran ni Jesus na magin “mga parasira nin tawo,” “binayaan . . . ninda an saindang mga hikot.” (Mat. 4:18-20) Siyempre, kadaklan sa mga nag-aadal kan katotoohan ngunyan dai man puwedeng basta na sana bayaan an trabaho ninda. Igwa sindang basado sa Kasuratan na mga paninimbagan. (1 Tim. 5:8) Alagad sa parati, an mga tawong nag-aadal kan katotoohan dapat na baguhon an pagmansay ninda mapadapit sa materyal na mga bagay asin liwaton an saindang mga priyoridad. Malinaw na sinabi ni Jesus: “Dai na kamo magparatipon nin kayamanan para sa saindong sadiri digdi sa daga . . . Imbes, magtipon kamo para sa saindong sadiri nin kayamanan sa langit.” (Mat. 6:19, 20) Pag-isipan an ginibo nin sarong hoben na babayi.

¹⁰ Dai pa nag-eeskuwela si Maria, nagkakawat na siya nin golf. Kan hayskul siya, lalo pa siyang nagin matibay sa golf kaya pag-abot nin panahon nakakua siya nin scholarship sa sarong unibersidad. An pagkawat nin golf an buhay niya, asin pasuhan niya na yumaman bilang propesyonal na golfer. Dangan nagpuon na mag-adal nin Bibliya si Maria asin nagustuhan niyang marhay an mga katotoohan na nanunudan niya. Naugma siya sa mga pagbabagong  nagibo niya sa saiyang buhay sa tabang kan katotoohan. Sinabi niya: “Mantang mas iinuuyon ko an kaisipan asin pamumuhay ko sa mga pamantayan kan Bibliya, nagigin mas maugma ako.” Narealisar ni Maria na magigin dipisil sa saiya na pagsabayon na abuton an espirituwal asin materyal na kayamanan. (Mat. 6:24) Bilang bayad, isinakripisyo niya an haluyon na niyang pangarap na magin propesyonal na golfer asin an oportunidad na yumaman saka sumikat. Pero dahil binakal niya an katotoohan, nakakapagpayunir na siya ngunyan asin naeeksperyensiyahan an inaapod niyang “pinakamaugma asin pinakamakahulugan na buhay.”

11. Kun babakalon ta an katotoohan, ano an posibleng mangyari sa relasyon niyato sa nagkapira tang mga amigo asin kapamilya?

¹¹ Relasyon sa mga amigo asin kapamilya. Pag pinili niyatong mamuhay kauyon kan katotoohan sa Bibliya, puwedeng magbago an pagtratar sa sato kan satong mga amigo asin kapamilya. Taano? Namibi si Jesus mapadapit sa saiyang mga parasunod: “Pabanalon mo sinda paagi kan katotoohan; an saimong tataramon katotoohan.” (Juan 17:17; nota sa ibaba) An ‘pabanalon sinda’ puwede man mangahulugan na ‘isiblag sinda.’ Kan akuon ta an katotoohan, isiniblag kita sa kinaban huling bako na kitang kauyon kaiyan. An mga tawo iba na an paghiling sa sato huling nagbago na an satong mga pamantayan. Namumuhay kita kauyon kan mga pamantayan kan katotoohan sa Bibliya. Habo niyatong magin dahilan nin pagkabaranga, pero posibleng rayuan kita kan nagkapira niyatong amigo asin ugos na mga kapamilya o kontrahon pa ngani an bago niyatong paniniwala. Dai kita diyan nagngangalas huling sinabi kaidto ni Jesus: “Tunay nanggad, an magigin mga kaiwal nin sarong tawo iyo an mga kairiba niya sa harong.” (Mat. 10:36) Siniyerto niya man na an mga balos sa pagbakal nin katotoohan labi nanggad kisa sa ano man na tibaad isakripisyo niyato bilang bayad.—Basahon an Marcos 10:28-30.

12. Ano an ibinayad nin sarong Judiong lalaki para mabakal an katotoohan?

¹² Puon kan aki pa si Aaron, na sarong negosyanteng Judio, itinukdo sa saiya na dai dapat sambiton an pangaran nin Diyos. Pero paha si Aaron sa katotoohan. Ugmahon siya kan ipahiling sa saiya nin sarong Saksi na kun lalagan nin mga pantanda para sa patanog (vowel) an apat na Hebreong katanog (consonant) para sa pangaran nin Diyos, puwede iyan pronunsiyaron na “Jehova.” Ugmahon siyang nagduman sa sinagoga tanganing sabihon man sa mga rabbi an makangangalas na naaraman niya. Pero iba sa inaasahan ni Aaron su reaksiyon ninda. Imbes na magin maugma man huling naaraman ninda an katotoohan dapit sa pangaran nin Diyos, linutaban ninda siya asin isinikwal. Dai man nagustuhan kan pamilya niya an ginibo niya. Pero dai siya natakot; nagpadagos siya sa pagbakal nin katotoohan asin naglingkod bilang pusuan na Saksi ni Jehova sa bilog niyang buhay. Arog ni Aaron, andam kitang akuon an ano man na pagbabago na tibaad mangyari sa satong estado sa sosyedad o relasyon sa mga kapamilya tanganing makalakaw sa katotoohan.

13, 14. Anong mga pagbabago sa satong kaisipan asin paggawi an kaipuhan niyatong gibuhon tanganing mabakal an katotoohan? Magtao nin halimbawa.

¹³ Bakong diyosnon na kaisipan asin paggawi. Kun gusto niyatong akuon an katotoohan asin mamuhay kauyon kan mga pamantayan kan Bibliya sa moral, dapat na andam kitang gumibo nin mga pagbabago sa satong kaisipan asin paggawi. Risahon an isinurat ni Pedro mapadapit sa mga pagbabagong ini: “Bilang masinunod na mga aki, dai na kamo magpamolde sa mga pagmawot nindo kaidtong mayo pa kamong aram, kundi [magi] kamong banal sa gabos nindong paggawi.” (1 Ped. 1:14, 15) Kun dapit sa mga tawo sa siyudad nin Corinto na raot na marhay an moral, an pagbakal nin katotoohan nangangahulugan nin paggibo nin darakulang pagbabago sa istilo nin pamumuhay. (1 Cor. 6:9-11) Kaagid kaiyan, tanganing mabakal an katotoohan, dakul ngunyan an tinalikdan an saindang bakong diyosnon na paggawi. Ipinagirumdom pa ni Pedro sa mga Kristiyano kan panahon niya: “Igo na an nag-aging panahon na ginamit nindo sa paggibo kan kagustuhan kan mga tawo kan mga nasyon, na iyo an daing pakundangan na paggawi, daing  kontrol na mga hurot, sobrang pag-inom nin arak, mariribok na kaurugmahan, pataragalan sa pag-inom, asin mga makababalding idolatriya.”—1 Ped. 4:3.

¹⁴ Si Devynn asin Jasmine nagin paraburat sa laog nin dakul na taon. Mahusay na bookkeeper si Devynn, pero dai siya mapermanente sain man siya magtrabaho huli sa pagburat niya. Bistado si Jasmine sa pagigin agresibo asin bayolente. Sarong aldaw mantang naglalakaw si Jasmine na burat sa tinampo, may nakaulay siyang duwang misyonerong Saksi. Sinabi kan mga misyonero na maduman sinda sa harong niya para mag-adal nin Bibliya, pero pag-abot ninda sa harong ni Devynn kan sunod na semana, parehong burat si Jasmine saka si Devynn. Inisip kan mag-agom na babaliwalaon sana sinda kan mga misyonero, kaya dai ninda inasahan na talagang maduman an mga ini sa harong ninda. Bako nang arog kaiyan an sitwasyon kan sunod. Puon sa inot na pag-adal, nagin maigot na mga tinutukduan sa Bibliya si Jasmine asin Devynn saka inaplikar na an mga nanunudan ninda. Sa laog nin tulong bulan, nagdesisyon sindang dai na mag-inom nin inumon na de alkohol asin nagpakasal. Nakalakop sa lugar ninda an dapit sa mga pagbabagong ginibo ninda, asin nadagka kaiyan an dakul na mag-adal nin Bibliya.

15. Ano an puwedeng magin saro sa pinakadipisil na itao bilang bayad para sa katotoohan, asin taano?

¹⁵ Bakong suno sa Kasuratan na mga kaugalian. An pagbaya sa bakong suno sa Kasuratan na mga kaugalian puwedeng magin saro sa pinakadipisil na itao bilang bayad para sa katotoohan. May mga dai nadidipisilan na magsunod sa maka-Kasuratan na basehan para bayaan an mga kaugalian na ini, pero tibaad magduwa-duwa an iba huli sa panggigipit kan saindang mga kapamilya, katrabaho, asin dayupot na mga amigo. Kun dai sinda mapartisipar, tibaad maanggot na marhay sa sainda an mga kapamilya o amigo ninda lalo na pag-abot sa mga kaugalian na may kaibang mga ritwal na nagtataong onra sa gadan nang mga kapamilya. (Deut. 14:1) An halimbawa nin kusog nin buot kan iba makakatabang sa sato na gibuhon an kinakaipuhan na mga pagbabago. Pag-isipan an pusuan na ginibo kan nagkapirang mga taga Efeso kan inot na siglo.

16. Ano an ginibo kan nagkapira sa Efeso tanganing mabakal an katotoohan?

¹⁶ Midbid na marhay an Efeso sa pagmahika. Ano an ginibo kan bagong makumbertir na mga Kristiyano tanganing maipundo an bakong suno sa Kasuratan na gibong iyan asin sa siring mabakal ninda an katotoohan? An Bibliya nagsasabi: “An dakul sa mga nagsasagibo nin mahika tiniripon an saindang mga libro asin sinurulo iyan sa atubangan kan gabos. Kinarkulo ninda an kantidad kaiyan asin uminabot ini sa 50,000 na sinsilyong pirak. Kaya, sa pambihirang paagi an tataramon ni Jehova padagos na naglalakop asin nagigin mapuwersa.” (Gibo 19:19, 20) Dakulang kantidad an isinakripisyo kan maimbod na mga Kristiyanong idto pero nagkamit sinda nin mga bendisyon na daing kaagid an halaga.

17. (a) Anong mga bagay an tibaad kaiba sa kaipuhan niyatong itao bilang bayad para sa katotoohan? (b) Anong mga hapot an pag-uulayan ta sa masunod na artikulo?

¹⁷ Ano an ibinayad mo tanganing mabakal an katotoohan? Gabos kita nagtatao nin panahon sa pagtipon nin mga burak nin katotoohan. An iba binabakal man an katotoohan paagi sa pagbaya sa materyal na mga pakinabang asin paagi sa pagtagal sa pagpersegir saka pagkontra kan saindang mga kapamilya asin amigo. Kinaipuhan kan dakul na gumibo nin mga pagbabago sa saindang kaisipan saka paggawi asin bayaan an mga kaugalian na bakong suno sa Kasuratan. Ano man an magin karibay, kumbinsido kita na an katotoohan sa Bibliya sulit nanggad kisa sa ano man na kaipuhan niyatong itao bilang bayad. Iyan an nagtatao sa sato kan pinakamahalagang pagsadiri ta—an dayupot na relasyon ki Jehova. Pag hinuhurop-hurop ta an nakamtan tang mga bendisyon huli sa katotoohan, dipisil nanggad isipon na gugustuhon nin siisay man na ipabakal iyan. Paano iyan puwedeng mangyari, asin paano ta malilikayan na magibo an grabeng salang iyan? Pag-uulayan ta an mga hapot na ini sa masunod na artikulo.