Dumiretso sa laog

Dumiretso sa mga laog

Hapot Hali sa mga Parabasa

Hapot Hali sa mga Parabasa

Sairisay an mga Paratao nin Biyaya na sinambit ni Jesus kan banggi bago siya magadan, asin taano ta tinawan sinda kan siring na titulo?

Sinabi niya sa sainda: “An mga hadi kan mga nasyon nagdodominar sa mga sakop ninda, asin idtong mga may awtoridad sa mga sakop ninda inaapod na mga Paratao nin Biyaya. Alagad dapat na bako kamong arog kaiyan.”—Luc. 22:25, 26.

Sairisay an mga Paratao nin Biyaya na sinambit ni Jesus? Ipinapahiling kan mga inskripsiyon, sinsilyo, asin manuskrito na kaugalian kaidto sa Griego asin Romanong mga sosyedad na tawan nin onra an prominenteng mga tawo asin namamahala paagi sa pagtao sa sainda kan titulong Euergetes, o Paratao nin Biyaya. Itinatao an onrang ini huling an siring na mga tawo nakagibo nin pirang mahalagang serbisyo publiko.

Nagkapirang hadi an igwa kan titulong Paratao nin Biyaya. Kaiba diyan an Ehipsiyong mga namamahala kaidto na si Ptolemy III Euergetes (mga 247-222 B.C.E.) asin Ptolemy VIII Euergetes II (mga 147-117 B.C.E.). Igwa man nin siring na titulo an Romanong mga tagapamahala na si Julio Cesar (48-44 B.C.E.) asin si Augusto (31 B.C.E.–14 C.E.), pati man an hadi kan Judea na si Herodes na Dakula. Posibleng tinawan si Herodes kan titulong ini kan nagbakal siya nin trigo sa ibang lugar para sa saiyang mga nasasakupan kan magkaigwa nin tiggutom asin kan nagtao siya nin mga bado para sa mga nangangaipo.

Sigun sa Aleman na iskolar sa Bibliya na si Adolf Deissmann, komun kaidto an paggamit kan titulong Paratao nin Biyaya. Sinabi niya: “Dai ka masasakitan na makahanap sa mga inskripsiyon, dawa sa dikiton sanang panahon, nin ginatos na beses [na ginamit an titulong ini].”

Kun siring, ano an buot sabihon ni Jesus kan sabihon niya sa saiyang mga disipulo: “Alagad dapat na bako kamong arog kaiyan”? Buot sabihon daw ni Jesus magi sindang daing pakiaram sa kapakanan kan mga tawo sa palibot ninda? Dai. Posibleng marhay na an nasa isip ni Jesus iyo an motibo kan pagtao.

Kan panahon ni Jesus, iniisponsoran kan mayayaman an mga pasali asin karawat sa arena, paggibo nin mga parke saka templo, asin an kaagid na mga aktibidad tanganing magkaigwa nin marahay na reputasyon. Pero an obheto ninda iyo na umawon sinda kan mga tawo, magin popular, o makakua nin boto. Sinabi nin sarong reperensiya: “May mga ginigibo man na sinserong pagtao an siring na mga nagdodonar, pero sa parati ginigibo iyan huli sa makasadiring motibo sa pulitika.” An pagigin ambisyoso asin makasadiring iyan an sinabi ni Jesus na dapat likayan kan saiyang mga parasunod.

Pakalihis nin pirang taon, idinuon ni apostol Pablo an iyo man sanang mahalagang katotoohan dapit sa pagkaigwa nin tamang motibo sa pagtao. Nagsurat siya sa mga kapagtubod niya sa Corinto: “Gibuhon kan lambang saro an uyon sa napagdesisyunan niya sa saiyang puso, na bakong magabat an buot o napipiritan, huli ta namumutan nin Diyos an maugmang nagtatao.”—2 Cor. 9:7.