1, 2. (a) Ano an manlain-lain na opinyon nin mga tawo dapit sa libertad na magdesisyon? (b) Ano an itinutukdo sa sato kan Bibliya mapadapit sa satong katalingkasan na pumili, asin anong mga hapot an sisimbagon niyato?

KAN kaipuhan nin sarong babayi na maggibo nin desisyon, sinabi niya sa saiyang amigo: “Dai mo na ako papaisipon; sabihon mo na lang sako an gigibuhon. Mas pasil ’yan.” Mas gusto kan babayi na sabihon na sana sa saiya kun ano an gigibuhon kisa sa gamiton niya an mahalagang regalo sa saiya kan saiyang Kaglalang, an regalong libertad na magdesisyon. Kumusta ka man? Gusto mo daw na ika mismo an nagdedesisyon, o mas gusto mong an iba an magdesisyon para sa saimo? Para saimo, gurano kahalaga kan libertad na magdesisyon?

² Lain-lain an opinyon nin mga tawo dapit sa bagay na ini. Sinasabi kan iba na mayo man kan arog kaiyan na inaapod na libertad na magdesisyon. Huling sabi ninda, an gabos niyatong ginigibo patiinot nang itinalaga nin Diyos. An iba man nagrarason na masasabi sanang tunay an libertad tang magdesisyon kun mayong limitasyon an satong katalingkasan. Pero, tanganing masabutan niyato nin tama an bagay na ini, dapat tang konsultahon an Tataramon nin Diyos, an Bibliya. Taano? Huling sinasabi kaiyan na linalang kita ni Jehova na may libertad na magdesisyon o an kakayahan asin katalingkasan na gumibo nin sadiri niyatong pagpili. (Basahon an Josue 24:15.) Sinisimbag man kan Bibliya an mga hapot na: Paano niyato dapat gamiton an satong libertad na magdesisyon? May mga limitasyon daw iyan? Paano mahihiling sa paagi niyato nin paggamit sa satong katalingkasan  na pumili kun gurano ta kanamumutan si Jehova? Paano niyato maipapahiling na iginagalang ta an desisyon kan iba?

3. Ano an manunudan ta ki Jehova sa paagi niya nin paggamit kan saiyang katalingkasan?

³ Si Jehova sana an mayo nin limitasyon an katalingkasan, pero may manunudan kita sa kun paano niya ginagamit an saiyang katalingkasan. Halimbawa, nagdesisyon siyang pilion an nasyon nin Israel na iyo an magin banwaan na magdadara kan saiyang pangaran, an saiyang espesyal na pagsadiri. (Deut. 7:6-8) Nagin makatanusan daw si Jehova sa desisyon niyang iyan? Iyo, huling ginibo niya iyan para utubon an ipinanuga niya sa saiyang katuod na si Abraham pirang siglo na an nakaagi. (Gen. 22:15-18) Dugang pa, an paggamit ni Jehova kan saiyang katalingkasan pirming kauyon kan kuwalidad niyang pagkamuot asin hustisya. Mahihiling ini sa kun paano niya dinisiplina an mga Israelita na pauruutrong binayaan an tunay na pagsamba. Pag udok sa puso sindang nagsusulsol, gikan sa buot sindang pinapahilingan ni Jehova nin pagkahirak asin pagkamuot, na sinasabi: “Bubulungon ko sinda asin magigin maimbod na sinda. Mamumutan ko sinda nin gikan sa sakong buot.” (Os. 14:4, NW) Marahayon nanggad siyang halimbawa sa paggamit kan saiyang katalingkasan para sa kapakinabangan kan iba!

4, 5. (a) Siisay an inot na nakaresibi kan regalo nin Diyos na libertad na magdesisyon, asin paano niya iyan ginamit? (b) Ano an dapat na ihapot kan kada saro sa sato?

⁴ Kan punan ni Jehova an paglalang, nagdesisyon siyang tawan nin libertad na magdesisyon an mga anghel asin tawo. An inot na nakaresibi kan regalong ini iyo an saiyang panganay na Aki, “an ladawan kan Diyos na dai nahihiling.” (Col. 1:15) Bago pa siya isugo sa daga, pinili na ni Jesus na magdanay na maimbod sa saiyang Ama asin dai mag-iba ki Satanas sa pagrebelde kaini. Kan nasa daga na si Jesus, ginamit niya an saiyang libertad na magdesisyon tanganing sayumahan an mga sugot kan numero unong Kaiwal. (Mat. 4:10) Kinumpirmar ni Jesus sa saiyang pamibi kan banggi bago siya gadanon na determinado siyang gibuhon an kabutan nin Diyos. Sinabi niya: “Ama, kun buot mo, halia sa sako an kopang ini. Alagad ta mangyari lugod, bako an kabutan ko, kundi an kabutan mo.” (Luc. 22:42) Lugod na arugon niyato si Jesus asin gamiton an satong libertad na magdesisyon tanganing tawan nin onra si Jehova saka gibuhon an Saiyang kabutan! Kaya daw niyato iyan?

⁵ Iyo, kaya niyatong arugon an halimbawa ni Jesus, huling kita man linalang sa ladawan nin Diyos asin kasugad Niya. (Gen. 1:26) Pero, may mga limitasyon kita. Bako kitang arog ni Jehova na may lubos na katalingkasan. Sinasabi kan Tataramon nin Diyos na may sagkudan an satong katalingkasan asin na dapat kitang magsunod sa mga sagkudan na rasonableng ibinugtak ni Jehova sa sato. Halimbawa, sa laog nin pamilya, dapat na magpasakop an mga agom na babayi sa saindang agom asin an mga aki magpapasakop man sa saindang mga magurang. (Efe. 5:22; 6:1) Ano an epekto kan mga limitasyon na ini sa paagi nin paggamit niyato sa satong libertad na magdesisyon? Nakadepende sa simbag niyato sa hapot na iyan an satong daing katapusan na puturo.

6. Iilustrar kun taano ta tama sanang may limitasyon an satong katalingkasan.

⁶ Tunay na katalingkasan daw an pagkaigwa nin libertad na magdesisyon kun may mga limitasyon iyan? Iyo nanggad! Taano ta masasabi niyato iyan? Huling proteksiyon sa sato an pagkaigwa nin mga limitasyon sa satong katalingkasan. Halimbawa, kun mapasiring kita sa sarong harayong siyudad, libre kitang makakapagdesisyon na magdara nin awto. Pero, magigin pamugtak daw an buot mong magbiyahe sa mga tinampo na mayong mga ley sa trapiko, na lambang saro libreng makakapili kun anong gusto niyang rikas o kun sain siyang banda kan tinampo mapadalagan? Siyempre dai. Kaipuhan an mga limitasyon tanganing gabos makinabang sa saindang katalingkasan. Tanganing lalo pang ipahiling na sarong kadunungan na gamiton niyato an satong libertad na magdesisyon uyon sa sagkudan na ibinugtak ni Jehova, pag-ulayan niyato an nagkapirang halimbawa sa Bibliya.

7. (a) Paanong huli sa regalong libertad na magdesisyon napalain si Adan sa mga hayop? (b) Ano an sarong paagi na ginamit ni Adan an saiyang libertad na magdesisyon?

 ⁷ Kan lalangon nin Diyos an inot na tawong si Adan, tinawan niya siya kan parehong regalo na itinao niya sa mga anghel—an regalong libertad na magdesisyon. Ini an nagpalain ki Adan sa mga hayop huling nabubuhay an mga ini na ginigiyahan sana kan natural nindang abilidad. Hilinga an sarong halimbawa kun paano ginamit ni Adan sa tamang paagi an saiyang libertad na magdesisyon. Inot na linalang an mga hayop kisa sa tawo. Pero, itinagama ni Jehova sa inot niyang aking tawo an pagpangaran sa mga linalang na ini. Asin ‘dinara sinda nin Diyos ki Adan tanganing mahiling kun ano an ingangaran niya sa sainda.’ Mantang inoobserbaran asin tinatawan ni Adan nin angay na pangaran an lambang hayop, dai nakiaram si Jehova ni rinibayan man Niya an ipinangaran ni Adan. Imbes, ‘an mga inginaran ni Adan sa mga buhay na hayop, iyo an nagin pangaran kaiyan.’—Gen. 2:19.

8. Paano salang ginamit ni Adan an saiyang libertad na magdesisyon, asin ano an nagin resulta?

⁸ Kaya lang, dai nakontento si Adan sa itinao nin Diyos na asignasyon sa saiya bilang tagaataman asin tagaingat kan Paraiso. Dai siya nakontento sa itinao sa saiyang dakulang katalingkasan para isagibo an asignasyon sa saiya nin Diyos: ‘Pangagbunga asin pangagdakul kamo, asin [panuon] nindo an daga, asin sakupon nindo iyan, asin [magin sakop] nindo an mga sira, asin an mga gamgam, pati an gabos na mga hayop na naghihiro sa ibabaw nin daga.’ (Gen. 1:28) Imbes, pinili niyang lumampas sa ibinugtak nin Diyos na sagkudan paagi sa pagkakan kan ipinagbabawal na bunga. Huli sa salang marhay na paggamit na ini sa libertad na magdesisyon, rinibong taon nang nagdudusa asin nagsasakit an mga gikan ni Adan. (Roma 5:12) An kinaabtan kan desisyon ni Adan dapat na magpahiro sa sato na magin responsable sa paggamit kan satong katalingkasan asin sumunod sa sagkudan na ibinugtak ni Jehova.

9. Anong pagpili an itinao ni Jehova sa saiyang banwaan na Israel, asin ano an nagin desisyon ninda?

⁹ Huli sa pagsuway ni Adan saka Eva, namana kan mga gikan ninda an pagkabakong perpekto asin kagadanan. Pero, nagdanay sa mga ini an deretsong gamiton an regalong libertad na magdesisyon. Mahihiling ini sa kun paano trinatar nin Diyos an nasyon nin Israel. Paagi kan saiyang lingkod na si Moises, tinawan ni Jehova nin pagkakataon an saiyang banwaan na pumili kun baga gusto o habo nindang magin Saiyang espesyal na pagsadiri. (Ex. 19:3-6) Ano an nagin desisyon ninda? Gikan sa buot nindang pinili na magin banwaan na magdadara kan pangaran nin Diyos asin nanuga na susunudon ninda an mga limitasyon na ibinugtak Niya. Sararo nindang sinabi: ‘Gigibuhon niyamo an gabos na sinabi ni Jehova.’ (Ex. 19:8) Makamumundo, nag-abot an panahon na ginamit kan banwaan sa salang paagi an saindang katalingkasan na pumili asin dai inutob an saindang panuga. Lugod na tandaan niyato an leksiyon sa halimbawang ini asin pirming pahalagahan na marhay an satong regalong libertad na magdesisyon paagi sa pagdanay na harani ki Jehova saka pagsunod sa saiyang matanos na mga kahagadan.—1 Cor. 10:11.

10. Ano an patunay na posible para sa bakong perpektong mga tawo na magamit an libertad na magdesisyon sa paaging nagtataong onra sa Diyos? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

¹⁰ Sa Hebreo kapitulo 11, mababasa niyato an dapit sa 16 na lingkod nin Diyos na piniling gamiton an saindang libertad na magdesisyon kauyon kan mga limitasyon na ibinugtak ni Jehova. Kaya, abunda sindang binendisyunan asin nagkaigwa nin siguradong paglaom sa maabot na panahon. Halimbawa, nagpahiling si Noe nin makusog na pagtubod asin pinili niyang sumunod sa mga instruksiyon nin Diyos na gumibo nin arka tanganing mailigtas an saiyang pamilya saka an masurunod na henerasyon. (Heb. 11:7) Gikan sa buot na nagsunod si Abraham asin Sara sa paggiya ni Jehova pasiring sa dagang ipinanuga niya sa sainda. Mantang ginigibo an halawig na pagbaklay na ini, may “oportunidad [kutana sinda] na bumalik” sa mayaman na siyudad nin Ur. Pero, pinagdanay nindang nakapokus an saindang mga mata nin pagtubod sa “kautuban kan mga panuga [nin Diyos]” kaya ‘pinagmaigutan nindang makaabot sa mas marahay  na lugar.’ (Heb. 11:8, 13, 15, 16) Tinalikdan ni Moises an kayamanan kan Ehipto, na “mas pinili pang pasakitan kaiba kan banwaan nin Diyos imbes na maeksperyensiyahan an temporaryong kaugmahan sa kasalan.” (Heb. 11:24-26) Bilang pag-arog sa mga maimbod na ini kan suanoy na panahon, lugod na pahalagahan tang marhay an regalo sa sato na libertad na magdesisyon asin gamiton iyan tanganing gibuhon an kabutan nin Diyos.

11. (a) Ano an sarong marahayon na oportunidad na itinatao kan satong libertad na magdesisyon? (b) Ano an nakakapahiro sa saimo na gamiton nin tama an saimong libertad na magdesisyon?

¹¹ Tibaad garo mas pasil kun iba an madesisyon para sa sato, pero maiwawara niyato an saro sa marahayon na oportunidad na itinatao kan libertad na magdesisyon. Anong oportunidad? Mahihiling ta ini sa Deuteronomio 30:19, 20. (Basahon.) Sinasambit sa bersikulo 19 an itinao nin Diyos na pagpipilian kan mga Israelita. Sa bersikulo 20, mababasa niyato na tinawan sinda ni Jehova kan mahalagang marhay na oportunidad na ipahiling kun gurano ninda siya kanamumutan. Puwede man niyatong pilion na sambahon si Jehova. Igwa man kita kan pambihirang oportunidad na gamiton an regalo sa sato nin Diyos na libertad na magdesisyon tanganing ipahiling an satong pagkamuot sa saiya asin tanganing pamurawayon saka tawan siya nin onra!

12. Ano an dai niyato dapat gibuhon sa regalo sa sato na libertad na magdesisyon?

¹² Ipamugtak na tinawan mo nin mamahalon na regalo an saro mong amigo. Siguradong mamumundo ka pag naaraman mong ibinasura niya iyan o, mas grabe pa, ginamit niya iyan tanganing kulgan an iba! Ngunyan, isipon kun ano an namamatian ni Jehova mantang nahihiling niyang ginagamit sa salang paagi kan dakul na tawo an regalong libertad na magdesisyon tanganing pilion an salang mga desisyon o kulgan pa ngani an iba. Iyo, “sa huring mga aldaw” an mga tawo magigin “dai tataong magpasalamat,” arog kan ihinula kan Bibliya. (2 Tim. 3:1, 2) Lugod na dai niyato gamiton sa salang paagi o baliwalaon an mahalagang marhay na regalong ini ni Jehova. Pero, paano niyato malilikayan na gamiton sa salang paagi an regalo sa sato na libertad na magdesisyon?

13. Ano an sarong paagi na malilikayan niyato an salang paggamit kan satong katalingkasan?

¹³ Gabos kita may katalingkasan kun anong libangan asin istilo nin bado saka pagpakarhay sa sadiri an pipilion niyato, pati na kun kiisay kita makikiiba. Pero, puwedeng magin “pantahob sa paggibo nin sala” an satong katalingkasan kun pipilion tang magin uripon kan satong makalaman na mga pagmawot o kun aarugon niyato an nakakawara nin onrang mga uso sa kinaban. (Basahon an 1 Pedro 2:16.) Nungka  niyatong gamiton an satong katalingkasan “tanganing pagparagibuhon an mga kamawutan nin laman” kundi magin determinado kitang pilion an mga bagay na makakatabang sa sato na masunod an sadol na: “Gibuhon nindo an gabos na bagay sa ikakamuraway nin Diyos.”—Gal. 5:13; 1 Cor. 10:31.

14. Ano an koneksiyon kan pagtitiwala ki Jehova sa paggamit niyato kan libertad na magdesisyon?

¹⁴ An saro pang paagi na maiingatan niyato an regalo sa sato na libertad na magdesisyon iyo na magtiwala ki Jehova asin magpagiya sa saiya na sinusunod an mga sagkudan na ibinugtak niya para protektaran kita. Siya sana ‘an Saro na nagtutukdo sa sato tanganing makinabang kita, an Saro na naggigiya sa sato sa dalan na maninigo niyatong lakawan.’ (Isa. 48:17, NW) Dapat na mapakumbaba niyatong akuon na totoo an ipinasabong na mga tataramon na: “Bakong kapot kan tawo an saiyang dalan. Bakong kapot nin tawong naglalakaw dawa an paggiya sa saiyang lakad.” (Jer. 10:23, NW) Lugod na nungka kitang magtiwala sa satong sadiring pakasabot, arog kan ginibo ni Adan asin kan rebelyosong mga Israelita. Imbes, “magtiwala [kita] ki Jehova sa bilog [niyatong] puso.”—Tal. 3:5, NW.

15. Ano an manunudan niyato sa prinsipyo na yaon sa Galacia 6:5?

¹⁵ An saro sa mga limitasyon kan satong katalingkasan iyo na dapat niyatong igalang an deretso kan iba na maggibo nin sadiri nindang desisyon sa buhay. Taano? Huling gabos kita rinegaluhan nin libertad na magdesisyon, dai pirming pareho an magigin desisyon nin duwang Kristiyano. Totoo man ini kun dapit sa satong paggawi asin pagsamba. Tandaan niyato an prinsipyo na nasa Galacia 6:5. (Basahon.) Kun minimidbid niyato na an lambang Kristiyano dapat na ‘magdara kan sadiri niyang pasan,’ igagalang ta an deretso kan iba na gamiton an regalo sa sainda na libertad na magdesisyon.

16, 17. (a) Ano an nagin isyu sa Corinto may koneksiyon sa katalingkasan na pumili? (b) Paano rinesolberan ni Pablo an bagay na iyan, asin ano an manunudan niyato digdi kun dapit sa mga deretso kan iba?

¹⁶ Pag-isipan an sarong halimbawa sa Bibliya na nagpapahiling kun taano ta dapat niyatong igalang an katalingkasan kan satong mga kapagtubod na gumibo nin sadiri nindang desisyon kun dapit sa mga bagay na kalabot an konsiyensiya. Iba-iba an nagin opinyon kan mga Kristiyano sa Corinto dapit sa kun baga puwedeng kakanon an mga karne na idinulot sa mga idolo dangan ipinabakal sa saudan. An rason kan iba: ‘Mayong halaga an mga idolo kaya puwedeng kakanon an mga karneng iyan.’ Pero, para sa iba na dating parasamba sa idolo, an pagkakan sa arog kaiyan na karne sarong akto na nin pagsamba. (1 Cor. 8:4, 7) Sensitibong isyu ini huling puwede ining magkawsa nin pagkabaranga sa kongregasyon. Paano tinabangan ni Pablo an mga Kristiyano sa Corinto na maaraman an pagmansay nin Diyos sa bagay na ini?

¹⁷ Inot, ipinagirumdom ni Pablo sa duwang lado na an kakanon dai man makakapakusog sa relasyon ninda sa Diyos. (1 Cor. 8:8) Dangan, pinatanidan niya sinda na dai pagtugutan an saindang “deretsong pumili” na magin “dahilan na lalong lumuya an pagtubod kan mga maluya.” (1 Cor. 8:9) Pagkatapos, sinabihan niya idtong mga may maluyang konsiyensiya na dai paghusgaran idtong mga nagdesisyon na magkakan kan siring na karne. (1 Cor. 10:25, 29, 30) An buot sabihon, kun dapit sa arog kaining mahalagang mga bagay may koneksiyon sa satong pagsamba, kaipuhan kan lambang Kristiyano na gumibo nin desisyon suno sa saiyang konsiyensiya. Kaya, bako daw na dapat man niyatong igalang an deretso kan satong mga tugang na gumibo nin sadiri nindang desisyon lalo na dapit sa mga bagay na bako man gayong mahalaga?—1 Cor. 10:32, 33.

18. Paano mo maipapahiling na pinapahalagahan mong marhay an regalong libertad na magdesisyon?

¹⁸ Rinegaluhan kita ni Jehova kan libertad na magdesisyon na nagtatao sa sato nin tunay na katalingkasan. (2 Cor. 3:17) Pinapahalagahan tang marhay an regalong ini huling tinatawan kita kaiyan nin oportunidad na gumibo nin mga desisyon na magpapahiling kun gurano niyato kanamumutan si Jehova. Lugod na padagos niyatong pahalagahan an mahalagang marhay na regalong ini paagi sa paggamit kaiyan na nagtataong onra sa Diyos, asin paagi sa paggalang sa kun paano ginagamit kan iba an regalong iyan sa sainda.