1-3. (a) Taano ta makakasiyerto kita na puwede kitang magin katuod nin Diyos? (b) Sairisay an pag-uulayan niyato sa artikulong ini?

SA Bibliya, tulong beses inapod si Abraham na katuod nin Diyos. (2 Cron. 20:7; Isa. 41:8; Sant. 2:23) Sa katunayan, siya sana an tawong espesipikong inapod kan Bibliya nin arog kaiyan. Huli kaiyan, dapat daw niyatong isipon na si Abraham sana an tawong nagin katuod ni Jehova? Dai, huling ipinapahiling kan Bibliya na an pakikikatuod sa Diyos sarong pribilehiyo na bukas sa gabos.

² Dakul kitang mababasang istorya sa Bibliya nin mga maimbod na mga lalaki asin babayi na may pagkatakot ki Jehova, nagtubod sa saiya, asin nagin saiyang dayupot na mga katuod. (Basahon an Salmo 25:14. ^[1]) May sinambit si apostol Pablo na sarong ‘dakulang panganuron nin mga saksi.’ Siyertong nagin katuod nin Diyos an gabos na manlain-lain na indibidwal na ini.—Heb. 12:1.

³ Siyasaton niyato an tulo sa nagin dayupot na katuod ni Jehova na sinambit sa Bibliya. Pag-uulayan ta (1) si Ruth, sarong maimbod na hoben na babaying balo na taga Moab; (2) si Hezekias, sarong matanos na hadi nin Juda; asin (3) si Maria, an mapakumbabang ina ni Jesus. Ano an manunudan niyato sa mga ginibo ninda tanganing magin katuod nin Diyos?

4, 5. Ano an pinakamasakit na desisyon na kaipuhan gibuhon ni Ruth, asin taano ta masakit na marhay iyan? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

⁴ Imahinara an tulong babaying balo na pinapadpad nin duros an bado mantang binabagtas ninda an kapatagan nin Moab. Sinda iyo si Noemi asin an saiyang mga manugang na si Ruth asin Orpa. Dangan, nagsuway sa sainda si Orpa huling nagdesisyon ining magbalik sa harong ninda sa Moab. Pero determinado si Noemi na magpuli sa saiyang dagang tinubuan—an Israel. Kaiba niya si Ruth, na napapaatubang sa tibaad pinakamasakit na desisyon na gigibuhon niya sa bilog niyang buhay. Mabalik man daw siya sa harong ninda sa Moab tanganing makaibanan an pamilya niya o danay niyang iibanan an saiyang panugangan na si Noemi asin mabaklay pa-Betlehem?—Rut 1:1-8, 14.

⁵ Pasil sana kutanang isipon ni Ruth na may pamilya siya sa Moab—an saiyang ina asin iba pang paryente na puwede niyang pulian asin matao kan mga pangangaipo niya. Sadiri niyang lugar an Moab. Aram niya an kultura, lengguwahe, asin mga tawo diyan. Dai maipapanuga ni Noemi ki Ruth an siring na mga bagay sa Betlehem. Sa katunayan, sinabihan niya si Ruth na magbalik sa Moab. Natakot si Noemi na dai niya matatawan nin agom o harong an saiyang mga manugang. Ano an gigibuhon ni Ruth? Mangnuhon an pagkakalain niya ki Orpa, na ‘nagbalik na sa saiyang banwaan asin sa saiyang mga diyos.’ (Rut 1:9-15) Gusto man daw ni Ruth na magbalik sa palsong mga diyos kan saiyang mga kahimanwa? Dai, habo niya.

6. (a) Anong madunong na desisyon an ginibo ni Ruth? (b) Taano ta sinabi ni Boaz na naghanap si Ruth nin pailihan sa irarom kan mga pakpak ni Jehova?

⁶ Posibleng naaraman ni Ruth an manungod ki Jehova sa nagadan niyang agom o ki Noemi. Si Jehova bakong arog kan mga diyos nin Moab. Aram ni Ruth na si Jehova an maninigo niyang mamutan asin sambahon. Pero, bakong igo an basta pagkaigwa sana nin kaaraman. Kaipuhan niyang gumibo nin desisyon. Pipilion daw niya si Jehova na magin saiyang Diyos? Madunong an nagin desisyon ni Ruth. Sinabi niya ki Noemi: ‘An saimong banwaan magigin banwaan ko, asin an saimong Diyos sakuyang Diyos.’ (Rut 1:16) Napapahiro an satong puso pag iniisip ta an pagkamuot ni Ruth ki Noemi, pero an mas kahanga-hanga iyo an pagkamuot niya ki Jehova. Kan huri, inumaw ni Boaz si Ruth huling sa irarom siya kan mga pakpak ni Jehova naghanap nin pailihan. (Basahon an Rut 2:12.) Puwedeng ipagirumdom kaiyan sa sato an sarong siwo na nagpapaili sa irarom kan mga pakpak kan saiyang makusog asin mapagprotektar na magurang. (Sal. 36:7; 91:1-4) Nagin arog kaiyan na klaseng magurang si Jehova ki Ruth. Prinotektaran niya si Ruth asin tinawan nin balos an saiyang pagtubod. Nungkang pinagbasulan ni Ruth an ginibo niyang desisyon.

7. Ano an makakatabang sa mga nagduduwa-duwang idusay an buhay ninda ki Jehova?

⁷ Dakul na tawo an nakakanuod dapit ki Jehova pero nagduduwa-duwang magpaili sa saiya. Nag-aalangan sindang magin saiyang dusay asin bawtisadong lingkod. Kun nagduduwa-duwa kang magdusay ki Jehova, naihapot mo na daw sa sadiri kun taano? An lambang saro may pinaglilingkudan na diyos. (Jos. 24:15) Taano ta dai ka magpaili sa iyo sanang Diyos na maninigong paglingkudan? An pagdusay ki Jehova sarong marahayon na paagi tanganing maipahiling an pagtubod ta sa saiya. Tatabangan ka niyang padagos na makapaglingkod sa saiya ano man an bumangon na mga problema. Arog kaiyan an ginibo nin Diyos ki Ruth.

8. Iladawan an lugar asin pamilyang dinakulaan ni Hezekias.

⁸ Bakong arog ni Ruth, namundag an hoben na si Hezekias sa sarong nasyon na dusay ki Jehova. Pero bakong gabos na Israelita nagdanay na maimbod. An saro sa sainda iyo an ama ni Hezekias na si Hading Ahaz. Dinara kan maraot na lalaking iyan an kahadian nin Juda sa idolatriya asin binasang-basang  pa ngani an templo ni Jehova sa Jerusalem. Masakit mailadawan an nagin buhay ni Hezekias kan siya aki pa huling an ibang mga tugang niyang lalaki sinulong buhay bilang atang sa sarong palsong diyos!—2 Ha. 16:2-4, 10-17; 2 Cron. 28:1-3.

9, 10. (a) Taano ta posible kutanang nagdakula si Hezekias na may kaanggutan sa Diyos? (b) Taano ta dai kita dapat maanggot sa Diyos? (c) Taano ta dai ta masasabi na nakadepende sa pamilyang dinakulaan kun magigin anong klaseng tawo kita?

⁹ Posible kutanang nagdakula si Hezekias na may kaanggutan sa Diyos. An iba sa ngunyan na nagtios nin bako man gayong grabeng kasakitan kun ikukumparar sa inagihan ni Hezekias, nag-iisip na igwa sindang rasonableng dahilan para ‘maanggot’ ki Jehova o sa saiyang organisasyon. (Pr. [Tal.] 19:3, An Banal na Biblia) Naniniwala man an iba na an dinakulaan nindang maraot na pamilya an dahilan kan pagkaigwa ninda nin maraot na buhay o kan pag-arog ninda sa mga salang ginibo kan saindang mga magurang. (Ezeq. 18:2, 3) Tama daw an arog kaiyan na mga kaisipan?

¹⁰ An nagin buhay ni Hezekias nagtatao sa sato nin malinaw na simbag: Dai nanggad! Mayo nanggad nin rasonableng dahilan para maanggot ki Jehova huling bako sa saiya hali an karatan na nangyayari sa mga tawo sa kinaban na ini. (Job 34:10) Totoo, puwedeng may dakulang impluwensiya an mga magurang sa saindang mga aki na gumibo nin marahay o maraot. (Tal. 22:6; Col. 3:21) Pero dai ini nangangahulugan na nakadepende sa pamilyang dinakulaan an magigin paagi nin pamumuhay nin saro. Taano? Huling gabos kita tinawan ni Jehova nin sarong mahalagang marhay na regalo—an kakayahan na pumili kun ano an gigibuhon niyato o kun ano an gusto niyatong magin. (Deut. 30:19) Paano ginamit ni Hezekias an regalong iyan?

11. Taano ta si Hezekias an saro sa pinakamarahay na hadi nin Juda?

¹¹ Aki si Hezekias kan saro sa pinakamaraot na hadi nin Juda, pero si Hezekias man an nagin saro sa pinakamarahay. (Basahon an 2 Hade 18:5, 6.) Iyo, marauton na impluwensiya an saiyang ama, pero pinili niya an ibang marahay na impluwensiya. Kan panahon na idto, naglilingkod bilang propeta si Isaias, Miqueas, asin Oseas. Maiimahinar ta si Hading Hezekias na atentibong nagdadangog sa ipinasabong na mga kapahayagan kan maimbod na mga lalaking ini asin tinugutan niyang makataros sa saiyang puso an mga konseho saka  pagtatanos ni Jehova. Kaya, napahiro kaini si Hezekias na itanos an grabeng mga sala na ginibo kan saiyang ama. Lininig niya an templo, nag-atang sa Diyos bilang pambayad sa mga kasalan kan banwaan, asin rinaot an paganong mga idolo sa bilog na nasyon. (2 Cron. 29:1-11, 18-24; 31:1) Kan mapaatubang siya sa masasakit na pagbalo, arog kan humang pagsalakay ni Hading Sennacherib nin Asiria sa Jerusalem, nagpahiling si Hezekias nin dakulang kusog nin buot asin pagtubod. Nagtiwala siya na poprotektaran sinda nin Diyos asin pinakusog niya an banwaan paagi sa tataramon asin halimbawa. (2 Cron. 32:7, 8) Kan kaipuhan siyang itanos huli sa saiyang kapalangkawan, nagpakumbaba siya asin nagsulsol. (2 Cron. 32:24-26) Malinaw nanggad na dai tinugutan ni Hezekias na maraot kan nakaaging mga pangyayari an saiyang buhay. Imbes, ipinahiling niyang katuod siya ni Jehova asin saro siyang marahayon na halimbawa na dapat arugon.

12. Arog ni Hezekias, paano nagin katuod ni Jehova an dakul sa ngunyan?

¹² Huling nabubuhay kita sa sarong maringis asin daing pagkamuot na kinaban, bakong makangangalas na kadakul na aki an nagdadakula na mayo nin mamumuton asin mapagprotektar na magurang. (2 Tim. 3:1-5) Dakul na Kristiyano ngunyan an nagdakula sa maribok na pamilya, pero pinili nindang magin dayupot na katuod ni Jehova. Arog ni Hezekias, ipinahiling ninda na dai nakadepende an puturo nin saro sa nakaaging mga pangyayari sa buhay niya. Ipinahiling nin Diyos na mahalaga kita sa saiya kan regaluhan niya kita nin libertad na magdesisyon. Pribilehiyo niyatong gamiton an regalong iyan tanganing pilion na magdanay ki Jehova, pamurawayon, asin tawan siya nin onra, arog kan ginibo ni Hezekias.

13, 14. Taano ta garo baga masakiton an asignasyon na itinao ki Maria, pero ano an simbag niya ki Gabriel?

¹³ Dakul na taon pagkatapos kan panahon ni Hezekias, sarong mapakumbabang hoben na babaying Judio na taga Nazaret an nagkaigwa nin espesyal na pakikikatuod ki Jehova. Mayo nang ibang tawo an nag-ako kan daing kaagid na asignasyon na itinao sa saiya. Ipapangidam niya, imumundag, asin papadakulaon an bugtong na Aki nin Diyos! Isipa na sana kun gurano pinagtiwalaan ni Jehova si Maria, an aking babayi ni Heli, sa pagtao sa saiya kan arog kaiyan kapambihirang onra. Pero ano an nagin reaksiyon ni Maria kan inot niyang madangog an dapit sa asignasyon niya?

¹⁴ Pasil sanang isipon an magayon na pribilehiyong inako ni Maria, pero tibaad nalilingawan niyatong ikonsiderar an mga problemang aatubangon niya. Halimbawa, sinabi sa saiya kan anghel nin Diyos na si Gabriel na magbabados siya sa milagrosong paagi—dawa dai siya nakidurog sa sarong lalaki. Pero dai sinabi ni Gabriel sa pamilya asin sa mga kataraid ni Maria an dahilan kan saiyang pagbabados. Ano an iisipon ninda? Nahahadit man si Maria dapit sa katrato niyang si Jose. Paano niya siya makukumbinsir, na dawa bados  siya, nagin maimbod siya sa saiya? Saro pa, dakulaon na responsabilidad an magpadakula, mag-ataman, asin magsanay sa bugtong na Aki kan Kahuruhalangkawi! Dai niyato aram an gabos na problemang tibaad naiisip ni Maria kan kinakaulay siya ni Gabriel. Pero, aram niyato an isinimbag niya: “Uni ako, an babaying uripon ni Jehova! Mangyari lugod iyan sa sako sigun sa deklarasyon mo.”—Luc. 1:26-38, NW.

15. Taano ta pambihira an pagtubod ni Maria?

¹⁵ Pambihira nanggad an pagtubod ni Maria. Siring sa sarong uripon na babayi, andam siyang gibuhon an ano man na ipagibo kan saiyang Kagurangnan, si Jehova. Nagtiwala siya na aatamanon niya siya asin poprotektaran. Paano siya nagkaigwa nin arog kaiyan na pagtubod? Dai namumundag an tawo na igwa na nin pagtubod. Kaipuhan an paghihinguwa asin bendisyon ni Jehova tanganing magkaigwa kaiyan. (Gal. 5:22; Efe. 2:8) May patunay daw na naghinguwa si Maria para mapakusog an saiyang pagtubod? Igwa. Pag-ulayan ta kun paano siya nagdangog asin kun ano an mga sinabi niya.

16. Ano an nagpapahiling na sarong marahay na paradangog si Maria?

¹⁶ Kun paano nagdangog si Maria. Sinasadol kita kan Bibliya na magin ‘madali sa paghinanyog, maluway sa pagtaram.’ (Sant. 1:19) Marahay daw na paradangog si Maria? Malinaw na iyo. Duwang beses na ipinahiling sa Ebanghelyo ni Lucas na maingat na nagdangog si Maria sa mga tataramon na may hararom na espirituwal na kahulugan; dangan, hinurop-hurop niya an mga iyan. Halimbawa, kan mamundag si Jesus, ipinaaram kan mapakumbabang mga pastor ki Maria an mensaheng isinabi sa sainda kan sarong anghel. Asin kan 12 anyos si Jesus, may sinabi siyang sarong bagay na nagpangalas ki Maria. Sa duwang pagkakataon na ini, si Maria nagdangog, tinandaan, asin hinurop-hurop an saiyang mga nadangog.—Basahon an Lucas 2:16-19, 49, 51.

17. Ano an manunudan ta sa mga sinabi ni Maria?

¹⁷ Kun ano an mga sinabi ni Maria. Dikit sanang mga tataramon ni Maria an nakarekord sa Bibliya. An pinakahalawig niyang sinabi iyo an yaon sa Lucas 1:46-55. Ipinapahiling kan mga sinabi niya na pamilyar siyang marhay sa ipinasabong na Kasuratan. Paano? An nagkapira sa mga tataramon na ginamit niya kapareho kan nasa pamibi ni Hana na ina ni propeta Samuel. (1 Sam. 2:1-10) Sigun sa sarong pagtantiya, mga 20 beses siyang nagkotar sa Kasuratan sa mga sinabi niya diyan. Malinaw nanggad, saro siyang babaying gustong-gustong ipakipag-ulay an espirituwal na mga bagay—mahalagang mga katotoohan na nanudan niya sa saiyang Pinakanangungurog na Katuod, si Jehova.

18. Sa anong mga paagi niyato maaarog an pagtubod ni Maria?

¹⁸ Arog ni Maria, tibaad may mga pagkakataon na natatawan kita nin mga asignasyon hali ki Jehova na garo masakit para sa sato. Arugon niyato si Maria, mapakumbabang akuon an asignasyon, asin magtiwala ki Jehova na tatabangan niya kita. Maaarog man niyato an pagtubod ni Maria paagi sa maingat na pagdangog sa mga bagay manungod ki Jehova saka sa saiyang mga katuyuhan, paghurop-hurop sa espirituwal na mga katotoohan, asin maugmang pakikipag-ulay sa iba dapit sa mga nanudan niyato.—Sal. 77:11, 12; Luc. 8:18; Roma 10:15.

19. Kun aarugon niyato an pambihirang mga halimbawa nin pagtubod na nasa Bibliya, ano an siguradong makakamtan ta?

¹⁹ Malinaw na nagin mga katuod ni Jehova si Ruth, Hezekias, asin Maria, arog ni Abraham na nainot sa sainda. Sinda, kaiba kan gabos na kabilang sa ‘dakulang panganuron nin mga saksi’ asin dakul na iba pang maimbod sa bilog na kasaysayan, nagkaigwa kan dakulaon na pribilehiyo na magin katuod nin Diyos. Lugod na padagos niyatong arugon an saindang pambihirang mga halimbawa nin pagtubod. (Heb. 6:11, 12) Kun gigibuhon niyato iyan, siguradong makakamtan ta an sarong dakulang balos—an magin dayupot na katuod ni Jehova sagkod lamang!