“AN TAWONG ini sarong kasangkapan na pinili ko tanganing darahon an sakuyang ngaran sa mga nasyon siring man sa mga hadi.” (Gibo 9:15, NW) Iyan an sinabi kan Kagurangnan na Jesus dapit sa sarong bagong makumbertir na Kristiyano, an sarong Judio na namidbid bilang si apostol Pablo.

An saro sa “mga hadi” na idto iyo an Romanong Emperador na si Nero. Ano daw an mamamatian mo kun kaipuhan mong umatubang sa siring na namamahala para idepensa an saimong pagtubod? Pero bilang mga Kristiyano, dinadagka kitang arugon si Pablo. (1 Cor. 11:1) An sarong paagi para magibo iyan iyo an pag-arog sa nagin paghiro ni Pablo kun dapit sa sistema nin mga ley kan panahon niya.

An Katugunan ni Moises an ley na sinusunod sa Israel, asin iyan an pamantayan sa moral kan debotong mga Judio sain man na lugar. Pagkatapos kan Pentecostes 33 C.E., dai na inobligar sa tunay na mga parasamba an pagsunod sa Katugunan ni Moises. (Gui. 15:28, 29; Gal. 4:9-11) Pero, dai nagtaram nin daing galang si Pablo asin an iba pang Kristiyano mapadapit sa Katugunan; nakapagpatotoo sinda na mayong ulang sa dakul na komunidad nin Judio. (1 Cor. 9:20) Sa katunayan, dakul na beses na naglaog si Pablo sa mga sinagoga, na diyan makakapagpatotoo siya sa mga tawong midbid an Diyos ni Abraham asin puwede siyang makipangatanusan basado sa Hebreong Kasuratan.—Gui. 9:19, 20; 13:5, 14-16; 14:1; 17:1, 2.

Pinili kan mga apostol an Jerusalem na magin an inot na sentro na diyan didirehiran ninda an gibuhon na paghuhulit. Regular sindang nagtukdo sa templo. (Gui. 1:4; 2:46; 5:20) May beses na nagpapa-Jerusalem si Pablo, asin pag-abot nin panahon, inarestar siya diyan. Diyan nagpuon an legal na proseso na sa katapos-tapusi nagdara sa saiya sa Roma.

Ano an nagin paghiling kan mga awtoridad na Romano sa mga tinutubod ni Pablo na saiyang ihinuhulit? Para masimbag iyan, mahalagang mangnuhon kun ano an paghiling kan mga Romano sa mga relihiyon sa pangkagabsan. Dai ninda pinupuwersa an lain-lain na etnikong grupo sa saindang imperyo na bayaan an mga relihiyon kaini, apuwera na sana kun garo magsasapeligro iyan sa Estado o sa moralidad.

Tinawan kan Roma an mga Judio nin dakul na deretso sa laog kan imperyo. An librong Backgrounds of  Early Christianity nagsasabi: “Dakul an pribilehiyong itinao sa Judaismo sa irarom kan imperyo nin Roma. . . . May katalingkasan sinda sa relihiyon asin dai sinda inobligar na magsamba sa mga diyos kan Roma. Puwede nindang idirehir an saindang mga aktibidad sa laog kan sadiri nindang komunidad paagi kan sadiri nindang mga ley.” Dai man sinda obligadong magsuldados. * Ginamit ni Pablo an proteksiyon na itinatao kan ley nin Roma sa Judiong relihiyon kan idinedepensa niya an Kristiyanismo sa atubangan kan mga awtoridad na Romano.

Naggamit nin manlain-lain na paagi an mga nagkokontra ki Pablo tanganing maanggot sa saiya an mga ordinaryong tawo asin an mga awtoridad. (Gui. 13:50; 14:2, 19; 18:12, 13) Hilinga an sarong pangyayari. Nakadangog an Kristiyanong mga elder sa Jerusalem nin huring-huding na ipinapalakop sa mga Judio na naghuhulit daa si Pablo nin “sarong apostasya laban sa Katugunan ni Moises.” Huli sa mga uruistoryang iyan, puwedeng isipon kan bagong makumbertir na Kristiyanong mga Judio na dai iginagalang ni Pablo an mga areglo nin Diyos. Puwede man na ideklarar kan Sanhedrin an mga Kristiyano bilang mga apostatang hali sa Judaismo. Kun mangyari iyan, puwedeng mapadusahan an mga Judiong nakikiasosyar sa mga Kristiyano. Isisikwal sinda kan sosyedad asin pagbabawalan na magpatotoo sa templo o sa mga sinagoga. Kaya, tanganing mapahimutikan an mga huring-huding, may itinaong suhestiyon ki Pablo an mga elder sa kongregasyon. Pinaduman ninda siya sa templo asin ipinagibo sa saiya an sarong bagay na dai man ipinagbubuot nin Diyos pero bako man na maraot.—Gibo 21:18-27, NW.

Ginibo iyan ni Pablo, kaya nagkaoportunidad siyang ‘idepensa an maugmang bareta asin hinguwahon na makua an legal na deretso para ihulit iyan.’ (Fil. 1:7, NW) Kan nasa templo si Pablo, nagkariribok an mga Judio asin gusto ninda siyang gadanon. Inarestar kan Romanong komandante militar si Pablo. Kan lalatiguhon na si Pablo, ipinaaram niyang saro siyang Romano. Iyan an dahilan kaya dinara siya sa Cesarea, an sentro nin pamamahala kan mga Romano sa bilog na Judea. Nagkaigwa siya diyan nin pambihirang mga oportunidad na daing takot na makapagpatotoo sa atubangan kan mga awtoridad. Posibleng huli sa mga pangyayaring iyan kaya mas lubos na naipamidbid an Kristiyanismo sa mga tawong mayo pang gayong aram dapit diyan.

Mababasa sa Guibo kapitulo 24 an pagbista ki Pablo ni Felix, an Romanong gobernador kan Judea, na pamilyar na sa mga tinutubod kan mga Kristiyano. Inakusaran si Pablo kan mga Judio na binalga daa kaini an ley nin Roma sa kisiyera tulong paagi. Sinabi ninda na sinusutsutan ni Pablo an mga Judio sa bilog na imperyo na magtumang sa gobyerno; na lider siya nin sarong peligrosong sekta; asin na pinupurbaran niyang lapastanganon an templo, na pinoprotektaran kaidto kan Roma. (Gui. 24:5, 6) Huli sa mga akusasyon na ini, puwede siyang masentensiyahan nin kagadanan.

Magayon na mangnuhon kan mga Kristiyano sa ngunyan kun paano inatubang ni Pablo an mga akusasyon sa saiya. Nagdanay siyang kalmado asin magalang. Sinambit ni Pablo an Katugunan asin an Mga Propeta saka pinatunayan na may deretso siyang sambahon an ‘Diyos kan saiyang mga ginikanan.’ Sarong deretso iyan kaidto na itinatao sa mga Judio sa irarom kan ley nin Roma. (Gibo 24:14, BPV *) Pag-abot nin panahon, naidepensa asin naipaaram ni Pablo an saiyang pagtubod sa atubangan kan suminunod na gobernador na si Porcio Festo, siring man sa atubangan ni Hading Herodes Agripa.

Sa katapos-tapusi, tanganing magkaigwa siya nin patas na pagbista, si Pablo nagsabi: “Maapelar ako ki Cesar”—an pinakamakapangyarihan na namamahala kan panahon na idto.—Gibo 25:11, BPV.

‘Ika kaipuhan na tumindog sa atubangan ni Cesar,’ an sabi kan anghel ki Pablo. (Gui. 27:24) Sa pagpuon kan saiyang pamamahala, sinabi kan Romanong Emperador na si Nero na bako sana siya an mahusgar sa gabos na kaso. Sa inot na walong taon kan paghadi niya, parati niyang ipinapasa sa iba an paghusgar sa mga kaso. Sinasabi kan librong The Life and Epistles of Saint Paul na pag may inakong kaso si Nero na  huhusgaran niya, binibista niya iyan sa mismong palasyo niya na diyan tinatabangan siya nin sarong grupo nin mga parakonseho na maimpluwensiya asin may dakul nang eksperyensiya.

Mayong sinasabi an Bibliya kun baga si Nero an mismong nagbista asin naghusgar sa apelasyon ni Pablo o kun iinasignar niya iyan sa iba saka irineport na sana sa saiya. Ano man an nangyari, posibleng marhay na ipinaliwanag ni Pablo na sinasamba niya an Diyos kan mga Judio asin na dinagka niya an mga tawo na itao an maninigong onra sa gobyerno. (Roma 13:1-7; Tito 3:1, 2) Minalataw na nagin mapanggana an pagdepensa ni Pablo sa maugmang bareta sa atubangan kan haralangkaw na opisyal huling inabsuwelto siya kan korte ni Cesar.—Fil. 2:24; Filem. 22.

Sinabi ni Jesus sa saiyang mga disipulo: ‘Dadarahon kamo sa atubangan nin mga gobernador asin nin mga hadi dahil sa sako, sa pagpatotoo sa sainda asin sa mga [nasyon].’ (Mat. 10:18) Sarong pribilehiyo na irepresentar si Jesus sa arog kaining paagi. Puwede kitang manggana sa mga kaso huli sa mga paghihinguwa niyato na idepensa an maugmang bareta. Pero siyempre, bako an desisyon nin bakong perpektong mga tawo an lubos na legal na makakapag-establisar kan maugmang bareta. An Kahadian nin Diyos sana an makakatao nin permanenteng kaginhawahan sa pang-aapi asin inhustisya.—Par. 8:9; Jer. 10:23.

Pero, dawa ngunyan, mapapamuraway an pangaran ni Jehova pag idinedepensa kan mga Kristiyano an saindang pagtubod. Arog ni Pablo, dapat niyatong hinguwahon na magin kalmado, sinsero, asin nakakakumbinsir. Sinabi ni Jesus sa saiyang mga parasunod na ‘dai man ninda kaipuhan na praktison kun ano an sasabihon ninda bilang depensa, huli ta itatao niya sa sainda an mga tataramon asin kadunungan na dai makakayang kontrahon o diskutiron kan sararong paghihinguwa kan gabos nindang kalaban.’—Luc. 21:14, 15, NW; 2 Tim. 3:12; 1 Ped. 3:15.

Kun idinedepensa kan mga Kristiyano an saindang pagtubod sa atubangan nin mga hadi, gobernador, o iba pang opisyal, napapatotoohan ninda an mga tawong dipisil kutanang mapaabutan kan mensahe ni Cristo. Huli sa paborableng mga desisyon nin korte, nagigin malinaw an mga kodigo nin ley, kaya napoprotektaran an katalingkasan sa pagtaram asin pagsamba. Pero, ano man an resulta kan siring na mga kaso, an nakakapaugma sa Diyos iyo an kusog nin buot na ipinapahiling kan mga lingkod niya na nasa irarom nin pagbalo.