An pagkaungis iyo an pakamati na habuon mo o angguton ka sa sarong tawo o grupo nin mga tawo. Nagpapadagos iyan na pakamati nin kaanggutan.

Dakul an dahilan kun taano ta nagpupuon na maungis an mga tawo. Sa parati, nauungis an mga tawo sa iba bako man dahil sa mga ginigibo ninda, kundi dahil sa kun siisay sinda. An mga kinakaungisan ibinibilang na maraot, peligrosong mga tawo, o mga dai nang paglaom na magbago. Minamansay sinda na mas hababa, mga nagdadara nin peligro, o iyo an kawsa kan mga problema. An mga nauungis sa iba tibaad nakaeksperyensiya nin kadahasan, inhustisya, o iba pang mga pangyayari na nagin dahilan na makamati sinda nin grabeng kaanggutan.

Puwedeng maungis an sarong tawo sa iba dawa dai pa lamang niya ini nahiling nin personal. Halimbawa, tibaad dai naririsa nin saro na naaarog niya na an negatibong pagmansay sa iba kan mga tawong iginagalang niya asin dayupot saiya. Kaya, an pagkaungis madali sanang naglalakop, asin dai nahahaloy, iyo na an nagigin pagmansay kan gabos na nasa sarong grupo.

Kun nasasabutan ta kun gurano kadali na maglakop an pagkaungis, masasabutan ta man kun taano ta dakulon an nauungis sa saindang kapwa. Pero, para mapundo an dai matapos-tapos na pagkaungis digdi sa satong kinaban, dapat tang maaraman an pinakadahilan kan pagkaungis. Ihinahayag iyan kan Bibliya.

BAKONG TAWO AN PINAGHALIAN KAN PAGKAUNGIS. Nagpuon iyan kan an sarong anghel sa langit, na inapod na Satanas na Diyablo, nagrebelde sa Diyos. An Diyablo “paragadan puon sa kapinunan” kan saiyang pagrebelde. Bilang “putikon asin iyo an ama kan kaputikan,” padagos siyang nagpapalakop nin pagkaungis asin karingisan. (Juan 8:44; 1 Juan 3:11, 12) Ilinaladawan siya kan Bibliya bilang saro na may maraot na intensiyon, anggot, asin maringis.—Job 2:7; Kapahayagan 12:9, 12, 17.

AN BAKONG PERPEKTONG MGA TAWO MADALI SANANG MAKAMATI NIN PAGKAUNGIS. An inot na tawo, si Adan, nagsunod ki Satanas asin nagin makasalan. Bilang resulta, an gabos na tawo nagmana nin kasalan asin pagkabakong perpekto. (Roma 5:12) Ginadan kan inot na aking lalaki ni Adan na si Cain an tugang niyang si Abel dahil sa pagkaungis. (1 Juan 3:12) Totoo, dakul na tawo an nagpapahiling nin pagkamuot asin pagmalasakit. Pero dahil sa minanang kasalan, an dakul na tawo may tendensiya na magin makasadiri, mauri, asin magin orgulyoso—mga kuwalidad na nagigin dahilan na makamati nin pagkaungis.—2 Timoteo 3:1-5.

NAGGAGRABE AN PAGKAUNGIS DAHIL SA PAGPALAIN-LAIN. Nabubuhay kita sa kinaban na pinapagrabe an pagkaungis paagi sa pagpalakop nin daing hirak asin maraot na mga ugali saka paggawi. Naggagrabe an pagpalain-lain, diskriminasyon, mapang-insultong pananaram, pambu-bully, asin bandalismo dahil “an bilog na kinaban nasa kapangyarihan kan saro na maraot,” si Satanas na Diyablo.—1 Juan 5:19.

Pero, dai lang basta sinasabi kan Bibliya an pinaghalian kan pagkaungis. Sinasabi man kaiyan an solusyon.