1-2. Ano an ihinahayag kan Bibliya manungod sa nagkapira sa mga hadi kan Israel?

 SINASAMBIT kan Bibliya an pangaran kan labing 40 lalaki na namahala bilang mga hadi sa Israel. a Prangka iyan na naghahayag nin interesanteng mga detalye manungod sa nagkapira sa sainda. Halimbawa, dawa an marahay na mga hadi nakagibo nin nagkapirang maraot na bagay. Pag-isipan an halimbawa kan marahay na hading si David. Sinabi ni Jehova: “[An] lingkod kong si David . . . nagsunod sa sako nin bilog niyang puso paagi sa paggibo sana kan kun ano an tama sa sakong paghiling.” (1 Ha. 14:8) Pero, an lalaking iyan nakakomiter nin seksuwal na imoralidad sa sarong babaying may agom asin nakipagkumplutan para magadan sa ralaban an agom kan babayi.​—2 Sam. 11:​4, 14, 15.

² Sa ibong na lado, dakul sa bakong maimbod na mga hadi an naggibo nin nagkapirang marahay na bagay. Pag-isipan si Rehoboam. Sa paghiling ni Jehova, “ginibo niya kun ano an maraot.” (2 Cron. 12:14) Dawa arog kaiyan, sinunod ni Rehoboam an pagbuot nin Diyos na tugutan an sampulong tribo na sumuway sa saiyang kahadian. Nakinabang man an nasyon paagi sa pagpakusog niya kan mga siyudad kaiyan.​—1 Ha. 12:​21-24; 2 Cron. 11:​5-12.

3. Anong mahalagang hapot an minabangon, asin ano an pag-uulayan ta sa artikulong ini?

³ Sarong mahalagang hapot an minabangon. Kun an mga hadi kan Israel naggibo nin marahay asin maraot na mga bagay, ano an basehan ni Jehova sa pagdeterminar kun baga maimbod sa paghiling Niya an sarong hadi? An simbag sa hapot na iyan makakatabang sa sato na masabutan kun ano an inaasahan ni Jehova sa  sato. Pag-uulayan ta an tulong bagay na minalataw na kinonsiderar ni Jehova sa pag-ebalwar sa mga hadi kan Israel: an kamugtakan kan puso ninda, an saindang pagsulsol, asin an saindang pangangapot sa tunay na pagsamba.

NAGIN BILOG AN SAINDANG PUSO KI JEHOVA

4. Ano an sarong pagkakalain kan maimbod na mga hadi asin kan bakong maimbod na mga hadi?

⁴ An mga hadi na nakapaugma ki Jehova nagsamba sa saiya nin bilog na puso. b An marahay na hading si Jehosafat “hinanap si Jehova nin bilog niyang puso.” (2 Cron. 22:9) Manungod ki Josias, sinasabi kan ipinasabong na rekord: “Mayo nin hadi na nainot sa saiya an arog niyang nagbalik ki Jehova nin bilog na puso.” (2 Ha. 23:25) Kumusta man si Solomon, na sa huring mga taon kan saiyang buhay ginibo kun ano an maraot? “Dai nagin bilog an saiyang puso.” (1 Ha. 11:4) Asin kun manungod ki Abiam, na saro pang bakong maimbod na hadi, sinasabi kan Bibliya: “Dai nagin bilog an saiyang puso ki Jehova.”​—1 Ha. 15:3.

5. Ipaliwanag kun ano an buot sabihon kan paglilingkod ki Jehova nin may bilog na puso.

⁵ Kun siring, ano an buot sabihon kan paglilingkod ki Jehova nin may bilog na puso? An sarong tawong may bilog na puso, dai sana basta nagsasamba sa Diyos huling aram niyang iyan an dapat. Imbes, naglilingkod siya huli sa pagkamuot asin debosyon niya ki Jehova. Asin padagos niyang ipinapahiling an pagkamuot asin debosyon na iyan sa bilog niyang buhay.

6. Paano ta mapapagdanay na bilog an satong puso? (Talinhaga 4:23; Mateo 5:​29, 30)

⁶ Paano ta maaarog an maimbod na mga hadi asin mapapagdanay na bilog an satong puso? Paagi sa paglikay sa maraot na mga impluwensiya. Halimbawa, an nakakaraot na mga libangan puwedeng makabanga sa satong puso. Asin iyo man an maraot na pag-iriba asin materyalistikong kaisipan. Kun marisa niyato na may sarong bagay na nagpupuon nang magpaluya sa satong pagkamuot ki Jehova, humiro tulos para halion iyan.​—Basahon an Talinhaga 4:23; Mateo 5:​29, 30.

7. Taano ta mahalaga na likayan an maraot na mga impluwensiya?

⁷ Dai niyato dapat tugutan na mabanga an satong puso. Kun dai kita mag-iingat, puwede tang madaya an satong sadiri na isipon na kun urog kitang makikikabtang sa espirituwal na mga aktibidad, dai ta na kaipuhan na isikwal an maraot na mga impluwensiya. Para iilustrar, imahinara na yaon ka sa luwas asin mainiton an panahon. Pagpuli mo sa harong, binukasan mo an aircon. Pero ano an mangyayari kun dai mo isinara an pinto? Mapapano tulos nin mainit na aire an harong mo. An punto? Bako lang pagkua nin espirituwal na kakanon na nagpapakusog kan satong relasyon ki Jehova an kaipuhan tang gibuhon. Kaipuhan ta man na sarahan nin pinto an maraot na mga impluwensiya, tanganing an mainit na “aire,” o bakong diyosnon na mga ugali, dai makalaog sa satong puso asin magin dahilan na mabanga iyan.​—Efe. 2:2.

PINAGSULSULAN NINDA AN SAINDANG MGA KASALAN

8-9. Ano an nagin reaksiyon ni Hading David asin ni Hading Hezekias kan sagwion sinda? (Hilingon an ritrato.)

⁸ Arog kan nasambit sa kapinunan, nakagibo nin magabat na pagkakasala si Hading David. Pero kan kumprontaron siya ni propeta Natan manungod sa saiyang kasalan, mapakumbabang nagsulsol si David. (2 Sam. 12:13) Sa mga isinurat niya sa Salmo 51, mamamatian ta an sinseridad kan saiyang pagsulsol. Dai si David nagsagin sanang nagbabasol tanganing dayaon si Natan o makalikay sa padusa.​—Sal. 51:​3, 4, 17, superskripsiyon.

⁹ Si Hading Hezekias nagkasala man ki Jehova.  Sinasabi kan rekord sa Bibliya: “Nagin mapalangkaw an puso niya, kaya naanggot an Diyos sa saiya asin sa Juda saka sa Jerusalem.” (2 Cron. 32:25) Taano ta nagin mapalangkaw si Hezekias? Posibleng inisip niyang nakakalabi siya huli sa saiyang kayamanan, sa kapangganahan niya laban sa mga Asiriano, o sa milagrosong pagpaumay sa saiya. Posibleng dahil sa kapalangkawan kun kaya ipinaghambog niya an saiyang kayamanan sa mga Babilonyo, na nagresulta sa pagsagwi sa saiya ni propeta Isaias. (2 Ha. 20:​12-18) Pero arog ni David, mapakumbabang nagsulsol si Hezekias. (2 Cron. 32:26) Huli kaiyan, minansay siya ni Jehova bilang sarong maimbod na hadi na “padagos [na] ginibo kun ano an tama.”​—2 Ha. 18:3.

10. Ano an nagin reaksiyon ni Hading Amazias kan itanos siya?

¹⁰ Sa kabaliktaran, ginibo ni Hading Amazias kan Juda kun ano an tama “pero bako nin bilog na puso.” (2 Cron. 25:2) Ano an nagibo niyang sala? Pagkatapos siyang tabangan ni Jehova na madaog an mga Edomita, nagduko si Amazias sa saindang mga diyos. c Tapos kan kumprontaron siya kan propeta ni Jehova, may katagasan nin payo niya ining pinahali.​—2 Cron. 25:​14-16.

11. Uyon sa 2 Corinto 7:​9, 11, ano an dapat niyatong gibuhon para mapatawad kita ni Jehova? (Hilingon man an mga ritrato.)

¹¹ Ano an manunudan ta sa mga halimbawang ini? Kaipuhan tang pagsulsulan an satong mga kasalan asin gibuhon an gabos niyatong makakaya na dai na iyan utruhon. Paano kun tawan kita nin konseho kan mga elder sa kongregasyon, dawa sa garo baga sarong sadit na bagay? Dai ta dapat isipon na dai na kita namumutan ni Jehova o na kontra sa sato an mga elder. Dawa an marahay na mga hadi kan Israel kinaipuhan na tawan nin konseho asin pagtatanos. (Heb. 12:6) Pag tinawan nin pagtatanos, dapat niyatong (1) mapakumbabang akuon iyan, (2) gibuhon an kinakaipuhan na mga pagbabago, asin (3) padagos na paglingkudan si Jehova nin bilog na puso. Kun pagsusulsulan ta an satong mga kasalan, papatawadon kita ni Jehova.​—Basahon an 2 Corinto 7:​9, 11.

NANGAPOT SINDA SA TUNAY NA PAGSAMBA

12. Ano an partikular nang pagkakaiba kan maimbod na mga hadi kumpara sa bakong maimbod na mga hadi?

¹² An mga hading ibinilang ni Jehova na maimbod nangapot sa tunay na pagsamba. Asin dinagka ninda an mga nasasakupan ninda na gibuhon man iyan. Siyempre, may mga nagibo man sindang mga pagkukulang, arog kan naaraman ta. Pero igwa sinda nin eksklusibong debosyon ki Jehova asin nagmaigot pa nganing marhay tanganing halion sa nasyon an idolatriya. d

13. Taano ta hinusgaran ni Jehova si Hading Ahab bilang bakong maimbod?

¹³ Paano man an mga hading hinusgaran ni Jehova bilang bakong maimbod? Siguradong bako man gabos na ginibo ninda maraot. Maski an maraot na si Hading Ahab nagpahiling man nin kapakumbabaan asin pagbasol sa nagin kabtang niya sa paggadan ki Nabot. (1 Ha. 21:​27-29) Nagtugdok man siya nin mga siyudad asin nanggana sa mga ralaban para sa Israel. (1 Ha. 20:​21, 29; 22:39) Pero midbid na marhay si Ahab sa pagpalakop nin palsong pagsamba sa irarom kan impluwensiya kan saiyang agom. Nungka niya iyan na pinagsulsulan.​—1 Ha. 21:​25, 26.

14. (a) Taano ta ibinilang ni Jehova na bakong maimbod si Hading Rehoboam? (b) Sa ano nagkakapareho an kadaklan sa bakong maimbod na mga hadi?

¹⁴ Pag-isipan an saro pang bakong maimbod na hadi—si Rehoboam. Arog kan nasambit na, nakagibo  siya nin dakul na marahay na bagay durante kan saiyang paghadi. Pero kan marigon nang naestablisar an saiyang pagkahadi, binayaan niya an Katugunan ni Jehova para sa palsong pagsamba. (2 Cron. 12:1) Pagkatapos kaiyan, kun minsan nagsasagibo siya nin tunay na pagsamba asin kun minsan man nin palsong pagsamba. (1 Ha. 14:​21-24) Bako lang si Rehoboam asin Ahab an mga hading suminuway sa tunay na pagsamba. Sa katunayan, an kadaklan sa bakong maimbod na mga hadi nagsuportar sa palsong pagsamba asin inimpluwensiyahan an iba na iyan man an gibuhon. Malinaw, para ki Jehova, an pangangapot sa tunay na pagsamba sarong mahalagang marhay na basehan sa pagdeterminar kun baga an sarong hadi marahay o maraot.

15. Taano ta importanteng ki Jehova an pangangapot sa tunay na pagsamba?

¹⁵ Taano ta importanteng marhay ki Jehova an manungod sa pagsamba? An sarong dahilan iyo na paninimbagan kan mga hadi na giyahan an banwaan nin Diyos sa tunay na pagsamba. Saro pa, an palsong pagsamba siguradong maresulta sa iba pang magabat na mga kasalan asin inhustisya. (Os. 4:​1, 2) Dugang pa, an mga hadi asin an mga nasasakupan ninda nakadusay ki Jehova. Kaya iinagid kan Bibliya sa pagsambay an pagsagibo ninda nin palsong pagsamba. (Jer. 3:​8, 9) An saro na nakakomiter nin literal na pagsambay nagkakasala sa saiyang agom sa grabe kapersonal asin makulugon nanggad na paagi. Kaagid kaiyan, an sarong dusay na lingkod ni Jehova na nakikikabtang sa palsong pagsamba nagkakasala sa Saiya sa direkta, grabe kapersonal, asin makulugon nanggad na paagi. e—Deu. 4:​23, 24.

16. Sa paghiling ni Jehova, ano an partikular nang pagkakaiba kan tawong matanos asin kan tawong maraot?

 ¹⁶ Ano an mga manunudan ta diyan? Iyo, dapat na magin determinado kita na likayan an palsong pagsamba. Pero dapat man kitang mangapot sa tunay na pagsamba asin magdanay na sibot sa pagsagibo kaiyan. Malinaw na sinabi ni propeta Malakias kun ano an pagkakaiba sa paghiling ni Jehova kan sarong marahay na tawo asin kan maraot na tawo. Isinurat niya: “Mahihiling giraray nindo an pagkakaiba kan tawong matanos saka kan tawong maraot, kan naglilingkod sa Diyos saka kan dai naglilingkod sa saiya.” (Mal. 3:18) Kaya, dai niyato dapat pagtugutan an ano man—dawa an satong mga pagkabakong perpekto asin mga sala—na paluyahon an satong buot sagkod sa puntong magpundo na kita sa paglilingkod sa Diyos. An pagpundo sa paglilingkod ki Jehova saro man mismong magabat na kasalan.

17. Taano ta dapat kitang magin maingat sa pagpili nin maaagom?

¹⁷ Kun ika daing agom asin nag-iisip na mag-agom, makakatabang sa saimo an mga sinabi ni Malakias sa pagpili mo nin maaagom. Tibaad an saro igwa nin nagkapirang marahayon na kuwalidad, pero kun dai siya naglilingkod sa tunay na Diyos, matanos daw siya ngunyan sa paghiling ni Jehova? (2 Cor. 6:14) Kun siya an magigin agom mo, magigin marahay daw siyang impluwensiya sa espirituwalidad mo? Pag-isipan: An paganong mga agom ni Hading Solomon posibleng igwa man nin marahay na mga kuwalidad. Pero dai sinda nagsasamba ki Jehova, asin luway-luway nindang ikiniling an puso ni Solomon sa palsong pagsamba.​—1 Ha. 11:​1, 4.

18. Ano an dapat na itukdo kan mga magurang sa saindang mga aki?

¹⁸ Mga magurang, puwede nindong gamiton an mga salaysay sa Bibliya manungod sa mga hadi para itadom sa saindong mga aki an pagmawot na paglingkudan si Jehova nin may kaigutan. Tabangan sindang masabutan na an pagmansay ni Jehova  sa sarong hadi—kun ini marahay o maraot para sa saiya—nakadependeng marhay sa kun baga sinuportaran kan hading iyan an tunay na pagsamba. Tukduan an mga aki paagi sa tataramon asin gibo na an espirituwal na mga bagay—arog kan pag-adal nin Bibliya, pag-atender sa mga pagtiripon, asin pakikikabtang sa ministeryo sa langtad—an pinakapriyoridad niyato sa gabos na iba pang mga aktibidad. (Mat. 6:33) Ta kun dai, tibaad isipon kan saindong mga aki na Saksi ni Jehova sinda ta iyan an “relihiyon kan pamilya” ninda. Huli kaiyan, tibaad magin panduwa na sana sa sainda an tunay na pagsamba o biyo pa ngani nindang bayaan iyan.

19. Anong paglaom igwa an siisay man na nagpundo na sa paglilingkod ki Jehova? (Hilingon man an kahon na “ Puwede Kang Bumalik ki Jehova!”)

¹⁹ Mayo na daw nin paglaom an saro na nagpundo na sa paglilingkod ki Jehova? Igwa, dahil puwede siyang magsulsol asin bumalik sa tunay na pagsamba. Tanganing magibo iyan, tibaad kaipuhanon niyang magpakumbaba asin akuon an tabang kan mga elder sa kongregasyon. (Sant. 5:14) An ano man na paghihinguwa niya, gurano man kadakula, magigin sulit nanggad kun an resulta kaiyan makamtan niya na giraray an pag-uyon ni Jehova!

20. Kun aarugon ta an maimbod na mga hadi, paano kita mamansayon ni Jehova?

²⁰ Kun siring, anong mga leksiyon an nanudan ta sa mga hadi kan Israel? Puwede kitang magin arog kan maimbod na mga hadi kun pagdadanayon tang bilog an debosyon kan satong puso ki Jehova. Makanuod kita sa satong mga sala, magsulsol, asin gibuhon an kinakaipuhan na mga pagbabago. Asin lugod na tandaan niyato an kahalagahan kan pangangapot sa pagsamba sa iyo sanang tunay na Diyos. Kun magdadanay kang maimbod ki Jehova, mamansayon ka man niya bilang saro na ginigibo kun ano an tama sa saiyang paghiling.