An mga magurang ko naghali sa Estonia durante kan Giyera Mundiyal II asin nagpasiring sa Germany, kun sain ako namundag. Iyo man idto su panahon na nagpepreparar sinda na magbalyo sa Canada. An inot ming istaran, harani sa Ottawa, Canada, yaon sa sarong sadit na edipisyo na diyan may mga manok man na nakaistar. Grabe an pagtios mi, pero maski paano igwa kami duman nin mga sugok para sa pamahaw.

Sarong aldaw, binasa nin mga Saksi ni Jehova sa sakong ina an Kapahayagan 21:3, 4. Naugmang marhay siya sa naaraman niya kaya napahibi siya. Nagtalubo an banhi kan katotoohan, asin parehong marikas na nag-uswag an sakong ina saka ama sagkod na mabawtismuhan.

Maluyang mag-Ingles an sakong mga magurang, pero sineryoso ninda an katotoohan. Haros kada Sabado, dawa pakatapos nin bilog na bangging pagtrabaho bilang paratunaw nin nikel sa Sudbury, Ontario, iiniiba ako ni Papa saka an mas nguhod kong tugang na si Sylvia sa paglilingkod sa langtad. Asin kada semana, pig-aadalan mi an Torrengbantayan bilang pamilya. Tinabangan ako ni Mama saka ni Papa na magkaigwa nin pagkamuot sa Diyos. Huli kaiyan, idinusay ko an sakong buhay ki Jehova kan 1956 sa edad na sampulo. An saindang makusog na pagkamuot ki Jehova nagpakusog sako na padagos siyang paglingkudan.

Pagkagradwar ko sa hayskul, medyo nawara an pokus ko. Inisip ko na kun mapayunir ako, dai ako makakatipon nin kuwarta para maabot ko an pangarap ko na makabiyahe sa iba-ibang lugar sa kinaban. Nakakua ako nin trabaho sa sarong istasyon nin radyo sa samong lugar bilang disc jockey, sarong trabaho na gustong-gusto ko. Pero pambanggi an trabaho ko; huli kaiyan, parati akong dai nakakaatender nin mga pagtiripon asin an mga nakakaiba-iba ko iyo idtong mga dai namumuot sa Diyos. Sa bandang huri, napahiro ako kan sakong konsiyensiya na sinanay sa Bibliya na gumibo nin mga pagbabago.

Nagbalyo ako sa Oshawa, Ontario. Namidbid ko duman si Ray Norman, an saiyang tugang na si Lesli, asin an ibang payunir. Naugma sinda gabos sa pagbalyo ko duman. Kan mahiling ko an kaugmahan ninda, napahiro ako na pag-isipan giraray an mga pasuhan ko. Dinagka ninda ako na magpayunir, kaya kan Setyembre 1966 nagpayunir ako. Kontento ako, asin maugma an buhay ko. Pero, may mga surpresang makakapabago sa buhay ko na naghahalat sa sako.

Kan nasa hayskul pa ako, nag-aplay ako sa Bethel sa Toronto, Canada. Dangan kan nagpapayunir ako,  inimbitaran ako na maglingkod nin apat na taon sa Bethel. Pero gustuhon ko talaga si Lesli, asin natatakot ako na kun aakuon ko an imbitasyon na iyan, tibaad dai ko na siya mahiling giraray. Pakatapos nin halawig saka udok sa buot na mga pamibi, nagdesisyon ako na maglingkod sa Bethel asin mamundong nagpaaram ki Lesli.

Nagtrabaho ako sa laundry kan Bethel asin kan huri bilang secretary. Asin si Lesli man nagin espesyal payunir sa Gatineau, Quebec. Parati kong iniisip kun ano an ginigibo niya asin kun baga tama an nagin desisyon ko. Dangan nangyari an saro sa pinakamaugmang surpresa sa buhay ko. An tugang ni Lesli na si Ray inimbitaran na maglingkod sa Bethel. Nagin mag-roommate kami! Huli kaiyan, nagkaigwa giraray kami nin komunikasyon ni Lesli. Ikinasal kami kan Pebrero 27, 1971, an huring aldaw kan apat na taon na paglilingkod ko sa Bethel.

Inasignaran kami ni Lesli na maglingkod sa sarong kongregasyon sa Quebec na an lengguwahe French. Pagkatapos nin pirang taon, nabigla ako kan maimbitaran ako na maglingkod bilang paraataman nin sirkito kan 28 anyos ako. Inisip ko na hoben pa ako asin kulang pa sa eksperyensiya, pero napakusog ako kan mga tataramon sa Jeremias 1:7, 8. Kaya lang, duwang beses nang naaksidente sa lunadan si Lesli asin dai siya nakakaturog nin tultol. Kaya paano mi magagampanan an pansirkitong gibuhon? Dawa siring, sinabi niya, “Kun iniimbitaran kita ni Jehova na gibuhon an sarong bagay, dai ta daw pupurbaran na gibuhon iyan?” Inako mi an asignasyon asin 17 taon kaming naglingkod sa pansirkitong gibuhon.

Kadakul trabaho an sarong paraataman nin sirkito, asin parating kulang an panahon ko para ki Lesli. Kinaipuhan kong makanuod nin saro pang leksiyon. Amay na aga kaidto nin Lunes, may nag-doorbell. Pero mayo man nin tawo. An yaon lang duman sarong basket na pangpiknik na may kaibang mantel, prutas, keso, tinapay, arak, mga baso, asin an halipot na mensaheng ini na dai sinabi kun kiisay hali, “Magpiknik kamo kan agom mo.” Magayunon an sirang kan saldang kan aldaw na idto. Pero, ipinaliwanag ko ki Lesli na maandam ako nin mga pahayag kaya mayo akong oras na magpiknik. Nasabutan niya man pero medyo mamundo siya. Kan magtukaw na ako sa may lamesa, nakamati ako nin pagkakonsiyensiya. Naisip ko an Efeso 5:25, 28. An mga tataramon daw na iyan ni Jehova nagpapagirumdom sa sako na konsideraron ko an emosyonal na pangangaipo kan sakong agom? Pagkatapos kong mamibi, sinabi ko ki Lesli, “Mus na,” asin naugma siya kaiyan. Nagduman kami sa sarong magayon na lugar sa may salog, ibiniklad mi an mantel, asin nagin saro idto sa mga pinakanakakaugmang aldaw mi. Asin nakapag-andam pa man giraray ako kan mga pahayag ko.

An samong mga asignasyon sa pansirkitong gibuhon maugmahon saka dakul, puon sa British Columbia sagkod sa Newfoundland. Naabot ko na an sakong pangarap na makapagbiyahe. Pinag-isipan ko man na mag-aplay sa Paadalan nin Gilead pero habo kong magin misyonero. Garo kaya espesyal na mga tawo an nagigin mga misyonero, asin sa hiling ko dai ako kuwalipikado. Saro pa, natatakot ako ta tibaad idestino kami  sa Africa na apektado nin hilang saka giyera. Maugma na ako sa Canada.

Kan 1992, kan libre na giraray an gibuhon sa mga nasyon na dating parte kan Unyon Sobyet, hinapot kami kun baga gusto ming magbalyo sa Estonia para magin mga misyonero. Nabiglang marhay kami, pero ipinamibi mi iyan. Inisip mi giraray, ‘Kun iniimbitaran kita ni Jehova na gibuhon an sarong bagay, dai ta daw pupurbaran na gibuhon iyan?’ Inako mi iyan, asin sa isip ko, ‘Kun sa bagay, bako man kami sa Africa maduman.’

Tulos-tulos ming pinag-adalan an lengguwaheng Estonian. Pakalihis nin duwang bulan sa nasyon na iyan, inimbitaran kami para sa pansirkitong gibuhon. Kaipuhan ming dalawon an 46 na kongregasyon asin grupo sa tulong nasyon sa Baltic saka sa Kaliningrad, Russia. Nangangahulugan iyan na kaipuhan ming makanuod nin lengguwaheng Latvian, Lithuanian, asin Russian. Masakit idto. Pero, naugma an mga tugang sa paghihinguwa mi, asin tinabangan ninda kami. Kan 1999, nagkaigwa nin sangang opisina sa Estonia, asin naasignaran ako na magin miyembro kan Komite kan Sangay kaiba si Toomas Edur, Lembit Reile, asin Tommi Kauko.

Namidbid mi an dakul na Saksi na puwersahan kaidtong dinara sa Siberia. Dawa nag-agi sinda nin maringis na pagtrato sa presuhan saka napasuway sinda sa saindang pamilya, dai lamang sinda nakamati nin grabeng kaanggutan. Napagdanay ninda an saindang kaugmahan saka kaigutan sa ministeryo. An saindang halimbawa nagtukdo sa samo na kaya ming magtagal asin magin maugma dawa nasa masakit na mga kamugtakan.

Huling pirmi kaming sibot sa nag-aging dakul na taon asin dikit lang an panahon para magpahingalo, nakamati si Lesli nin grabeng kapagalan. Dai mi tulos narealisar na huli iyan sa hilang na fibromyalgia. Pinag-isipan ming marhay na magbalik sa Canada. Kan inimbitaran kami na mag-atender sa branch school sa Patterson, New York, U.S.A., inisip-isip ko kun baga kaya ming mag-atender. Pero, pakatapos nin udok sa buot na mga pamibi, inako mi iyan. Binendisyunan ni Jehova an samong desisyon. Mantang nag-aatender kami sa paadalan na iyan, kaidto lang nakapabulong si Lesli. Bilang resulta, nakapagpadagos kami sa samong gibuhon.

Sarong banggi kan 2008, kan nakabalik na kami sa Estonia, nakaresibi ako nin apod sa telepono hali sa world headquarters. Hinapot ako kun aakuon mi an asignasyon sa Congo. Nabigla ako, lalo na ta kaipuhan na ninda an simbag ko sa kinaagahan. Kan inot, dai ko nguna sinabi iyan ki Lesli ta aram kong dai siya kaiyan mapapaturog kan bangging iyan. Imbes, ako lugod an dai napaturog huling pigparapamibi ko an manungod sa mga ikinakahadit ko mapadapit sa Africa.

Kan suminunod na aldaw, kan sinabi ko na iyan ki Lesli, sinabi mi: “Iniimbitaran kita ni Jehova na magduman sa Africa. Paano ta maaaraman na dai ta kaya iyan saka paano ta mae-enjoy iyan kun dai ta pupurbaran?” Kaya pakalihis nin 16 na taon sa Estonia, nagpasiring kami sa Kinshasa, Congo. An sangang opisina diyan igwa nin magayunon na hardin asin tuninong na marhay an lugar. An saro sa mga bagay na inot na ibinugtak ni Lesli sa kuwarto mi iyo an kard na saray-saray niya puon kan maghali kami sa Canada. Nakasurat  diyan an mga tataramon na “Magbukad ka kun sain ka itinanom.” Kan nabisto mi na an mga tugang, nakapagkondukta nin mga pag-adal sa Bibliya, asin naeksperyensiyahan an kaugmahan kan pagigin mga misyonero, mas nag-urog an kaugmahan niyamo sa paglilingkod ki Jehova. Pag-abot nin panahon, nagkapribilehiyo kami na dalawon an mga sangang opisina sa mga 13 pang nasyon sa Africa. Huli kaiyan, naaraman mi an dakul na manlain-lain na klase nin tawo asin an interesanteng mga bagay manungod sa sainda. Nawara an mga ikinakatakot ko kaidto, asin nagpasalamat kami ki Jehova sa pagsugo niya samo na maglingkod sa Africa.

Sa Congo, pighandaan kami nin mga pagkakan, arog nin mga insekto, na inisip ko na dai mi magugustuhan na kakanon. Pero kan mahiling mi na nasisiraman an mga tugang sa pagkakan kaiyan, pinurbaran mi iyan asin nagustuhan mi iyan.

Nagbiyahe kami pasiring sa sirangan na parte kan nasyon para pakusugon an satong mga tugang asin matawan sinda nin ayuda. Sa mga lugar na iyan igwa nin mga grupo nin gerilya na nananakyada sa mga baryo asin kinukulgan an mga babayi saka mga aki. An kadaklan sa mga tugang duman tios na marhay. Sa ibong kaiyan, napakusog kaming marhay kan saindang masarig na paglaom sa pagkabuhay liwat, kan saindang pagkamuot ki Jehova, asin kan saindang kaimbudan sa saiyang organisasyon. Dahil sa halimbawa ninda, napahiro kami na siyasaton giraray asin pakusugon an samuya mismong pagtubod. May mga tugang na nawaran nin harong asin nin makakakan huling nagkararaot an pananom ninda. Napagirumdom ako kaini kun gurano kadali sanang mawara kan materyal na mga bagay asin kun gurano kahalaga kan espirituwal na mga bagay. Sa ibong nin grabeng pagsakit, bihirang magreklamo an mga tugang. An kaisipan ninda nakapakusog sa samo na atubangon nin may kusog nin buot an samong mga problema, kaiba na an manungod sa samong salud.

Dangan saro pang surpresa an uminabot. Sinabi sa samo na magbalyo kami sa sangang opisina kan Hong Kong. Dai mi lamang naisip kaidto na maistar kami sa Asia! Pero huli sa naeksperyensiyahan ming mamumuton na tabang ni Jehova sa gabos na nagin asignasyon mi, inako niyamo an imbitasyon na iyan. Kan 2013, naghihibi kaming naghali asin binayaan an samuyang namumutan na mga amigo asin an magayunon na Africa, na dai aram kun ano an naghahalat samo.

 Nanibago kami sa buhay mi sa Hong Kong huling matawuhon an siyudad na iyan saka sibot-sibot an mga tawo. Dipisilon pag-adalan an lengguwaheng Cantonese. Pero, maugma kaming inako kan mga tugang, asin nagustuhan mi talaga an mga pagkakan sa Hong Kong. Marikason an pag-uswag kan gibuhon duman, pero marikason man an paglangkaw kan presyo kan mga daga asin edipisyo. Kaya madunong na nagdesisyon an Namamahalang Grupo na ipabarakal an kadaklan sa mga pagsasadiri kan sangang opisina. Dai nahaloy, kan 2015, nagbalyo kami sa South Korea, na diyan nagpadagos kaming maglingkod. Kinaipuhan mi na naman na mag-adal nin sarong masakit na lengguwahe, pero napakusog an buot mi ta dawa dai pa kami tataong marhay na magtaram nin Korean, sinasabi samo kan mga tugang na nag-uuswag kami sa pagtaram kan lengguwahe.

Bako pirming madali na magkaigwa nin bagong mga amigo, pero nanudan mi na pag kita an nag-iinot na mag-istimar sa iba, mas madali ta sindang mabibisto. Nahiling niyamo na mas dakul an pagkakapareho kan mga tugang kisa kan pagkakaiba ninda asin na magayunon an pagkadisenyo sa satuya ni Jehova ta may kakayahan kita na bukasan an satong puso asin makamati nin kapadangatan sa dakulon na amigo.—2 Cor. 6:11.

Nanudan mi na kaipuhan ming akuon an mga tawo arog kan pag-ako sa sainda ni Jehova asin na kaipuhan ming maghanap nin mga patunay kan pagkamuot asin paggiya ni Jehova sa samuyang buhay. Pag pinangluluyahan kami nin buot o napapaisip kun baga nagugustuhan kami kan mga tugang, binabasa mi giraray an nakakapakusog na mga kard o surat na hali sa samong mga amigo. Naeksperyensiyahan mi nanggad kun paano ni Jehova sinimbag an samong mga pamibi, na nag-asigurar giraray sa samo kan pagkamuot niya asin nagpakusog sa samo na magpadagos.

Sa laog nin mga taon, nanudan mi ni Lesli an kahalagahan kan pagtao nin panahon sa kada saro, dawa gurano kami kasibot. Nasabutan mi man na kaipuhan ming ngisihan na lang an sadiri mi pag napapasala kami, lalo na pag nag-aadal kami nin bagong lengguwahe. Asin kada banggi, nag-iisip kami nin nakakaugmang bagay na maipagpapasalamat mi ki Jehova.

Sa totoo lang, dai ko lamang inisip na magigin misyonero ako asin maistar sa ibang mga nasyon. Alagad, naeksperyensiyahan ko an kaugmahan huling nanudan ko na an gabos na bagay posible sa tabang ni Jehova. Nagigirumduman ko an mga tataramon kan propetang si Jeremias: “Linansi mo ako, O Jehova.” (Jer. 20:7) Iyo, tinawan niya kami nin dakul na nakakaugmang surpresa asin pambihirang mga bendisyon, pati na an pag-utob niya kan pangarap ko na makabiyahe sakay nin eroplano. An nadumanan ming mga lugar mas dakul kisa sa pinangarap ko kaidto kan aki pa ako—nagdalaw kami sa mga sangang opisina sa limang kontinente. Nagpapasalamat akong marhay sa pagigin andam ni Lesli na suportaran ako sa gabos niyamong asignasyon.

Pirmi ming ginigirumdom kun para kiisay mi ginigibo an gabos na bagay na ini saka kun taano ta ginigibo mi ini. Huli sa mga bendisyon na nakakamtan na niyamo ngunyan, naiimahinar mi na kun gurano kaugma an mabuhay nin daing sagkod pag ‘ibinuka na ni Jehova an saiyang kamot asin pinaniguan an mawot kan lambang bagay na may buhay.’—Sal. 145:16.