Taano ta sinabi kan lalaki, na tinuyong dai sambiton an pangaran, na tibaad “maapektaran” an sadiri niyang mana kun aagumon niya si Ruth? (Ruth 4:1, 6)

Kun an sarong may agom na lalaki kan mga panahon kan Bibliya magadan na mayong aki, may mga hapot na kaipuhan konsideraron: Ano an mangyayari sa ano man na daga na pagsadiri niya? Biyo na daw na mapapara an pangaran kan saiyang pamilya? Sinisimbag kan Katugunan ni Moises an siring na mga hapot.

Ano an mangyayari sa daga kan sarong lalaki na nagadan o nagin pobre kaya ipinabakal an saiyang daga? An tugang niyang lalaki o sarong haraning kapamilya an puwedeng magbalukat, o magtubos, kan daga. Paagi kaiyan, mapapagdanay sa pamilya an daga.—Lev. 25:23-28; Bil. 27:8-11.

Paano mapapagdanay an pangaran kan pamilya kan lalaking nagadan? Paagi sa areglo na pag-agom kan bayaw sa hipag, arog kan nangyari ki Ruth. Aagumon kan sarong lalaki an nabalo kan saiyang tugang tanganing magkaigwa ini nin aki na iyo an magpapadagos kan pangaran kan tugang niyang nagadan asin magmamana kan saiyang pagsadiri. Paagi man sa mamumuton na areglong ini, napapangatamanan an mga balo.—Deu. 25:5-7; Mat. 22:23-28.

Pag-isipan an halimbawa ni Noemi. Napangagom siya ni Elimelec. Kan magadan ini asin an duwa nindang aking lalaki, mayo na siyang ibang maaasahan na maataman saiya. (Ruth 1:1-5) Kan makabalik na si Noemi sa Juda, ininstruksiyunan niya an manugang niyang si Ruth na pakiulayan si Boaz na iyo an magtubos kan daga. Haraning kapamilya siya ni Elimelec. (Ruth 2:1, 19, 20; 3:1-4) Pero aram ni Boaz na may saro pang paryente, na tinuyong dai pangaranan kan Bibliya, na mas haraning kapamilya. Kaya ini an inot na may deretso na magin paratubos.—Ruth 3:9, 12, 13.

Kan primero, handang magtabang an lalaking dai pinangaranan. (Ruth 4:1-4) Dawa ngani kaipuhan niyang gumastos, naisip niya na dai na si Noemi magkakaigwa nin aki na magmamana kan daga ni Elimelec. Sa siring, an daga makakadagdag sa dagang minana kan lalaki, kaya garo baga marahayon ining pangangapital.

Pero nagbago an isip kan lalaki kan maaraman niya na si Ruth an mapapangagom niya. Sinabi niya: “Dai ko matutubos iyan, ta tibaad maapektaran lugod an sadiri kong mana.” (Ruth 4:5, 6) Taano ta nagbago an isip niya?

Kun an lalaking iyan na tinuyong dai pangaranan o iba pang lalaki an maagom ki Ruth tapos mangaki si Ruth nin aking lalaki, an aking iyan an magmamana kan daga ni Elimelec. Paano puwedeng “maapektaran” kaiyan an “mana” kan lalaking dai pinangaranan? Mayong sinasabi an Bibliya, pero uni an nagkapirang posibleng magin resulta.

• Inot, garo masasayang an gagastuson niya, huling sa huri, dai mapapasaiya an daga ni Elimelec. Mapapaduman iyan sa aking lalaki ni Ruth.

• Ikaduwa, magkakaigwa siya nin responsabilidad na pakakanon asin atamanon si Noemi saka si Ruth.

• Ikatulo, kun magkaigwa nin mga aki ki Ruth an lalaki, magkakaigwa man an mga ini nin kahirasan sa mamanahon kan saiya mismong mga aki.

• Ikaapat, kun an lalaki dai nagkaigwa nin sadiri niyang mga aki, an aking lalaki na ipapangaki ni Ruth an magkakaigwa nin deretso pareho sa saiyang daga saka sa daga ni Elimelec. Kaya mapapaduman an daga niya sa aki na magdadara, bako kan saiyang pangaran, kundi kan pangaran ni Elimelec. Habo kan lalaki na itaya an saiyang mana para tabangan si Noemi. Mas pinili niya na ipabaya sa sunod na may deretsong magtubos, si Boaz, an responsabilidad na iyan. Asin ginibo iyan ni Boaz huling gusto niya na “an minanang daga kan nagadan magdanay sa pangaran [kaini].”—Ruth 4:10.

Minalataw na an lalaki na tinuyong dai sambiton an pangaran mas interesado sa pagpapadanay kan sadiri niyang pangaran asin mana. An pagkamakasadiri an nangibabaw saiya. Pero imbes na mapagdanay an pangaran kan lalaking iyan, nawara sa kasaysayan an saiyang pangaran. Pinalampas niya man an espesyal na pribilehiyo na nakamtan ni Boaz, an mapabilang sa lista kan linya na ginikanan kan Mesiyas, si Jesu-Cristo. Nakakamundo nanggad na resulta para sa lalaking idto huli sa makasadiring paglikay niya sa oportunidad na tabangan an saro na nangangaipo!—Mat. 1:5; Luc. 3:23, 32.