1-2. (a) Ano an sitwasyon kaidto sa Judea kan isurat ni apostol Pablo an saiyang surat sa mga Hebreo? (b) Taano ta napapanahon an ipinasabong na surat na ini?

 AN MGA Kristiyanong Hebreo na nakaistar sa Jerusalem asin Judea napaatubang sa masakit na mga panahon kan mga taon pagkatapos na magadan si Jesus. Dai nahaloy pagkatapos na maestablisar an Kristiyanong kongregasyon, nagpuon iyan na mapaatubang sa grabeng persekusyon. (Gibo 8:1) Dangan pakalihis nin mga 20 taon, napaatubang an mga parasunod ni Cristo sa grabeng pagtios na tibaad huli sa nangyaring tiggutom sa daga. (Gibo 11:​27-30) Pero, kaidtong mga 61 C.E., an mga Kristiyano maski paano nasa sarong panahon nin katuninungan, na kabaliktaran kan mangyayari sa sainda sa maabot. Kan panahon na iyan, nakaresibi sinda nin sarong ipinasabong na surat hali ki apostol Pablo—sarong surat na talagang napapanahon asin magigin kapaki-pakinabang sa sainda.

² An surat sa mga Hebreo napapanahon huling an katuninungan na naeeksperyensiyahan kan mga Kristiyano dai magdadanay. Nagtao si Pablo nin praktikal na sadol na makakatabang sa mga Kristiyanong idto na matagalan an kasakitan na madali nang mapaatubang sa sainda. An paglaglag sa Judiong sistema nin mga bagay, na ihinula ni Jesus, nagdadangadang na. (Luc. 21:20) Siyempre, dai aram ni Pablo ni kan mga Kristiyano sa Judea kun nuarin eksaktong mangyayari an paglaglag na iyan. Minsan siring, magagamit kan mga Kristiyanong idto an panahon na natatada tanganing iandam an saindang sadiri paagi sa pagpauswag kan mga kuwalidad arog kan pagtubod asin pakatagal.​—Heb. 10:25; 12:​1, 2.

3. Taano ta dapat na tawan nin partikular na atensiyon kan mga Kristiyano ngunyan an libro nin Hebreo?

 ³ Madali na kitang mapaatubang sa kasakitan na mas dakula nanggad kisa sa naeksperyensiyahan kan mga Kristiyanong Hebreo. (Mat. 24:21; Kap. 16:​14, 16) Kaya pag-ulayan ta an nagkapira sa praktikal na mga sadol na itinao ni Jehova para sa mga Kristiyanong idto na magigin kapaki-pakinabang man sa sato.

“MAGHINGUWANG MAKAABOT SA PAGKAMAYGURANG”

4. Sa anong mga kadipisilan napaatubang an mga Kristiyanong Judio? (Hilingon man an ritrato.)

⁴ An mga Kristiyano na dating mga Judio napaatubang sa dakulang kadipisilan. Kaidto, an mga Judio an piniling banwaan ni Jehova. An Jerusalem iyo kaidto an daganon na trono kan Kahadian nin Diyos, asin an templo an sentro kan dalisay na pagsamba. An gabos na maimbod na Judio nagsusunod sa Katugunan ni Moises arog kan itinutukdo kan saindang mga lider nin relihiyon. An mga katukduan na iyan an naggigiya sa sainda sa kun ano an mga puwede asin dai ninda puwedeng kakanon, sa pagmansay ninda sa pagturi, asin maski sa magigin pagtratar ninda sa mga Hentil. Pero pagkatapos na magadan si Jesus, dai na inaako ni Jehova an mga atang na idinudulot kan mga Judio. Nagin dipisil iyan para sa mga Kristiyanong Judio na nakatudan nang magsunod sa Katugunan. (Heb. 10:​1, 4, 10) Maski an maygurang na mga Kristiyano, arog ni apostol Pedro, nasakitan na magsunod sa nagkapira sa mga pagbabagong ini. (Gibo 10:​9-14; Gal. 2:​11-14) Huli sa bago nindang mga tinutubod, an mga Kristiyanong idto nagin puntirya kan Judiong mga lider nin relihiyon.

5. Sa ano kaipuhan na mag-ingat an mga Kristiyano?

⁵ An mga Kristiyanong Hebreo napaatubang sa pagkontra hali sa duwang grupo. An saro iyo an Judiong mga lider nin relihiyon na tinatratar sindang garo mga apostata. Apuwera sa sainda, may naghihingakong mga Kristiyano na nag-iinsistir na dapat na padagos na isagibo kan mga parasunod ni Cristo an manlain-lain na aspekto kan Katugunan ni Moises, tibaad tanganing makalikay sa persekusyon. (Gal. 6:12) Ano an makakatabang sa maimbod na mga Kristiyano na mangapot sa katotoohan?

6. Dinagka ni Pablo an mga kapagtubod niya na gibuhon an ano? (Hebreo 5:14–6:1)

 ⁶ Sa saiyang surat sa mga Hebreo, dinagka ni Pablo an mga kapagtubod niya na urog pang pag-adalan an Tataramon nin Diyos. (Basahon an Hebreo 5:14–6:1.) Gamit an Hebreong Kasuratan, ipinaliwanag ni Pablo sa sainda kun paano nakakalabi an Kristiyanong paagi nin pagsamba kisa sa Judaismo. a Aram ni Pablo na kun dadagdagan ninda an saindang kaaraman asin urog pang papararumon an saindang pakasabot sa katotoohan, makakatabang iyan sa mga Kristiyano na madeterminaran asin isikwal an salang mga pangangatanusan tanganing dai sinda mailagalag kaiyan.

7. Sa anong mga kadipisilan kita napapaatubang ngunyan?

⁷ Arog kan mga Kristiyanong Hebreo, napapaatubang man kita ngunyan sa mga impormasyon asin pangangatanusan na kontra sa matanos na mga pamantayan ni Jehova. Sa parati, inaatake kan mga parakontra an satong mga tinutubod na basado sa Bibliya manungod sa moralidad, na sinasabing mga panatiko kita, may pagpalain-lain, saka daing hirak. An mga sabuot saka opinyon kan kinaban lalong nagigin mas harayo sa perpektong pagmansay nin Diyos sa mga bagay-bagay. (Tal. 17:15) Huli kaiyan, dapat tang pauswagon an satong kakayahan na madeterminaran asin isikwal an mga ideyang ginagamit kan mga parakontra tanganing disganaron o ilagalag pa ngani kita.​—Heb. 13:9.

8. Ano an dapat tang gibuhon tanganing umuswag kita sa espirituwal na pagkamaygurang?

⁸ Marahay na isapuso ta an sadol na itinao ni Pablo sa mga Kristiyanong Hebreo, an sadol na maghinguwang makaabot sa espirituwal na pagkamaygurang. Kaiba diyan an pagkaigwa nin hararom na kaaraman sa katotoohan asin an paghihinguwang maiuyon an satong kaisipan sa kaisipan ni Jehova. An prosesong ini nagpapadagos dawa pagkatapos kan satong pagdusay asin bawtismo. Gurano man kita kahaloy nang nasa katotoohan, gabos kita dapat na regular na basahon asin pag-adalan an Tataramon nin Diyos. (Sal. 1:2) An pagkaigwa nin marahay na rutina nin personal na pag-adal makakatabang sa sato na mapakusog an sarong kuwalidad na idinuon ni Pablo sa saiyang surat sa mga Hebreo—an pagtubod.​—Heb. 11:​1, 6.

MAGKAIGWA NIN “PAGTUBOD NA PAAGI KAIYAN MAPAGDADANAY AN SATUYANG BUHAY”

9. Taano ta mahalagang marhay an makusog na pagtubod para sa mga Kristiyanong Hebreo?

⁹ Kakaipuhanon kan mga Kristiyanong Hebreo nin makusog na pagtubod tanganing makaligtas sa nagdadangadang na kasakitan sa Judea. (Heb. 10:​37-39) Pinatanidan ni Jesus an saiyang mga parasunod na pag nahiling nindang an Jerusalem napapalibutan na nin nagkakampong mga hukbo, dapat na sindang dumulag pasiring sa kabukidan. An saiyang sadol aplikado sa gabos na Kristiyano, sinda man nakaistar sa siyudad o sa palibot kaiyan. (Luc. 21:​20-24) Pag may hukbong masakyada, an mga tawo kaidto sa parati nagpapaili sa sarong napapaderan na siyudad arog kan Jerusalem. Kaya an pagdulag pasiring sa kabukidan, garo baga bakong lohikal asin mangangaipo nin dakulang pagtubod.

10. An makusog na pagtubod papahiruon an mga Kristiyano na gibuhon an ano? (Hebreo 13:17)

¹⁰ Kakaipuhanon man kan mga Kristiyanong Hebreo na magtiwala sa mga ginagamit ni Jesus tanganing giyahan an kongregasyon. An mga nanginginot na idto posibleng marhay na nagtao nin espesipikong mga instruksiyon tanganing tabangan an gabos sa kongregasyon na sunudon an pagbuot ni Jesus sa tamang panahon asin sa aregladong paagi. (Basahon an Hebreo 13:17.) An Griegong tataramon na ginamit sa Hebreo  13:17 para sa “magin masinunod” nagpaparisa na an saro nakumbinsir na sumunod huling nagtitiwala siya sa tawong nagtatao kan paggiya. Nagsusunod siya sa tawong iyan bako lang dahil awtorisado ining magtao nin paggiya. Kaya kaipuhan kan mga Kristiyanong Hebreo na pakusugon an saindang pagtitiwala sa mga nanginginot bago mag-abot an kasakitan. Kun an mga Kristiyano nagsusunod sa mga instruksiyon kan mga nanginginot sa mga panahon na matuninong, magigin mas pasil na lang sa sainda na magsunod sa mga panahon nin kasakitan.

11. Taano ta mahalagang marhay sa mga Kristiyano ngunyan an pagkaigwa nin makusog na pagtubod?

¹¹ Arog kan inot na mga nakaresibi kan surat ni Pablo, kaipuhan man niyato ngunyan nin pagtubod. Nabubuhay kita sa panahon na an kadaklan sa mga tawo isinisikwal—asin tinutuya-tuya pa ngani—an patanid kan Bibliya manungod sa katapusan kan sistemang ini nin mga bagay. (2 Ped. 3:​3, 4) Apuwera kaiyan, maski ngani ihinahayag kan Bibliya an nagkapirang detalye manungod sa mga mangyayari sa dakulang kasakitan, dakul pa an dai ta aram. Kaipuhan ta nin makusog na pagtubod na an katapusan kan sistemang ini nin mga bagay maabot nin eksakto sa itinalaan na panahon asin na dai kita papabayaan ni Jehova.​—Hab. 2:3.

12. Ano an makakatabang sa sato na makaligtas sa dakulang kasakitan?

¹² Dapat ta man na pakusugon an satong pagtubod sa paagihan na ginagamit ni Jehova ngunyan para giyahan kita—“an maimbod asin mapagmansay na uripon.” (Mat. 24:45) Pag magpuon na an dakulang kasakitan, tibaad tawan kita nin nagliligtas-buhay na mga instruksiyon, arog kan posibleng itinao sa mga Kristiyanong Hebreo kan mag-abot an mga Romano. Ngunyan na an panahon para pakusugon an satong pagtitiwala asin kumpiyansa sa mga paggiyang itinatao sa sato kan mga nanginginot sa organisasyon ni Jehova. Kaya kun ngunyan nasasakitan kitang magtiwala asin magsunod sa saindang paggiya, posibleng marhay na magigin arog man kita kaiyan sa panahon kan dakulang kasakitan.

13. Taano ta angay nanggad sa mga Kristiyanong Hebreo an sadol na nasa Hebreo 13:5?

¹³ Mantang hinahalat ninda an tanda para magdulag, kinaipuhan kan mga Kristiyanong Hebreo na papagdanayon na simple an saindang buhay, na isinisikwal an “pagkamuot sa kuwarta.” (Basahon an Hebreo 13:5.) An nagkapira sa sainda nakaeksperyensiya nin mga panahon nin tiggutom asin pagtios. (Heb. 10:​32-34) Dawa ngani andam sinda kaidto na magtagal nin kasakitan alang-alang sa maugmang bareta, posibleng an iba sa sainda nagpuon na magkaigwa kan pagmansay na an kayamanan kaipuhan nanggad ninda para sa saindang proteksiyon. Pero mayong kantidad nin kuwarta an makakaprotektar sa sainda sa nagdadangadang na kalaglagan. (Sant. 5:3) Sa katunayan, an siisay man na namumuot sa materyal na mga bagay posibleng marhay na mas madidipisilan na dumulag asin bayaan an saindang mga harong saka mga pagsadiri.

14. Ano an puwedeng magin epekto kan makusog na pagtubod sa satong mga desisyon ngunyan may koneksiyon sa materyal na mga bagay?

¹⁴ Mamomotibar kita na isikwal an materyalismo kun makusog an satong pagtubod na madali nang umabot an katapusan kan sistemang ini nin mga bagay. An mga tawo garo man sana “iaapon . . . sa mga tinampo an saindang plata” huling marerealisar ninda na “dai sinda maililigtas kan saindang plata saka bulawan sa aldaw kan grabeng kaanggutan ni Jehova.” (Ezek. 7:19) Kaya imbes na magparalapigot sa pagtipon nin dakul na kuwarta, kaipuhan tang gumibo nin mga desisyon na nakakatabang sa sato na mamuhay nin simple alagad balanse. Kaiba diyan an paglaban sa sugot na mangutang maski dai man kaipuhan o ubuson an panahon asin kusog sa pag-asikaso sa dakul na materyal na pagsadiri. Dapat man kitang mag-ingat na dai magin sobra-sobra an pagpapahalaga niyato sa materyal na mga pagsadiri ta. (Mat. 6:​19, 24) An satong pagtubod puwedeng mabalo  huli sa materyal na mga bagay asin iba pa mantang hinahalat tang umabot an katapusan kan sistemang ini nin mga bagay.

“KAIPUHAN NINDO NIN PAKATAGAL”

15. Taano ta lalo nang nangangaipo nin pakatagal an mga Kristiyanong Hebreo?

¹⁵ Kakaipuhanon kan mga Kristiyanong Hebreo na magtagal nin mga pagbalo sa saindang pagtubod mantang naggagrabe an mga kamugtakan sa Judea. (Heb. 10:36) Dawa ngani may mga Kristiyanong Hebreo na nag-agi kaidto nin grabeng persekusyon, dakul an nagin Kristiyano sa sarong panahon na maski paano matuninong. Sinambit ni Pablo na dawa ngani nagtagal sinda nin dipisil na mga pagbalo sa saindang pagtubod, dai pa sinda nakaeksperyensiya nin arog kagrabe kan ki Jesus, an buot sabihon, sagkod sa punto na magagadan na sinda. (Heb. 12:4) Pero sa paglakop kan Kristiyanismo, lalo man na naggagrabe an kaanggutan asin pagkapanatiko kan mga parakontrang Judio. Pirang taon bago isurat ni Pablo an libro nin Hebreo, nagkawsa nin grabeng kariribukan an paghuhulit niya sa Jerusalem. Labing 40 Judio an “nagkurumplutan . . . asin nagsumpa sinda, na sinasabing maldisyunon lugod sinda pag kumakan o uminom sinda na dai pa ninda nagagadan si Pablo.” (Gibo 22:22; 23:​12-14) Sa ibong kan grabeng relihiyosong pagkapanatiko asin pagkaungis na iyan, kaipuhan pa man giraray kan mga Kristiyanong idto na magtiripon para sa pagsamba, maghulit kan maugmang bareta, asin pagdanayon na makusog an saindang pagtubod.

16. Paano makakatabang sa sato an surat sa mga Hebreo na magkaigwa kita nin tamang pagmansay sa persekusyon? (Hebreo 12:7)

¹⁶ Ano an makakatabang sa mga Kristiyanong Hebreo na matagalan an napapaatubang sa saindang pagkontra? Aram ni Pablo na kaipuhan nindang magkaigwa nin tamang pagmansay sa mga pagbalo sa sainda. Ipinaliwanag niya na puwedeng itugot nin Diyos an mga pagbalo sa pagtubod bilang kabtang kan Kristiyanong pagsasanay. (Basahon an Hebreo 12:7.) An siring na pagsasanay makakatabang sa saro na makultibar asin mapauswag an mahalagang marhay na Kristiyanong mga kuwalidad. Paagi sa pagpokus sa marahay na resulta kan siring na mga pagbalo, magigin mas pasil para sa mga Kristiyanong Hebreong idto na magtagal.​—Heb. 12:11.

17. Ano an nanudan ni Pablo manungod sa pagtagal nin persekusyon?

 ¹⁷ Dinagka ni Pablo an mga Kristiyanong Hebreo na tagalan an mga pagbalo nin may mas dakulang determinasyon. Nasa kamugtakan siyang magsurat sa sainda manungod digdi. Bilang dating parapersegir sa mga Kristiyano, aram niya kun ano an mapapaatubang sa sainda. Aram niya man kun paano tatagalan an persekusyon huling siya mismo nakaeksperyensiya nin manlain-lain na pagkontra pagkatapos niyang magin Kristiyano. (2 Cor. 11:​23-25) Kaya makakapagtaram si Pablo nin may kumbiksiyon manungod sa kun ano an mga kaipuhan tanganing makatagal. Ipinagirumdom niya sa mga Kristiyanong idto na pag nagtatagal nin mga pagbalo, kaipuhan nindang manarig bako sa sadiri ninda kundi ki Jehova. Masasabi ni Pablo nin may kusog nin buot: “Si Jehova an sakuyang paratabang; dai ako matatakot.”​—Heb. 13:6.

18. Ano an mangyayari sa sato gabos sa maabot, asin huli kaiyan ano an dapat tang gibuhon ngunyan?

¹⁸ An nagkapira sa satong mga tugang nagtatagal ngunyan nin persekusyon. May kaimbudan niyato sindang masusuportaran paagi kan satong mga pamibi asin, kun minsan, sa praktikal na mga paagi. (Heb. 10:33) Pero malinaw na sinasabi kan Bibliya na “an gabos na nagmamawot na mamuhay na may debosyon sa Diyos bilang mga parasunod ni Cristo Jesus pepersegiron man.” (2 Tim. 3:12) Huli kaiyan, gabos kita kaipuhan na mag-andam sa mga mangyayari sa maabot. Lugod na padagos kitang magtiwala nin lubos ki Jehova, na may kumpiyansang tatabangan niya kitang tagalan an ano man na mga pagbalo na tibaad umabot sa sato. Sa itinalaan na panahon, tatawan niya nin kaginhawahan an gabos niyang maimbod na parasamba.​—2 Tes. 1:​7, 8.

19. Anong praktikal na mga paagi an makakatabang sa sato na mag-andam para sa dakulang kasakitan? (Hilingon man an ritrato.)

¹⁹ An surat ni Pablo sa mga Hebreo siguradong nakatabang sa inot na siglong mga Kristiyano na mag-andam para sa kasakitan na aatubangon ninda. Dinagka ni Pablo an saiyang mga tugang na magkaigwa nin mas hararom na kaaraman asin pakasabot sa Kasuratan. An paggibo kaiyan makakatabang sa sainda na madeterminaran asin isikwal an mga katukduan na makakapaluya kan saindang pagtubod. Dinagka niya sinda na pakusugon an saindang pagtubod tanganing magsunod tulos sinda sa paggiya ni Jesus asin kan mga nanginginot sa kongregasyon. Asin tinabangan niya an mga Kristiyano na patalubuon an pakatagal paagi sa pagkaigwa nin tamang pagmansay sa mga pagbalo asin paagi sa pagmansay sa mga pagbalo bilang oportunidad para sanayon kan saindang mamumuton na Ama. Lugod na iaplikar ta man an ipinasabong na sadol na ini. Paagi kaiyan, magigibo niyatong maimbod na makatagal sagkod sa katapusan.​—Heb. 3:14.