Si Jehova Dai Mag-aatraso

“Dawa pa [an bisyon] maatraso, padagos iyan na halaton; huli ta iyan daing salto na maootob. Dai iyan mahuhuri.”​—HABACUC 2:3.

1. Anong determinasyon an ipinaheling kan banwaan ni Jehova, asin ini nagpahiro sa sainda na gibohon an ano?

“PADAGOS akong magtitindog sa sakong puesto kan guardia.” Iyan an desididong gibohon kan propeta nin Dios na si Habacuc. (Habacuc 2:1) An banwaan ni Jehova sa ika-20 siglo nagpaheling kan kaparehong determinasyon. Huli kaini, sinda maigot na naghimate sa kahagadan na ini na sinabi sa sarong nagsesenyalar nin pagkaliwat na kombension kan Setyembre 1922: “Ini an aldaw nin gabos na aldaw. Uya, nagrereynar na an Hade! Kamo an saiyang mga ahente sa publisidad. Kun siring ipaisi, ipaisi, ipaisi, an Hade asin an saiyang kahadean.”

2. Kan ibalik sa maogmang aktibidad pakalihis kan Guerra Mundial I, ano na an masasabi nin linahidan na mga Kristiano?

² Pakalihis kan Guerra Mundial I, ibinalik ni Jehova an fiel na linahidan na natatada sa kamugtakan na may maogmang aktibidad. Kapareho ni Habacuc, an lambang saro sa sainda makasasabi na: “Padagos akong mapuesto sa kuta; asin padagos akong magbabantay, tanganing maheling kun ano an saiyang itataram paagi sa sako.” An mga termino sa Hebreo para sa “bantay” asin “guardia” inootro sa dakol na hula.

“Dai Iyan Mahuhuri”

3. Taano ta dapat kitang magdanay na mapagbantay?

³ Mantang ibinabalangibog kan Mga Saksi ni Jehova an patanid nin Dios ngonyan, dapat na sinda pirmeng listo na himateon an pantapos na mga tataramon kan dakulang hula ni Jesus: “Magdanay kamong mapagbantay, ta dai nindo aram kun noarin madatong an kagurangnan kan harong, kun baga sa hapon o sa matangang banggi o sa pagtoraok nin manok o sa amay na aga; tanganing kun umabot sia nin panale, dai nia kamo maabotan na natotorog. Alagad an isinasabi ko sa saindo isinasabi ko sa gabos, Magdanay kamong mapagbantay.” (Marcos 13:​35-37) Kapareho ni Habacuc, asin kaoyon kan mga tataramon ni Jesus, kita dapat na magdanay na mapagbantay!

4. Paano an kamugtakan niato nakaaagid kan ki Habacuc kaidtong mga 628 B.C.E.?

⁴ Tibaad natapos ni Habacuc na isurat an saiyang libro kaidtong mga 628 B.C.E., bago pa nagin nangingibabaw na kapangyarihan pankinaban an Babilonya. Sa laog nin dakol na taon ibinabalangibog an paghokom ni Jehova sa apostatang Jerusalem. Pero, mayo nin klarong nagpaparisa kun baga noarin gigibohon an paghokom na iyan. Siisay baga an matubod na idto mga 21 taon na sana bago umabot asin na an Babilonya an magigin parakastigo ni Jehova? Siring man ngonyan, dai niato aram an “aldaw asin oras” na itinalaan para sa katapusan kan sistemang ini, alagad ta pinatanidan kita ni Jesus bago pa: “Kamo . . . magin andam, huli ta sa oras na dai nindo pinaghohona, an Aki nin tawo madatong.”​—Mateo 24:​36, 44.

5. Ano an nangorognang nakaparirigon sa boot manongod sa mga tataramon nin Dios na nasusurat sa Habacuc 2:​2, 3?

⁵ May marahay na dahelan, tinawan ni Jehova si Habacuc kan nakapupukaw nin boot na sugong ini: “Isurat mo an bisyon, asin itala mo iyan nin malinaw sa mga tabla, tanganing an nagbabasa dian nin makosog makabasa nin marikas. Huli ta an bisyon para sa itinalaan na panahon pa, asin iyan naghahangoshangos sagkod sa katapusan, asin dai iyan magpuputik. Dawa pa iyan maatraso, padagos iyan na halaton; huli ta iyan daing salto na maootob. Dai iyan mahuhuri.” (Habacuc 2:​2, 3) Ngonyan, an karatan saka kadahasan lakop sa bilog na daga, na nagpaparisa na kita naggagatigati  na sa “dakula asin makangingirhat na aldaw ni Jehova.” (Joel 2:31) Nakaparirigon nanggad sa boot an mismong mga tataramon ni Jehova na nagtatao nin garantiya: “Dai iyan mahuhuri”!

6. Paano daw kita makaliligtas sa nagdadangadang na aldaw nin mangagadan na paghokom?

⁶ Kun siring, paano daw kita makaliligtas sa nagdadangadang na aldaw nin mangagadan na paghokom? Minasimbag si Jehova paagi sa pagsabi nin detalyado kan pagkakalaen na ini kan mga matanos asin kan mga maraot: “Uya! An saiyang kalag nagin maabhaw; iyan dai nagin tanos dian sa saiya. Alagad kun manongod sa matanos, huli sa saiyang pagigin fiel sia padagos na mabubuhay.” (Habacuc 2:4) An mapalangkaw asin mahanab na mga namamahala asin banwaan minantsahan an mga pangyayari sa kasaysayan sa presenteng mga panahon kan dugo nin minilyon na biktimang daing kasalan, partikularmente sa duwang guerra mundial asin sa grabeng garadanan na etniko. Sa kabaliktaran, an mamomoton sa katoninongan na linahidan na mga lingkod nin Dios nagtagal na may pagigin fiel. Sinda an “matanos na nasyon na nagpapadanay sa fiel na gawe.” An nasyon na ini, pati an kairiba kaiyan, an “ibang karnero,” nagsusunod sa konseho na: “Magtiwala kamo ki Jehova, banwaan, sa gabos na panahon, huli ta dian ki Jah Jehova an Gapo kan daing talaan na mga panahon.”​—Isaias 26:​2-4; Juan 10:16.

7. Kaoyon kan paggamit ni Pablo sa Habacuc 2:​4, ano an dapat niatong gibohon?

⁷ Sa pagsurat sa mga Kristianong Hebreo, kinotar ni apostol Pablo an Habacuc 2:​4 kan sinasabihan an banwaan ni Jehova: “Kaipuhan nindo an pakatagal, tanganing, pakatapos na magibo nindo an kabotan nin Dios, akoon nindo an kaotoban kan panuga. Huli ta ‘kadikiton na panahon’ na sana, asin ‘an nagdadangadang madatong asin dai mag-aatraso.’ ‘Alagad an sakong matanos mabubuhay huli sa pagtubod,’ asin, ‘kun sia sumibog, an sakong kalag mayo nin kaogmahan sa saiya.’” (Hebreo 10:​36-38) An satong kaaldawan bakong panahon na manluya o masiod kan materyalistiko, rungaw sa kasingawan na mga ugale kan kinaban ni Satanas. Ano an dapat niatong gibohon sagkod na maubos an “kadikiton na panahon”? Kapareho ni Pablo, kita na kabilang sa banal na nasyon ni Jehova dapat na ‘magpumirit na aboton an mga bagay na nasa enotan, na pinupunta an pasohan’ na buhay na daing katapusan. (Filipos 3:​13, 14) Asin kapareho ni Jesus, kita dapat na ‘magtios huli kan kagayagayahan na ibinugtak sa atubangan niato.’​—Hebreo 12:2.

8. Siisay an “lalaki” sa Habacuc 2:​5, asin taano ta dai sia magigin mapanggana?

⁸ Ilinaladawan kan Habacuc 2:​5 “an pusog na lalaki” na, bakong arog kan mga lingkod ni Jehova, dai nakaaabot sa saiyang pasohan, dawa “pinahiwas [nia] an saiyang kalag na siring sa Sheol.” Siisay an lalaking ini na “dai napaninigoan”? Dai naiinggustohan kapareho kan Babilonya kan panahon ni Habacuc, an binibilog nin laen-laen na kabtang na “lalaking” ini, na kompuesto nin politikal na mga kapangyarihan​—baga man Fascista, Nazi, Komunista, o dawa an demokratiko daa​—nakikiguerra tanganing pahiwason an saiyang daga. Pinapano man nia an Sheol, an lolobngan, nin inosenteng mga kalag. Alagad an traydor na binibilog nin laen-laen na kabtang na “lalaking” ini kan kinaban ni  Satanas, na naburat sa sadiri niang kompiado sa sadiring importansia, dai nagigin mapanggana sa ‘pagtipon sa saiya man sana kan gabos na nasyon asin pagsaray sa saiya man sana kan gabos na banwaan.’ Solamente si Jehova Dios an makakapasararo sa bilog na katawohan, asin gigibohon nia ini paagi sa Mesiyanikong Kahadean.​—Mateo 6:​9, 10.

An Enot sa Limang Dramatikong Herak Man

9, 10. (a) Ano an iinanunsiar ni Jehova paagi ki Habacuc? (b) Mapadapit sa bakong makatanosan na ganansia, ano an situwasyon ngonyan?

⁹ Paagi sa propeta niang si Habacuc, iinanunsiar ni Jehova an sunod-sunod na limang herak man, mga paghokom na dapat na gibohon sa pag-andam kan daga na istaran kan fiel na mga nagsasamba sa Dios. An siring na mga tama an kamugtakan nin puso ‘mapahayag nin matalinhagang kasabihan’ na iaatubang ni Jehova. Mababasa niato sa Habacuc 2:​6: “Herak man sa saiya na nagpapadakol kan bako man nia​—O sagkod noarin!​—asin nagpapagabat nin utang tumang sa saiyang sadiri!”

¹⁰ Digdi an pagdodoon nasa bakong makatanosan na ganansia. Sa kinaban na nasa palibot niato, an mayayaman orog na nagyayaman, asin an dukha orog na nagigin dukha. An mga negosyante nin droga asin tikas nakatitipon nin dakolon na kayamanan, mantang an dakol sa ordinaryong mga tawo nagugutom. An un-kuarto kan populasyon kan kinaban sinasabing nabubuhay nin mas hababa sa pagkadukha. Kaherakherak an mga kamugtakan nin pamumuhay sa dakol na nasyon. An mga naghihimuyawot nin katanosan digdi sa daga nagkakagsing: “O sagkod noarin” pa magpaparadakol an karatan na ini! Pero, harani na an katapusan! Tunay nanggad, an bisyon ‘dai mahuhuri.’

11. Ano an sinasabi ni Habacuc manongod sa pagpabolos nin dugo nin tawo, asin taano ta masasabi niato na grabe an kasalan sa dugo sa daga ngonyan?

¹¹ Sinasabihan kan propeta an maraot: “Huli ta ika mismo nanalakat sa dakol na nasyon, an gabos na nawawalat pa sa mga banwaan masalakat sa saimo, huli sa pagpabolos nin dugo nin katawohan asin sa kadahasan sa daga, sa banwaan asin sa gabos na nag-eerok dian.” (Habacuc 2:8) Kanigoan na kasalan sa dugo an nanonompongan niato sa daga ngonyan! Malinaw na sinabi ni Jesus: “An gabos na minabingat nin espada sa espada man magagadan.” (Mateo 26:52) Pero, sa ika-20 siglo sana, an may kasalan sa dugo na mga nasyon saka grupong etniko nagin responsable sa paggadan sa labing sanggatos milyon na tawo. Herak man kan mga nakikikabtang sa grabeng garadanan na ini!

An Ikaduwang Herak Man

12. Ano an ikaduwang herak man na isinurat ni Habacuc, asin paano niato masisierto na mawawaran nin pakinabang an madayang mga kayamanan?

¹² An ikaduwang herak man, na nasusurat sa Habacuc 2:​9-​11, para sa “saro na naggaganansia nin maraot para sa saiyang pamilya, tangani na ikabugtak an saiyang salag sa halangkaw na lugar, tangani na maligtas sa pamomogol kan bagay na kapahapahamak!” An madayang ganansia mawawaran nin pakinabang, siring sa linilinaw kan salmista: “Dai ka matakot huli ta may tawong nagkakamit nin mga kayamanan, huli ta nag-oorog an kamurawayan kan saiyang harong, huli ta pagkagadan nia mayo sia nin madadarang ano man; an saiyang kamurawayan dai mahilig kaiba nia mismo.” (Salmo 49:​16, 17) Kun siring, mahalagang mangnohon an madonong na sadol ni Pablo: “Pagbotan mo an mga mayaman sa presenteng sistema nin mga bagay na dai magin mapalangkaw, asin ibugtak an saindang paglaom, bakong sa kayamanan na bakong segurado, kundi sa Dios, na mayaman na nagtatao sa sato kan gabos na bagay para sa satong kasiraman.”​—1 Timoteo 6:17.

13. Taano ta maninigo niatong padagos na ibalangibog an patanid nin Dios?

¹³ Abaa kaimportante na ikabalangibog ngonyan an mga mensahe kan paghokom nin Dios! Kan magreklamo an mga Fariseo sa pagrukyaw ki Jesus kan mga kadaklan bilang “an Saro na minadatong bilang Hade sa ngaran ni Jehova,” sinabi nia: “Sinasabi ko sa saindo, Kun an mga ini dai maggirong, an mga gapo makururahaw.” (Lucas 19:​38-40) Siring man, kun an banwaan nin Dios ngonyan dai ikabuyagyag an karatan na yaon sa kinaban na ini, “hale sa lanob an sarong gapo mismo makurahaw na may paghagayhay.” (Habacuc 2:11) Kaya makosog  an boot na padagos niatong ibalangibog an patanid nin Dios!

An Ikatolong Herak Man Asin an Isyu nin Kasalan sa Dugo

14. An mga relihion kan kinaban nagin responsable sa anong kasalan sa dugo?

¹⁴ An ikatolong herak man na iinanunsiar paagi ki Habacuc tinatawan nin atension an isyu nin kasalan sa dugo. Sabi kan Habacuc 2:​12: “Herak man kan saro na nagtotogdok nin siudad paagi sa pagpabolos nin dugo, asin marigon na nagpatindog nin banwaan paagi sa pagkabakong matanos!” Sa sistemang ini nin mga bagay, an pagkabakong matanos asin pagpabolos nin dugo parateng magkaibanan. Partikularmente an mga relihion kan kinaban nagin responsable sa pinakamakababaldeng grabeng garadanan sa kasaysayan. An kaipuhan ta sanang sambiton iyo an mga Krusada, na pinaglaban an mga Kristiano daa saka an mga Muslim; an Katolikong Inkisisyon sa España saka Latin Amerika; an Treintang Taon na Guerra nin Europa sa pag-oltanan nin mga Protestante saka Katoliko; asin an pinakamadugo sa gabos, an duwang guerra mundial sa satong siglo, na pareho nagpoon sa rona nin Kakristianohan.

15. (a) May suporta o konsentimiento nin iglesia, ano an padagos na ginigibo nin mga nasyon? (b) Kaya daw kan Naciones Unidas na taposon an pagtambak nin armamento kan kinaban na ini?

¹⁵ An saro sa pinakamaraot na kabtang kan ikaduwang guerra mundial iyo an Holocaust na Nazi, na nakasakop sa minilyon na Judio asin iba pang inosente sa Europa. Kasuarin pa sana nagtuga an hirarkiyang Katoliko Romano sa Pransia na iyan nagkulang sa pagkontra sa pagpadara nin ginatos na ribong biktima sa Nazi na mga kampo de konsentrasyon na dakol an ginagadan. Pero, an mga nasyon padagos na nag-aandam na magpabolos nin dugo, na may suporta o konsentimiento an iglesia. Sa pagtaram manongod sa Iglesia Ortodokso nin Rusya, an magasin na Time (internasyonal na edisyon) nagsabi kasuarin pa sana: “An buhay na naman na iglesia may importanteng impluwensia man sa sarong langtad na kaidto dai lamang pepensaron: an makinarya de guerra nin Rusya. . . . An mga pagbendisyon sa mga jet na panguerra asin kuartel nagin haros ordinaryo na sana. Kan Nobyembre, sa Monasteryo Danilovsky nin Moscu, an kabisera kan Patriarkado nin Rusya, an iglesia suminagkod pa ngani sa pagkonsagrar kan nuklear na mga armas nin Rusya.” Mapapopondo daw kan Naciones Unidas an pagtambak na naman nin bagong armamento kan kinaban na ini na sa diablong mga kasangkapan sa guerra? Dai nanggad! Segun sa diaryong The Guardian nin Londres, Inglaterra, an sarong nanggana kan Premyong Nobel sa Katoninongan nagkomento: “An talagang nakapupurisaw iyo na an limang permanenteng miembro kan Konseho de Seguridad kan NU iyo an limang mayor na parasuplay nin armas sa kinaban.”

16. Ano an gigibohon ni Jehova mapadapit sa mga nasyon na nagsusutsut nin guerra?

¹⁶ Hohokoman daw ni Jehova an mga nasyon na nagsusutsut nin guerra? An Habacuc 2:​13 nagsasabi: “Uya! Bako daw na gikan ki Jehova nin mga hukbo na an mga banwaan padagos na magpapagal para sana sa kalayo, asin na an mga grupo nasyonal papagalon an saindang sadiri para sana sa mayo?” “Jehova nin mga hukbo”! Iyo, si Jehova may langitnon na mga hukbo nin mga anghel, na gagamiton nia sa pagpara sa mahilig sa guerra na mga banwaan asin nasyon!

17. Sagkod sa anong sokol na an kaaraman ki Jehova makapapano sa daga pakatapos kan saiyang paghokom sa madahas na mga grupo nasyonal?

¹⁷ Ano an masunod sa paghokom ni Jehova sa madahas na mga grupo nasyonal na iyan? An Habacuc 2:​14 nagtatao kan simbag: “An daga mapapano kan pakaaram sa kamurawayan ni Jehova kun paanong an katubigan mismo nakatatahob sa dagat.” Abaa karahay na tinatanaw! Sa Armagedon, an soberaniya ni Jehova mabibindikar sagkod lamang. (Kapahayagan 16:16) Sinisierto nia sa sato na saiyang ‘papamurawayon an mismong namumugtakan kan saiyang mga bitis,’ an dagang ini na iniistaran niato. (Isaias 60:13) An bilog na katawohan totokdoan sa dalan nin Dios sa buhay, tangani na an kaaraman sa mamuraway na mga katuyohan ni  Jehova makapano sa daga kun paanong an mga kadagatan nakapapano sa mga nalalagan kan dagat.

An Ikaapat Asin Ikalimang Herak Man

18. Ano an ikaapat na herak man na iinanunsiar paagi ki Habacuc, asin paano iyan nababanaag sa moral na kamugtakan kan kinaban ngonyan?

¹⁸ An ikaapat na herak man sinasabi sa Habacuc 2:​15 sa mga tataramon na ini: “Herak man kan saro na nagtatao sa saiyang mga kaibaiba nin maiinom, na iiniiba dian an saimong kabangisan asin kaanggotan, tangani na sinda maburat, sa katuyohan na paghelingon an saindang mga kabtang na ikinasusupog.” Isinusuherir kaini an ngana-ngana sa bisyo, sumbikalan na kamugtakan kan kinaban sa presenteng panahon. An inmoralidad kaiyan, na suportado pati nin konsintidor na relihiosong mga grupo, orog pang ruminaot. An mga damat, arog baga kan AIDS asin iba pang helang na ikinaoolakit paagi sa pagdodorog, marikas na naglalakop sa bilog na daga. Imbes na ipabanaag an “kamurawayan ni Jehova,” an kapag-arakian ngonyan na sadiri sana an inaasikaso orog pang nahoholog sa kabikoan asin pasiring sa paghokom nin Dios. ‘Nainggustohan sa kadaihan nin onra imbes na kamurawayan,’ an delingkuenteng kinaban na ini madali nang uminom sa kopa kan kabangisan ni Jehova, na nagrerepresentar sa saiyang kabotan dian. ‘Magkakaigwa nin kasusupgan sa kamurawayan kaiyan.’​—Habacuc 2:16.

19. An introduksion sa ikalimang herak man na iinanunsiar paagi ki Habacuc may koneksion sa ano, asin taano an siring na mga tataramon ta may kahulogan sa kinaban ngonyan?

¹⁹ An introduksion sa ikalimang herak man estriktong nagpapatanid tumang sa pagsamba sa inukit na mga imahen. Ipinasabi ni Jehova sa propeta an mapuersang mga tataramon na ini: “Herak man sa saro na nagsasabi sa kapidasong kahoy: ‘Mata na!’ sa pulang gapo: ‘Pagmata! Iyan mismo matao nin instruksion’! Uya! Iyan patos nin bulawan asin pirak, asin mayo man lamang nin ginhawa sa laog kaiyan.” (Habacuc 2:19) Sagkod ngonyan, an Kakristianohan sagkod an inaapod na kapaganohan dinodokoan an saindang mga krusipiho, Madona, imahen, asin iba pang ladawan  nin tawo saka hayop. Mayo sa mga ini na mapapagmata tanganing iligtas an mga nagsasamba sa sainda kun si Jehova dumatong na sa paghokom. An talapitap sainda na bulawan saka pirak biyong nawawaran nin kahulogan kun ikokomparar sa pagigin kahangahanga kan daing sagkod na Dios, si Jehova, asin sa mga kamurawayan kan saiyang buhay na mga linalang. Logod na irukyaw niato an saiyang daing kapantay na ngaran sagkod lamang!

20. Sa anong areglo sa templo na kita may pribilehiong maglingkod nin magayagaya?

²⁰ Iyo, an satong Dios, si Jehova, maninigo sa gabos na kaomawan. May hararom na reberensia sa saiya, himateon niato an estriktong patanid na iyan tumang sa idolatriya. Alagad hinanyoga! Nagtataram pa si Jehova: “Si Jehova yaon sa saiyang banal na templo. Dai ka maggirong sa atubangan nia, bilog na daga!” (Habacuc 2:20) Daing duwa-duwa na an nasa isip kan propeta iyo an templo sa Jerusalem. Minsan siring, kita ngonyan may pribilehio na sumamba sa sarong mas grande na areglo sa espirituwal na templo, na dian an satong Kagurangnan na si Jesu-Cristo natutukaw bilang Halangkaw na Saserdote. Digdi, sa daganon na patyo kan templong iyan, kita nagtitiripon, naglilingkod, asin namimibi, na itinatao ki Jehova an onra na maninigo sa saiyang mamuraway na ngaran. Asin kanigoan an kagayagayahan niato sa pagtao nin odok sa pusong pagsamba sa satong mamomoton na langitnon na Ama!

Nagigirumdoman daw Nindo?

• Ano an punto de vista nindo sa mga tataramon ni Jehova na: “Dai iyan mahuhuri”?

• Ano an kahulogan sa presenteng panahon kan mga herak man na iinanunsiar paagi ki Habacuc?

• Taano ta maninigo niatong ipadagos na ibalangibog an patanid ni Jehova?

• Sa patyo nin anong templo na kita may pribilehiong maglingkod?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Mga Ritrato sa pahina 15]

Kapareho ni Habacuc, an mga lingkod nin Dios sa presenteng panahon nakaaaram na si Jehova dai mag-aatraso

[Mga Ritrato sa pahina 18]

Inaapresyar daw nindo an pribilehio na sambahon si Jehova sa patyo kan saiyang espirituwal na templo?

[Picture Credit Line sa pahina 16]

Rinetrato kan U.S. Army