“Kamo Gabos Magturugang”

“Dai kamo magpaapod nin Rabi, huling saro an saindong paratokdo, mantang kamo gabos magturugang.”​—MATEO 23:8.

1. Ano an maninigo niatong estudyaran?

“SIISAY an maninigo sa orog na onra, an sarong misyonero o an sarong Bethelite?” an inosenteng hapot sa sarong misyonerang taga Australia nin sarong Kristiana sa sarong nasyon sa Oriente. Gusto niang maaraman kun siisay an maninigong orog na igalang, an sarong misyonero hale sa ibang nasyon o an sarong lokal na ministro na naglilingkod sa sangang opisina kan Watch Tower Society. An misyonera nataraka kan inosenteng hapot na iyan na nagpapabanaag nin sarong kultura na mapagrisa sa posisyon. Minsan siring, an hapot kun siisay an mas dakula gikan sa kamawotan na maaraman kun saen an balang saro kun dapit sa mga ranggo nin kapangyarihan asin impluwensia.

2. Ano an maninigong magin punto de vista niato sa satong mga kapwa parasamba?

² An bagay na ini bako nanggad na bago. Dawa an mga disipulo ni Jesus kaidto daing ontok an argumento manongod sa kun siisay an pinakadakula. (Mateo 20:​20-24; Marcos 9:​33-37; Lucas 22:​24-27) Sinda hale man sa kultura na medyo mapagrisa sa posisyon, an sa Judaismo kan enot na siglo. Nasa isip an siring na sosyedad, hinatolan ni Jesus an saiyang mga disipulo: “Dai kamo magpaapod nin Rabi, huling saro an saindong paratokdo, mantang kamo gabos magturugang.” (Mateo 23:8) An relihiosong titulo na arog kan “Rabi,” na nangangahulogan “Paratokdo,” “may tendensia na patuboon an kapalangkawan saka an pakamate nin pakalabi sa mga nagkakamit kaiyan, asin nin pagkauri saka nin pakamate nin pagigin mas hababa sa mga dai; asin an bilog na espiritu saka tendensia kaiyan kontra sa ‘pagkasimple na yaon ki Cristo,’” sabi kan nag-espesyalisar sa Biblia na si Albert Barnes. Tunay nanggad, an mga Kristiano dai inaapod an mga paraataman sa tahaw ninda na “Magurang na Polano,” na ginagamit an terminong “magurang” bilang titulong nagpapataba sa puso. (Job 32:​21, 22) Sa ibong na lado, an kamagurangan na inootob an tunay na kahulogan kan hatol ni Jesus tinatawan nin onra an ibang miembro kan kongregasyon, kun paanong tinatawan ni Jehova nin onra an maimbod na mga parasamba asin tinatawan ni Jesu-Cristo nin onra an maimbod na mga parasunod.

An Halimbawa ni Jehova Asin ni Jesus

3. Paano tinawan ni Jehova nin onra an saiyang espiritung mga linalang?

³ Minsan si Jehova an “Kaharohalangkawe,” poon sa kapoonpooni tinawan nia nin onra an saiyang mga linalang paagi sa paglabot sa sainda sa saiyang mga gibo. (Salmo 83:18) Kan lalangon nia an enot na tawo, iiniba ni Jehova an saiyang Aking bugtong sa proyekto bilang “pangenot na trabahador.” (Talinhaga 8:​27-30; Genesis 1:26) Inagda pa ngani ni Jehova an saiyang langitnon na mga anghel na magpahayag kan nasa boot ninda manongod sa kun paano lalaglagon an maraot na si Hadeng Acab kan Sia nagdesisyon nang gibohon iyan.​—1 Hade 22:​19-23.

4, 5. Paano tinatawan ni Jehova nin onra an saiyang mga linalang na tawo?

⁴ Si Jehova nagrereynar bilang an Supremong Soberano kan uniberso. (Deuteronomio 3:24) Dai nia kaipuhan na magkonsulta sa mga tawo. Pero, sia minaduko, sabi ngani, tangani na tawan sinda nin atension. Nag-awit an sarong salmista: “Siisay an siring ki Jehova na satuyang Dios, sia na pinahalangkaw an saiyang erokan? Sia nagpapakanghababa na helingon an langit asin daga, na binabangon an hamak sa mismong kabokabo.”​—Salmo 113:​5-8.

⁵ Bago pohoon an Sodoma asin Gomorra, hininanyog ni Jehova an mga hapot ni Abraham asin pinanigoan an sentido nin hustisya kaini. (Genesis 18:​23-​33) Minsan aram na ni Jehova an magigin resulta kan mga kahagadan ni Abraham, sia mapasensiang naghinanyog ki Abraham asin inako an pangangatanosan kaini.

6. Ano an ibinunga kan pagtao ni Jehova nin onra kan maghapot si Habacuc?

⁶ Naghinanyog man si Jehova ki Habacuc, na naghapot: “Sagkod noarin, O Jehova, na ako dapat na magkurahaw para sa tabang, asin dai ka nagdadangog?” Minansay daw ni Jehova an hapot bilang angat sa saiyang autoridad? Dai, minansay nia na tama an mga hapot ni Habacuc, asin kaidto mismo saiyang ihinayag an katuyohan nia na ibangon an mga Caldeo sa paghokom. Sinierto nia sa propeta na ‘an ihinulang paghokom na ini daing salto na maootob.’ (Habacuc 1:​1, 2, 5, 6, 13, 14; 2:​2, 3) Paagi sa pagseryoso sa mga kapurisawan ni Habacuc asin pagsimbag sa saiya,  an propeta tinawan ni Jehova nin onra. Bilang resulta, an nariribok an boot na propeta nagin masinggaya asin magayagaya, na lubos an tiwala sa Dios kan saiyang kaligtasan. Nababanaag ini sa ipinasabong na libro ni Habacuc na nagpapakosog sa satong tiwala ki Jehova ngonyan.​—Habacuc 3:​18, 19.

7. Taano ta makahulogan an papel ni Pedro kan Pentecostes 33 C.E.?

⁷ Si Jesu-Cristo saro pang marahay na halimbawa sa pagtao nin galang sa iba. Sinabihan ni Jesus an saiyang mga disipulo na “an siisay man na magpainda sa sako sa atubangan nin mga tawo, papaindahan ko man sia sa atubangan kan sakong Ama.” (Mateo 10:​32, 33) Minsan siring, kan banggi na sia pasaloiban, binayaan sia kan gabos niang disipulo, asin tolong beses siang pinaindahan ni apostol Pedro. (Mateo 26:​34, 35, 69-75) An hineling ni Jesus bako sanang an panluwas na itsura asin inobserbaran nia an kalaoglaoging saboot ni Pedro, an makuring pagsolsol kaini. (Lucas 22:​61, 62) Pakalihis sana nin 51 aldaw, tinawan ni Cristo nin dignidad an nagsolsol na apostol paagi sa pagtogot sa saiya na irepresentar an 120 disipulo ni Jesus kan aldaw nin Pentecostes asin gamiton an enot sa “mga liabe kan kahadean.” (Mateo 16:​19; Gibo 2:​14-40) Tinawan si Pedro nin oportunidad na ‘makabalik asin pakosogon an saiyang mga tugang.’​—Lucas 22:​31-33.

Pagtao nin Onra sa mga Miembro kan Pamilya

8, 9. Sa pagtao nin onra sa saiyang agom, paano maaarog nin agom na lalaki si Jehova asin si Jesus?

⁸ An mga agom na lalaki asin magurang marahay na arogon si Jehova asin si Jesu-Cristo sa pagkapot nin autoridad na itinao nin Dios. Nagsadol si Pedro: “Kamong mga agom na lalaki, padagos na makiiba sa siring na paagi sa [saindong agom na babae] oyon sa kaaraman, na tinatawan sinda nin onra siring sa lalagan na mapapasaon, an babae.” (1 Pedro 3:7) Imahinara an pagkapot nin delikadong lalagan na porselana, na malinaw na mas mapapasaon kisa kahoy. Dai daw kamo orog na magmamaan? Magigibo iyan nin agom na lalaki paagi sa pag-arog ki Jehova, na naghihinanyog sa mga opinyon kan saiyang agom kun nagdedesisyon sa mga bagay sa pamilya. Girumdoma na si Jehova nagtao nin panahon na makipangatanosan ki Abraham. Huling bakong sangkap, tibaad dai maheling kan agom na lalaki an kabilogan kan bagay. Kaya bako daw na madonong na tawan nia nin onra an saiyang agom paagi sa sinserong pag-estudyar sa opinyon kaini?

⁹ Sa kadagaan na establisadong marhay an autoridad nin lalaki, dapat na girumdomon nin agom na lalaki na tibaad kaipuhan na pangganahan kan saiyang agom an masakit daogon na kaolangan tanganing ikapahayag an kalaoglaogi niang mga saboot. Arogon an pagtratar ni Jesu-Cristo sa saiyang mga disipulo, na kabtang kan saiyang grupong nobya sa ngapit, kan sia yaon digdi sa daga. Sinda saiyang minahal, na kinokonsiderar an saindang pisikal saka espirituwal na mga limitasyon bago pa man ninda sabihon an saindang mga pangangaipo. (Marcos 6:​31; Juan 16:​12, 13; Efeso 5:​28-30) Dugang pa, tawan nin panahon an pag-obserbar sa ginigibo kan saindong agom para sa saindo saka sa saindong pamilya, asin ipahayag an saindong pag-apresyar sa tataramon saka sa gibo. Si Jehova sagkod si Jesus nagpahayag nin pag-apresyar, komendasyon, asin pag-omaw sa mga maninigo. (1 Hade 3:​10-14; Job 42:​12-15; Marcos 12:​41-44; Juan 12:​3-8) Kan an agom nia magin nang saro sa Mga Saksi ni Jehova, an sarong Kristiana sa Oriente nagsabi: “Dati an sakong agom naeenot sa sako nin mga tolo o apat na lakdang kun naglalakaw, na pinababayaan akong magdara kan gabos. Ngonyan sia na an nagbibitbit kan mga dara-dara asin inaapresyar nia an ginigibo ko sa harong!” An sarong sinserong pag-apresyar dakula an ikinatatabang na an saindong agom makamate na sia pinahahalagahan.​—Talinhaga 31:28.

10, 11. Ano an manonodan nin mga magurang sa marahay na halimbawa ni Jehova sa pagtratar sa rebeldeng nasyon nin Israel?

¹⁰ Sa pagtratar sa saindang mga aki, nangorogna kun kaipuhan an pagsagwe, maninigong arogon nin mga magurang an halimbawa nin Dios. “Si Jehova padagos na nagpatanid ki Israel asin Juda” na talikdan an saindang maraot na mga dalan, alagad ta sinda “padagos na pinatagas an saindang liog.” (2 Hade 17:​13-15) “Prinobaran [pa ngani kan mga Israelita na] lokohon sia paagi sa saindang ngoso; asin paagi sa saindang dila prinobaran nindang magputik sa saiya.” Tibaad para sa dakol na magurang arog kaiyan an kun beses iginagawe kan saindang mga aki. An mga Israelita ‘binalo an Dios’ asin pinakolog an boot nia, na pinapagsentir sia. Pero, si Jehova “maheherakon; tinatahoban nia an sala asin dai nanlalaglag.”​—Salmo 78:​36-41.

¹¹ Nakimaherak pa ngani si Jehova sa mga Israelita: “Madia kamo, ngonyan, asin maghusay kita . . . Minsan an saindong mga kasalan magin garo eskarlata, iyan papupution na garo niebe.” (Isaias 1:18) Minsan bakong si Jehova an sala, inagda nia an rebeldeng nasyon na dumolok asin husayon an mga bagay. Abaa karahay na aktitud na maaarog nin mga magurang sa pagtratar sa saindang mga aki! Kun hinahagad kan situwasyon, tawan sinda nin dignidad paagi sa paghinanyog sa saindang lado, asin makipangatanosan sa sainda kun taano ta dapat sindang magbakle.

12. (a) Taano ta maninigo niatong likayan an pagtao nin onra sa satong mga aki nin labi kisa ki Jehova? (b) Ano an kaipuhan tangani na ikagalang niato an dignidad kan satong mga aki kun sinasagwe sinda?

¹² Siempre, kun beses kaipuhan nin mga aki an mapuersang hatol. Dai bobooton nin mga magurang na magin arog ni Eli, na ‘padagos na tinatawan nin onra an saiyang mga aki nin labi kisa ki Jehova.’ (1 Samuel 2:29) Pero, kaipuhan na maheling nin mga aki an mamomoton  na motibo sa likod kan pagtatanos. Maninigo na masabotan ninda na talagang namomotan sinda kan saindang mga magurang. Nagsasadol si Pablo sa mga ama: “Dai nindo pagpaanggoton an saindong mga aki, kundi padagos na padakulaon sinda sa disiplina asin pagtatanos nin isip ni Jehova.” (Efeso 6:4) Minsan ngani inaasumir an autoridad kan ama, an punto digdi iyo an pangangaipo na an ama magpahalaga sa dignidad kan mga aki paagi sa dai pagpaanggot sa sainda huli sa saiyang labos na karingisan. Iyo, an pagkonsiderar sa dignidad nin mga aki nagkakaipo nin panahon asin paghihingoa sa parte kan mga magurang, alagad bawi man sa bunga nin paggibo kaiyan an gabos na sakripisyo.

13. Ano an punto de vista kan Biblia sa mga may edad na sa pamilya?

¹³ An pagtao nin onra sa mga miembro kan pamilya labi pa sa pagtao nin dignidad sa agom na babae asin mga aki nin saro. “Kun gurang na, kuyoga an saindong mga aki,” sabi nin sarong talinhagang Hapon. An punto kan talinhagang iyan iyo na an may edad nang mga magurang maninigo na likayan an paglabos sa saindang autoridad bilang mga magurang asin maninigong riparohon an sinasabi kan saindang mga aki na husto na sa edad. Minsan ngani sono sa Kasuratan na an mga magurang magtao nin onra sa saindang mga aki paagi sa paghinanyog sa sainda, an mga aki dai maninigong magpaheling nin daing galang na aktitud sa mas may edad na mga miembro kan pamilya. “Dai mo pagbasangbasangon an saimong ina huli sana ta sia gurang na,” sabi kan Talinhaga 23:22. Inotob ni Hadeng Salomon an talinhagang ini asin tinawan nin onra an saiyang ina kan ini magdolok sa saiya na may kahagadan. Ipinabugtak ni Salomon an sarong trono sa too kan trono nia asin hininanyog an sasabihon sa saiya kan saiyang may edad nang ina, si Bat-seba.​—1 Hade 2:​19, 20.

14. Paano niato matatawan nin onra an may edad nang mga miembro kan kongregasyon?

¹⁴ Sa satong ekstendidong espirituwal na pamilya, kita nasa marahay na kamugtakan na “mangenot” sa pagtao nin onra sa may edad nang mga miembro kan kongregasyon. (Roma 12:10) Tibaad dai na ninda kayang gibohon an arog kan nagigibo ninda kan nakaaging mga aldaw, asin tibaad ikadesganar ninda iyan. (Eclesiastes 12:​1-7) An sarong may edad na, linahidan na Saksi na dai na nakakabangon sa sarong impirmarya sarong beses nagpahayag kan siring na pagkadesganar: “Gustong-gusto ko nang magadan asin bumalik sa trabaho.” Para sa siring na mga may edad na, makatatabang an pagtao niato nin nanonongod na pagrekonoser asin onra. An mga Israelita pinagbotan: “Tumindog ka sa atubangan nin may uban, asin magtao ka nin konsiderasyon sa persona nin gurang.” (Levitico 19:32) Magtao nin konsiderasyon paagi sa pagpamate sa mga gurang na sinda kaipuhan asin inaapresyar. Tibaad kaiba sa ‘pagtindog’ an pagtukaw asin paghinanyog sa pagsaysay ninda kan mga nagibo ninda kaidtong nakaaging mga taon. Iyan matao nin dignidad sa may edad na asin mapaoswag sa kualidad kan satong espirituwal na buhay.

‘Sa Pagtao nin Onra Mangenot Kamo’

15. Ano an magigibo kan kamagurangan tangani na matawan nin dignidad an mga miembro kan kongregasyon?

¹⁵ Nagigin maoswag an mga miembro kan kongregasyon kun an kamagurangan nagtatao nin marahay na halimbawa para sa sainda. (1 Pedro 5:​2, 3) Sa ibong kan saindang sibot na iskedyul, an may pagmakolog na kamagurangan nagsasadiring boot na dolokon an mga hoben, payo nin pamilya, nagsosolong ina, ina nin pamilya, asin may edad na, baga man may problema o mayo an mga iyan. An kamagurangan naghihinanyog sa sinasabi kan mga miembro kan kongregasyon asin inoomaw sinda sa nagigibo ninda. An mapagmasid na magurang sa kongregasyon na nagtatao nin may apresasyon na mga komento manongod sa ginigibo nin sarong tugang na lalaki o babae inaarog si Jehova, na nag-aapresyar sa saiyang daganon na mga linalang.

16. Taano ta maninigo niatong mansayon na an kamagurangan angay na mag-ako nin onra kaiba kan iba pa sa kongregasyon?

¹⁶ Paagi sa pag-arog ki Jehova, an kamagurangan nagtatao nin marahay na halimbawa sa pag-aplikar kan sadol ni Pablo: “Sa pagkamoot nin sa magturugang magkaigwa kamo nin mamomoton na kapadangatan sa lambang saro. Sa pagtao nin onra sa lambang saro mangenot kamo.” (Roma 12:10) Ini tibaad mas depisil para sa kamagurangan na nag-iistar sa mga nasyon na uso an pagrisa sa posisyon. Halimbawa, sa sarong nasyon sa Oriente, duwa an termino para sa “tugang,” an saro pansaludar asin an saro ordinaryo. Sagkod kasuarin pa sana, an mga miembro kan kongregasyon inaapod an kamagurangan asin an mga mas may edad sa sainda sa terminong pansaludar, na ginagamit an terminong ordinaryo para sa iba. Minsan siring, inenkaminar sindang gamiton an terminong ordinaryo sa gabos na panahon ta, arog kan sabi ni  Jesus sa saiyang mga parasunod, “kamo gabos magturugang.” (Mateo 23:8) Maski tibaad bakong arog kaini karisa an pagpalaenlaen sa ibang nasyon, kaipuhan na kita gabos magin marigmat sa tendensia nin tawo na magpalaenlaen.​—Santiago 2:4.

17. (a) Taano ta maninigong magin madaling dolokon an kamagurangan? (b) Sa anong mga paagi na maaarog nin kamagurangan si Jehova sa pagtratar sa mga miembro kan kongregasyon?

¹⁷ Totoo, inenkaminar kita ni Pablo na trataron an nagkapirang magurang sa kongregasyon na angay sa “dobleng onra,” alagad sinda mga tugang pa man giraray. (1 Timoteo 5:17) Kun nahihimo niatong “dumolok na may katalingkasan sa pagtaram sa trono nin dai na kutana maninigong kabootan” kan Unibersal na Soberano, bako daw na maninigo kitang makadolok sa kamagurangan, na dapat na umarog ki Jehova? (Hebreo 4:​16; Efeso 5:1) Puedeng turotimbangon nin mga paraataman an saindang pagigin madaling dolokon paagi sa pag-estudyar kun gurano kaparate na an iba minadolok sa sainda sa paghagad nin hatol o sa pagtao nin suhestion. Magkaleksion sa kun paano an iba ilinalabot ni Jehova sa saiyang mga proyekto. Tinatawan nia nin dignidad an iba paagi sa pagdelegar nin mga paninimbagan. Dawa kun garo baga bakong praktikal an nagkapirang suhestion nin ibang Saksi, dapat na apresyaron kan kamagurangan an ipinaheling na pagmalasakit. Girumdoma kun paano trinatar ni Jehova an mapag-usisang mga hapot ni Abraham asin an agrangay ni Habacuc sa kapurisawan.

18. Paano maaarog nin kamagurangan si Jehova sa pagpakarhay giraray sa mga nagkakaipo nin tabang?

¹⁸ An nagkapirang kapwa Kristiano talagang nagkakaipo nin pagpakarhay giraray. (Galacia 6:1) Pero, sinda mahalaga sa mga mata ni Jehova, na maninigong trataron na may dignidad. “Kun tinatratar akong may paggalang nin sarong naghahatol, dai ako nag-aalangan na dumolok sa saiya,” sabi nin sarong Saksi. An kadaklan marahay an reaksion sa hatol kun sinda tinatratar na may dignidad. Tibaad mas dakol na panahon an kaipuhanon kaiyan, alagad paagi sa pagdangog sa gabos na gustong sabihon kan mga nakaginibo nin sala nagigin mas pasil para sa sainda na akoon an ano man na kaipuhan na hatol. Girumdomon kun paano paorootrong nakipangatanosan si Jehova sa mga Israelita huli sa pakikidamay sa sainda. (2 Cronica 36:​15; Tito 3:2) An hatol na itinaong may pakikidamay saka simpatiya makapahihiro sa puso kan mga nagkakaipo nin tabang.​—Talinhaga 17:​17; Filipos 2:​2, 3; 1 Pedro 3:8.

19. Ano an maninigong magin punto de vista niato sa mga tawo na bakong kapareho nin mga Kristiano sa pagtubod?

¹⁹ An pagtao niato nin onra sa iba sagkod duman sa mga tibaad magigin espirituwal niatong mga tugang sa ngapit. An siring na mga tawo tibaad maluway an pag-ako sa mensahe niato ngonyan, alagad kaipuhan pa man giraray na kita magin mapasensia sa sainda asin midbidon niato an saindang dignidad bilang mga tawo. ‘Dai mawot ni Jehova na an siisay man malaglag kundi mawot nia na an gabos makapagsolsol.’ (2 Pedro 3:9) Bako daw na kita maninigong magkaigwa kan punto de vista ni Jehova? Kun eestudyaran niato an mga tawo sa pankagabsan, magigibo niatong mas pasil an pagpatotoo kun pirme niatong pagmamaigotan na makipagkapwa-tawo. Siempre, linilikayan niato an pakikiiba na tibaad may kalabot na espirituwal na mga peligro. (1 Corinto 15:33) Pero, nagpapaheling kita nin “kabootan nin tawo,” na dai minemenus an mga tawo na bako niatong kapareho sa pagtubod.​—Gibo 27:3.

20. Maninigo na pahiroon kita kan halimbawa ni Jehova asin ni Jesu-Cristo na gibohon an ano?

²⁰ Iyo, an lambang saro sa sato ibinibilang ni Jehova asin ni Jesu-Cristo na maninigo sa paggalang. Logod na pirme niatong girumdomon an saindang gawe-gawe asin mangenot man kita sa pagtao nin onra sa lambang saro. Asin pirme logod niatong girumdomon an mga tataramon kan satong Kagurangnan na si Jesu-Cristo: “Kamo gabos magturugang.”​—Mateo 23:8.

Ano an Isisimbag Nindo?

• Ano an maninigong magin punto de vista nindo sa saindong mga kapwa parasamba?

• Paano an halimbawa ni Jehova asin ni Jesus nakapahihiro sa saindo na tawan nin onra an iba?

• Paano an mga agom na lalaki asin mga magurang makatatao nin onra sa iba?

• An pagmansay sa mga kapwa Kristiano bilang tugang ninda nagpapahiro sa kamagurangan na gumawe sa anong mga paagi?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

 [Ritrato sa pahina 18]

Tawan nin onra an saindong agom na babae paagi sa mga tataramon nin pag-apresyar

[Ritrato sa pahina 18]

Tawan nin dignidad an saindong mga aki paagi sa paghinanyog sa sainda

[Ritrato sa pahina 18]

Trataron an mga miembro kan kongregasyon na may dignidad