An Kapangahasan Nagbubunga nin Kadaihan nin Onra

“Nag-abot daw an kapangahasan? Kun siring maabot man an kadaihan nin onra; alagad an kadonongan yaon sa mga hababa an boot.”—TALINHAGA 11:2.

1, 2. Ano an kapangahasan, asin sa anong mga paagi na iyan nagbunga nin grabeng kapahamakan?

PINANGENOTAN nin sarong maurihon na Levita an pagsururog na rebelde tumang sa mga autoridad na nombrado ni Jehova. Nag-imbento nin tusong pakana an sarong ambisyosong prinsipe tanganing maagaw an trono kan saiyang ama. Dai inintindi nin sarong hadeng daing pasensia an malinaw na instruksion kan propeta nin Dios. May pararehong ugale an tolong Israelitang ini: an kapangahasan.

² An kapangahasan karakteristiko kan puso na nagtatao nin grabeng peligro sa gabos. (Salmo 19:13) An tawong pangahas pusoan na pinagbobotan an mga bagay na mayo man nin autorisasyon na gibohon iyan. Parate na ini nagbubunga nin grabeng kapahamakan. Sa katunayan, an kapangahasan nakapabagsak nin mga hade asin mga imperyo. (Jeremias 50:29, 31, 32; Daniel 5:20) Nasiod pa ngani kaiyan an nagkapirang lingkod ni Jehova asin dinara sinda sa kapahamakan.

3. Paano niato maaaraman an mga peligro nin kapangahasan?

³ May marahay na dahelan na sinasabi kan Biblia: “Nag-abot daw an kapangahasan? Kun siring maabot man an kadaihan nin onra; alagad an kadonongan yaon sa mga hababa an boot.” (Talinhaga 11:2) Tinatawan kita kan Biblia nin mga halimbawa na nagpapatunay sa katotoohan kan talinhagang ini. An pagsiyasat sa nagkapira digdi matabang  sa sato na masabotan an peligro nin paglapas sa tamang mga sagkodan. Huli kaini, estudyaran niato kun paano an pagkauri, ambisyon, asin kadaihan nin pasensia nagpangyari sa tolong nasambitan sa kapinonan na magin pangahas, na nagbunga kan pagkawara kan saindang onra.

Si Core—Sarong Maurihon na Rebelde

4. (a) Siisay si Core, asin sa anong makasaysayan na mga pangyayari sia daing duda na may kabtang? (b) Sa huring mga taon kan saiyang buhay, anong bantog sa karatan na gibo an isinutsut ni Core?

⁴ Si Core sarong Levitang Coatita, primerong pinsan ni Moises asin ni Aaron. Minalataw na sia maimbod ki Jehova sa laog nin mga dekada. Si Core nagkapribilehio na makabilang sa mga milagrosong ilinigtas sa Dagat na Pula, asin posibleng marhay na nakikabtang sia sa pagsagibo kan paghokom ni Jehova tumang sa mga Israelitang nagsasamba sa ogbon na baka duman sa Bukid nin Sinai. (Exodo 32:26) Minsan siring, pag-abot nin panahon, si Core namoon sa sarong rebelyon tumang ki Moises asin Aaron na dian kaiba an mga Rubenita na si Datan, Abiram, asin On, kaiba an 250 namamayong Israelita. * “Igo na an ginigibo nindo,” sabi ninda ki Moises asin Aaron, “huli ta an bilog na katiriponan, sinda gabos, banal asin si Jehova nasa tahaw ninda. Kun siring, taano ta ilalangkaw nindo an saindong sadiri sa kongregasyon ni Jehova?”—Bilang 16:1-3.

5, 6. (a) Taano si Core ta nagrebelde tumang ki Moises asin Aaron? (b) Taano ta masasabi na posibleng marhay na pinagmenos ni Core an saiyang lugar sa areglo nin Dios?

⁵ Pakalihis nin dakol na taon nin pagigin fiel, taano ta nagrebelde si Core? Daing duwa-duwa na bakong mapan-api an pangengenot ni Moises sa Israel, ta sia “an pinakamahoyo sa gabos na tawo na yaon sa ibabaw kan daga.” (Bilang 12:3) Pero, si Core garo baga nauuri ki Moises asin Aaron saka ikinaaanggot an pagkaprominente ninda, asin ini nakamotibar sa saiya na magsabi—na sala man—na sa sadiri sanang kagustohan asin sa kaimotan na saindang ilinangkaw an saindang sadiri sa kongregasyon.—Salmo 106:16.

⁶ Posibleng marhay na an sarong problema ni Core iyo na dai nia mahal an sadiri niang mga pribilehio sa areglo nin Dios. Totoo, an mga Levitang Coatita bakong mga saserdote, alagad sinda mga paratokdo kan Ley nin Dios. Sinda man an nag-aalsa kan mga muebles saka kasangkapan kan tabernakulo kun an mga ini kaipuhan na darahon sa ibang lugar. Idto bakong trabaho na daing halaga, ta an banal na mga kasangkapan makakapotan sana nin mga tawo na malinig sa relihioso saka moral na paagi. (Isaias 52:11) Huli kaini, kan atubangon ni Moises si Core, garo man sana sia naghahapot, An pagheling mo daw sa asignasyon mo ordinaryong marhay kaya  kaipuhan mo man na makua an pagkasaserdote? (Bilang 16:9, 10) Dai narealisar ni Core na an pinakadakulang onra iyo an fiel na paglilingkod ki Jehova segun sa saiyang areglo—bakong an pakaabot sa sarong espesyal na kategoriya o posisyon.—Salmo 84:10.

7. (a) Paano inatubang ni Moises si Core asin an saiyang mga tawohan? (b) Paano tinapos sa kapahapahamak na paagi an pagrebelde ni Core?

⁷ Inimbitaran ni Moises si Core asin an saiyang mga tawohan na magtiripon pagkaaga sa tolda nin katiriponan na may darang mga bugtakan nin kalayo asin insenso. Si Core asin an saiyang mga tawohan dai autorisadong magdolot nin insenso, ta sinda bakong mga saserdote. Kun sinda umabot na may darang mga bugtakan nin kalayo asin insenso, ini malinaw na magpaparisa na naghohona pa man giraray an mga tawong ini na sinda may diretsong gumawe bilang mga saserdote—dawa nagkaigwa na nin bilog na banggi na horophoropon giraray an bagay na iyan. Kan umatubang sinda pagkaaga, tama sana na ipinahayag ni Jehova an saiyang grabeng kaanggotan. Kun manongod sa mga Rubenita, “binuka kan daga an ngoso kaiyan asin hinalon sinda.” An iba pa, kaiba si Core, tinumtom nin kalayo hale sa Dios. (Deuteronomio 11:6; Bilang 16:16-35; 26:10) An kapangahasan ni Core nagbunga kan pinakagrabeng kadaihan nin onra—an pagdesaprobar nin Dios!

Paglabanan an “Tendensiang Mauri”

8. Paano an “tendensiang mauri” puedeng mahayag sa tahaw nin mga Kristiano?

⁸ An salaysay manongod ki Core patanid sa sato. Mantang may “tendensiang mauri” an mga tawong bakong sangkap, iyan puedeng mahayag dawa sa Kristianong kongregasyon. (Santiago 4:5) Halimbawa, tibaad kita mapagrisa sa posisyon. Kapareho ni Core, tibaad mauri kita sa mga igwa kan pribilehio na minamawot niato. O puede kitang magin kapareho kan Kristiano kan enot na siglo na an ngaran Diotrefes. Tatsador siang marhay sa autoridad kan mga apostol, na an malinaw na dahelan gusto nia na sia an namamahala. Sa katunayan, nagsurat si Juan na si Diotrefes “gustong magkamit kan enot na lugar.”—3 Juan 9.

9. (a) Anong aktitud manongod sa mga paninimbagan sa kongregasyon an kaipuhan na likayan niato? (b) Ano an tamang punto de vista sa satong lugar sa areglo nin Dios?

⁹ Siempre, bakong sala para sa sarong Kristianong lalaki na maghingoang kamtan an mga paninimbagan sa kongregasyon. Inenkaminar pa ngani ni Pablo an siring. (1 Timoteo 3:1) Minsan siring, maninigo na nungka niatong ibilang an mga pribilehio sa paglilingkod na tanda nin merito, na garo baga sa pakaabot dian, kita nakaabante nin sarong tangga sa inaapod na hagdan nin pag-asenso. Girumdoma, sinabi ni Jesus: “An siisay man na boot na magin dakula sa saindo kaipuhan na iyo an mani paralingkod sa saindo, asin an siisay man na boot mangenot sa saindo kaipuhan na iyo an mani oripon nindo.” (Mateo 20:26, 27) Malinaw nanggad, sala na mauri sa mga mas dakula an paninimbagan, na garo baga an halaga niato sa Dios depende sa satong “ranggo” sa saiyang organisasyon. Sinabi ni Jesus: “Kamo gabos magturugang.” (Mateo 23:8) Iyo, baga man parahayag o payunir, bagong mabautismohan o haloy nang nagdadanay sa integridad—an gabos na bilog na kalag na naglilingkod ki Jehova may mahalagang lugar sa saiyang areglo. (Lucas 10:27; 12:6, 7; Galacia 3:28; Hebreo 6:10) Tunay na sarong bendisyon na magkaabagang maglingkod kaiba nin minilyon na naghihingoang iaplikar an hatol kan Biblia: “Kamo maghagkos nin kababaan nin pag-isip sa lambang saro.”—1 Pedro 5:5.

Si Absalon—Sarong Ambisyosong Oportunista

10. Siisay si Absalon, asin paano nia prinobaran na maglanalana sa mga minadolok sa hade para sa paghokom?

¹⁰ An nagin buhay kan ikatolong aki ni Hadeng David, si Absalon, nagtatao nin praktikal na leksion sa ambisyon. An mapagpakanang oportunistang ini naghingoa na maglanalana sa mga nagduduman sa hade para sa paghokom. Enot iininsinwar nia na si David indiperente sa saindang mga pangangaipo. Dangan dai na sia nagtagotago asin duminiretso na sia sa punto. “O kun nombrahan sana kutana akong hokom sa daga,” an garo kinakantadang sabi ni Absalon, “tangani na makadolok sa sako an lambang tawo na may kaso dapit sa ley o sa paghokom! Kun siring gigibohon ko nanggad sa saiya an hustisya.” Daing limite an tusong pamomolitika ni Absalon. “Kun may tawong minarani sa pagdoko sa saiya,” sabi kan Biblia, “iinuunat nia an saiyang kamot asin kinakapotan sia patin hinahadokan sia. Asin padagos na ginibo ni Absalon an arog kaini sa gabos na Israelita na minadolok sa hade para sa paghokom.”  Ano an resulta? “Padagos na hinabon ni Absalon an puso kan mga taga Israel.”—2 Samuel 15:1-6.

11. Paano prinobaran na agawon ni Absalon an trono ni David?

¹¹ Determinado si Absalon na agawon an paghade kan saiyang ama. Limang taon bago kaini, ipinagadan nia an matuang aki ni David, si Amnon, garo baga bilang balos sa paglugos sa tugang ni Absalon na si Tamar. (2 Samuel 13:28, 29) Minsan siring, tibaad dawa kaidto minamawot na ni Absalon an trono, na ibinilang an paggadan ki Amnon na kombenyenteng paagi na mahale an sarong karibal. * Ano man an kamugtakan, kan napapanahon na, guminibo nin aksion si Absalon. Ipinadeklarar nia an saiyang pagkahade sa bilog na nasyon.—2 Samuel 15:10.

12. Ipaliwanag kun paano an kapangahasan ni Absalon nagbunga nin kadaihan nin onra.

¹² Sa kadikit na panahon, nagin mapanggana si Absalon, ta “an pagkasapakat nagpapadagos na kumosog, asin padagos na nagdadakol an tawo na kaiba ni Absalon.” Pag-abot nin panahon, si Hadeng David napiritan na dumulag tanganing iligtas an saiyang buhay. (2 Samuel 15:12-17) Pero, dai nahaloy, naputol an karera ni Absalon kan sia gadanon ni Joab, itapok sa sarong kalot, asin tahoban nin mga gapo. Isip-isipa—an ambisyosong tawong ini na gustong magin hade dai ngani tinawan nin disenteng lobong kan sia magadan! * An kapangahasan tunay na nagbunga kan pagkawara kan onra ni Absalon.—2 Samuel 18:9-17.

Rayoan an Maimot na Ambisyon

13. Paano puedeng magkagamot sa puso nin sarong Kristiano an ambisyosong espiritu?

¹³ Nagseserbing leksion sa sato an pag-asenso ni Absalon sa kapangyarihan asin an suminunod na pagbagsak nia. Sa daing prinsipyong kinaban na ini, uso para sa mga tawo na maglabidlabid sa saindang mga among, na hinihingoang suyoon sinda tangani sanang makatao nin marahay na impresyon o tibaad magkamit nin sarong klase nin pribilehio o pag-asenso sa ranggo. Pero, tibaad managsag man sinda sa saindang mga sakop, na naglalaom na makua an saindang pabor asin suporta. Kun dai kita magmamaan, puedeng magkagamot sa satong puso an siring na ambisyosong espiritu. Minalataw na nangyari ini sa nagkapira kaidtong enot na siglo, kaya kinaipuhan na an mga apostol tumao nin mapuersang mga patanid tumang sa mga siring.—Galacia 4:17; 3 Juan 9, 10.

14. Taano ta maninigo niatong likayan an ambisyoso, ilinalangkaw an sadiring espiritu?

¹⁴ Si Jehova mayo nin lugar sa saiyang organisasyon para sa pinapadakula an saindang papel na mga nagpapakana na naghihingoang ‘hanapon an sadiri nindang kamurawayan.’ (Talinhaga 25:27) Sa katunayan, nagpapatanid an Biblia: “Puputolon ni Jehova an gabos na mahalnas na ngabil, an dila na nagtataram nin darakulang bagay.” (Salmo 12:3) Si Absalon mahalnas an mga ngabil. Nagtaram sia nin mapaabaw-abaw na mga bagay sa mga tawong an pabor kaipuhan nia—na gabos sa katuyohan na makua an sarong minamawot na katongdan. Sa kabaliktaran, maogma nanggad kita na mapabilang sa kasararoan nin magturugang na nagkukuyog sa hatol ni Pablo: “Dai [maggibo] nin ano man huli sa iriwal o huli sa egotismo, kundi sa kababaan nin pag-isip [ibilang] an iba na mas halangkaw kisa saindo.”—Filipos 2:3.

Si Saul—Sarong Hadeng Daing Pasensia

15. Paano na si Saul dati hababa an boot?

¹⁵ Dati si Saul, na kan huri nagin hade kan Israel, hababa an boot. Halimbawa, estudyare an nangyari kan sia hoben pa. Kan an propeta nin Dios na si Samuel magtaram nin paborable manongod sa saiya, si Saul mapakumbabang nagsimbag: “Bakong ako Benjaminita na gikan sa kasaditsaditi sa mga tribo nin Israel, asin an sakong pamilya iyo an pinakadaing halaga sa gabos na pamilya kan tribo ni Benjamin? Kaya taano ta nagsabi ka sa sako nin arog kaining bagay?”—1 Samuel 9:21.

16. Sa anong paagi na si Saul nagpaheling nin pagigin daing pasensia?

¹⁶ Minsan siring, paghaloyhaloy nawara an kababaan nin boot ni Saul. Kan nakikiguerra sa mga Filisteo, nagsibog sia pa Gilgal, na duman inaasahan na halaton nia na si Samuel umabot asin magngayongayo sa Dios paagi sa mga atang. Kan si Samuel dai umabot sa itinalaan na oras, may kapangahasan na idinolot na mismo ni Saul an atang na tinotong.  Tamang-tama pagkatapos nia, uminabot si Samuel. “Anong ginibo mo?” an hapot ni Samuel. Nagsimbag si Saul: “Naheling ko na an banwaan nagkakasuruwaysuway na sa sako, asin ika—dai ka nag-abot sa itinalaan na mga aldaw . . . Kaya pinirit ko an sakong sadiri asin idinolot ko an atang na tinotong.”—1 Samuel 13:8-12.

17. (a) Sa primero, taano an ginibo ni Saul ta tibaad garo baga makatanosan? (b) Taano ta kinondenar si Saul ni Jehova huli sa saiyang aktong daing pasensia?

¹⁷ Sa primero, tibaad garo baga makatanosan an ginibo ni Saul. Total, an banwaan nin Dios “nasa masakit na kamugtakan,” “nagigipit na gayo,” asin nagtatakig huli sa saindang desesperadong situwasyon. (1 Samuel 13:6, 7) Tunay nanggad, bakong sala na magsadiring kabotan kun hinahagad iyan kan mga kamugtakan. * Pero, girumdomon na nababasa ni Jehova an puso asin naaaraman an kalaoglaoging mga motibo niato. (1 Samuel 16:7) Huli kaini, seguradong may naheling siang mga bagay manongod ki Saul na dai deretsong sinasabi sa salaysay kan Biblia. Halimbawa, tibaad naheling ni Jehova na an kadaihan nin pasensia ni Saul pinukaw nin kapalangkawan. Tibaad nasumong marhay si Saul na sia—an hade kan bilog na Israel—kaipuhan na maghalat sa saro na sa pagheling nia gurang na, atrasadong propeta! Ano man an kamugtakan, sa paghona ni Saul an pagkahuri ni Samuel nagtao sa saiya kan diretso na sia na mismo an humiro asin dai na pag-intindihon an malinaw na instruksion na itinao sa saiya. An resulta? Dai inomaw ni Samuel an inisyatiba ni Saul. Al kontraryo, sinagwe nia nin estrikto si Saul, na sinasabi: “An saimong kahadean dai magdadanay . . . huli ta ika dai nagkuyog sa ipinagboot ni Jehova sa saimo.” (1 Samuel 13:13, 14) Sa giraray, an kapangahasan nagbunga nin kadaihan nin onra.

Magmaan sa Kadaihan nin Pasensia

18, 19. (a) Iladawan kun paano an kadaihan nin pasensia puedeng magpangyari sa sarong lingkod nin Dios sa presenteng aldaw na magin pangahas. (b) Ano an maninigong girumdomon niato manongod sa pagpunsionar kan Kristianong kongregasyon?

¹⁸ An salaysay manongod sa pangahas na akto ni Saul isinurat sa Tataramon nin Dios para sa satong kapakinabangan. (1 Corinto 10:11) Pasil na marhay na kita mauyam sa mga pagkabakong sangkap kan satong mga tugang. Kapareho ni Saul, tibaad kita mawaran nin pasensia, na iniisip na tangani na maasikaso nin tama an mga bagay, dapat na kita mismo an gumibo kaiyan. Ipamugtak, halimbawa, na an sarong tugang na lalaki nakalalabi sa iba sa nagkapirang abilidad sa pag-organisar. Sia nasa oras, aram an pinakabagong impormasyon sa mga prosedimiento sa kongregasyon, asin may abilidad sa pagtaram saka pagtotokdo. Pero, naririsa nia na an iba dai nakaaabot sa saiyang sobra kasuripot na mga pamantayan, asin bako man lamang sindang episiente na arog kan gusto nia. Ini daw nagtatao sa saiya nin diretso na magpahayag nin kadaihan nin pasensia? Maninigo daw niang tatsaran an saiyang mga tugang, na tibaad ipinasesentido na kun bakong huli sa saiyang mga paghihingoa mayo nin mahahaman asin mabagsak an kongregasyon? Ini magigin pangahas!

¹⁹ An totoo, ano an nakabobogkos sa sarong kongregasyon nin mga Kristiano? Abilidad sa pagdirehir? pagigin episiente? rarom nin kaaraman? Totoo, an mga bagay na ini may bentaha sa aregladong pagpunsionar nin sarong kongregasyon. (1 Corinto 14:40; Filipos 3:16; 2 Pedro 3:18) Minsan siring, sinabi ni Jesus na an saiyang mga parasunod sa pangenot mamimidbid sa saindang pagkamoot. (Juan 13:35) Iyan an dahelan na an may pagmakolog na kamagurangan, minsan ngani may katultolan, nakaaaram na an kongregasyon bakong sarong negosyo na nagkakaipo nin  estriktong pagdirehir; imbes, iyan kompuesto nin sarong aripompon na nagkakaipo nin mapagpadangat na pangataman. (Isaias 32:1, 2; 40:11) An pangahas na dai pag-intindi sa siring na mga prinsipyo parateng nagbubunga nin diriskutiran. Sa kabaliktaran, an diosnon na katultolan nagbubunga nin katoninongan.—1 Corinto 14:33; Galacia 6:16.

20. Ano an pag-oolayan sa kasunod na artikulo?

²⁰ An salaysay kan Biblia manongod ki Core, Absalon, asin Saul malinaw na nagpapaheling na an kapangahasan nagbubunga nin kadaihan nin onra, arog kan sinasabi sa Talinhaga 11:2. Minsan siring, idinudugang kan bersikulo man sanang iyan sa Biblia: “An kadonongan yaon sa mga hababa an boot.” Ano an kababaan nin boot? Anong mga halimbawa sa Biblia an makatatabang na matawan nin liwanag an kualidad na ini, asin paano kita makapaheheling nin kababaan nin boot ngonyan? An mga hapot na ini pag-oolayan sa kasunod na artikulo.

[Mga Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

• Ano an kapangahasan?

• Paano an pagkauri nagpangyari ki Core na magin pangahas?

• Ano an nanonodan niato sa salaysay manongod sa ambisyosong si Absalon?

• Paano niato malilikayan an pagkadaing pasensia na ipinaheling ni Saul?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 10]

Si Saul nawaran nin pasensia asin nagin pangahas