Pag-adal—Kapakipakinabang Asin Nakagagayagaya
Pag-adal—Kapakipakinabang Asin Nakagagayagaya
“Kun ika padagos na maghahanap kaiyan . . . , makukua mo an mismong kaaraman nin Dios.”—TALINHAGA 2:4, 5.
1. Paano nagtatao sa sato nin dakulang kaogmahan an pagbasa tanganing malibang?
AN DAKOL na tawo nagbabasa tangani sanang malibang. Kun an binabasa kapakipakinabang, an pagbasa puedeng magin nakararahay na pagpaharohayahay. Apuera sa saindang regular na programa nin pagbasa sa Biblia, an nagkapirang Kristiano nakakukua nin tunay na kaogmahan sa daing pili na pagbasa sa Salmo, Talinhaga, mga pagkasaysay sa Ebanghelyo, o iba pang kabtang kan Biblia. An biyong gayon nin lenguahe asin mga kaisipan nagtatao sa sainda nin hararom na kaogmahan. An iba pinipili para sa saindang pagbasa tanganing malibang an Yearbook of Jehovah’s Witnesses, magasin na Awake!, mga estorya nin buhay na ipinupublikar sa magasin na ini, o mga babasahon manongod sa kasaysayan, geograpiya, asin mga pagsiyasat sa naturalesa.
2, 3. (a) Sa anong paagi ikaaagid sa matagas na kakanon an hararom na espirituwal na impormasyon? (b) Ano an kalabot sa pag-adal?
2 Mantang an kaswal na pagbasa puedeng magin porma nin pagpaharohayahay, an pag-adal nagkakaipo nin paghihingoa nin isip. An Ingles na pilosopong si Francis Bacon nagsurat: “An nagkapirang libro dapat na namitan, an iba dapat na halonon, asin an pipira dapat na sapaon asin tunawon sa tulak.” An Biblia risang marhay na kabilang sa ultimong kategoriya. Si apostol Pablo nagsurat: “May labot sa saiya [si Cristo, na ipinanganino kan Hade-Saserdote na si Melquisedec] dakol kaming masasabi asin masakit ikapaliwanag, huli ta kamo nagin mangurol sa saindong pagdangog. . . . An matagas na kakanon para sa mga maygurang, duman sa mga tawo na huli sa paggamit kan saindang kakayahan nin pagmansay napatood na mamidbid kun ano an tama asin sala.” (Hebreo 5:11, 14) An matagas na kakanon dapat na ngutaon bago halonon asin tunawon sa tulak. An hararom na espirituwal na impormasyon nagkakaipo nin paghorophorop bago ikalaog sa isip asin papagdanayon.
3 An sarong diksionaryo tinawan nin kahulogan an “pag-adal” na “an akto o proseso nin paggamit kan isip tanganing makua an kaaraman o pakasabot, siring kan pagbasa, pag-imbestigar, asin iba pa.” Nangangahulogan iyan na an kalabot bako sanang basta madalian na pagbasa, na tibaad linilinyahan an mga termino mantang kita nagbabasa. An pag-adal nangangahulogan nin trabaho, paghihingoa nin isip, asin paggamit kan kakayahan nin pagmansay. Minsan siring, maski ngani nagkakaipo nin paghihingoa an pag-adal, dai ini nangangahulogan na iyan dai puedeng magin nakagagayagaya.
Paggibo sa Pag-adal na Magin Nakaoogma
4. Sono sa salmista, paano puedeng magin nakarerepresko asin kapakipakinabang an pag-adal sa Tataramon nin Dios?
4 An pagbasa asin pag-adal kan Tataramon nin Dios puedeng magin nakarerepresko asin nagpapakosog. An salmista nagsabi: “An ley ni Jehova sangkap, na nagpapaomay kan kalag. An pagirumdom ni Jehova mapagtitiwalaan, na nagpapadonong sa daing kabatidan. An mga pagboot ni Jehova tanos, nagpapagayagaya sa puso; an togon ni Jehova malinig, nagpapaliwanag kan mga mata.” (Salmo 19:7, 8) An mga ley asin pagirumdom ni Jehova pinapakosog giraray an satong kalag, pinaooswag an satong kamugtakan sa espirituwal, tinatawan kita nin panlaog na kagayagayahan, asin pinaliliwanag an satong mga mata na naheheling nin malinaw an makangangalas na mga katuyohan ni Jehova. Abaa kanakaoogma!
5. Sa anong mga paagi puedeng magtao sa sato nin dakulang kaogmahan an pag-adal?
5 Kun nakaheheling kita nin marahay na mga resulta sa satong gibo, may tendensia kitang maggayagaya sa paggibo kaiyan. Sa siring, tanganing magin nakaoogma an pag-adal, maninigo kitang magin maagap na gamiton an bagong makuang kaaraman. Si Santiago nagsurat: “An nagtotorohok sa sangkap na ley para sa katalingkasan asin nagdadanay dian, an tawong ini, huli ta sia nagin, bakong malilingawon na paradangog, kundi paraotob kan gibohon, maoogma sa paggibo nia kaiyan.” (Santiago 1:25) An tolos-tolos na personal na pag-aplikar sa mga puntong nanonodan nagtatao nin dakulang satispaksion. An pagsiyasat na may espesipikong katuyohan na masimbag an sarong ihinapot sa sato durante kan satong paghuhulit o pagtotokdo matao man sa sato nin dakulang kaogmahan.
Pagpatalubo nin Pagkagusto sa Tataramon nin Dios
6. Paano ipinahayag kan kagsurat kan Salmo 119 an saiyang pagkagusto sa tataramon ni Jehova?
6 An kompositor kan Salmo 119, tibaad si Ezequias kan sia hoben pang prinsipe, nagpahayag kan saiyang pagkagusto sa tataramon ni Jehova. Sa poetikong pananaram, sia nagsabi: “Magpapaheling ako nin pagkagusto sa saimong mga reglamento. Dai ko lilingawan an saimong tataramon. Siring man, an saimong mga pagirumdom iyo an gusto ko . . . Magpapaheling ako nin pagkagusto sa saimong mga togon na namotan ko. Dumatong logod sa sakuya an saimong mga pagkaherak, tangani akong magdanay na buhay; huli ta an saimong ley iyo an gusto ko. Hinihidaw ko an saimong pagliligtas, O Jehova, asin an saimong ley gusto ko.”—Salmo 119:16, 24, 47, 77, 174.
7, 8. (a) Sono sa sarong reperensia, ano an boot sabihon kan ‘magpaheling nin pagkagusto’ sa Tataramon nin Dios? (b) Paano ta ikapaheheling an satong pagkamoot sa Tataramon ni Jehova? (c) Paano inandam ni Esdras an saiyang sadiri bago basahon an Ley ni Jehova?
7 Sa pagpaliwanag kan termino na trinadusir na ‘magpaheling nin pagkagusto’ sa Salmo 119, an sarong diksionaryo sa Hebreong Kasuratan nagsasabi: “An paggamit sa b. 16 kapareho kan [mga berbo] para sa paggayagaya . . . asin sa paghorophorop . . . An pagkasunodsunod: maggayagaya, maghorophorop, maogmang marhay sa . . . An kombinasyon na ini puedeng magsuherir na an may katuyohan na pagpensar iyo an paagi na an saro ikinaoogmang marhay an tataramon ni Yahweh. . . . Kabale sa kahulogan an pagkapukaw nin boot.” *
8 Iyo, an satong pagkamoot sa Tataramon ni Jehova maninigo na maggikan sa satong puso, an sentro nin emosyon. Maninigo kitang maogma na maghaloy sa nagkapirang teksto na binasa pa sana niato. Maninigo niatong isip-isipon an harararom na espirituwal na kaisipan, magin lubos an atension dian, asin horophoropon iyan. Nagkakaipo ini nin toninong na pagpensar asin pamimibi. Arog ki Esdras, kaipuhan tang andamon an satong puso para sa pagbasa asin pag-adal sa Tataramon nin Dios. Dapit sa saiya nasusurat: “Inandam mismo ni Esdras an saiyang puso na siyasaton an ley ni Jehova asin gibohon iyan patin magtokdo sa Israel nin susundon asin hustisya.” (Esdras 7:10) Mangnoha an tolong katuyohan kan pag-andam ni Esdras kan saiyang puso: mag-adal, personal na mag-aplikar, asin magtokdo. Maninigo tang arogon an saiyang halimbawa.
An Pag-adal Bilang Akto nin Pagsamba
9, 10. (a) Sa anong mga paagi nagpaheling nin pagmalasakit sa Tataramon ni Jehova an salmista? (b) Ano an boot sabihon kan berbo sa Hebreo na trinadusir na ‘pagmalasakitan’? (c) Taano ta mahalaga na ibilang niato na “sarong akto nin pagsamba” an pag-adal sa Biblia?
9 Ipinaheheling kan salmista na sia nagpaheling nin pagmalasakit sa mga ley, togon, asin pagirumdom ni Jehova. Sia nag-awit: “Sa saimong mga togon magmamalasakit ako, asin masunod ako sa saimong mga dalan. . . . Iiitaas ko an sakong mga palad sa saimong mga togon na sakuyang namotan, asin pagmamalasakitan ko an saimong mga reglamento. Kanigoan an sakong pagkamoot sa saimong ley! Sa bilog na aldaw iyan sakong pinagmamalasakitan. Nagkamit ako nin orog na pakarorop kisa gabos kong paratokdo, huli ta an saimong mga pagirumdom sakong pinagmamalasakitan.” (Salmo 119:15, 48, 97, 99) Ano an kahulogan kan ‘pagmalasakit’ sa Tataramon ni Jehova?
10 An berbo sa Hebreo na trinadusir na ‘pagmalasakitan’ nangangahulogan man nin “paghorophorop, pag-isip-isip,” “balikan sa isip an sarong bagay.” “Ginagamit iyan dapit sa silensiong pagpensar sa mga gibo nin Dios . . . asin tataramon nin Dios.” (Theological Wordbook of the Old Testament) An pormang nombre na “pagmalasakit” nanonongod sa “paghorophorop kan salmista,” “sa saiyang mamomoton na pag-adal” sa ley nin Dios, bilang “sarong akto nin pagsamba.” An pagbilang niato sa pag-adal kan Tataramon nin Dios na kabtang kan satong pagsamba nagpapagin seryoso kaiyan. Kun siring maninigo iyan na gibohon sa maatom na paagi asin sa tabang nin pamibi. An pag-adal kabtang kan satong pagsamba asin ginigibo tanganing pakarhayon an satong pagsamba.
Pagkotkot nin Mas Hararom sa Tataramon nin Dios
11. Paano ihinahayag ni Jehova an hararom na espirituwal na mga kaisipan sa saiyang banwaan?
11 Bilang reberensial na paghanga, an salmista nagkagsing: “Kanigoan kadakula kan saimong mga gibo, O Jehova! Hararomon an saimong mga kaisipan.” (Salmo 92:5) Asin si apostol Pablo nagtaram dapit sa “hararom na mga bagay nin Dios,” hararom na mga kaisipan na ihinahayag ni Jehova sa saiyang banwaan “paagi sa saiyang espiritu” na naghihiro sa grupong fiel asin may diskresion na oripon. (1 Corinto 2:10; Mateo 24:45) An grupong oripon mahigos na nagtatao nin espirituwal na kakanon sa gabos—“gatas” sa mga bagohan alagad “matagas na kakanon” sa “mga maygurang.”—Hebreo 5:11-14.
12. Tumao nin halimbawa kan “hararom na mga bagay nin Dios” na ipinaliwanag kan grupong oripon.
12 Tanganing masabotan an siring na “hararom na mga bagay nin Dios,” kaipuhan na mapagngayongayong pag-adalan asin pensaron an saiyang Tataramon. Halimbawa, may marahayon na materyal na ipinublikar na nagpapaheling kun paano si Jehova puedeng magin pareho makatanosan asin maheherakon nin dungan. An pagpaheling nia nin pagkaherak bakong pagpaluya sa puersa kan saiyang hustisya; imbes, an pagkaherak nin Dios kapahayagan kan saiyang hustisya siring man kan saiyang pagkamoot. Kun hinohokoman an sarong nagkasala, inaaram nguna ni Jehova kun baga posible an pagpaheling nin pagkaherak basado sa pantubos na atang kan saiyang Aki. Kun an nagkasala dai nagsosolsol o rebelde, tinotogotan nin Dios na mahaman an katuyohan kan hustisya na mayo nin bakong makatanosan na pagkaherak. Arin man dian, sia fiel sa saiyang halangkaw na mga prinsipyo. * (Roma 3:21-26) ‘O an rarom kan kadonongan nin Dios!’—Roma 11:33.
13. Paano niato maninigong ipaheling an pagpapahalaga sa “bilog na kabilangan” nin espirituwal na mga katotoohan na ihinahayag sagkod ngonyan?
13 Arog kan salmista, ikinaoogma tang marhay an katunayan na ihinihiras sa sato ni Jehova an dakol sa saiyang kaisipan. Si David nagsurat: “Kanigoan kamahalaga sa sako kan saimong mga kaisipan! O Dios, gurano kadakol kan bilog na kabilangan kaiyan! Kun poprobaran kong bilangon iyan, labi pa iyan kadakol sa baybay.” (Salmo 139:17, 18) Minsan ngani an satong kaaraman ngonyan nagrerepresentar sa sadit sanang kabtang kan dai mabilang na mga kaisipan na ihahayag ni Jehova sa bilog na panahon na daing sagkod, kita odok na nagpapahalaga sa “bilog na kabilangan” kan mahalagang marhay na espirituwal na mga katotoohan na ihinahayag sagkod ngonyan asin orog pang makotkot nin hararom sa kabilangan, o sustansia, kan Tataramon nin Dios.—Salmo 119:160, nota sa ibaba.
Kaipuhan an Paghihingoa Asin Epektibong mga Kasangkapan
14. Paano idinodoon kan Talinhaga 2:1-6 an pangangaipo nin paghihingoa sa pag-adal sa Tataramon nin Dios?
14 An hararom na pag-adal sa Biblia nagkakaipo nin paghihingoa. An bagay na ini malinaw na marhay na nahahayag paagi sa maingat na pagbasa sa Talinhaga 2:1-6. Mangnoha an mga berbong aktibo na ginamit kan madonong na si Hadeng Salomon tanganing idoon an paghihingoang kaipuhan sa pagkua nin kaaraman, kadonongan, asin pakamansay nin Dios. Sia nagsurat: “Aki ko, kun ika mag-aako kan sakong mga tataramon asin magpapahalaga kan sakong mga togon, tanganing magtao nin atension sa kadonongan paagi sa saimong talinga, na ikakiling mo an saimong puso sa pakamansay; dugang pa, kun ika mag-apod sa pakasabot mismo asin ika magkurahaw sa pakamansay, kun ika padagos na maghahanap kaiyan siring baga sa pirak, asin siring baga sa natatagong kayamanan ika padagos na magsusungkat kaiyan, sa siring masasabotan mo an pagkatakot ki Jehova, asin makukua mo an mismong kaaraman nin Dios. Huli ta si Jehova mismo nagtatao nin kadonongan; gikan sa saiyang ngoso may kaaraman asin pakamansay.” Iyo, an kapakipakinabang na pag-adal nagkakaipo nin pagsiyasat, pagkotkot, na garo baga naghahanap nin natatagong kayamanan.
15. Anong ilustrasyon sa Biblia an nagdodoon kan pangangaipo nin marahay na mga paagi nin pag-adal?
15 An pag-adal na nakapaooswag sa espirituwal nagkakaipo man nin marahay na mga paagi nin pag-adal. Si Salomon nagsurat: “Kun an kasangkapan na batbat nguminurol asin dai tinais nin saro an tarom kaiyan, kun siring gagamiton nia an saiya mismong mga kosog nin buhay.” (Eclesiastes 10:10) Kun an sarong trabahador naggagamit nin kasangkapan na pamputol na mangurol o kun bakong eksperto an paggamit nia kaiyan, sasayangon nia an saiyang kosog asin an saiyang trabaho magigin maluyang klase. Kaagid kaiyan, an mga pakinabang sa panahon na ginagamit sa pag-adal puedeng laen na marhay, depende sa satong mga paagi nin pag-adal. An marahayon na praktikal na mga suhestion para sa pagpaoswag kan satong paagi nin pag-adal makukua sa Study 7 kan Theocratic Ministry School Guidebook. *
16. Anong praktikal na mga suhestion an itinatao tanganing tabangan kita na makapag-adal nin hararom?
16 Kun an sarong panday minapoon sa saiyang trabaho, ilinuluwas nia an mga kasangkapan na kakaipuhanon nia. Kaagid kaiyan, kun minapoon kita sa pag-adal, maninigo tang pilion sa satong personal na libreriya an mga kasangkapan sa pag-adal na kakaipuhanon niato. Ginigirumdom na an pag-adal sarong trabaho asin nagkakaipo nin paghihingoa nin isip, marahay man na magkaigwa nin tamang postura. Kun boot niatong magdanay na listo an isip, an pagtukaw sa tukawan sa may lamesa puedeng magin mas epektibo kisa paghigda sa kama o pagtukaw sa komportableng tukawan na may patongan nin takyag. Pakapagkonsentrar nin haloy-haloy, tibaad marahay na kamo mag-unat-unat o lumuwas tanganing sumangab nin preskong doros.
17, 18. Tumao nin mga halimbawa sa kun paano gagamiton an marahay na mga kasangkapan sa pag-adal na yaon sa saindo.
17 Dakol man kitang makukuang daing kaagid na kasangkapan sa pag-adal. Pangenot digdi an New World Translation kan Biblia, na makukua na ngonyan nin bilog o kabtang sana sa 37 tataramon. An standard na edisyon kan New World Translation igwa nin mga cross-reference asin “Table of the Books of the Bible” na igwa kan mga ngaran kan kagsurat, lugar kan pagsurat, asin panahon na kinobrehan. Igwa man iyan nin indese kan mga termino sa Biblia, apendise, asin mga mapa. Sa nagkapirang lenguahe, an Bibliang ini inimprenta sa mas dakulang edisyon, na inaapod na Reference Bible. Igwa iyan kan gabos na nasambitan na kabtang asin dakol pa, kaiba an kadakol na nota sa ibaba, na nakaindese man. Lubos daw nindong inaaprobetsaran an yaon sa saindong lenguahe tanganing matabangan kamo na makapagkotkot nin mas hararom sa Tataramon nin Dios?
18 An saro pang daing kaagid sa halaga na kasangkapan sa pag-adal iyo an duwang tomo na ensiklopedya sa Biblia na Insight on the Scriptures. Kun igwa kamo kan reperensiang ini sa lenguahe na nasasabotan nindo, iyan an maninigo na magin pirmeng kaibaiba nindo kun kamo nag-aadal. Tatawan kamo kaiyan nin basehan na impormasyon dapit sa kadaklan na tema sa Biblia. An nakatatabang man na kasangkapan iyo an librong “All Scripture Is Inspired of God and Beneficial.” Kun minapoon na basahon an saro na naman na libro sa Biblia, marahay na helingon an katumbas na pag-adal sa librong “All Scripture” tanganing maaraman an geograpiya asin kasaysayan kaiyan, pati na an sumaryo kan mga laog kan libro sa Biblia asin an kahalagahan kaiyan para sa sato. An bago pa sanang dagdag sa dakol na babasahon na kasangkapan sa pag-adal iyo an nasa komputer na Watchtower Library, na ngonyan makukua sa siyam na lenguahe.
19. (a) Taano ta tinawan kita ni Jehova nin marahay na mga kasangkapan sa pag-adal sa Biblia? (b) Ano an kaipuhan para sa tamang pagbasa asin pag-adal sa Biblia?
19 Itinao ni Jehova an gabos na kasangkapan na ini paagi sa “fiel asin may diskresion na oripon” tanganing tabangan an saiyang mga lingkod digdi sa daga na ‘hanapon asin makua an mismong kaaraman nin Dios.’ (Talinhaga 2:4, 5) An marahay na ugale sa pag-adal nakatatabang sa sato na magkaigwa nin orog na kaaraman dapit ki Jehova asin magkamit nin mas dayupot na relasyon sa saiya. (Salmo 63:1-8) Iyo, an pag-adal nangangahulogan nin trabaho, alagad trabaho iyan na nakagagayagaya asin kapakipakinabang. Minsan siring, nangangaipo iyan nin panahon asin iniisip gayod nindo, ‘Saen ako makakukua nin panahon tanganing maatenderan ko nin igo an sakong pagbasa sa Biblia asin personal na pag-adal?’ An aspektong ini eestudyaran sa pantapos na artikulo kan seryeng ini.
[Mga Nota sa Ibaba]
^ par. 7 New International Dictionary of Old Testament Theology & Exegesis, Tomo 4, pahina 205-7.
^ par. 12 Helingon an An Torrengbantayan, Agosto 1, 1998, pahina 13, parapo 7. Bilang proyekto sa pag-adal sa Biblia, puede nindong repasohon an duwang artikulong pinag-adalan sa luwas na iyan siring man an mga artikulong “Justice,” “Mercy,” asin “Righteousness” sa ensiklopedya nin Biblia na Insight on the Scriptures, na ipinublikar kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
^ par. 15 Ipinublikar kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. Kun mayo kan librong ini sa saindong lenguahe, an marahay na konseho dapit sa mga paagi nin pag-adal makukua sa luwas kan An Torrengbantayan na Agosto 15, 1993, pahina 13-17 asin kan The Watchtower na Mayo 15, 1986, pahina 19-20.
Mga Hapot sa Repaso
• Paano ta magigibong nakarerepresko asin kapakipakinabang an satong personal na pag-adal?
• Arog kan salmista, paano ta ikapaheheling an “pagkagusto” asin “pagmalasakit” sa Tataramon ni Jehova?
• Paano ipinaheheling kan Talinhaga 2:1-6 an pangangaipo nin paghihingoa sa pag-adal kan Tataramon nin Dios?
• Anong marahay na mga kasangkapan sa pag-adal an itinao ni Jehova?
[Mga Hapot Para sa Pag-adal]
[Ritrato sa pahina 14]
An toninong na pagpensar asin pamimibi nakatatabang sa sato na mapatalubo an pagkamoot sa Tataramon nin Dios
[Mga Ritrato sa pahina 17]
Lubos daw nindong ginagamit an makukuang mga kasangkapan sa pag-adal tanganing makapagkotkot nin mas hararom sa Tataramon nin Dios?