Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Ano an maninigong magin pagmansay kan tunay na mga Kristiano sa lakop na ginigibo nin mga indibiduwal na pananao sa iba nin mga kopya nin komersial na mga programa sa komputer?

An nagkapira tibaad magprobar na salang ipangatanosan an ginigibong ini paagi sa pagsambit sa mga tataramon ni Jesus: “Inako nindong daing bayad, itao man nindong daing bayad.” Siempre, si Jesus dai nagtataram manongod sa pananao nin libreng mga kopya nin literatura o mga programa sa komputer na nakua an diretsong ipublikar o iprodusir, na an paggamit kaiyan kontrolado kan ley. An boot niang sabihon iyo an pagtatao bilang kabtang kan ministeryo. Sinabihan ni Jesus an mga apostol na pasiring sa manlaenlaen na siudad asin baryo na sinda maghuhulit kan Kahadean, mapaomay nin may helang, asin mapaluwas nin mga demonyo. Imbes na maghagad nin bayad para digdi, an mga apostol ‘matao nin daing bayad.’​—Mateo 10:​7, 8.

Huli sa pagdakol nin personal asin komersial na mga komputer, dakol na tawo an nangangaipo nin programa sa komputer. Sa parate ini kaipuhan na bakalon. Totoo,  an nagkapirang indibiduwal naggigibo nin mga programa na ipinapanao ninda nin daing bayad asin sinasabi ninda na puedeng kopyahon asin ipanao pa sa iba. Alagad an kadaklan na programa sa komputer ipinapabakal sa komersial. Baga man personal nindang gagamiton sa harong o gagamiton sa negosyo, an mga naggagamit nin programa sa komputer inaasahan na bakalon iyan, na bayadan iyan. Kun an siisay man kumua o kumopya nin sarong programa sa komputer na dai nagbabayad, iyan ilegal, arog kan lagdoan na pagseroks nin mga libro, dawa kun ipinapanao iyan nin daing bayad.

An kadaklan sa mga programa sa komputer (kaiba an mga kawat) sakop nin sarong lisensia, na an kagsadiri/naggagamit hinahagadan na sumunod sa espesipikong mga probisyon asin limitasyon. An dakol sa siring na lisensia nagsasabi na saro sana an puedeng mag-instalar asin maggamit kan programa​—na an pag-instalar kaiyan parate sa saro sanang komputer, baga man komputer sa harong o sa negosyo o sa eskuelahan. An nagkapirang lisensia nagsasabi na an naggagamit puedeng gumibo nin sarong reserbang kopya para sa saiya mismo, alagad dai sia dapat gumibo nin mga kopya para sa iba. Kun an kagsadiri gustong manao kan enterong programa (kaiba an lisensia asin dokumentasyon), puede niang gibohon iyan. Minsan siring, pinuputol nia paagi kaini an saiya mismong diretso sa paggamit kaiyan. An mga lisensia nagkakalaenlaen, kaya an saro na nagbabakal nin sarong programa o inaalokan kaiyan maninigong aramon kun ano an sinasabi kan partikular na lisensiang iyan.

Dakol na nasyon an partisipante sa mga kontrata nin diretsong magprodusir na nagpoprotehir sa “intelektuwal na propiedad,” siring kan mga programa sa komputer, asin pinagmamaigotan nindang ipaotob an mga ley sa diretsong magprodusir. Halimbawa, ibinareta kan The New York Times kan Enero 14, 2000 na “inarestar kan mga opisyal kan pulisiyang Aleman asin Danes an mga miembro kan inaapod nindang sarong mayor na gang na ilegal na nagrereprodusir nin mga programa sa komputer” na nagkokopya asin nagdidistribwir nin mga programa asin kawat sa komputer, na ipinapabakal pa ngani an nagkapira paagi sa Internet.

Ano an paninindogan digdi kan Kristianong kongregasyon? Bueno, si Jesus nagsabi: “Itao nindo ki Cesar an mga bagay na ki Cesar, alagad sa Dios an mga bagay na sa Dios.” (Marcos 12:17) Hinahagad kaiyan sa mga Kristiano na kumuyog sa mga ley kan nasyon na dai minakontra sa ley nin Dios. Mapadapit sa mga gobyerno, si apostol Pablo nagsurat: “An lambang kalag magpasakop sa superyor na autoridad . . . An minatumang sa autoridad minatumang sa areglo nin Dios; an mga minatumang kaiyan mag-aako nin silot sa sainda man sana.”​—Roma 13:​1, 2.

An kamagurangan sa Kristianong kongregasyon bakong responsable sa pagrekisa sa mga komputer nin iba, na garo baga autorisadong interpretaron asin ipaotob an mga ley sa diretsong magprodusir. Alagad sinda nagtutubod asin nagtotokdo na an mga Kristiano maninigong likayan an pagkua kan bakong sainda asin maninigong magmaigot na magin makinuyog sa ley. Pinoprotehiran kaini an mga Kristiano na dai mapadusahan bilang paralapas nin ley, asin pinapangyari kaini na sinda magkaigwa nin marahay na konsensia sa atubangan nin Dios. Si Pablo nagsurat: “Kun siring igwa nin mapuersang dahelan na kamo magpasakop, bako sanang huli sa grabeng kaanggotan na iyan kundi huli man sa saindong konsensia.” (Roma 13:5) Siring man, ipinahayag ni Pablo an kamawotan kan tunay na mga Kristiano sa mga tataramon na: “Kami nagtitiwala na kami igwa nin sadiosan na konsensia, mantang minamawot niamo na gumawe nin sadiosan sa gabos na bagay.”​—Hebreo 13:18.

[Kahon sa pahina 29]

An nagkapirang negosyo asin eskuelahan nagbabakal nin mga lisensiang multiple-user na nagsasabi kun sagkod pira an totogotan na maggamit kan programa. Kan 1995, tinokar kan kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova an sarong artikulo na kaiba an konsehong ini:

“An kadaklan na kompanya na nagpepreparar asin nagpapabakal nin mga programa sa komputer nagkukua nin diretso sa pagprodusir kaini, asin sinda nagtatao nin lisensia na nagsasabi kun paano puedeng gamiton nin legal an programa. An lisensia parateng nagsasabi na an kagsadiri dai puedeng manao sa iba nin mga kopya kan programa; sa katunayan, an paggibo kaiyan ginigibong ilegal kan internasyonal na ley sa diretsong magprodusir. . . . An nagkapirang darakulang kompanya nagpapabakal nin mga komputer na igwa nin dati nang nakainstalar asin lisensiadong mga programa. Minsan siring, an nagkapirang tindahan nin komputer dai nagtatao nin lisensia huli ta ilegal na mga kopya an mga programa na dati na nindang ininstalar, na nangangahulogan na linalapas kan nagbakal an ley sa paggamit kan programa. May koneksion digdi, maninigong likayan kan mga Kristiano an paglaag sa, o pagkopya (download) hale sa, mga electronic bulletin board nin materyal na nakua an diretsong iprodusir (arog kan mga publikasyon kan Sosyedad) asin na kinokopya na mayo nin legal na permiso an mga kagsadiri.”