Estorya nin Buhay

Magkatuwang Kami

ISINAYSAY NI MELBA BARRY

Kan Hulyo 2, 1999, kami mag-agom nasa sarong dakulang pagtiripon kan Mga Saksi ni Jehova, na naeksperyensiahan mi na nin rinibong beses sa samong 57 taon nin pag-agoman. Itinatao ni Lloyd an ultimong pahayag sa pandistritong kombension sa Hawaii kan Biernes na iyan. Bigla na sana, sia napukan. Sa ibong kan gabos na paghihingoa na paulian sia, sia nagadan. *

KANIGOAN kamahal kan Kristianong mga tugang na lalaki asin babae na idto sa Hawaii na duminamay asin nagtabang sa sako na atubangon an trahedyang ini! Si Lloyd nakaimpluwensia sa buhay kan dakol sa sainda, siring man sa dakol na iba pa sa bilog na kinaban.

Sa laog nin haros duwang taon pagkagadan nia, inisip-isip ko an mahalagang marhay na mga taon na kami magkaibahan​—an dakol sa destino bilang misyonero sa ibang nasyon saka sa opisina prinsipal kan Mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, Nueva York. Nagirumdoman ko man an enot na mga taon kan sakong buhay sa Sydney, Australia, asin an mga kadepisilan na inatubang mi ni Lloyd tanganing makasal durante kan enot na kabtang kan Guerra Mundial II. Pero, bago kaiyan, togoti akong isaysay sa saindo kun paano ako nagin Saksi asin paano ko namidbid si Lloyd kan 1939.

Kun Paano Ako Nagin Saksi

Si James asin Henrietta Jones an sakong mamomoton asin may pagmakolog na mga magurang. Ako 14 anyos pa sana kan matapos ko an pag-eskuela kan 1932. An kinaban kaidto nasa katahawan kan Grabeng Krisis. Nagpoon akong magtrabaho tanganing makatabang sa pamilya, na kabilang an duwang ngohod kong tugang na babae. Sa laog nin pirang taon, nagkaigwa ako nin  trabaho na halangkaw an sueldo na nagmamaneyo sa nagkapirang hoben na babaeng katrabaho ko.

Mientras tanto, kan 1935, si Nanay nag-ako nin babasahon sa Biblia hale sa saro sa mga Saksi ni Jehova asin dai nahaloy nakombensir na nanompongan na nia an katotoohan. Naghona kami na sia nakakapay na. Minsan siring, sarong aldaw naheling ko an pulyeto na may titulong Where Are the Dead? asin napukaw kan titulo an sakong interes. Kaya binasa ko nin hilom an pulyeto. Iyan an nakapabaliktad nin mga pangyayari! Tolos-tolos na nagpoon akong umiba ki Nanay sa sarong pagtiripon sa laog kan semana na an apod Modelong Pag-adal. An pulyeto na may titulong Model Study​—na pag-abot nin panahon tolo na iyan​—igwa nin mga hapot asin simbag patin teksto na nagsusuportar sa mga simbag.

Kan panahon man na idto, kan Abril 1938, si Joseph F. Rutherford, sarong representante hale sa pankinaban na opisina prinsipal kan Mga Saksi ni Jehova, nagsongko sa Sydney. An saiyang pampublikong pahayag an kaenot-enote kong naatenderan. Idto dapat kutanang ginibo sa Plasa kan Munisipyo nin Sydney, alagad nagin mapanggana an mga nagtutumang na kanselaron an paggamit niamo kan lugar. Imbes, an pahayag itinao sa mas dakulang Sydney Sports Ground. Huli sa dugang na publisidad na itinao kan mga nagtutumang, mga 10,000 an nag-atender, sarong makangangalas na kabilangan kun iisipon na 1,300 sana an Saksi sa Australia kan panahon na idto.

Dai nahaloy pakatapos kaiyan, nakikabtang ako sa ministeryo sa langtad sa kaenot-enote​—asin mayo nin ano man na pagsasanay. Kan umabot an samong grupo sa huhulitan niamong teritoryo, sinabihan ako kan nangengenot, “Saimo an harong na idtoon duman.” Grabe an nerbios ko kaya kan an babae lumuwas sa pinto, naghapot ako, “Anong oras na po tabi?” Luminaog sia, hineling an oras, asin buminalik asin sinabi sako. Dian iyan natapos. Nagbalik na ako sa kotse.

Minsan siring, dai ako nag-ontok, asin dai nahaloy regular na akong naghihiras sa iba kan mensahe kan Kahadean. (Mateo 24:14) Kan Marso 1939, sinimbolisaran ko an sakong pagdusay ki Jehova paagi sa pagpabautismo sa banyadera kan samong kataed sa sunod na harong, si Dorothy Hutchings. Huling mayo nin mga tugang na lalaki, dai nahaloy pakatapos akong mabautismohan, tinawan ako nin mga paninimbagan sa kongregasyon na normal nang itinatao sa Kristianong mga lalaki.

Sa pankagabsan ginigibo mi an samong pagtiripon sa pribadong mga harong, alagad kun beses nag-aarkila kami nin tiriponan para sa pampublikong mga pahayag. Sarong guapong hoben na tugang na lalaki hale sa Bethel, sa samong sangang opisina, an nagsongko sa samong sadit na kongregasyon tanganing magpahayag. Dai ko aram, igwa palan sia nin ibang dahelan sa pagduman​—tanganing orog pa akong mamidbid. Iyo, namidbid ko si Lloyd sa siring na paagi.

Pakipagmidbidan sa Pamilya ni Lloyd

Dai nahaloy nagkaigwa ako nin pagmawot na maglingkod ki Jehova nin bilog na panahon. Minsan siring, kan mag-aplay ako na mapayunir (makikabtang sa bilog na panahon na paghuhulit), hinapot ako kun gusto kong maglingkod sa Bethel. Kaya kan Setyembre 1939, kan bulan na nagpoon an Guerra Mundial II, ako nagin miembro kan pamilyang Bethel sa Strathfield, sarong nasa gilid na banwaan nin Sydney.

Kan Disyembre 1939, nagbiahe ako pasiring sa Nueva Zelandia para sa sarong kombension. Mantang si Lloyd taga Nueva Zelandia, paduman man sia. Magkasakay kami sa barko, asin orog kaming nagkamidbidan. Iinareglo ni Lloyd na makamidbid ko an saiyang Nanay asin Tatay patin mga tugang na babae sa kombension sa Wellington asin kan huri sa saindang harong sa Christchurch.

Pagprohibir kan Samong Gibohon

Kan Sabado, Enero 18, 1941, an mga autoridad kan Comunidad na sakay nin mga anom na limosina nagduman sa sangang opisina tanganing kompiskaron an propiedad. Mantang ako nagtatrabaho sa sadit na kuartel sa entrada pasiring sa Bethel, ako an enot na nakaheling sa sainda. Mga 18 oras bago kaidto, inabisohan na kami manongod sa pagprohibir, kaya haros gabos na babasahon  asin papeles hinale na sa sangang opisina. Kan suminunod na semana, limang miembro kan pamilyang Bethel, kaiba si Lloyd, an ibinilanggo.

Aram ko na an pinakakaipuhan kan mga tugang na lalaki sa bilanggoan iyo an espirituwal na kakanon. Tanganing matabangan si Lloyd, nagdesisyon ako na suratan sia nin mga “love letter.” Nagpopoon ako sa estilo na inaasahan sa siring kaiyan na surat, alagad ta pagkatapos kinokopya ko an bilog na mga artikulo sa Torrengbantayan asin minapirma pakatapos bilang saiyang kailusyon. Pakalihis nin apat may kabangang bulan, pinaluwas si Lloyd.

Pag-agom Asin Padagos na Paglilingkod

Kan 1940, nagdalaw sa Australia an ina ni Lloyd, asin sinabi ni Lloyd sa saiya na kami nagpaplanong magpakasal. Sinadol nia si Lloyd kontra dian huli ta an katapusan kan sistema nin mga bagay garo madali na. (Mateo 24:​3-​14) Sinabi man nia sa saiyang mga amigo an gusto niang gibohon, alagad sa gabos na panahon, dinesganar sia ninda na mag-agom. Sa katapustapusi, sarong aldaw kan Pebrero 1942, dinara ako ni Lloyd na daing gayo risa​—kaiba an apat na Saksi na nanuga na dai maribok​—sa opisina sa pagparehistro, asin nagpakasal kami. Mayo pa kaidto nin probisyon sa Australia para sa Mga Saksi ni Jehova na magkasal.

Minsan ngani dai kami tinogotan na ipadagos an samong paglilingkod sa Bethel bilang mag-agom, hinapot kami kun gusto niamong mag-espesyal payunir. Maogma ming inako an asignasyon sa sarong banwaan sa puerang lugar na an ngaran Wagga Wagga. An samong paghuhulit prohibido pa kaidto, asin mayo kaming nakukuang pinansial na tabang, kaya kaipuhan talaga niamong itao ki Jehova an pagabat sa samo.​—Salmo 55:22.

Nagsasakay kami sa tandem na bisikleta pasiring sa mga puerang lugar, nakanonompong nin nagkapirang maboot na tawo, asin nakikipag-olay nin halawig sa sainda. Pipira sana an nag-ako nin pag-adal sa Biblia. Minsan siring, inapresyar na marhay nin sarong tindero an samong ginigibo kaya tinatawan nia kami nin mga prutas asin gulay serosemana. Pakalihis nin anom na bulan sa Wagga Wagga, inimbitaran kaming bumalik sa Bethel.

Binayaan kan pamilyang Bethel an opisina sa Strathfield kan Mayo 1942 asin nagbalyo sa pribadong  mga harong. Sinda pabarobalyo sa mga harong kada mga ikaduwang semana tanganing likayan na madiskobre. Kan kami ni Lloyd bumalik sa Bethel kan Agosto, nag-iba kami sa sainda sa saro sa mga lugar na ini. An asignasyon mi kun aldaw magtrabaho sa saro sa inestablisar na mga hilom na imprentahan. Sa katapustapusi, kan Hunyo 1943, hinale an pagprohibir sa samong gibohon.

Pag-andam Para sa Paglilingkod sa Ibang Nasyon

Kan Abril 1947 tinawan kami nin preliminar na aplikasyon na umatender sa Paadalan sa Biblia kan Watchtower sa Gilead, na nasa South Lansing, Nueva York, E.U.A. Mientras tanto, iinasignar kami na dumalaw sa mga kongregasyon sa Australia tanganing pakosogon sinda sa espirituwal. Pakalihis nin pirang bulan, naresibi mi an imbitasyon na umatender sa ika-11 klase kan Gilead. Igwa kami nin tolong semana tanganing asikasohon an mahalagang mga bagay-bagay asin tanganing mag-impake kan samong mga gamit. Binayaan niamo an pamilya asin mga katood kan Disyembre 1947 asin nagpasiring sa Nueva York kaiba nin 15 pa hale sa Australia na inimbitaran sa iyo man sanang klase.

Madaling natapos an pirang bulan mi sa Paadalan nin Gilead, asin naresibi mi an destino sa pagmimisyonero sa Hapon. Mantang kinaipuhan an panahon bago maandam an samong papeles sa pagduman sa Hapon, si Lloyd iinasignar giraray bilang nagbibiaheng paraataman kan Mga Saksi ni Jehova. An mga kongregasyon na iinasignar na dalawon niamo poon sa siudad nin Los Angeles sagkod sa linderos kan Mejico. Mayo kami nin kotse, kaya kada semana ihinahatod kami kan mamomoton na mga Saksi hale sa sarong kongregasyon pasiring sa masunod. An lugar na sakop kan mahiwason na sirkitong iyan binibilog ngonyan nin mga kabtang kan tolong Ingles asin tolong Kastila na mga distrito, na an kada distrito binibilog nin mga sampulong sirkito!

Bigla na sana, Oktubre 1949 na, asin nagbibiahe na kami pasiring sa Hapon sakay nin sarong barko na dati naghahatod nin mga soldados. An sarong poro kan barko nakatagama para sa mga lalaki asin an ibong para sa mga babae asin aki. Saro na sanang aldaw bago kami makaabot sa Yokohama, nasabat mi an sarong bagyo. Minalataw na pinaaliwalas kaiyan an kalangitan, huli ta kan magsubang an saldang kan sunod na aldaw, Oktubre 31, natatanaw niamo an Bukid nin Fuji sa biyong kagayonan kaiyan. Kanigoan kagayon na pag-ako sa samong bagong destino!

Paglilingkod Kaibanan an mga Hapon

Mantang kami parani sa pantalan, naheling mi an ginatos na tawo na itom an buhok. ‘Abaang ribok na grupo nin mga tawo!’ an nasa boot mi mantang nadadangog niamo an grabeng ribok na pag-orolay-olay. Gabos nakabakya na nagraralapatak sa kahoy na pantalan. Pakalihis nin sarong banggi sa Yokohama, nagsakay kami sa tren pasiring sa samong destino sa pagmimisyonero sa Kobe. Si Don Haslett, sarong kaklase sa Gilead na naenot nin pirang bulan sa Hapon, nag-arkila duman nin sarong erokan nin mga misyonero. Idto sarong magayon, dakula, estilong Amerikano, duwang eskalon na harong​—daing kalaoglaog!

Tanganing magkaigwa nin malomhok na matotorogan, hinawan mi an haralangkaw na doot sa natad asin ibinugtak iyan sa salog. Sa siring nagpoon an samong buhay bilang misyonero, na mayo nin ano man apuera sa samong mga bagahe. Nakadesponir kami nin sarong sadit na kalan na de-uring, na an apod hibachi, tanganing magtao nin init asin gamit sa pagluto. Sarong banggi, nanompongan ni Lloyd an duwang kapwa misyonero, si Percy asin Ilma Iszlaub, na dismayado. Napaulian nia sinda paagi sa pagbukas kan mga bintana tanganing makalaog an presko, malipot na doros. Sarong beses nadismayo man ako mantang nagluluto sa kalan na de-uring. May mga bagay na nakakatodan na pakalihis nin kadikit na panahon!

Ipinaorog an pag-adal kan lenguahe, asin kami nag-adal nin Hapon 11 oras aroaldaw sa laog nin sarong bulan. Pakatapos kaiyan, pinonan mi an ministeryo na igwa nin nakasurat na saro o duwang sentence tanganing makapoon kami. Sa kaenot-enoteng aldaw ko sa pagluwas, namidbid ko an sarong magayon na babae, si Miyo Takagi, na maboot na nagpadagos sa sako. Durante nin mga pagdalaw liwat, maigot kaming naghihingoa sa tabang nin mga diksionaryong Hapon-Ingles sagkod na nagkaigwa nin progresibong pag-adal sa Biblia. Kan 1999, mantang nag-aatender sa dedikasyon kan pinahiwas na pasilidad sa sangang opisina sa Hapon, naheling ko giraray si Miyo, siring man an nagkapirang iba pang namomotan na inaadalan ko kaidto. Singkuentang taon na an nakaagi,  alagad sinda maigot pa man giraray na mga parabalangibog kan Kahadean, na ginigibo an makakaya ninda sa paglilingkod ki Jehova.

Sa Kobe kan Abril 1, 1950, mga 180 an nag-atender sa samong pagselebrar kan Memorial kan kagadanan ni Cristo. Sa samong pagkabigla, kan suminunod na aga 35 katawo an uminabot tanganing makikabtang sa ministeryo sa langtad. An kada misyonero iiniba an tolo o apat sa mga bagohan na ini sa paglilingkod. An mga kagharong dai nakikipag-olay sa sako​—an dayo na kakadikit an nasasabotan​—kundi sa mga Hapon na nag-atender sa Memorial na uminiba sa sako. An orolay nagpapadagos na daing direksion, alagad dai ko nasasabotan kun ano an pinag-oolayan ninda. Naoogma akong sabihon na an nagkapira sa mga bagohan na ini nag-oswag an kaaraman asin nagpadagos sa paghuhulit sagkod sa aldaw na ini.

Dakol na Pribilehio Asin Asignasyon

Ipinadagos niamo an samong pagmimisyonero sa Kobe sagkod 1952, na kan panahon na idto iinasignar kami sa Tokyo, na duman ipinaniwala ki Lloyd an pangangataman kan sangang opisina. Pag-abot nin panahon, dahel sa iinasignar na trabaho sa saiya nakalibot sia sa Hapon asin nakaabot sa ibang mga nasyon. Kan huri, sa saro kan saiyang mga pagdalaw sa Tokyo, si Nathan H. Knorr na hale sa pankinaban na opisina prinsipal nagsabi sa sako: “Kulibat palan, aram mo kun saen maduman an saimong agom sa saiyang masunod na pagbiahe sa sona? Sa Australia asin Nueva Zelandia.” Sinabi pa nia: “Puede ka man na umiba, kun ika an mabayad kan saimong pamasahe.” Abaang kaogmahan idto! Total, siyam na taon na poon kan kami humale sa sadiring lugar.

Sinuratan mi tolos an samong mga pamilya pakatapos kaiyan. Tinabangan ako kan sakong ina na makabakal nin tiket. Nagin sibot kami ni Lloyd sa samong mga asignasyon, asin mayo kami nin kuarta tanganing madalaw an samong mga pamilya. Kaya simbag ini sa sakong mga pamibi. Siring kan maiimahinar nindo, si Nanay naogmang marhay na maheling ako. Sinabi nia, “Bueno, matipon giraray ako tanganing ika makadigdi liwat pakalihis nin tolong taon.” Nagsuwayan kami na nasa isip iyan, alagad makamomondo, sia nagadan kan suminunod na Hulyo. Abaang rahay na pag-ibahan mi giraray an linalaoman ko sa bagong kinaban!

Sagkod kan 1960 an pagmimisyonero iyo sana an asignasyon ko, alagad ta nakaresibi ako nin surat na nagpapaliwanag: “An areglo poon sa petsang ini iyo na ika malaba asin mamamalantsa para sa bilog na pamilyang Bethel.” An samong pamilya kaidto binibilog nin mga sarong dosena katawo sana, kaya naasikaso ko an trabahong ini apuera sa pagmimisyonero.

Kan 1962 ginaba an samong erokan na estilong Hapones, asin nahaman sa lugar na iyan an sarong bagong anom na eskalon na Erokan na Bethel kan suminunod na taon. Iinasignar ako na tabangan an hoben, bagohan na mga tugang na lalaki sa Bethel na papagdanayon na malinig an saindang mga kuarto asin na makanood mismo sinda na maglinig. Napagkatodan nang an mga aking lalaki sa Hapon dai tinokdoan nin ano man na trabaho sa harong. An sekular na edukasyon an idinodoon, asin an saindang ina an naggigibo kan gabos para sa sainda. Madali nindang nanodan na bako ako an saindang ina. Pag-abot nin panahon, an dakol nag-oswag pasiring sa pag-ako nin bago, responsableng mga asignasyon sa laog kan organisasyon.

Sarong mainiton na aldaw durante nin tig-init, may nagpasyar na sarong inaadalan sa Biblia sa samong mga pasilidad, asin naheling nia ako na naggugusgos nin mga banyo. Sia nagsabi, “Sabihi tabi kun siisay man an namamahala digdi na mawot kong magbayad nin sarong katabang na madigdi tanganing gibohon an trabahong ini para sa saimo.” Ipinaliwanag ko sa saiya na mantang inaapresyar ko an saiyang kabootan, gikan sa boot nanggad  ako na gibohon an ano man na iinasignar sa sako na gibohon sa laog kan organisasyon ni Jehova.

Kan panahon man na idto, naresibi mi ni Lloyd an imbitasyon na umatender sa ika-39 klase kan Gilead! Kanigoan na pribilehio idto kan 1964, sa edad na 46, na mag-adal giraray! An kurso itinao partikularmente tanganing tabangan an mga naglilingkod sa mga sangang opisina na asikasohon an saindang mga paninimbagan. Pakatapos kan sampulong bulan na kurso, idinestino giraray kami sa Hapon. Kan panahon na idto, igwa na kami nin labing 3,000 na parabalangibog kan Kahadean sa nasyon na iyan.

An pag-oswag ruminikas kaya kan 1972 igwa na nin labing 14,000 na Saksi, asin itinogdok an sarong bagong limang eskalon na sangang opisina sa Numazu, na nasa timog kan Tokyo. Hale sa samong edipisyo, naheheling mi an pambihirang tanawon kan Bukid nin Fuji. Labing sarong milyon na magasin kada bulan sa lenguaheng Hapon an nagpoon na imprentahon kan dakulaon na bagong imprentahan na rotary. Alagad may pagbabagong nagdadangadang para sa samo.

Kan huring kabtang kan 1974, si Lloyd nakaresibi nin sarong surat hale sa opisina prinsipal kan Mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn na inimbitaran sia na maglingkod bilang miembro kan Namamahalang Grupo. Kan primero inisip ko: ‘A, iyo na ini. Mantang si Lloyd may langitnon na paglaom asin ako may daganon na paglaom, sa bagay maabot an panahon masuwayan kami. Puede man gayod magduman sa Brooklyn si Lloyd na dai ako kaiba.’ Alagad tolos na liniwat ko an sakong kaisipan asin odok sa boot na uminiba ki Lloyd sa pagbalyo kan Marso 1975.

Mga Bendisyon sa Opisina Prinsipal

Dawa nasa Brooklyn, an puso ni Lloyd yaon pang marhay kaidto sa langtad nin Hapon, asin pirme siang nagtataram manongod sa mga nagin eksperyensia mi duman. Alagad ngonyan may mga oportunidad para sa pagpahiwas. Sa laog kan nakaaging 24 taon kan saiyang buhay, si Lloyd ginamit na marhay sa gibohon sa sona, na kalabot an pagbiahe sa bilog na kinaban. Nagkapirang beses ko siang inibanan sa pagbiahe sa bilog na kinaban.

An pagdalaw sa samong Kristianong mga tugang sa ibang mga nasyon nakatabang sako na masabotan an mga kamugtakan nin pamumuhay asin trabaho kan dakol sa sainda. Dai ko noarin man malilingawan an lalauogon kan dies anyos na si Entellia, sarong aking babae na namidbid ko sa amihanan na Aprika. Namotan nia an ngaran nin Dios asin naglalakaw nin saro may kabangang oras paduman pa sana sa Kristianong mga pagtiripon. Sa ibong nin grabeng paglamag kan saiyang pamilya, idinusay ni Entellia an saiyang sadiri ki Jehova. Kan dalawon mi an saiyang kongregasyon, igwa nin sasaro, marumarom na bumbilya na nakabitin sa ibabaw kan nota kan ispiker​—na kun mayo, an tiriponan biyong madiklomon. Sa ibong kan kadikloman na iyan, nakaoogma nanggad na madangog an magayon na pagkanta kan mga tugang na lalaki asin babae.

An sarong tampok na kabtang kan samong buhay nangyari kan Disyembre 1998 kan kami ni Lloyd kabilang sa sarong delegasyon pasiring sa “Sa Dios na Dalan nin Buhay” na Pandistritong mga Kombension na ginibo sa Cuba. Naghanga nanggad kami sa ipinahayag na pagpasalamat asin kagayagayahan kan mga tugang na lalaki asin babae duman sa pagdalaw sa sainda nin nagkapira na hale sa opisina prinsipal sa Brooklyn! Pinakamamahal ko an kadakol na rekuerdo nin pakimidbidan sa mga namomotan na maigot na nagtatao nin makosog na kurahaw nin pag-omaw ki Jehova.

Pamugtak sa Kaibahan kan Banwaan nin Dios

Minsan ngani an sakong propiong nasyon iyo an Australia, namotan ko an mga tawo saen man ako sinugo kan organisasyon ni Jehova. Nagin totoo iyan sa Hapon, asin ngonyan na ako nasa Estados Unidos sa laog na nin labing 25 taon, nanompongan ko na totoo man iyan digdi. Kan nagadan an sakong agom, an nasa isip ko, bako an pumuli sa Australia, kundi magdanay sa Bethel sa Brooklyn, kun saen ako iinasignar ni Jehova.

Labi na akong 80 anyos ngonyan. Pakalihis nin 61 taon sa bilog na panahon na ministeryo, odok pa man giraray sa boot ko na maglingkod ki Jehova saen man nia booton. Pinangatamanan nia nanggad ako. Pinakamamahal ko an labing 57 taon na durante kaiyan ikinahiras ko an sakong buhay sa sarong namomotan na kaibaiba na namoot ki Jehova. Kompiado ako sa padagos na bendisyon ni Jehova sa samo, asin aram ko na dai Nia lilingawan an samong ginibo asin an pagkamoot na ipinaheling mi para sa saiyang ngaran.​—Hebreo 6:10.

[Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 25]

Kaiba kan ina ko kan 1956

[Ritrato sa pahina 26]

Kaiba ni Lloyd asin nin sarong grupo nin mga parahayag na Hapon kan enot na mga taon nin 1950

[Ritrato sa pahina 26]

Kaiba an sakong enot na inaadalan sa Biblia sa Hapon, si Miyo Takagi, kan enot na mga taon nin 1950 asin kan 1999

[Ritrato sa pahina 28]

Kaiba ni Lloyd durante nin pagwaras nin mga magasin sa Hapon