Ano an Kahulogan kan Pagigin Maimbod?
Ano an Kahulogan kan Pagigin Maimbod?
AN Judiong Mga Hasid poon kan ikaduwang siglo B.C.E. minamansay an saindang sadiri bilang totoong maimbod. An saindang ngaran hale sa cha·sidhʹ, an pundamental na termino sa Hebreo para sa “maimbod.” Kinua iyan sa nombreng cheʹsedh, na sa parate tinatradusir na “mamomoton na kabootan,” “maimbod na pagkamoot,” “kabootan,” “karahayan,” “pagkaherak.” Segun sa Theological Dictionary of the Old Testament, an cheʹsedh “aktibo, sosyal, asin nagdadanay [patin] nangangahulogan bako sana nin aktitud nin tawo, kundi siring man kan gibo na nahahayag huli sa aktitud na ini. Iyan an gibo na nag-iingat o nagpapaoswag sa buhay. Iyan pag-interbenir para sa saro na nag-aagi nin remalaso o kasakitan. Iyan pagpaheling nin pakikikatood.”
Siempre pa, sa dakol na lenguahe mayo nin sarong tataramon na puedeng magpahayag kan lubos na kahulogan na konektado sa Hebreong terminong ini sono sa pagkagamit sa Biblia. Sa paano man, an kaimbodan sono sa pakahulogan kan Biblia nangangahulogan nin labi pa sa fiel na pag-otob sa mga obligasyon. Kaayon dian an ideya nin mamomoton na pagkamuya na may kaibang positibong paghiro tangani na pakinabangon an iba. Tanganing masabotan an kahulogan kan tunay na kaimbodan, estudyare kun paano iyan ipinaheling ni Jehova ki Abraham, Moises, David, sa nasyon nin Israel, asin sa katawohan sa pankagabsan.
Si Jehova Nagpaheling nin Kaimbodan
Sinabihan ni Jehova an saiyang katood na si Abraham: “Ako kalasag para sa saimo.” (Genesis 15:1; Isaias 41:8) Ini bakong basta tataramon sana. Prinotehiran asin ilinigtas ni Jehova si Abraham asin an saiyang pamilya ki Faraon asin ki Abimelec. Tinabangan nia si Abraham na isalbar si Lot sa apat na hadeng nagsururogan. Ibinalik ni Jehova an kakayahan na mangaki kan 100 anyos na si Abraham asin kan 90 anyos na si Sara tanganing dumatong paagi sa sainda an ipinanugang Banhi. Regular na nakikomunikar si Jehova ki Abraham paagi sa mga bisyon, pangatorogan, asin mensaherong mga anghel. Sa katunayan, ipinaheling ni Jehova an kaimbodan ki Abraham mantang sia buhay pa asin siring man sa haloy na panahon pagkagadan nia. Sa nag-aging mga siglo, inotob ni Jehova an saiyang mga panuga sa mga gikan ni Abraham, an nasyon nin Israel, sa ibong kan saindang pagigin sumbikalan. An relasyon ni Jehova ki Abraham sarong patunay sa kun ano an tunay na kaimbodan—pagkamoot na ipinaheling paagi sa gibo.—Genesis, kapitulo 12 sagkod 25.
Sinasabi na “si Jehova nakipag-olay ki Moises nin pandokan, kun paano an sarong tawo makikipag-olay sa saiyang katood.” (Exodo 33:11) Iyo, an relasyon ni Moises ki Jehova mas dayupot kisa siisay man na ibang propeta bago ki Jesu-Cristo. Paano ipinaheling ni Jehova an kaimbodan ki Moises?
Bilang sarong 40 anyos na lalaki na may kakayahan asin abilidad, may kapangahasan na kinua ni Moises an responsibilidad na patalingkason an saiyang mga kahimanwa. Alagad bako pa idto an panahon. Kinaipuhan niang dumulag para sa saiyang buhay. Sa laog nin 40 Gibo 7:23-30) Minsan siring, dai sia binayaan ni Jehova. Kan tama na an panahon, ibinalik si Moises tanganing pangenotan an Israel paluwas sa Egipto.
taon sia nagpastor nin mga karnero sa Midian. (Siring man, ipinaheling ni Jehova an kaimbodan ki David, an bantog na ikaduwang hade kan Israel. Mantang si David saro pa sanang hoben, sinabihan ni Jehova si propeta Samuel: “Tindog, lahidan mo sia, huli ta iyo na sia!” Poon kaidto, maimbod na prinotehiran asin giniyahan ni Jehova si David mantang sia nagtatalubo bilang an magigin hade kan bilog na Israel. Ilinigtas sia ni Jehova “hale sa kuko kan leon asin sa kuko kan oso” patin sa kamot kan Filisteong higante na si Goliat. Tinawan nia nin sunod-sunod na kapangganahan si David sa mga kalaban nin Israel, asin ilinigtas ni Jehova si David sa budyak kan maimon, maongison na si Saul.—1 Samuel 16:12; 17:37; 18:11; 19:10.
Siempre, si David bakong sangkap na tawo. Sa katunayan, sia nagkasala nin grabe. Minsan siring, imbes na bayaan sia, itinao ni Jehova an maimbod na pagkamoot sa odok na nagsosolsol na si David. Sa bilog na buhay ni David, paorootrong naghiro si Jehova tanganing ingatan asin paoswagon an buhay. Sia nag-interbenir para sa saro na nag-aagi nin kasakitan. Tunay nanggad na mamomoton na kabootan!—2 Samuel 11:1–12:25; 24:1-17.
An nasyon nin Israel sa kabilogan naglaog sa sarong espesyal na dusay na relasyon ki Jehova kan sinda uminoyon sa mga kondisyon kan Mosaikong tipan nin Ley sa Bukid nin Sinai. (Exodo 19:3-8) Huli kaini, an Israel ilinaladawan bilang agom ni Jehova. Sinabi sa Israel: “Inapod ka ni Jehova na garo ka sarong agom na babae.” Asin si Jehova nagsabi sa saiya: “Sa mamomoton na kabootan sagkod sa panahon na daing talaan maheherak ako sa saimo.” (Isaias 54:6, 8) Paano ipinaheling ni Jehova an kaimbodan sa espesyal na relasyon na ini?
Si Jehova an naggibo nin inisyatiba na itao an mga pangangaipo kan mga Israelita asin pakosogon an saindang bogkos sa saiya. Ilinigtas nia sinda sa Egipto, inorganisar sinda na magin sarong nasyon, asin dinara sinda sa “daga na nagbobolos nin gatas asin tangguli.” (Exodo 3:8) Sia nagtao nin regular na espirituwal na instruksion paagi sa mga saserdote, Levita, asin dagos-dagos na pagsalihid nin mga propeta asin mensahero. (2 Cronica 17:7-9; Nehemias 8:7-9; Jeremias 7:25) Kan an nasyon suminamba sa ibang mga dios, ikinorehir sinda ni Jehova. Kan sinda nagsolsol, pinatawad nia sinda. Totoo, an nasyon nin Israel sarong masakit pakiibanan na “agom na babae.” Pero, dai tolos sia binayaan ni Jehova. Huli sa mga panuga nia ki Abraham, maimbod Siang nagdanay sa mga Israelita sagkod na maotob an Saiyang mga katuyohan may koneksion sa sainda. (Deuteronomio 7:7-9) Kanigoan karahay na halimbawa para sa mga may agom ngonyan!
Ipinaheheling man ni Jehova an kaimbodan sa katawohan sa pankagabsan sa paagi na itinatao nia an pundamental na mga pangangaipo sa buhay kan gabos na tawo, matanos asin bakong matanos. (Mateo 5:45; Gibo 17:25) Labi pa dian, itinao nia an pantubos na atang kan saiyang Aki tanganing an bilog na katawohan magkaigwa nin oportunidad na makabutas sa kaoripnan nin kasalan asin kagadanan patin makamtan an mamuraway na paglaom na sangkap asin daing katapusan na buhay sa Paraiso. (Mateo 20:28; Juan 3:16) An probisyon na pantubos iyo na an kadarudakulaing gibo tanganing ingatan asin paoswagon an buhay. Iyan tunay nanggad na “pag-interbenir para sa saro na nag-aagi nin remalaso o kasakitan.”
Patunayan an Saindong Kaimbodan Paagi sa Positibong mga Gibo
Huling kapareho an kahulogan kan mamomoton na kabootan, an kaimbodan igwa man nin mapuersang kahulogan nin pagbinalosan. Kun pinahehelingan kamo nin mamomoton na kabootan, kun siring iyan man an puedeng asahan sa saindo. An kaimbodan binabalosan nin kapwa kaimbodan. An bagay na nasabotan ni David an mga kahulogan na konektado sa cheʹsedh risang-risa sa saiyang mga tataramon: “Maghuhuruhod ako sa atubangan kan saimong banal na templo, asin pag-oomawon ko an saimong ngaran.” Taano? “Huli sa saimong mamomoton na kabootan asin huli sa saimong pagigin tunay.” (Salmo 138:2) Bilang nag-ako kan mamomoton na kabootan ni Jehova, si David malinaw na napahiro na sambahon asin omawon sia. Huli kaini, mantang hinohorophorop niato an pagpaheling ni Jehova nin mamomoton na kabootan sa sato, napahihiro daw kita na balosan iyan? Halimbawa, kun an ngaran ni Jehova pinag-oolog-olog, an saindo daw na pagmalasakit sa saiyang reputasyon nagmomotibar sa saindo na magtaram sa pagdepensa sa saiya?
Iyan an nangyari sa sarong medyo bagohan na Kristiano asin sa saiyang agom na babae kan mag-atender sinda sa lobong nin sarong paryente na nagadan sa sarong aksidente sa motorsiklo. Iyan bako man na relihiosong seremonya, asin an mga nag-atender tinogotan na magtaram manongod sa nagadan. An sarong nagtaram nagpoon na ibasol sa Dios an mayo pa sa panahon na pagkagadan kan hoben na lalaking ini paagi sa pagsabi na, ‘gusto nin Dios na makaibanan sia sa langit, kaya kinua nia sia.’ An satong Kristianong tugang na lalaki dai nakatios na dai maggirong. Nagsakat sia sa podyum, dawa ngani mayo siang Biblia ni mga nota. “Sa paghona daw nindo inooyonan nin sarong maheherakon, madinamayon, makakamhan sa gabos na Dios an mga situwasyon na arog kaini?” an ihinapot nia. Dangan sia nagpadagos sa sampulong minutong diskurso na impromptu paagi sa pagkotar sa Kasuratan na ipinaliliwanag kun taano ta kita nagagadan, kun ano an ginibo nin Dios tanganing kaldahon an katawohan hale sa kagadanan, asin an makangangalas na oportunidad na pagkabuhay liwat pasiring sa buhay na daing katapusan sa sarong paraisong daga. An labing 100 na tawo na nag-atender nag-urupakan nin halawig. Sa huri nagirumdoman kan tugang na lalaki: “Nakamate ako nin panlaog na kagayagayahan na nungka ko pang namate kaidto. Nagpapasalamat ako ki Jehova sa pagtotokdo sa sako sa saiyang kadonongan asin sa pagtao sa sako nin oportunidad na idepensa an saiyang banal na ngaran.”
Kaiba sa kaimbodan ki Jehova an kaimbodan sa saiyang Tataramon, an Biblia. Taano? Huli ta paagi sa mga pahina kan Biblia, tinotokdoan kita ni Jehova kun paano mamuhay. An mga ley asin prinsipyo na irinekord dian iyo nanggad an pinakamarahay asin pinakakapakipakinabang na tokdo para sa buhay. (Isaias 48:17) Dai pagtogotan an pangigipit nin iba o an sadiri nindong kaluyahan na pasuwayon kamo sa fiel na pagsuportar sa mga ley ni Jehova. Magdanay na maimbod sa Tataramon nin Dios.
Kaiba man sa kaimbodan sa Dios an kaimbodan sa saiyang organisasyon. Huling kaipuhan, sa nag-aging mga taon nagkaigwa nin mga pagtatanos asin pagliliwat sa satong pakasabot sa nagkapirang teksto. An totoo mayo nin siisay man na arog sa sato na basog nanggad sa espirituwal. (Mateo 24:45-47) Daing duda, si Jehova nagdanay sa saiyang organisasyon sa presenteng aldaw. Dai ta man daw puedeng gibohon iyan? Ginibo iyan ni A. H. Macmillan. Dai nahaloy bago sia magadan, sinabi nia: “Naheling ko an organisasyon ni Jehova na duminakula poon sa sadit na kapinonan, kan idusay ko an sakong sadiri sa Dios sa edad na beinte-tres kan Setyembre 1900, sagkod sa sarong pambilog na kinaban na sosyedad nin maogmang mga tawo na maigot sa pagbalangibog kan saiyang mga katotoohan. . . . Nakombensir ako nin orog kisa kasuarin man, mantang naheheling kong nagrarani na an pagtatapos kan sakong paglilingkod sa Dios sa daga, na dinirehiran ni Jehova an saiyang banwaan asin itinatao sa sainda an mismong kaipuhan ninda sa tamang panahon.” Si Tugang na Macmillan fiel asin maimbod na naglingkod sa laog nin haros 66 na taon, sagkod na sia nagadan kan Agosto 26, 1966. Sia marahayon na halimbawa nin kaimbodan sa naheheling na organisasyon nin Dios.
Apuera sa pagigin maimbod sa organisasyon, magigin maimbod daw kita sa lambang saro? Kun mapaatubang sa huma nin mabangis na paglamag, magdadanay daw kitang maimbod sa satong mga tugang na lalaki asin babae? Durante kan Guerra Mundial II, nagpaheling nin marahayon na halimbawa nin kaimbodan an satong mga tugang sa Netherlands. An sarong magurang sa Kongregasyon nin Groningen, si Klaas de Vries, pinaagi sa maringis, daing herak na pag-usisa kan Gestapong Nazi, ininkomunikado sa laog nin 12 aldaw na tinapay asin tubig sana an kinakakan, dangan inuusisa giraray. Mantang nakatutok an badil sa saiya asin hinuhumang gagadanon, tinawan sia nin duwang minuto tanganing ituga kun yaon saen an may paninimbagan na mga tugang, siring man an iba pang mahalagang marhay na impormasyon. An sinasabi sana ni Klaas: “Mayo na kamong madadangog sa sako. . . . Dai ako magigin traydor.” Tolong beses siang pinatakot nin badil. Sa katapustapusi puminondo an Gestapo, asin si Klaas ipinadara sa ibang presohan. Nungka niang trinaydoran an saiyang mga tugang.
Ipaheheling daw niato an kaimbodan sa satong pinakadayupot na paryente—an satong agom? Kun paanong inotob ni Jehova an saiyang pakipagtipan na relasyon sa nasyon nin Israel, kita daw maimbod sa satong sumpa sa kasal? Apuera sa pagkaigwa nin masarig na kaimbodan, aktibong pagmaigotan na magkaigwa nin dayupot na relasyon sa saindong agom. Gumibo nin inisyatiba na maprotehiran an saindong pag-agoman. Magtagama nin panahon na magkaibahan, suelto asin prangkang magkomunikar sa lambang saro, magsinuportaran asin magparinigonan nin boot, magdangog sa lambang saro, magngising magkaibanan, maghibing magkaibanan, magkawat na magkaibanan, magtabangan tanganing maabot an pinagkaoyonan na mga pasohan, paogmahon an lambang saro, magin magkatood. Nangorognang mag-ingat na likayan na magkaigwa nin romantikong mga pagmate sa iba. Minsan ngani tama asin angay na magkaigwa nin mga kamidbid asin dawa dayupot na pakikikatood sa iba na bako nindong agom, an romantikong mga pagmate maninigong limitado sa saindong agom sana. Dai pagtogotan na may siisay man na makaraot sa relasyon nindong mag-agom.—Talinhaga 5:15-20.
Magdanay na maimbod sa mga katood na kapagtubod asin sa kapamilya. Mantang minalihis an mga taon, dai sinda paglingawan. Makikomunikar, magsurat, mag-apod sa telepono, magbisita. Saen man kamo mapaduman dahel sa kamugtakan nin buhay, pagmaigotan na dai ninda kamo masusudyaanan. Paogmahon sinda sa pagsabi na midbid ka ninda o ika paryente ninda. An kaimbodan sa sainda maparigon sa saindo para sa tama asin magigin gikanan nindo nin pamparigon sa boot.—Ester 4:6-16.
Iyo, kaiba sa tunay na kaimbodan an positibong mga gibo tanganing maingatan an mahalagang marhay na mga relasyon. Magmaigot na balosan an mamomoton na kabootan ni Jehova. Arogon an kaimbodan ni Jehova sa pagtratar nindo sa Kristianong kongregasyon, sa saindong agom, pamilya, asin mga katood. Maimbod na ibalangibog sa saindong kapwa an mga birtud ni Jehova. Tama an pagkapahayag kaiyan kan salmista kan sia nagsabi: “Aawiton ko an manongod sa mga kapahayagan kan mamomoton na kabootan ni Jehova dawa sagkod sa panahon na daing talaan. Sa sunod-sunod na kapag-arakian ihahayag ko paagi sa sakong ngoso an saimong pagigin fiel.” (Salmo 89:1) Bako daw na napaparani kita sa arog kaiyan na Dios? Tunay nanggad, “an saiyang mamomoton na kabootan sagkod sa daing talaan na panahon.”—Salmo 100:5.
[Ritrato sa pahina 23]
A. H. Macmillan