Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I

Kapitulo Dies: An Panugang Sarong Prinsipe nin Katoninongan

Isaias 8:19–​9:7

1. Ano an naeksperyensiahan nin katawohan poon kan panahon ni Cain?

MGA anom na ribong taon na an nakaagi, namundag an enot na omboy na tawo. Cain an ngaran nia, asin espesyal na marhay an saiyang pagkamundag. Dai pa nakaheling kaidto nin sarong omboy na tawo an saiyang mga magurang, ni an mga anghel, ni an Kaglalang pa ngani. An bagong mamundag na omboy na ini puede kutanang nakatao nin paglaom sa sarong kinondenar na rasa nin tawo. Nakadedesganar nanggad kan, pagdakula nia, sia nagin paragadan! (1 Juan 3:12) Poon kaidto an katawohan nakaheling nin dai mabilang na iba pang mga paggadan. An mga tawo, na an tendensia gumibo nin maraot, mayo nin pakipagkatoninongan sa lambang saro o sa Dios.​—Genesis 6:5; Isaias 48:22.

2, 3. Anong mga oportunidad an binukasan ni Jesu-Cristo, asin ano an dapat niatong gibohon tanganing umako nin siring na mga bendisyon?

² Mga apat na milenyo pagkamundag ni Cain, may namundag na saro pang omboy. An ngaran nia Jesus, asin an saiyang pagkamundag espesyal man na marhay. Ipinangaki sia nin sarong birhen, paagi sa kapangyarihan kan banal na espiritu​—an solamenteng siring na pagkamundag sa kasaysayan. Kan panahon na sia mamundag, sarong kaburunyogan nin magayagayang mga anghel an nag-awit nin mga pag-omaw sa Dios, na nagsasabi: “Kamurawayan sa Dios sa kaitaasan, asin sa daga katoninongan sa mga tawo na igwa nin marahay na boot.” (Lucas 2:​13, 14) Imbes na magin paragadan, binukasan ni Jesus an dalan para sa mga tawo na magkaigwa nin pakipagkatoninongan sa Dios asin magkamit nin buhay na daing katapusan.​—Juan 3:16; 1 Corinto 15:55.

³ Ihinula ni Isaias na si Jesus aapodon na “Prinsipe nin Katoninongan.” (Isaias 9:6) Itatao nia an saiya mismong buhay para sa katawohan, sa siring pinagigin posible an kapatawadan nin mga kasalan. (Isaias 53:11) Ngonyan, puedeng makamit an pakipagkatoninongan sa Dios asin an kapatawadan nin mga kasalan basado sa pagtubod ki Jesu-Cristo. Alagad an siring na mga  bendisyon bakong automatiko. (Colosas 1:21-23) An mga nagmamawot kaiyan dapat na makanood na kuyogon si Jehova Dios. (1 Pedro 3:11; ikomparar an Hebreo 5:​8, 9.) Kan kaaldawan ni Isaias, an mismong kabaliktaran an ginibo kan Israel asin Juda.

Pagdolok sa mga Demonyo

4, 5. Ano an kamugtakan nin mga bagay-bagay kan kaaldawan ni Isaias, asin kiisay minadolok an nagkapira?

⁴ Huli sa saindang pakisuway, an mga katemporanyo ni Isaias nasa makamomondong marhay na kamugtakan sa moral, talagang nasa biyong espirituwal na kadikloman. Dawa an kahadean nin Juda sa timog, an lugar kan templo nin Dios, mayo nin katoninongan. Bilang resulta kan saindang pagigin bakong fiel, an banwaan kan Juda hinuhuma na salakayon kan mga Asirio, asin masakit na mga panahon an nasa enotan. Kiisay sinda minadolok para sa tabang? Makamomondo, dakol an nagdolok ki Satanas, bakong ki Jehova. Dai, dai ninda inaarang an ngaran ni Satanas. Imbes, arog ki Hadeng Saul kan suanoy, sinda naggibo nin espiritismo, na hinahanap an mga simbag sa saindang mga problema paagi sa paghihingoang makikomunikar sa mga gadan.​—1 Samuel 28:1-20.

⁵ An nagkapira pinalalakop pa ngani an gibong ini. An siring na apostasiya an pinanonongdan ni Isaias kan sabihon nia: “Kun kamo sabihan ninda: ‘Makihumapot kamo sa mga patagolainan o sa mga igwa nin espiritu nin panhuhula na naghuhuni asin nagngongorobngorob,’ bako daw na sa Dios kaiyan maninigong makihumapot an arin man na banwaan? Maninigo daw na makihumapot sa mga gadan para sa mga buhay?” (Isaias 8:19) Puedeng dayaon kan mga patagolainan an mga tawo, na “naghuhuni asin nagngongorobngorob.” An siring na mga boses, na iinaatribwir sa mga espiritu kan mga gadan, puedeng agihon sa bentrilokiya nin sarong buhay na patagolainan. Pero kun beses, puedeng direktang mangunlabot an mga demonyo asin magsagin na iyo an gadan, siring kan minalataw na nangyari kan si Saul makihumapot sa aswang kan Endor.​—1 Samuel 28:8-19.

6. Taano an mga Israelita na naggibo nin espiritismo ta nangorognang may kasalan?

⁶ Gabos ini nangyayari sa Juda sa ibong kan bagay na ibinawal ni Jehova an paggibo nin espiritismo. Segun sa Ley ni Moises, iyan kasalan na may padusang kagadanan. (Levitico 19:31; 20:​6, 27; Deuteronomio 18:9-12) Taano an sarong banwaan na espesyal na rogaring ni Jehova ta makomiter nin siring kagabat na paglapas? Huli ta tinalikdan ninda an Ley asin hatol ni Jehova asin ‘napatagas kan mapandayang kapangyarihan nin kasalan.’ (Hebreo 3:13) “An saindang puso nagin daing pakamate siring sa taba,” asin sinda nagin siblag sa saindang Dios.​—Salmo 119:70. *

7. Paano inaarog kan dakol ngonyan an mga Israelita kan kaaldawan ni Isaias, asin ano an magigin ngapit kan mga siring kun dai sinda magsolsol?

⁷ Posibleng marhay na sinda nagrarason, ‘Anong serbi kan Ley ni Jehova kun kita sasalakayon na kan mga Asirio?’ An gusto ninda marikas asin madaling solusyon sa saindang masakit na kamugtakan asin habong maghalat na gibohon ni Jehova an saiyang kabotan. Sa sato man na kaaldawan, dakol an pinalilimanlimanan an ley ni Jehova asin dinudumanan an mga patagolainan, nagkokonsulta sa mga horoskopo, asin naggigibo nin iba pang klase nin okultismo tanganing resolberan an saindang mga problema. Minsan siring, an paghagad kan mga buhay nin mga simbag sa mga gadan makangingisi man ngonyan arog kaidto. An ngapit kan siisay man na daing pagsolsol na naggigibo nin siring na mga bagay magigin kapareho kan “mga paragadan asin mga parapakisaro asin . . . mga parasamba sa ladawan patin an gabos na putikon.” Mayo sindang ngapit pang esperansa sa buhay.​—Kapahayagan 21:8.

An ‘Ley Asin Testimonyo’ nin Dios

8. Ano an “ley” asin “testimonyo” na maninigo niato ngonyan na konsultahon para sa giya?

⁸ An ley ni Jehova na nagbabawal sa espiritismo, kabale an iba pa niang mga pagboot, dai itinago sa Juda. Prineserbar iyan paagi sa pagsurat. Ngonyan makukua an saiyang Tataramon sa kompletong porma kaiyan na nasusurat. Iyan an Biblia, na an kaiba bako sanang an kompilasyon kan mga ley asin reglamento nin Dios kundi siring man an pagkasaysay kan mga ginibo nin Dios sa saiyang banwaan. An pagkasaysay na ini sa Biblia manongod sa mga ginibo ni Jehova nagseserbing testimonyo, o patotoo, na nagtotokdo sa sato manongod sa personalidad asin mga kualidad ni Jehova. Imbes na magkonsulta sa mga gadan, saen maninigong humagad nin paggiya an mga Israelita? Si Isaias nagsisimbag: “Sa ley asin sa testimonyo!” (Isaias 8:20a) Iyo, an mga naghahanap nin tunay na pagkamit nin kaliwanagan maninigong magkonsulta sa nasusurat na Tataramon nin Dios.

9. Igwa daw nin ano man na pakinabang para sa dai nagsosolsol na mga parakasala an pagkotar sa Biblia paminsanminsan?

⁹ An nagkapirang Israelita na nakikisale sa espiritismo tibaad naghihingakong iginagalang an nasusurat na Tataramon nin Dios. Alagad an siring na mga paghingako basang-basang sana asin mapagsaginsagin. Si Isaias nagsasabi: “Segurado na padagos nindang itataram an segun sa deklarasyon na ini na dai magkakaigwa kan liwanag nin kaagahon.” (Isaias 8:20b) Anong deklarasyon an sinasabi digdi ni Isaias? Tibaad sa deklarasyon na: “Sa ley asin sa testimonyo!” Tibaad an nagkapirang apostatang Israelita sinasambit an Tataramon nin Dios, kun paanong an mga apostata asin iba pa ngonyan tibaad kinokotar an Kasuratan. Alagad mga tataramon sana ini. An pagkotar sa Kasuratan dai magbubunga nin ano man na “liwanag nin kaagahon,” o nin pagkamit nin kaliwanagan hale ki Jehova, kun iyan daing kaibang paggibo kan kabotan ni Jehova asin pagrayo sa maating mga gibo. *

“Sarong Gutom, Bakong sa Tinapay”

10. Paano nagdudusa an banwaan nin Juda huli sa paghabo ki Jehova?

¹⁰ An pakisuway ki Jehova minaresulta sa kadikloman nin isip. (Efeso 4:​17, 18) Sa espirituwal na sentido, an banwaan nin  Juda nagin buta, daing pakasabot. (1 Corinto 2:14) Ilinadawan ni Isaias an kamugtakan na ini: “An kada saro tunay nanggad na maagi sa daga na nagigipit na gayo asin nagugutom.” (Isaias 8:21a) Huli sa pagigin bakong fiel kan nasyon​—partikularmente durante kan paghade ni Hadeng Acaz​—an pagdanay kan Juda bilang independienteng kahadean namemeligro. An nasyon napalilibotan nin mga kaiwal. Sunod-sunod na sinasalakay kan hukbo nin Asiria an mga siudad sa Judea. Pinababayaan na gaba kan mga kaiwal an mabungang daga, na nagresulta sa pagdikit nin kakanon. Dakol an “nagigipit na gayo asin nagugutom.” Alagad may saro pang pagkagutom na nagpapasakit man sa daga. Kaidtong nagkapirang dekada na an nakaagi naghula si Amos: “ ‘Uya! May mga aldaw na maabot,’ sabi kan Soberanong Kagurangnan na Jehova, ‘asin mapadara ako nin gutom sa daga, sarong gutom, bakong sa tinapay, asin pagkapaha, bakong sa tubig, kundi sa pagdangog kan mga tataramon ni Jehova.’ ” (Amos 8:11) An Juda nagsasakit ngonyan sa siring man sanang espirituwal na gutom!

11. Magkakaleksion daw an Juda sa disiplinang inako nia?

¹¹ Magkakaleksion daw an Juda asin mabalik ki Jehova? Babayaan daw kan saiyang banwaan an espiritismo asin idola­triya asin mabalik “sa ley asin sa testimonyo”? Naheling antes pa ni Jehova an reaksion ninda: “Mangyayari na huli ta sia nagugutom asin naggugurobgutob, talagang mamaldisyonon nia an saiyang hade asin an saiyang Dios patin sia matingkalag nanggad.” (Isaias 8:21b) Iyo, babasolon nin dakol an saindang hadeng tawo huli sa pagdara sa sainda sa situwasyon na ini. An nagkapira may kamangmangan pa nganing ibabasol ki Jehova an saindang mga kalamidad! (Ikomparar an Jeremias 44:15-18.) Ngonyan, kaagid kaiyan an reaksion kan dakol, na ibinabasol sa Dios an mga trahedya na ibinunga kan karatan nin tawo.

12. (a) An pagbaya sa Dios nagbunga nin ano sa Juda? (b) Anong mahalagang mga hapot an pinalataw?

¹² An pagmaldisyon daw sa Dios matao nin katoninongan sa mga nag-eerok sa Juda? Dai. Si Isaias naghuhula: “Sia maheling sa daga, asin, uya! kasakitan asin kadikloman, kalibogan, mga panahon nin kadepisilan asin kaduloman na mayo nin kaliwanagan.” (Isaias 8:22) Pakatapos itingkalag an saindang mga mata sa langit tanganing basolon an Dios, sinda maheling liwat sa daga, sa saindang pagkadaing esperansa. An saindang pagbaya sa Dios nagbunga nin kalamidad. (Talinhaga 19:3) Pero, kumusta man an mga panuga nin Dios ki Abraham, Isaac, asin Jacob? (Genesis 22:15-18; 28:​14, 15) Dai daw iyan ootobon ni Jehova? Tataposon daw kan mga Asirio o ibang militar na kapangyarihan an sa hadeng linahe na ipinanuga ki Juda asin David? (Genesis 49:8-10; 2 Samuel 7:11-16) An mga Israelita daw sagkod lamang na kokondenaron sa kadikloman?

Sarong Daga na “Dinuduhagi”

13. Ano an “Galilea kan mga nasyon,” asin paano iyan “dinuhagi”?

¹³ Nasasambitan ngonyan ni Isaias an saro sa pinakamaraot na kapahapahamak na mga pangyayari na inagihan kan mga gikan ni Abraham: “An kalibogan dai magigin arog kan an daga may tension, arog kaidtong enot na panahon kan an daga nin Zabulon asin an daga nin Neftali dinuduhagi asin kaidtong sa huring panahon iyan tinawan nin onra​—an dalan sa may dagat, sa rehion kan Jordan, Galilea kan mga nasyon.” (Isaias 9:1) An Galilea sarong teritoryo sa kahadean nin Israel sa amihanan. Sa hula ni Isaias kaiba dian “an daga nin Zabulon asin an daga nin Neftali” asin siring man “an dalan sa may dagat,” sarong suanoy na tinampo na nasa may Dagat nin Galilea asin pasiring sa Dagat Mediterraneo. Kan kaaldawan ni Isaias, an rehion inapod na “Galilea kan mga nasyon,” posibleng huli ta an dakol na siudad kaiyan mga bakong Israelita an nag-eerok. * Paano “dinuduhagi” an dagang ini? Kinongkistar iyan kan paganong mga Asirio, idinistiero an mga Israelita, asin pinaerokan liwat an bilog na rehion sa mga pagano, na bakong gikan ni Abraham. Sa siring an sampulong tribong kahadean sa amihanan nawara sa kasaysayan bilang sarong nasyon!​—2 Hade 17:​5, 6, 18, 23, 24.

14. Sa anong sentido na an “kalibogan” kan Juda magigin bakong gayong arog kan sa sampulong tribong kahadean?

¹⁴ An Juda ginigipit man kan mga Asirio. Iyan daw magigin nang ‘malibog’ nin permanente siring kan nangyari sa sampulong tribong kahadean na irinerepresentar kan Zabulon asin Neftali? Dai. Sa sarong “huring panahon,” si Jehova matao nin mga bendisyon sa rehion kan kahadean nin Juda sa timog asin pati ngani sa daga na dating pinamamahalaan kan kahadean sa amihanan. Paano?

15, 16. (a) Sa anong “huring panahon” maliliwat an situwasyon para “sa mga distrito nin Zabulon asin Neftali”? (b) Sa paanong paagi na an daga na dinuhagi tinawan nin onra?

¹⁵ Sinisimbag kan apostol na si Mateo an hapot na ini sa saiyang ipinasabong na rekord kan daganon na ministeryo ni Jesus. Isinasaysay an enot na mga aldaw kan ministeryong iyan, si Mateo nagsasabi: “Paghale nia sa Nazaret, [si Jesus] nag-abot asin nag-erok sa Capernaum sa gilid kan dagat sa mga distrito nin Zabulon asin Neftali, tanganing maotob an itinaram paagi ki Isaias na propeta, na nagsasabi: ‘O daga nin Zabulon asin daga nin Neftali, sa gilid kan dalan kan dagat, sa ibong na tampi kan Jordan, Galilea kan mga nasyon! an banwaan na nagtutukaw sa kadikloman nakaheling nin dakulang liwanag, asin an mga nagtutukaw sa lugar nin limpoy nin kagadanan, suminirang an liwanag sa sainda.’ ”​—Mateo 4:13-16.

¹⁶ Iyo, an “huring panahon” na ihinula ni Isaias iyo an panahon kan daganon na ministeryo ni Cristo. An kadaklan na kabtang kan daganon na buhay ni Jesus ginamit sa Galilea. Sa distrito nin Galilea nia pinonan an saiyang ministeryo asin nagpoon na ianunsiar: “An kahadean kan kalangitan harani na.” (Mateo 4:17) Sa Galilea, itinao nia an saiyang bantog na Sermon sa Bukid, pinili an saiyang mga apostol, ginibo an saiyang enot na milagro, asin nagpaheling sa mga 500 na parasunod pakatapos na sia buhayon liwat. (Mateo 5:1–​7:27; 28:16-20; Marcos 3:​13, 14; Juan 2:8-11; 1 Corinto 15:6) Sa paaging ini inotob ni Jesus an hula ni Isaias paagi sa pagtaong onra sa ‘daga nin Zabulon asin daga nin Neftali.’ Siempre, dai linimitaran ni Jesus an saiyang ministeryo sa mga tawo sa Galilea. Paagi sa paghuhulit kan maogmang bareta sa bilog na daga, ‘tinawan nin onra’ ni Jesus an bilog na nasyon kan Israel, pati an Juda.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]