Magigibo daw Nindong Magin Mas Marahay na Lugar an Kinaban?

“Dai kayang ibalik kan politika an nagkokonektar na estruktura sa sosyedad. Mayo iyan nin kakayahan na isulit an tradisyonal na mga paniniwala sa moral. An pinakamarahay na mga regulasyon dai kayang ibalik sa dati an mga prinsipyo sa buhay mapadapit sa pag-ilusyon o pag-agom, gibohon na responsable an mga ama sa saindang mga aki, ibalik an pakamate nin pagkasusto o pagkasopog arog kan dati . . . An kadaklan kan mga problema sa moral na ikinapupurisaw niato dai kayang haleon kan ley.”

MAY inklinasyon daw kamong mag-oyon sa mga tataramon na iyan nin sarong dating ayudante sa gobyerno kan E.U.? Kun iyo, ano an solusyon sa dakol na problema ngonyan na naggigikan sa kahanaban, kadaihan nin natural na kapadangatan sa mga pamilya, malaswang moral, ignoransia, asin iba pang nakararaot na mga dahelan na luway-luway na rinaraot an pundasyon nin sosyedad? May mga nagsasaboot na mayo na nin solusyon, kaya ipinapasige na sana ninda an saindang buhay-buhay sa pinakamarahay na mahihimo ninda. An iba naglalaom na sa maabot na aldaw sarong karismatiko asin matibayon na lider, tibaad saro pa nganing relihiosong lider, an maabot asin itotokdo sinda sa tamang direksion.

Sa katunayan, duwang ribong taon na an nakaagi, gusto kan mga tawo na gibohon si Jesu-Cristo na saindang hade huli ta sa heling ninda sia isinugo nin Dios asin kualipikadong marhay na mamahala. Minsan siring, kan marisa ni Jesus an saindang intension, tolos-tolos siang huminale. (Juan 6:​14, 15) “An sakong kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini,” an sa huri ipinaliwanag nia sa sarong gobernador na Romano. (Juan 18:36) Minsan siring, ngonyan na mga aldaw, pipira sana an arog ni Jesus an paninindogan​—dawa an mga namomoon sa relihion na naghihingakong parasunod nia. An nagkapira sa mga ini nagmaigot na gibohon na mas marahay na lugar an kinaban na ini, magsalang paagi sa pagprobar na impluwensiahan an sekular na mga namamahala o paagi sa pagkapot ninda nin katongdan sa politika. Maheheling niato ini paagi sa pagheling sa mga pangyayari kan dekada nin 1960 asin 1970.

Mga Paghihingoa kan Relihion na Pakarhayon an Kinaban

Sa huring kabtang kan mga taon nin 1960, ipinakipaglaban nin nagkapirang teologo sa mga nasyon nin Latin Amerika an mga dukha asin inaapi. Tanganing magibo ini, minukna ninda an teolohiya liberasyon, kun saen si Cristo ibinilang na paraligtas bako sanang sa Biblikong sentido kundi siring man sa politika asin ekonomiya. Sa Estados Unidos, dakol na namomoon sa relihion na biyong nahahadit sa pagraot nin moral na mga prinsipyo sa buhay an nagbilog nin sarong organisasyon na inapod na Mayoriyang Moral. An obheto kaiyan iyo na ibugtak sa katongdan sa politika an mga tawo na mapasar nin mga ley manongod sa mga prinsipyo sa buhay na nakararahay sa pamilya. Kaagid kaiyan, sa dakol na nasyon na Muslim, prinobaran nin mga tawong parareho an problema asin nagsisinuportaran na pondohon an karatan asin pagpalabilabi paagi sa pagpaoswag nin maingat na pagsusog sa Koran.

Naniniwala daw kamo na an kinaban mas marahay na lugar huli sa siring na mga paghihingoa? Ipinaheheling kan mga katunayan na, sa kabilogan, an moral na mga prinsipyo sa buhay nagpapadagos na magruro asin an siwang sa tahaw nin mga mayaman asin dukha nagpapadagos na maghiwas, pati sa mga nasyon na prominente an teolohiya liberasyon.

 Huling naprakaso an Mayoriyang Moral sa mayor na obheto kaiyan sa Estados Unidos, tinapos kan kagtugdas kaiyan na si Jerry Falwell an organisasyon kan 1989. May iba pang organisasyon na suminalida dian. Minsan siring, si Paul Weyrich, an enot na naggamit kan terminong “mayoriyang moral,” nagsurat sa magasin na Christianity Today: “Dawa kun manggana kita sa politika, an satong mga kapangganahan dai nagbubunga kan klase nin mga prinsipyo sa buhay na pinaniniwalaan niato na importante.” Isinurat man nia: “An kultura nagigin nang nagdadakulang imburnal. Kita nadadamay sa grabe kahiwas na pagbagsak nin kultura, sarong grabeng pagbagsak na talagang tinahoban an politika.”

Ihinayag kan kolumnista asin autor na si Cal Thomas an sa heling nia sarong pundamental na depekto sa pagmamaigot na pakarhayon an kamugtakan kan sosyedad paagi sa politika: “An tunay na pagbabago hale sa mga indibiduwal, bakong sa mga eleksion, huli ta an pangenot niatong mga problema bakong sa ekonomiya asin politika kundi sa moral asin espirituwal.”

Alagad paano nindo rineresolberan an moral asin espirituwal na mga problema sa sarong kinaban na mayo nin mga pamantayan, kun saen an mga tawo an nagdedesisyon kun ano an tama asin sala para sa sadiri ninda? Kun dai kaya kan mga tawong maimpluwensia asin marahay an intension​​—relihioso o bako​​—na gibohon an kinaban na ini na magin mas marahay na lugar, siisay an makagigibo kaiyan? Siring sa maheheling niato sa masunod na artikulo, igwa nin simbag. Sa katunayan, iyan an pangenot na rason kun taano ta sinabi ni Jesus na an saiyang Kahadean bakong sa kinaban na ini.

 [Picture Credit Lines sa pahina 2]

COVER: Dirty water: WHO/UNICEF photo; globe: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.

[Picture Credit Lines sa pahina 3]

Mga aki: Retrato kan NU; globo: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.