Epektibo daw an Saindong Pagtotokdo?

AN MGA magurang, kamagurangan, parabalangibog kan maogmang bareta​​—gabos kinakaipuhan na magin paratokdo. Tinotokdoan kan mga magurang an saindang mga aki, tinotokdoan kan kamagurangan an mga miembro kan Kristianong kongregasyon, asin tinotokdoan kan mga parahulit kan maogmang bareta an mga bagong interesado. (Deuteronomio 6:​6, 7; Mateo 28:​19, 20; 1 Timoteo 4:​13, 16) Ano an puede nindong gibohon tanganing magibong mas epektibo an saindong pagtotokdo? Sarong bagay, puede nindong arogon an halimbawa asin paagi kan may kakayahan na mga paratokdo na sinambit sa Tataramon nin Dios. Si Esdras siring kaiyan na paratokdo.

Pakanood sa Halimbawa ni Esdras

Si Esdras sarong saserdoteng Aaroniko na nabuhay sa Babilonya kaidtong mga 2,500 na taon na an nakaagi. Kan taon 468 B.C.E., nagduman sia sa Jerusalem tanganing paoswagon an dalisay na pagsamba sa tahaw kan mga Judio na nag-iistar duman. (Esdras 7:​1, 6, 12, 13) Hinahagad sa saiya kan ipinagigibong ini na tokdoan kan Ley nin Dios an banwaan. Ano an ginibo ni Esdras tanganing masegurado na an saiyang pagtotokdo epektibo? Ginibo nia an nagkapirang kinakaipuhan na lakdang. Mangnoha an mga lakdang na ini na nakarekord sa Esdras 7:10:

Si Esdras ‘[1] inandam mismo an saiyang puso na [2] konsultahon an ley ni Jehova asin [3] gibohon iyan patin [4] magtokdo sa Israel nin susundon asin hustisya.’ Helingon ta sa halipot an lambang lakdang na ini asin helingon kun ano an manonodan niato dian.

Si Esdras ‘Inandam Mismo an Saiyang Puso’

Kun paanong iinaandam nguna kan paraoma an daga paagi sa paggamit nin arado bago magsabwag nin mga banhi, mapagngayongayong iinandam ni Esdras an saiyang puso tanganing akoon an tataramon nin Dios. (Esdras 10:1) Sa ibang pagtaram, ‘ikiniling nia an saiyang puso’ sa mga katokdoan ni Jehova.​—Talinhaga 2:2.

Kaagid kaiyan, an Biblia nagsasabi na “inandam [ni Hadeng Josafat] an [saiyang] puso na hanapon an tunay na Dios.” (2 Cronica 19:3) Sa kabaliktaran, an sarong kapag-arakian nin Israel “na dai nag-andam kan saindang puso” ilinaladawan bilang “sutil asin rebelde.” (Salmo 78:8) Naheheling ni Jehova “an natatagong persona kan puso.” (1 Pedro 3:4) Iyo, “totokdoan nia an mga mahoyo kan saiyang dalan.” (Salmo 25:9) Kun siring, mahalaga nanggad na arogon kan mga paratokdo ngonyan an halimbawa ni Esdras paagi sa mapagngayongayong  pagbugtak nguna kan saindang puso sa tamang kamugtakan!

“Konsultahon an Ley ni Jehova”

Tanganing magin may kakayahan na paratokdo, kinonsulta ni Esdras an Tataramon nin Dios. Kun mapakonsulta kamo sa doktor, dai daw kamo mahinanyog nin atento asin seseguradohon na nasasabotan nindo an gabos na sinasabi o irinereseta nia? Daing duda na arog kaiyan an gigibohon nindo, huli ta an salud nindo an nakataya. Kun siring, nangorognang maninigo na itao niato an lubos na atension sa mga bagay na isinasabi sa sato, o irinereseta ni Jehova, paagi sa saiyang Tataramon, an Biblia, asin paagi sa “fiel asin may diskresion na oripon.” Total, an saiyang hatol may labot sa sato mismong buhay! (Mateo 4:4; 24:45-47) Siempre, puedeng masala an sarong doktor, alagad “an ley ni Jehova sangkap.” (Salmo 19:7) Nungka na mangangaipo kitang maghapot pa sa iba.

An mga libro sa Biblia na Cronica (na orihinal na isinurat ni Esdras bilang sarong tomo) nagpapaheling na si Esdras tunay nanggad na maingat na estudyante. Sa pagsurat kan mga librong iyan, kinonsulta nia an kadakol na reperensia. a An mga Judio, na bago pa sanang abot hale sa Babilonya, nangangaipo nin sumaryo kan kasaysayan kan saindang nasyon. Bakong igo an kaaraman ninda manongod sa mga selebrasyon kan saindang relihion, sa paglilingkod sa templo, asin sa gibohon kan mga Levita. Mahalagang marhay para sa sainda an rekord kan kasaysayan nin linahe. Maingat na tinawan ni Esdras nin espesyal na atension an mga bagay na iyan. Sagkod na dumatong an Mesiyas, an mga Judio kaipuhan na magdanay na sarong nasyon na may sadiring daga, templo, grupo nin mga saserdote, asin gobernador. Sa tabang kan impormasyon na natipon ni Esdras, an pagkasararo asin tunay na pagsamba puedeng mapreserbar.

Paano nindo ikakokomparar ki Esdras an saindong ugale sa pag-adal? An maigot na pag-adal sa Biblia matabang sa saindo sa epektibong pagtotokdo kan Biblia.

“Konsultahon an Ley ni Jehova” Bilang Sarong Pamilya

An pagkonsulta sa ley ni Jehova bakong limitado sana sa personal na pag-adal. An pampamilyang pag-adal sarong marahayon na oportunidad na gibohon man ini.

Si Jan asin Julia, sarong mag-agom sa Netherlands, nagbabasa nin makosog sa saindang duwang aking lalaki magpoon pa sa mismong aldaw na namundag an mga aki. Ngonyan, si Ivo 15 anyos, asin si Edo 14 anyos. Sarong beses kada semana, igwa pa man giraray sinda nin pampamilyang pag-adal. Nagpapaliwanag si Jan: “An samong prinsipal na obheto bako sanang makobrehan an dakol na materyales durante kan pag-adal kundi masabotan kan mga aki kun ano an pinag-oolayan.” Idinugang pa nia: “Dakol na pagsiyasat an ginigibo kan mga aki. Inaaram ninda an mga termino asin personahe sa Biblia na bakong pamilyar​​—kasuarin sinda nabuhay, sairisay sinda, ano an okupasyon ninda, asin iba pa. Magpoon pa kan makanood sindang bumasa, kinokonsulta na ninda an mga libro na arog kan Insight on the Scriptures, diksionaryo, asin ensiklopedya. Ginigibo kaini na mas nakagagayagayang marhay an pampamilyang pag-adal. An mga aki pirmeng naghahalat asin andam sa pag-adal.” Bilang dugang pang pakinabang, an duwang aki nangengenot man ngonyan sa saindang klase sa mga abilidad sa lenguahe.

Si John asin Tini, saro pang mag-agom sa Netherlands, nakipag-adal sa saindang aking lalaki, si Esli (24 anyos na ngonyan asin nagpapayunir sa ibang kongregasyon), asin sa saindang aking babae, si Linda (20 anyos na ngonyan asin agom nin sarong marahayon na hoben na tugang). Minsan siring, imbes na pag-adalan an sarong publikasyon paagi sa parate nang hapot-simbagan, ibinagay ninda an pampamilyang pag-adal sa edad asin pangangaipo kan mga aki. Anong paagi an ginamit ninda?

Ipinaliliwanag ni John na an saiyang aking lalaki asin babae nagpipili nin interesanteng tema hale sa “Mga Hapot Hale sa mga Parabasa” (hale sa An Torrengbantayan) asin “The Bible’s Viewpoint” (hale sa Awake!). Pagkatapos, ipinepresentar ninda an saindang iinandam, na pirmeng minaresulta sa interesanteng pag-orolay kan pamilya. Sa paaging ini an mga hoben nagkaigwa nin eksperyensia sa pagsiyasat asin sa pagpaliwanag sa resulta kan saindang pag-adal. ‘Kinokonsulta daw nindo an ley ni Jehova’ kaiba kan saindong mga aki? Bako sanang paooswagon kaini an saindong personal na abilidad sa pagtotokdo kundi matabang man sa saindong mga aki na magin mas epektibong mga paratokdo.

 “Gibohon Iyan”

Iinaplikar ni Esdras an saiyang nanodan. Halimbawa, mantang yaon pa sa Babilonya, tibaad kontento na an saiyang buhay. Minsan siring, kan maaraman nia na puede siang makatabang sa saiyang mga kahimanwa sa ibang nasyon, an kaginhawahan sa Babilonya irinibay nia sa harayong siudad nin Jerusalem, kaiba an gabos na sakit, problema, asin peligro kaiyan. Malinaw nanggad, bako sanang nagtipon si Esdras nin kaaraman sa Biblia kundi andam siang gibohon an saiyang nanodan.​—1 Timoteo 3:13.

Kan huri, mantang nag-iistar sa Jerusalem, ipinaheling liwat ni Esdras na iinaplikar nia an saiyang nanodan asin itinotokdo. Nagin risang-risa ini kan maaraman nia na an mga lalaking Israelita nag-agom nin paganong mga babae. Sinasabi sa sato kan rekord sa Biblia na ‘ginisi nia an saiyang gubing asin an saiyang gubing na daing takyag asin rinabnot nia an nagkapirang buhok sa saiyang payo saka sa saiyang barabas asin nagpadagos siang tumukaw na namumungnan sagkod sa banggi.’ ‘Nasusupog ngani sia asin nag-aalangan na itingag an saiyang lalauogon’ ki Jehova.​—Esdras 9:1-6.

Kanigoan an epekto sa saiya kan pag-adal nia kan Ley nin Dios! Malinaw an pagmansay ni Esdras sa grabeng mga epekto kan pakisuway kan banwaan. An pinapuling mga Judio kadikit. Kun sinda malaog sa magkasalak na pag-agoman, tibaad pag-abot nin panahon makikisaro na sinda sa nakapalibot na paganong mga nasyon, asin an dalisay na pagsamba puedeng madaling mawara sa ibabaw kan daga!

Marahay sana ta an halimbawa nin debotong pagkatakot asin kaigotan ni Esdras nagpahiro sa mga Israelita na ikorehir an saindang mga gawe. Pinahale ninda an saindang mga agom na babae na taga ibang daga. Sa laog nin tolong bulan anas nasa tama na an kamugtakan. Nakatabang na marhay an personal na kaimbodan ni Esdras sa Ley nin Dios na magin epektibo an saiyang pagtotokdo.

Totoo man iyan ngonyan. An sarong Kristianong ama nagsabi: “Dai ginigibo kan mga aki an sinasabi nindo; ginigibo ninda an ginigibo nindo!” An kaparehong prinsipyo minaaplikar man sa laog kan Kristianong kongregasyon. An kamagurangan na nagpapaheling nin marahay na halimbawa puede man na makalaom na an kongregasyon mahimate sa saindang pagtotokdo.

“Magtokdo sa Israel nin Susundon Asin Hustisya”

Igwa pang sarong dahelan kun taano ta epektibo an pagtotokdo ni Esdras. Dai nia itinokdo an sadiri niang mga ideya, kundi itinokdo nia an “susundon asin hustisya.” Sa ibang pagtaram, an mga susundon, o mga ley, ni Jehova. Ini an saiyang responsibilidad bilang saserdote. (Malaquias 2:7) Itinokdo man nia an hustisya, asin nagtao sia nin halimbawa kan itinotokdo nia paagi sa pangangapot sa kun ano an tama sa makatanosan asin imparsial na paagi, segun sa sarong pamantayan. Kun nagpapaheling nin hustisya an mga igwa nin autoridad, nagkakaigwa nin karigonan asin permanenteng resulta an ibinubunga. (Talinhaga 29:4) Kaagid kaiyan, an Kristianong kamagurangan, mga magurang, asin mga parabalangibog kan Kahadean na natokdoan na marhay sa Tataramon nin Dios magkakaigwa nin espirituwal na karigonan kun itinotokdo ninda an mga susundon asin hustisya ni Jehova sa kongregasyon, sa saindang mga pamilya, asin sa mga interesado.

Bako daw na minaoyon kamo na an saindong pagtotokdo puedeng magin mas epektibo kun lubos nindong inaarog an halimbawa kan fiel na si Esdras? Kun siring, ‘iandam an saindong puso, konsultahon an ley ni Jehova, gibohon iyan, asin itokdo an susundon asin hustisya ni Jehova.’​—Esdras 7:10.

[Nota sa Ibaba]

[Kahon/Ritrato sa pahina 22]

ANO AN NAGPAGIN EPEKTIBO KAN PAGTOTOKDO NI ESDRAS?

1. Ibinugtak nia an saiyang puso sa tamang kamugtakan

2. Kinonsulta nia an Ley ni Jehova

3. Nagpaheling sia nin marahay na halimbawa sa pag-aplikar kan saiyang nanonodan

4. Nagmaigot sia sa pagtotokdo kan punto de vista na sono sa Kasuratan