An mga Kristiano Nagsasamba sa Espiritu Asin Katotoohan

“An Dios Espiritu, asin idtong nagsasamba sa saiya dapat na magsamba sa espiritu asin katotoohan.”​—JUAN 4:24.

1. Anong klaseng pagsamba an nakapaoogma sa Dios?

 BIYONG lininaw kan bugtong na Aki ni Jehova, si Jesu-Cristo, an pagsamba na nakapaoogma sa saiyang langitnon na Ama. Mantang nagtatao nin nakaoogmang patotoo sa sarong Samaritana sa may bubon harani sa siudad nin Sicar, si Jesus nagsabi: “Kamo nagsasamba kaidtong dai nindo namimidbid; kami nagsasamba kaidtong samong namimidbid, huli ta an kaligtasan gikan sa mga Judio. Minsan siring, an oras madatong, asin ngonyan iyo na, na an tunay na mga parasamba masamba sa Ama sa espiritu asin katotoohan, huli ta, sa katunayan, hinahanap kan Ama an mga siring na magsamba sa saiya. An Dios Espiritu, asin idtong nagsasamba sa saiya dapat na magsamba sa espiritu asin katotoohan.” (Juan 4:22-24) Paano niato dapat saboton an mga tataramon na iyan?

2. Sa ano ibinasar kan mga Samaritano an saindang pagsamba?

² Sala an relihiosong pagmansay kan mga Samaritano. An inaako ninda na ipinasabong iyo sana an enot na limang libro kan Banal na Kasuratan​—asin sa sadiri sana ninda ining traduksion, na inapod na Samaritanong Pentateuco. Minsan ngani an mga Samaritano dai talaga nakamimidbid sa Dios, an mga Judio an pinaniwalaan kan kaaraman sa Kasuratan. (Roma 3:​1, 2) Puedeng makamtan kan fiel na mga Judio asin kan iba pa an pabor ni Jehova. Alagad ano an hinahagad kaini sa sainda?

3. Ano an kaipuhan tanganing sambahon an Dios “sa espiritu asin katotoohan”?

³ Tanganing mapaogma si Jehova, ano an kinaipuhan na gibohon kan mga Judio, Samaritano, asin iba pa kaidto? Kinaipuhan nindang magsamba sa saiya “sa espiritu asin katotoohan.” Iyo man dapat kita. Minsan ngani an paglilingkod sa Dios dapat na determinado, o maigot, asin motibado nin puso na pano nin pagkamoot asin pagtubod, an pagsamba sa Dios sa espiritu espesyalmenteng nangangaipo na yaon sa sato an saiyang banal na espiritu asin tinotogotan an satong sadiri na giyahan kaiyan. Paagi sa pag-adal asin pag-aplikar kan Tataramon nin Dios, an satong espiritu, o disposisyon nin isip, dapat na kaoyon kan saiya. (1 Corinto 2:8-12) Tanganing akoon ni Jehova an satong pagsamba, iyan dapat man na itao sa saiya sa katotoohan. Iyan dapat na kaoyon sa ihinahayag kan Tataramon nin Dios, an Biblia, manongod sa saiya asin sa saiyang mga katuyohan.

Manonompongan an Katotoohan

4. Ano an pagmansay nin nagkapira sa katotoohan?

⁴ An nagkapirang estudyante nin pilosopiya nagkaigwa nin opinyon na an lubos na katotoohan dai makukua nin katawohan. Sa katunayan, an Suecong autor na si Alf Ahlberg nagsurat: “Arog kaiyan an dakol na pilosopikong hapot kaya imposibleng matawan iyan nin depinidong simbag.” Minsan ngani may mga nagsasabi na limitado  sana an katotoohan, talaga daw na totoo iyan? Bako, segun ki Jesu-Cristo.

5. Taano ta napadigdi si Jesus sa kinaban?

⁵ Imahinaron niato na kita nagmamasid sa minasunod na eksena: Kapinonan kaidto kan taon 33 C.E., asin si Jesus nasa atubangan ni Gobernador Poncio Pilato kan Roma. Sinabi ni Jesus ki Pilato: “Dahel kaini ako napadigdi sa kinaban, na ako magpatotoo sa katotoohan.” Naghapot si Pilato: “Ano an katotoohan?” Alagad dai nia hinalat na makapagkomento pa si Jesus.​—Juan 18:36-38.

6. (a) Paano tinawan nin kahulogan an “katotoohan”? (b) Ano an isinugo ni Jesus sa mga parasunod nia?

⁶ An “katotoohan” tinawan nin kahulogan bilang “an kabilogan nin totoong mga bagay, pangyayari, asin impormasyon.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Minsan siring, si Jesus daw nagpatotoo sa pankagabsan na katotoohan? Dai. Espesipikong katotoohan an nasa isip nia. Isinugo nia an saiyang mga parasunod na ipahayag an katotoohan na iyan, ta sinabihan nia sinda: “Gumibo kamo nin mga disipulo sa mga tawo kan gabos na nasyon, na bautismohan nindo sinda sa ngaran kan Ama asin kan Aki patin kan banal na espiritu, na tokdoan nindo sinda na otobon an gabos na bagay na ipinagboot ko sa saindo.” (Mateo 28:​19, 20) Bago “kan pagtatapos kan sistema nin mga bagay,” ipapahayag kan tunay na mga parasunod ni Jesus an “katotoohan kan maogmang bareta” sa bilog na daga. (Mateo 24:3; Galacia 2:14) Gigibohon ini bilang kaotoban kan mga tataramon ni Jesus: “An maogmang baretang ini kan kahadean ihuhulit sa bilog na ineerokan na daga para sa pagpatotoo sa gabos na nasyon; dangan madatong an katapusan.” (Mateo 24:14) Kaya mahalagang marhay na mamidbid niato an mga nagtotokdo kan katotoohan sa gabos na nasyon paagi sa paghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean.

Kun Paano Niato Manonodan an Katotoohan

7. Paano nindo patutunayan na si Jehova an Gikanan nin katotoohan?

⁷ Si Jehova an Gikanan kan espirituwal na katotoohan. Sa katunayan, inapod ni salmista David si Jehova na “Dios nin katotoohan.” (Salmo 31:5; 43:3) Rinekonoser ni Jesus na an tataramon kan saiyang Ama katotoohan, asin sinabi man nia: “Nasusurat sa Mga Propeta, ‘Asin sinda gabos totokdoan ni Jehova.’ An gabos na nakadangog sa Ama asin nakanood minadolok sa sako.” (Juan 6:45; 17:17; Isaias 54:13) Malinaw nanggad, kun siring, an mga naghahanap kan katotoohan dapat na matokdoan ni Jehova, an Kaharohalangkaweng Paratokdo. (Isaias 30:​20, 21) Kaipuhan na makua kan mga naghahanap sa katotoohan “an mismong kaaraman nin Dios.” (Talinhaga 2:5) Asin mamomoton na itinokdo o ipinaabot ni Jehova an katotoohan sa laen-laen na paagi.

8. Sa anong mga paagi itinokdo o ipinaabot nin Dios an katotoohan?

⁸ Halimbawa, pinaagi nin Dios sa mga anghel an pagtao kan Ley sa mga Israelita. (Galacia 3:19) Sa mga pangatorogan, pinanugaan nia nin mga bendisyon an mga patriarkang si Abraham asin Jacob. (Genesis 15:12-​16; 28:10-​19) An Dios nagtaram pa ngani hale sa langit, siring kan si Jesus bautismohan asin an nakapupukaw sa boot na mga tataramon na ini nadangog sa daga: “Ini an sakong  Aki, an namomotan, na sakong inoyonan.” (Mateo 3:17) Makapasasalamat man kita na ipinaabot nin Dios an katotoohan paagi sa pagpasabong sa mga kagsurat kan Biblia. (2 Timoteo 3:​16, 17) Kun siring, paagi sa pakanood sa Tataramon nin Dios, magkakaigwa kita nin “pagtubod sa katotoohan.”​—2 Tesalonica 2:13.

An Katotoohan Asin an Aki nin Dios

9. Paano ginamit nin Dios an saiyang Aki sa paghayag kan katotoohan?

⁹ Espesyalmenteng ginamit nin Dios an saiyang Aki, si Jesu-Cristo, sa paghayag kan katotoohan sa katawohan. (Hebreo 1:1-3) Sa katunayan, nagtaram si Jesus kan katotoohan sa paagi na mayo nin ibang tawo na nakapagtaram nin arog nia. (Juan 7:46) Dawa pagkasakat nia sa langit, ihinayag nia an katotoohan gikan sa saiyang Ama. Halimbawa, si apostol Juan nag-ako nin “sarong kapahayagan ni Jesu-Cristo, na itinao sa saiya nin Dios, tanganing ipaheling sa saiyang mga oripon an mga bagay na kaipuhan na mangyari sa dai na mahahaloy.”​—Kapahayagan 1:1-3.

10, 11. (a) An katotoohan na pinatotoohan ni Jesus igwa nin koneksion sa ano? (b) Paano ginibo ni Jesus na magin katunayan an katotoohan?

¹⁰ Sinabi ni Jesus ki Poncio Pilato na Sia napadigdi sa daga tanganing magpatotoo sa katotoohan. Durante kan saiyang ministeryo, ihinayag ni Jesus na an katotoohan na iyan igwa nin koneksion sa pagbindikar sa soberaniya ni Jehova paagi sa Kahadean nin Dios na si Cristo an Hade. Alagad bako sanang paghuhulit asin pagtotokdo an hinagad ki Jesus kan pagpatotoo sa katotoohan. Ginibo ni Jesus na magin katunayan an katotoohan na iyan paagi sa pag-otob kaiyan. Huli kaiyan, si apostol Pablo nagsurat: “Dai nindo pagtogotan an siisay man na hokoman kamo sa pagkakan asin sa pag-inom o dapit sa kapiestahan o sa pag-otob kan bagong bulan o kan sabbath; huli ta an mga bagay na idto anino kan mga bagay na madatong, alagad an katunayan dian ki Cristo.”​—Colosas 2:​16, 17.

¹¹ An sarong paagi na an katotoohan nagin katunayan iyo an ihinulang pagkamundag ki Jesus sa Betlehem. (Miqueas 5:2; Lucas 2:4-11) An katotoohan nagin man katunayan sa pagkaotob kan makahulang mga tataramon ni Daniel manongod sa paglataw kan Mesiyas sa katapusan kan 69 ‘semana nin mga taon.’ Nangyari iyan kan ipresentar ni Jesus an saiyang sadiri sa Dios sa bautismo asin linahidan sia nin banal na espiritu, nin tama sa panahon, kan 29 C.E. (Daniel 9:​25; Lucas 3:​1, 21, 22) An katotoohan orog pang nagin katunayan paagi sa nagtatao nin kaliwanagan na ministeryo ni Jesus bilang parabalangibog kan Kahadean. (Isaias 9:​1, 2, 6, 7; 61:​1, 2; Mateo 4:13-17; Lucas 4:18-21) Iyan nagin man katunayan paagi sa saiyang kagadanan asin pagkabuhay liwat.​—Salmo 16:8-11; Isaias 53:​5, 8, 11, 12; Mateo 20:28; Juan 1:29; Gibo 2:25-31.

12. Taano ta masasabi ni Jesus na, ‘Ako iyo an katotoohan’?

¹² Huling an katotoohan nakasentro ki Jesu-Cristo, masasabi nia: “Ako iyo an dalan asin an katotoohan patin an buhay. Mayo nin makaduduman sa Ama kun bakong huli sa sako.” (Juan 14:6) An mga tawo napatatalingkas sa espirituwal na paagi kun minakampi sinda sa “lado kan katotoohan” paagi sa pagrekonoser sa kabtang ni Jesus sa katuyohan nin Dios. (Juan 8:32-36; 18:37) Huling inaako kan mga arog-karnero an katotoohan asin may pagtubod na sinusunod si Cristo, sinda maako nin buhay na daing katapusan.​—Juan 10:24-28.

13. Sisiyasaton niato an katotoohan sa Kasuratan sa anong tolong kabtang?

¹³ An kabilogan kan katotoohan na ipinaabot ni Jesus asin kan saiyang pinasabngan na mga disipulo iyo an minakompuesto kan tunay na Kristianong tinutubod. Sa siring an mga “makinuyog sa pagtubod” “padagos na naglalakaw sa  katotoohan.” (Gibo 6:7; 3 Juan 3, 4) Kaya, kun siring, sairisay an naglalakaw sa katotoohan ngonyan? Sairisay man nanggad an nagtotokdo kan katotoohan sa gabos na nasyon? Sa pagsimbag sa mga hapot na iyan, makonsentrar kita sa enot na mga Kristiano asin sisiyasaton niato an katotoohan sa Kasuratan may labot sa (1) mga tinutubod, (2) paagi nin pagsamba, asin (3) personal na paggawe.

An Katotoohan Asin mga Tinutubod

14, 15. Ano an masasabi nindo manongod sa aktitud kan enot na mga Kristiano asin kan Mga Saksi ni Jehova dapit sa Kasuratan?

¹⁴ An enot na mga Kristiano halangkaw an pagmidbid sa nasusurat na Tataramon ni Jehova. (Juan 17:17) Iyan an saindang pamantayan mapadapit sa mga tinutubod asin ginigibo. Si Clemente na taga Alejandria kaidtong ikaduwa asin ikatolong siglo nagsabi: “Sinda na mga nagmamaigot na magin ekselente dai mapondo sa saindang paghanap sa katotoohan, sagkod na makua ninda an prueba kan tinutubod ninda basado sa Kasuratan mismo.”

¹⁵ Arog kan enot na mga Kristiano, an Mga Saksi ni Jehova halangkaw an pagmidbid sa Biblia. Nagtutubod sinda na “an gabos na Kasuratan ipinasabong nin Dios asin kapakipakinabang para sa pagtokdo.” (2 Timoteo 3:16) Kaya pag-olayan niato an pirang tinutubod kan enot na mga Kristiano sa liwanag kan nanodan kan mga lingkod ni Jehova sa presenteng panahon huli ta ginagamit ninda an Biblia bilang saindang pangenot na librong pinag-aadalan.

An Katotoohan Manongod sa Kalag

16. Ano an katotoohan manongod sa kalag?

¹⁶ Huling tinutubod ninda an sinasabi sa Kasuratan, itinokdo kan enot na mga Kristiano an katotoohan manongod sa kalag. Aram ninda na “an tawo nagin buhay na kalag” kan lalangon ini nin Dios. (Genesis 2:7) Dugang pa, minimidbid ninda na an kalag nin tawo nagagadan. (Ezequiel 18:4; Santiago 5:20) Aram man ninda na ‘an mga gadan mayo man lamang nin pakaaram.’​—Eclesiastes 9:​5, 10.

17. Paano nindo ipaliliwanag an paglaom para sa mga gadan?

¹⁷ Pero, an enot na mga disipulo ni Jesus igwa nin seguradong paglaom na an mga gadan na nasa memorya nin Dios bubuhayon liwat. An pagtubod na iyan malinaw na ipinahayag ni Pablo, na nagsabi: “May paglaom ako sa Dios . . . na magkakaigwa nin pagkabuhay liwat an mga matanos sagkod an mga bakong matanos.” (Gibo 24:15) Maski kan huri, an naghihingakong Kristiano na si Minucius Felix nagsurat: “Siisay an mangmang na marhay o daing gayong isip na mangangahas na mag-insistir na an tawo, na sa kapoonpooni ginibo nin Dios, dai nia magigibo liwat na bago?” Arog kan enot na mga Kristiano, an Mga Saksi ni Jehova marigon na naniniwala sa katotoohan sa Kasuratan manongod sa kalag, kagadanan, asin pagkabuhay liwat nin tawo. Pag-olayan niato ngonyan kun siisay an Dios asin si Cristo.

An Katotoohan Asin an Trinidad

18, 19. Taano ta masasabi na an Trinidad bakong katokdoan na sono sa Kasuratan?

¹⁸ Dai minansay kan enot na mga Kristiano na an Dios, si Cristo, asin an banal na espiritu sarong Trinidad. Nagsasabi an The Encyclopædia Britannica: “An tataramon na Trinidad ni an malinaw na doktrina dai minalataw sa Bagong Tipan, ni katuyohan ni Jesus asin kan mga parasunod nia na kontrahon an Shema [sarong pamibi na Hebreo] sa Daan na Tipan: ‘Dangoga, O Israel: An Kagurangnan na satong Dios sarong Kagurangnan’ (Deut. 6:4).” An mga Kristiano dai nagsamba sa Romanong trinidad o sa siisay man na ibang mga dios. Inako ninda an sinabi ni Jesus na si Jehova sana an dapat sambahon. (Mateo 4:10) Dugang pa, tinutubod ninda an mga tataramon ni Cristo: “An Ama orog na dakula kisa sako.” (Juan 14:28) Iyan man an paniniwala kan Mga Saksi ni Jehova ngonyan.

¹⁹ Malinaw na ipinaheling kan enot na mga parasunod ni Jesus an pagkakalaen nin Dios, ni Cristo, asin kan banal na espiritu. Sa katunayan, nagbautismo sinda nin mga disipulo (1) sa ngaran kan Ama, (2) sa ngaran kan Aki, asin (3) sa ngaran kan banal na espiritu, bakong sa ngaran nin Trinidad. Itinotokdo man kan Mga Saksi ni Jehova an katotoohan sa Kasuratan asin kun siring ipinaliliwanag ninda an kalaenan nin Dios, kan saiyang Aki, asin kan banal na espiritu.​—Mateo 28:19.

An Katotoohan Asin Bautismo

20. Anong kaaraman an kaipuhan kan mga kandidato sa bautismo?

²⁰ Isinugo ni Jesus an mga parasunod nia na gumibo nin mga disipulo paagi sa pagtotokdo kan katotoohan sa mga tawo. Tanganing makualipikar sa bautismo, kaipuhan nindang magkaigwa nin pundamental na kaaraman sa Kasuratan. Halimbawa, dapat nindang rekonoseron an posisyon asin autoridad kan Ama asin kan saiyang Aki, si Jesu-Cristo. (Juan 3:16) Kaipuhan man na masabotan kan mga kandidato sa bautismo na an banal na espiritu bakong persona kundi puersa aktiba nin Dios.​—Genesis 1:​2, nota sa ibaba.

21, 22. Taano ta sinasabi nindo na an bautismo para sa mga nagtutubod?

 ²¹ An binabautismohan sana kan enot na mga Kristiano iyo an igwa nin kabatidan asin nagsosolsol na mga indibiduwal na lubos na nagdusay sa Dios na gibohon an saiyang kabotan. An mga Judio asin proselito na nagtiripon sa Jerusalem kan Pentecostes 33 C.E. igwa na dati nin kaaraman sa Hebreong Kasuratan. Kan madangog si apostol Pedro na nagpapahayag manongod ki Jesus na Mesiyas, mga 3,000 an “maogmang nag-ako kan saiyang tataramon” asin “binautismohan.”​—Gibo 2:41; 3:19–​4:4; 10:34-38.

²² An Kristianong bautismo para sa mga nagtutubod. Inako kan mga taga Samaria an katotoohan, asin “kan sinda magturubod ki Felipe, na nagpapahayag kan maogmang bareta kan kahadean nin Dios asin kan ngaran ni Jesu-Cristo, sinda nabautismohan, mga lalaki sagkod babae.” (Gibo 8:12) Bilang debotong proselito na igwa na nin kaaraman dapit ki Jehova, enot inako kan kapon na Etiope an mga sinabi ni Felipe manongod sa kaotoban kan hula dapit sa Mesiyas, dangan sia nagpabautismo. (Gibo 8:34-36) Kan huri, sinabi ni Pedro ki Cornelio asin sa iba pang Hentil na “an tawo na natatakot sa [Dios] asin naggigibo nin katanosan saiyang inaako” asin na an gabos na nagtutubod ki Jesu-Cristo nagkakamit nin kapatawadan sa mga kasalan. (Gibo 10:​35, 43; 11:18) An gabos na ini kaoyon kan pagboot ni Jesus na ‘gumibo nin mga disipulo, na tokdoan sinda na otobon an gabos na bagay na ipinagboot nia.’ (Mateo 28:​19, 20; Gibo 1:8) Iyan man an pamantayan kan Mga Saksi ni Jehova, na an inaako sa bautismo iyo sana an mga igwa nin pundamental na kaaraman sa Kasuratan asin nagdusay sa Dios.

23, 24. Ano an tamang paagi nin Kristianong bautismo?

²³ An biyong pagladop sa tubig an tamang paagi nin bautismo sa mga nagtutubod. Pakabautismohi ki Jesus sa Salog nin Jordan, sia ‘naghawas sa tubig.’ (Marcos 1:10) An kapon na Etiope binautismohan sa “may tubig.” Sia asin si Felipe “naglugsad sa tubig” dangan ‘huminawas’ dian. (Gibo 8:36-40) An bagay na an bautismo ikinonektar kan Kasuratan sa simbolikong paglobong nagpaparisa man nin biyong pagladop sa tubig.​—Roma 6:4-6; Colosas 2:12.

²⁴ An The Oxford Companion to the Bible nagsasabi: “An mga deskripsion nin espesipikong mga bautismo sa Bagong Tipan nagpaparisa na an sarong binabautismohan ilinaladop sa tubig.” Segun sa librong Pranses na Larousse du XX^e Siècle (Paris, 1928), “an enot na mga Kristiano nag-ako nin bautismo paagi sa pagladop saen man may tubig.” Asin an librong After Jesus​​—The Triumph of  Christianity nagsasabi: “Sa pinakapundamental na paagi kaiyan, [an bautismo] naghahagad nin pagtuga nin pagtubod kan kandidato, na sinusundan nin biyong pagladop sa tubig sa ngaran ni Jesus.”

25. Ano an pag-oolayan sa minasunod na artikulo?

²⁵ An mga nasambitan sa enotan mapadapit sa mga tinutubod asin ginigibo na basado sa Biblia kan enot na mga Kristiano mga halimbawa sana. Puedeng magsambit nin iba pang mga pagkakaagid sa mga tinutubod ninda asin kan Mga Saksi ni Jehova. Sa minasunod na artikulo, pag-oolayan niato an dugang pang mga paagi na mamidbid an mga nagtotokdo kan katotoohan sa mga tawo.

Ano an Isisimbag Nindo?

• Anong klaseng pagsamba an hinahagad nin Dios?

• Paano nagin katunayan an katotoohan paagi ki Jesu-Cristo?

• Ano an katotoohan manongod sa kalag asin kagadanan?

• Paano ginigibo an Kristianong bautismo, asin ano an hinahagad sa mga kandidato sa bautismo?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 16]

Sinabi ni Jesus ki Pilato: ‘Ako napadigdi tanganing magpatotoo sa katotoohan’

[Ritrato sa pahina 17]

Ikapaliliwanag daw nindo kun taano ta sinabi ni Jesus: ‘Ako iyo an katotoohan’?

[Ritrato sa pahina 18]

Ano an katotoohan manongod sa Kristianong bautismo?