An Nagirumdoman ni Josue

“SI Moises na sakuyang lingkod gadan na,” an sabi ni Jehova, “asin ngonyan buhat, dumakit ka sa Jordan na ini, ika asin an bilog na banwaan na ini, pasiring sa daga na itatao ko sa sainda.” (Josue 1:2) Masakit nanggad na asignasyon an aatubangon ni Josue! Sia nagin katabang ni Moises sa laog nin haros 40 taon. Ngonyan sinabihan sia na magin kasalihid kan saiyang kagurangnan asin pangenotan an sa parate masumbikal na mga aki ni Israel pasiring sa Dagang Panuga.

Mantang hinohorophorop ni Josue an mangyayari sa ngapit, tibaad sunod-sunod na naiisip nia an mga kasakitan na naatubang na nia asin napangganahan. An nagirumdoman ni Josue daing duwa-duwa na nagin mahalagang marhay na tabang sa saiya kan panahon na iyan, asin puedeng magin iyo man para sa mga Kristiano ngonyan.

Oripon Dangan Nagin Komandante

An halawig na mga taon nin kaoripnan kabtang na kan memorya ni Josue. (Exodo 1:​13, 14; 2:23) Puede ta sanang ipamugtak kun ano nanggad an mga eksperyensia ni Josue durante kan peryodong iyan, huling an Biblia mayong sinasabi manongod sa espesipikong mga detalye. Tibaad nanodan ni Josue an pagigin marahay na paraorganisar durante kan saiyang serbisyo sa Egipto, asin tibaad nagtabang sia sa pag-organisar kan pagharale kan mga Hebreo asin kan “dakulang kadaklan na manlaenlaen” hale sa nasyon na iyan.​—Exodo 12:38.

Si Josue hale sa sarong pamilya kan tribo ni Efraim. An saiyang lolo na si Elisama iyo an namamayo sa tribo asin minalataw na iyong nangengenot sa 108,100 na armadong lalaki sa saro kan manolotolong tribo na pagkabanga kan Israel. (Bilang 1:​4, 10, 16; 2:18-24; 1 Cronica 7:​20, 26, 27) Pero, kan salakayon kan mga Amalequita an Israel dai nahaloy pakahale kan Israel sa Egipto, si Josue an hinagadan ni Moises na mag-organisar nin depensa. (Exodo 17:​8, 9a) Taano ta si Josue  asin bakong, halimbawa, an saiyang lolo o ama? An sarong suhestion iyo na: “Bilang namomoon sa importanteng tribo nin Efraim, asin bilang saro na midbid nang marhay sa saiyang abilidad sa pag-organisar, saka saro na biyong tinitiwalaan kan mga tawo, ki [Josue] duminolok si Moises bilang an namomoon na pinakakualipikado sa pagpili asin pag-areglar kan mga makikilaban.”

Ano man an dahelan, kan sia pilion, ginibo ni Josue an siring nanggad sa ipinagboot ni Moises. Minsan ngani an Israel biyong daing eksperyensia sa pakikiguerra, kombensido si Josue na matabang an Dios. Kaya kan sinabihan sia ni Moises, “sa aga matindog ako sa alitoktok kan bulod, kapot an sogkod kan tunay na Dios,” igo na iyan. Siertong nagirumdoman ni Josue na pinoho pa sana ni Jehova an pinakadakulang kapangyarihan militar kan kaaldawan na idto. Kan suminunod na aldaw, kan iitaas ni Moises an saiyang mga kamot asin pinagdanay iyan na nakaitaas sagkod sa pagsolnop nin saldang, mayo nin nakalaban tumang sa Israel, asin biyong nadaog an mga Amalequita. Dangan pinagbotan ni Jehova si Moises na isurat sa sarong libro asin ‘iatubang sa pagdangog ni Josue’ an dekreto nin Dios: “Biyo kong hahaleon an girumdoman ni Amalec sa sirong kan kalangitan.” (Exodo 17:9b-14) Iyo, seguradong gigibohon ni Jehova an sentensiang iyan.

Bilang Katabang ni Moises

An pangyayari sa Amalec seguradong nagpadayupot pang marhay sa relasyon ni Josue asin Moises. Si Josue nagkapribilehiong magin personal na katabang ni Moises, o “lingkod,” “poon sa saiyang pagkahoben na lalaki” sagkod na magadan si Moises, sa lawig na mga 40 taon.​—Bilang 11:28.

An katongdan na iyan nangangahulogan nin mga pribilehio asin paninimbagan. Halimbawa, kan si Moises, si Aaron, an mga aking lalaki ni Aaron, asin an 70 kan kamagurangan na lalaki sa Israel nagtukad sa Bukid nin Sinai asin naheling an bisyon kan kamurawayan ni Jehova, si Josue posibleng marhay na kaiba ninda. Sa saiyang papel bilang katabang, inibanan nia si Moises sa pagtukad nin mas halangkaw pa duman sa bukid asin minalataw na nagdanay sia sa harayo mantang si Moises luminaog sa panganoron na nagsisimbolisar sa presensia ni Jehova. Pambihira nanggad, si Josue garo baga nagdanay sa bukid sa laog nin 40 aldaw asin 40 banggi. Fiel niang hinalat an pagbuelta kan saiyang kagurangnan, huli ta kan nagpoon nang bumaba si Moises dara an mga tabla kan Pagpatotoo, yaon duman si Josue tanganing sabaton sia. ​—Exodo 24:​1, 2, 9-18; 32:15-17.

Pagkatapos kan pangyayari na an Israel nagsagibo nin idolatriya sa bulawan na ogbon na baka, si Josue padagos na nagin katabang ni Moises sa tolda nin katiriponan sa luwas kan kampo. Duman nakipag-olay si Jehova ki Moises nin atubangan. Alagad kun minabuelta si Moises sa kampo, si Josue “dai minahale sa tahaw kan tolda.” Tibaad kaipuhan an saiyang presensia  duman tanganing olangon an mga Israelita na maglaog sa tolda na nasa maati nindang kamugtakan. Seryoso nanggad na inako ni Josue an paninimbagan na iyan!​—Exodo 33:​7, 11.

An pakiibaiba ki Moises, na, segun sa historyador na si Josefo, matua nin 35 taon ki Josue, siertong nakapakosog na marhay sa pagtubod ni Josue. An saindang relasyon inapod na “relasyon kan maygurang asin kan hoben, kan maestro asin kan estudyante,” na nagresulta sa pagigin “marigon, masasarigan na lalaki” ni Josue. Mayo na kitang kairibang propeta arog ni Moises ngonyan, alagad an mga kongregasyon kan banwaan ni Jehova may kaayon na mga mas may edad na huli sa saindang eksperyensia asin espirituwalidad tunay na gikanan nin kosog asin pamparigon sa boot. Inaapresyar daw nindo sinda? Asin kamo daw nakikinabang sa pakikiibaiba sa sainda?

Sarong Espiya sa Canaan

Nangyari an sarong importanteng pangyayari sa buhay ni Josue dai nahaloy pagkatapos na akoon kan Israel an Ley. Sia an pinili na magrepresentar sa saiyang tribo sa pag-espiya sa Dagang Panuga. Aram na marhay an estoryang iyan. Uminoyon gabos an 12 espiya na an daga tunay nanggad na “binubulosan nin gatas asin tangguli,” arog kan ipinanuga ni Jehova. Minsan siring, an sampulo mayong pagtubod na natakot na dai mapahahale kan Israel an mga nag-iistar sa dagang iyan. Si Josue asin Caleb sana an nagsadol sa mga tawo na dai magrebelde huli sa takot, huli ta si Jehova seguradong mapapasa kaibanan ninda. Sa puntong iyan, an bilog na kasararoan nagprotesta asin nag-orolay na gapoon an duwa. Tibaad ginibo ninda iyan kun dai nag-interbenir si Jehova paagi sa pagpaheling kan saiyang kamurawayan. Huli sa kadaihan ninda nin pagtubod, idinekreto nin Dios na mayo sa mga nakarehistro sa Israel poon sa edad na 20 anyos paitaas an mabubuhay tanganing lumaog sa Canaan. Sa mga ini, si Josue, Caleb, asin an mga Levita sana an natadang buhay.​—Bilang 13:1-16, 25-29; 14:6-10, 26-30.

Bako daw na naheling kan bilog na banwaan an makakamhan na mga gibo ni Jehova sa Egipto? Ano, kun siring, an nagpangyari ki Josue na magkaigwa nin pagtubod sa pagtabang nin Dios mantang an mayoriya nagdududa? Seguradong pinagdanay ni Josue na malinaw sa isip nia an gabos na ipinanuga asin ginibo ni Jehova, asin hinorophorop nia an mga ini. Pakalihis nin dakol na taon puede niang sabihon na ‘mayo ni sarong tataramon sa gabos na marahay na tataramon na isinabi ni Jehova sa Israel an nasudya. Iyan gabos naotob.’ (Josue 23:14) Sa siring si Josue nagtutubod na an gabos na panuga ni Jehova mapadapit sa ngapit segurado man na maootob. (Hebreo 11:6) Maninigong pahiroon kaini an saro na maghapot: ‘Kumusta man ako? An paghihingoa daw na idinusay ko sa pag-adal asin pagpensar sa mga panuga ni Jehova nakakombensir sako kan pagkamasasarigan kaiyan? Nagtutubod daw ako na puede akong protehiran nin Dios kaiba kan saiyang banwaan durante kan nagdadangadang na dakulang kahorasaan?’

Bako sanang nagpaheling si Josue nin pagtubod kundi nagpaheling man sia nin moral na kosog nin boot. Sia asin si Caleb sana an nanindogan, asin an bilog na kasararoan nag-orolay na gapoon sinda. Kun kamo ano daw an mamamatean nindo? Natatakot? Si Josue dai. Marigon na sinabi nia asin ni Caleb an tinutubod ninda. Tibaad hagadon sato kan kaimbodan ki Jehova na gibohon man niato an arog kaiyan sa maabot na aldaw.

Iniimpormaran man kita kan estorya kan mga espiya na sinalidahan an ngaran ni Josue. Idinugang ni Moises sa orihinal niang ngaran na Hosea, na nangangahulogan “Kaligtasan,” an silaba na nagpapamidbid sa ngaran nin Dios asin inapod siang Jehosua, o Josue​​—“Si Jehova Kaligtasan.” Trinadusir kan Septuaginta an saiyang ngaran na “Jesus.” (Bilang 13:​8, 16, nota sa ibaba.) Inootob an kahulogan kan dakulang ngaran na iyan, pusoan na ipinahayag ni Josue na si Jehova kaligtasan. An pagsalida kan ngaran ni Josue dai puedeng ginibo na basta na sana. Ihinayag kaiyan an halangkaw na pagheling ni Moises sa karakter ni Josue asin kabagay iyan kan pribilehiadong katongdan na ootobon ni Josue sa pangengenot sa bagong henerasyon pasiring sa Dagang Panuga.

Mantang an saindang mga ama nagkakagaradan na, an mga Israelita naglalagawlagaw sa kaawagan sa laog nin 40 nakapapagal na taon. Mayo kitang aram manongod ki Josue durante kan peryodong iyan. Minsan siring, siertong dakol an ikinatokdo kaiyan sa saiya. Posibleng marhay na naheling nia mismo an paghokom nin Dios sa mga rebelde na si Core, Datan, asin Abiram saka sa saindang mga parasunod patin sa mga nagsasagibo nin marigsok na pagsamba ki Baal nin Peor. Daing  duda na may grabeng kamondoan na naaraman ni Josue na huling dai sinantipikar ni Moises si Jehova may labot sa tubig nin Meriba, si Moises dai man makakalaog sa dagang ipinanuga.​—Bilang 16:1-50; 20:9-13; 25:1-9.

Ninombrahan Bilang Kasalihid ni Moises

Kan madali nang magadan si Moises, hinagad nia sa Dios na magnombra kan saiyang kasalihid tanganing an Israel dai magin “arog sa mga karnero na mayo nin pastor.” An simbag ni Jehova? Si Josue, “lalaki na sa saiya igwa nin espiritu,” nonombrahan sa atubangan kan bilog na kasararoan. Kaipuhan sindang maghinanyog sa saiya. Kanigoan na rekomendasyon! Naheling na ni Jehova an pagtubod asin abilidad ni Josue. Mayo na nin mas kualipikado pang mapaniniwalaan na mamoon sa Israel. (Bilang 27:15-20) Pero, aram ni Moises na nasa atubangan ni Josue an grabeng mga kadepisilan. Kaya sinadol ni Moises an saiyang kasalihid na ‘pakosogon an boot nia asin magpakakosog,’ huli ta si Jehova magdadanay sa kaibanan nia.​—Deuteronomio 31:​7, 8.

Inotro mismo nin Dios ki Josue an iyo man sanang pagparigon sa boot asin idinugang: “Maingat na gibohon [mo] an segun sa gabos na ley na ipinagboot sa saimo ni Moises na sakong lingkod. Dai ka sumiko dian nin patoo o pawala, tangani na ika makagawe nin madonong saen ka man paduman. An librong ini kan ley dai dapat sumuhay sa saimong ngoso, asin basahon mo iyan nin pahinghing aldaw asin banggi, tanganing ika makapag-ingat na gumibo segun sa gabos na nasusurat dian; huli ta paagi kaiyan magigin kang mapanggana asin mahiro ka na may kadonongan. Bako daw na pinagbotan taka? Magmakosog an saimong boot asin magpakakosog ka. Dai ka makubhanan o masindakan, huli ta si Jehova na saimong Dios nasa kaibanan mo saen ka man paduman.”​—Josue 1:7-9.

Magduduwaduwa pa daw si Josue mantang nakatadom na sa saiya an mga tataramon ni Jehova asin dakulaon na an eksperyensia nia? Segurado na an pagkongkistar sa dagang iyan. Siempre, magkakaigwa nin mga kadepisilan, na bakong pinakapasil an mismong pinakaenot na angat, an pagbalyo sa Salog nin Jordan mantang iyan baha. Pero, si Jehova mismo an nagboot: “Buhat, dumakit ka sa Jordan na ini.” Kaya, ano an problema?​—Josue 1:2.

An kasunod na mga pangyayari sa buhay ni Josue​​—an pagkongkistar sa Jerico, an progresibong pananakop sa saindang mga kalaban, asin an pagbarangabanga kan daga​​—naghahayag na nungka niang nalingawan an mga panuga nin Dios. Kan naghihinanapos na an saiyang buhay, kan an Israel tinawan na ni Jehova nin kapahingaloan sa saindang mga kalaban, tiniripon ni Josue an banwaan tanganing repasohon an pagtratar nin Dios sa sainda asin sadolon sinda na paglingkodan Sia nin bilog na puso. Bilang resulta, solemneng inotro kan Israel an pakipagtipan kaiyan ki Jehova, asin daing duda na namotibar kan halimbawa kan saindang namomoon, “an Israel padagos na naglingkod ki Jehova sa gabos na aldaw ni Josue.”​—Josue 24:​16, 31.

Si Josue nagtao nin marahayon na halimbawa para sa sato. An mga Kristiano ngonyan napapaatubang sa balakid na pagbalo nin pagtubod. An mapangganang pag-atubang kan mga iyan mahalagang marhay sa pagpadanay kan pag-oyon ni Jehova asin sa katapustapusi sa pagkamit kan saiyang mga panuga. An kapangganahan ni Josue nakadepende sa saiyang makosog na pagtubod. Totoo, dai niato naheling an makakamhan na mga gibo nin Dios arog ni Josue, alagad kun igwa nin siisay man na magduduwaduwa, an libro sa Biblia na inginaran ki Josue nagtatao nin patotoo nin sarong nakaheling mismo sa pagigin mapagtitiwalaan kan tataramon ni Jehova. Kita, arog ni Josue, inaasegurar nin kadonongan asin kapangganahan kun babasahon niato an Tataramon nin Dios aroaldaw asin maingat na gigibohon iyan.

Kamo daw nakokologan kun beses sa gawe-gawe nin mga kapwa Kristiano? Isipon an pagtagal ni Josue durante kan 40 taon na sia naobligar, na mayo man siang sala, na maglagawlagaw sa kaawagan kaiba nin bakong fiel na kairiba. Nadedepisilan daw kamong panindogan an tinutubod nindo? Girumdomon an ginibo ni Josue asin Caleb. Huli sa saindang pagtubod asin pagkuyog, inako ninda an sarong marahayon na balos. Iyo, si Josue talagang may pagtubod na ootobon ni Jehova an gabos niang panuga. Logod na iyan totoo man sa sato.​—Josue 23:14.

[Ritrato sa pahina 10]

Si Josue asin Caleb igwa nin kompiansa sa kapangyarihan ni Jehova

[Ritrato sa pahina 10]

An pakiibaiba ki Moises nakapakosog sa pagtubod ni Josue

[Ritrato sa pahina 10]

An pamomoon ni Josue nakamotibar sa banwaan na magdanay ki Jehova