“An Tolong Madonong na Lalaki”—Siisay Sinda?

Sa mga belen parateng maheheling an tolong lalaki na haralaba an gubing kaiba an saindang mga kamelyo, na nag-arabot sa sarong kuadra kun saen an omboy na si Jesus nakahigda sa sarong bahogan. An mga bisitang ini na magayonon an mga gubing sa parate inaapod na an tolong madonong na lalaki. Ano an sinasabi kan Biblia manongod sa sainda?

Segun sa Biblia, an madonong na mga lalaki daang ini “hale sa mga parteng sirangan,” asin duman ninda nabaretaan an manongod sa pagkamundag ni Jesus. (Mateo 2:​1, 2, 9) Siertong nahaloy an mga lalaking ini sa pagpasiring sa Judea. Kan sa kahurihurihi manompongan ninda si Jesus, bako na siang bagong mamundag na omboy sa sarong kuadra. Imbes, nanompongan kan mga lalaki si Maria asin “an aki” na nakaistar sa harong.​—Mateo 2:11.

An mga lalaking ini inaapod kan Biblia na mga mago, o “astrologo,” asin dai sinasabi kaiyan kun pira sinda. An The Oxford Companion to the Bible nagpapaliwanag: “An koneksion kan mahika asin astrolohiya maheheling sa pagigin interesado kan mga bisita sa bitoon na naggiya sa sainda pasiring sa Betlehem.” Malinaw na kinokondenar kan Biblia an gabos na klase nin mahika asin an kaugalean kan mga Babilonyo na paghingoang kumua nin impormasyon sa mga bitoon.​—Deuteronomio 18:10-12; Isaias 47:13.

An impormasyon na ikinapasabot sa mga lalaking ini daing ano man na marahay na ibinunga. Iyan an nagpukaw kan maimon na pagkaanggot kan maraot na si Hadeng Herodes. Nagresulta man ini sa pagdulag ni Jose, Maria, asin ni Jesus pasiring sa Egipto saka sa paggadan sa gabos na aking lalaki sa Betlehem “poon sa duwang taon an edad pababa.” Maingat na sinierto ni Herodes an panahon kan pagkamundag ni Jesus basado sa naaraman nia sa mga astrologo. (Mateo 2:16) Huli sa gabos na problemang ibinunga kan saindang pagbisita, rasonableng ikonklusyon na an bitoon na naheling ninda asin an mensahe manongod sa “sarong namundag na hade kan mga Judio” naggikan sa kaiwal nin Dios, si Satanas na Diablo, na gustong gadanon si Jesus.—Mateo 2:1,2.