Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Sala daw na gadanon an sarong ataman na hayop na grabe na an helang o gurangon na?

Para sa kadaklan na tawo an manlaenlaen na hayop nakaiinteres asin nakaoogma. An nagkapirang magarong hayop marahay na kaibaiba bilang ataman na hayop. Halimbawa, an mga ayam midbid na lubos an pagsunod asin pagpadangat sa kagsadiri ninda. Sa siring, natural sana an tibaad pagpadangat nin mga tawo sa siring na ataman na hayop, nangorogna sa sarong ataman na hayop na dakol nang taon sa sainda.

Minsan siring, bakong gayong halawig an buhay nin kadaklan na ataman na hayop. An mga ayam puedeng mabuhay nin 10 sagkod 15 taon o labi pa, arog man kan mga ikos, depende sa klase. Kun gurang na, an mga ataman na hayop tibaad magkahelang asin magkadeperensia na puedeng ikamondo kan kagsadiri ninda, na narurumdoman an enot na mga taon na mas aktibo pa an mga hayop na ini. Sala daw na pondohon an pagsakit kan siring na mga hayop, na gadanon sinda?

Boot nin sarong Kristiano na humiro kaoyon kan kabotan nin Dios kun dapit sa pagtratar sa mga hayop. An maringis na pagtratar sa sainda kontra nanggad sa kabotan nin Dios, ta an saiyang Tataramon nagsasabi: “An matanos nag-aataman sa kalag kan saiyang magarong hayop.” (Talinhaga 12:10) Minsan siring, dai boot sabihon kaini na an pagtratar nin Dios sa mga hayop kapareho kan pagtratar nia sa mga tawo. Kan lalangon nin Dios an mga tawo, ipinaheling nia na sinda asin an mga hayop igwa nin malinaw na pagkakalaen. Halimbawa, tinawan nia an mga tawo nin paglaom na buhay na daing katapusan, alagad nungka niang itinao sa mga hayop an paglaom na ini. (Roma 6:23; 2 Pedro 2:12) Huling sia an Kaglalang, sia an may deretso na magtalaan kan tamang relasyon nin mga tawo asin mga hayop.

Sinasabi sa sato kan Genesis 1:28 kun ano an relasyon na iyan. An Dios nagsabi sa enot na mga tawo: “Sakopon nindo an mga sira sa dagat asin an mga gamgam sa kalangitan patin an lambang nabubuhay na hayop na naghihiro sa ibabaw kan daga.” Kaagid kaiyan, an Salmo 8:6-8 nagsasabi: “An gabos ibinugtak [nin Dios] sa irarom kan . . . mga bitis [nin tawo]: an saradit na baka asin kapon na baka, sinda gabos, siring man an mga hayop sa kapatagan, an mga gamgam kan langit asin an mga sira sa dagat.”

Lininaw nin Dios na an mga hayop puedeng gamiton asin gadanon nin tawo sa tamang paagi. Halimbawa, an anit ninda puedeng gamiton na gubing. Tinogotan man nin Dios an mga tawo na kakanon an karne nin mga hayop pagkatapos kan Baha kan kaaldawan ni Noe, bilang dagdag sa pagkakan na mga pananom na itinao sa sainda sa kapoonpooni.​—Genesis 3:21; 4:4; 9:3.

Dai ini nag-aautorisar sa daing pakundangan na paggadan sa mga hayop para sa isport. Sa Genesis 10:​9, sinasabi kan Biblia na si Nimrod sarong “makosog na paraayam.” Alagad an bersikulo man sanang iyan nagsasabi na ini an dahilan na sia nagin “tumang ki Jehova.”

Sa siring, minsan ngani sakop nin tawo an mga hayop, dai nia maninigong abusohon an autoridad na iyan kundi gamiton iyan kaoyon kan mga prinsipyo sa Tataramon nin Dios. Puedeng kaiba digdi an dai pagpabaya sa sarong ataman na hayop na magsakit nin dai man kuta kaipuhan huli sa kagurangan nang marhay, grabeng lugad, o ikagagadan na helang. Sa siring na kamugtakan, paninimbagan kan Kristiano na magdesisyon kun ano an gigibohon. Kun sa desisyon nia maheherakon na dai pagbayaan an sarong ataman na hayop na magpadagos sa pagsakit na mayo nin ano man na rasonableng paglaom na rumahay pa, kun siring puede siang magdesisyon na gadanon iyan.