Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan II

Kapitulo Beinte-Siete: Binebendisyonan ni Jehova an Dalisay na Pagsamba

Isaias 66:1-14

1. Anong mga tema an itinampok sa ultimong kapitulo kan Isaias, asin anong mga hapot an nasimbag?

SA ULTIMONG kapitulo kan Isaias, an nagkapira sa pangenot na mga tema kan makahulang librong ini nakaabot sa dramatikong kulminasyon, asin nasimbag an dakol na mahalagang hapot. Kabilang sa mga temang itinampok an pagigin halangkawon ni Jehova, an saiyang pagkaongis sa pagsaginsagin, an saiyang determinasyon na padusahan an mga maraot, asin an saiyang pagkamoot asin pagmakolog sa mga fiel. Dugang pa, nasimbag an minasunod na mga hapot: Ano an kalaenan kan tunay na pagsamba sa falso? Paano kita makaseseguro na padudusahan ni Jehova an mga ipokrito na nagsasagin banal mantang inaapi an banwaan nin Dios? Asin paano bebendisyonan ni Jehova an mga nagdadanay na fiel sa saiya?

An Liabe sa Dalisay na Pagsamba

2. Anong mga kapahayagan an sinabi ni Jehova may labot sa saiyang kadakulaan, asin ano an dai ipinapakahulogan kan kapahayagan na ini?

² Primero, idinodoon kan hula an kadakulaan ni Jehova: “Ini an sinabi ni Jehova: ‘An kalangitan iyo an sakong trono, asin an daga iyo an sakong tongtongan. Haen, kun siring, an harong na ikatotogdok nindo para sa sako, asin haen, kun siring, an lugar bilang pahingaloan para sa sako?’ ” (Isaias 66:1) Naniniwala an nagkapira na dinedesganar kan propeta an mga Judio sa pagtogdok liwat kan templo ni Jehova pagnakabalik na an nasyon sa dagang tinuboan kaini. Bakong totoo iyan; si Jehova mismo an magboboot na itogdok liwat an templo. (Esdras 1:1-6; Isaias 60:13; Haggeo 1:​7, 8) Kun siring, ano an boot sabihon kan tekstong ini?

3. Taano ta angay sanang iladawan an daga bilang “tongtongan” ni Jehova?

³ Enot, puede niatong estudyaran kun taano ta ilinadawan an daga bilang “tongtongan” ni Jehova. Bako ining terminong mapagmenos. Sa gabos na binilyon na bagay sa langit na nasa uniberso, an daga sana an tinawan kan espesyal na apod na ini. An satong planeta magdadanay na daing kaagid sagkod lamang, huli ta digdi binayadan kan bugtong na Aki ni Jehova an pantubos, asin digdi ibibindikar ni Jehova an saiyang soberaniya paagi sa Mesiyanikong Kahadean. Angay nanggad na apodon an daga na tongtongan ni Jehova! Puedeng gamiton nin sarong hade an siring na tongtongan tanganing sumakat sa saiyang halangkawon na trono dangan gibohon na patongan kan saiyang mga bitis.

4. (a) Taano ta imposible na magin pahingaloan ni Jehova Dios an arin man na edipisyo sa daga? (b) Ano an boot sabihon kan fraseng “an gabos na bagay na ini,” asin ano an dapat ikonklusyon niato manongod sa pagsamba ki Jehova?

⁴ Siempre, an hade dai maerok sa saiyang tongtongan, kun paanong si Jehova dai nag-eerok sa dagang ini. Tara, dai sia magkakaigo dawa sa mahiwason na pisikal na kalangitan! Lalo nang dai magkakaigo si Jehova sa arin man na edipisyo sana digdi sa daga tanganing magserbing literal na harong nia. (1 Hade 8:27) An trono ni Jehova asin an saiyang pahingaloan nasa rona nin mga espiritu, na iyo an kahulogan kan pananaram na “kalangitan” segun sa pagkagamit sa Isaias 66:1. Ipinaliliwanag kan sunod na bersikulo an boot sabihon kaini: “ ‘Ngonyan an gabos na bagay na ini ginibo kan sakong kamot, kaya gabos ini nag-eksister,’ an sabi ni Jehova.” (Isaias 66:2a) Imahinara an mahiwas na pagmustra ni Jehova mantang itinotokdo nia “an gabos na bagay na ini”​—an gabos na bagay sa langit asin sa daga. (Isaias 40:26; Kapahayagan 10:6) Bilang an Kaharohalangkaweng Kaglalang kan bilog na uniberso, labi pa sa edipisyo sana an maninigong idusay sa saiya. Labi pa sa panluwas sanang porma nin pagsamba an maninigo sa saiya.

5. Paano niato ipaheheling na kita “nagsasakit asin nagsosolsol sa espiritu”?

 ⁵ Anong klaseng pagsamba an angay para sa Unibersal na Soberano? Sia mismo an nagsasabi sa sato: “Sa sarong ini, kun siring, ako maheling, sa sarong nagsasakit asin nagsosolsol sa espiritu patin nagtatakig sa sakong tataramon.” (Isaias 66:2b) Iyo, kaipuhan sa dalisay na pagsamba an tamang kamugtakan nin puso kan nagsasamba. (Kapahayagan 4:11) An nagsasamba ki Jehova dapat na “nagsasakit asin nagsosolsol sa espiritu.” Nangangahulogan daw ini na gusto ni Jehova na magin mamondo kita? Dai, sia an “maogmang Dios,” asin gusto nia na magin magayagaya man an mga nagsasamba sa saiya. (1 Timoteo 1:11; Filipos 4:4) Minsan siring, gabos kita parateng nagkakasala, asin dai niato dapat baliwalaon an satong mga kasalan. Kita dapat na “nagsasakit” huli kaiyan, na nagmomondo na dai niato naabot an matanos na mga pamantayan ni Jehova. (Salmo 51:17) Kaipuhan na ipaheling niato na kita “nagsosolsol sa espiritu” paagi sa pagsolsol, pakikilaban tumang sa satong makasalan na mga inklinasyon, asin pamimibi ki Jehova para sa kapatawadan.​—Lucas 11:4; 1 Juan 1:8-10.

6. Sa anong sentido maninigong ‘magtakig sa tataramon nin Dios’ an tunay na mga parasamba?

⁶ Dugang pa, hineheling ni Jehova an mga ‘nagtatakig sa saiyang tataramon.’ Nangangahulogan daw ini na gusto nia na magkibigkibig kita sa takot basta binabasa niato an saiyang mga kapahayagan? Dai, imbes, gusto nia na mansayon niato na may pagkangirhat na paggalang asin reberensia an sinasabi nia. Sinsero niatong hinahanap an saiyang konseho, na ginagamit iyan na giya sa gabos na gibo-gibo sa buhay. (Salmo 119:105) Puede man kitang ‘magtakig’ sa sentido na natatakot kita na isipon man lamang na makisuway sa Dios, na ramogan an saiyang katotoohan nin mga tradisyon nin tawo, o na basangbasangon iyan. An siring na mapakumbabang aktitud mahalagang marhay sa dalisay na pagsamba​—alagad, makamomondo, bihira na ini sa kinaban ngonyan.

Ikinaoongis ni Jehova an Mapagsaginsagin na Pagsamba

7, 8. Ano an pagheling ni Jehova sa sagin-sagin na pagsamba kan relihiosong mga ipokrito?

⁷ Mantang ineestudyaran ni Isaias an saiyang mga katemporanyo, aram nia na kadikit kan may ugaleng hinahanap ni Jehova sa mga nagsasamba sa saiya. Sa dahelan na ini, maninigo sana sa apostatang Jerusalem an nagdadangadang na paghokom sa saiya. Mangnoha an pagheling ni Jehova sa pagsambang ginigibo dian sa saiya: “An nagbobono sa baka garo man sana guminadan nin tawo. An nag-aatang kan karnero garo man sana minabari sa liog nin ayam. An nagdodolot nin balaog​—an dugo nin orig! An nagdodolot nin girumdoman na kamangyan garo man sana nag-oomaw sa misteryosong mga tataramon. Sinda man an mga nagpili sa sadiri nindang mga dalan, asin sa saindang makababaldeng mga bagay naogmang marhay an sainda mismong kalag.”​—Isaias 66:3.

⁸ Ipinagigirumdom sa sato kan mga tataramon na ini an mga tataramon ni Jehova na nakasurat sa enot na kapitulo kan Isaias. Duman sinabihan ni Jehova an saiyang sumbikalan na banwaan na an saindang sagin-sagin na mga akto nin pagsamba bako sanang dai nakapaogma sa saiya kundi an totoo nagpaorog sa saiyang matanos na kaanggotan huli ta mapagsaginsagin an mga nagsasamba. (Isaias 1:11-17) Siring man, iinaagid ngonyan ni Jehova an saindang mga dolot sa makababaldeng mga krimen. An pag-atang ninda nin sarong mahal na toro dai puedeng pakulpaon an kaanggotan ni Jehova kun paanong dai man ini magigibo kan saindang paggadan nin sarong tawo! An ibang mga atang iinagid sa pagdolot nin ayam o orig, mga hayop na maati segun sa Ley ni Moises asin bako nanggad angay na iatang. (Levitico 11:​7, 27) Pababayaan daw ni Jehova na dai mapadusahan an siring na relihiosong pagsaginsagin?

9. Ano an nagin reaksion kan kadaklan na Judio sa mga pagirumdom na hale ki Jehova paagi ki Isaias, asin ano an dai malilikayan na resulta?

⁹ Sinasabi ngonyan ni Jehova: “Ako man mismo mapili nin mga paagi nin pag-api sa sainda; asin papaabotan ko sinda nin mga bagay na nakasisindak sa sainda; sa dahelan na nag-apod ako, alagad mayo nin siisay man na nagsimbag; nagtaram ako, alagad mayo nin siisay man na nagdangog; asin padagos sindang naggigibo nin maraot sa sakong pagheling, asin an bagay na dai ko ikinaogma an pinili ninda.” (Isaias 66:4) Daing duwa-duwa na nahimong sambiton ni Isaias an mga tataramon na ini na may odok sa pusong kombiksion. Sa laog nin dakol na taon sia nagin instrumento ni Jehova, na ‘nag-aapod’ asin ‘nagtataram’  sa Saiyang banwaan. Aram na marhay kan propeta na, sa pankagabsan, mayo nin siisay man na naghihinanyog. Huling padagos sindang naggigibo nin maraot, dai malilikayan an padusa. Tunay nanggad na pipilion ni Jehova an padusa sa sainda asin papaabotan nia nin nakasisindak na mga pangyayari an saiyang apostatang banwaan.

10. Ano an sinasabi sa sato kan pagtratar ni Jehova sa Juda manongod sa saiyang pagheling sa Kakristianohan?

¹⁰ An Kakristianohan sa presenteng aldaw naggibo man nin mga bagay na dai ikinaoogma ni Jehova. Padagos na nag-ooswag an idolatriya sa saiyang mga iglesia, an bakong sono sa Kasuratan na mga pilosopiya asin tradisyon pinamumuraway sa saiyang mga pulpito, asin huli sa paghanap nia nin politikal na kapangyarihan biyo na siang nagpakabangkag sa espirituwal na pakipagsambayan sa mga nasyon kan kinaban. (Marcos 7:13; Kapahayagan 18:​4, 5, 9) Arog kan nangyari sa suanoy na Jerusalem, an makatanosan na padusa sa Kakristianohan​—sarong “nakasisindak” na bagay​—dai mapapopondo na maabot sa saiya. Kabilang sa mga dahelan kan seguradong padusa sa saiya iyo an paagi nin pagtratar nia sa banwaan nin Dios.

11. (a) Ano an nakadagdag sa kasalan kan mga apostata kan kaaldawan ni Isaias? (b) Sa anong sentido isinikwal kan mga katemporanyo ni Isaias an mga fiel ‘huli sa ngaran nin Dios’?

¹¹ Si Isaias nagpapadagos: “Hinanyoga nindo an tataramon ni Jehova, kamo na pinagtatakigan sa saiyang tataramon: ‘An saindong mga tugang na naoongis sa saindo, na nagsisikwal sa saindo huli sa sakong ngaran, nagsarabi, “Pamurawayon logod si Jehova!” Sia malataw man na may paggayagaya sa saindo, asin sinda iyo an mga mapapasupog.’ ” (Isaias 66:5) An “mga tugang” ni Isaias, an saiyang mga kahimanwa, igwa kan paninimbagan na tao nin Dios na irepresentar si Jehova Dios asin magpasakop sa saiyang soberaniya. An saindang kasalan na dai paggibo kaini magabat nanggad. Alagad an nakadagdag sa saindang kasalan iyo an pagkaongis ninda sa mga tawong fiel asin mapakumbaba, arog ni Isaias. Ikinaoongis asin isinisikwal kan mga apostatang ini an mga fiel huli ta an mga ini tunay na nagrerepresentar ki Jehova Dios. Sa sentidong iyan ginigibo an pagsikwal ‘huli sa ngaran nin Dios.’ Kadungan kaini, naghihingako an falsong mga lingkod na ini ni Jehova na irinerepresentar ninda sia, na nagbabanalbanalan sa paggamit nin sagin relihiosong mga pananaram na siring kan “Pamurawayon logod si Jehova!” *

12. Ano an nagkapirang halimbawa nin paglamag kan relihiosong mga ipokrito sa fiel na mga lingkod ni Jehova?

¹² An pagkaongis kan falsong relihion sa mga nagsusunod sa dalisay na pagsamba bako nang bago. Ini dugang pang kaotoban kan hula sa Genesis 3:​15, na naghula kan halawig na pakikienemigo kan banhi ni Satanas sa Banhi kan babae nin Dios. Sinabi ni Jesus sa saiyang linahidan na mga parasunod kan enot na siglo na sinda man magsasakit sa mga kamot kan saindang mga kahimanwa​—pagsikwal hale sa mga sinagoga asin paglamag magin sagkod sa kagadanan. (Juan 16:2) Asin kumusta man sa presenteng mga panahon? Sa kapinonan kan “huring mga aldaw,” naheling kan banwaan nin Dios na madatong an kaagid na paglamag. (2 Timoteo 3:1) Kaidtong 1914, kinotar kan The Watch Tower an Isaias 66:​5, na sinasabi: “Haros gabos na paglamag na inagihan kan banwaan nin Dios naggikan sa naghihingakong mga Kristiano.” An iyo man sanang artikulo nagsasabi: “Dai niato aram alagad tibaad gibohon ninda an pinakagrabe sa satong kaaldawan​—gumadan sa sosyal na paagi, gumadan sa eklesiastikong paagi, tibaad gumadan sa pisikal na paagi.” Nagkatotoo nanggad an mga tataramon na idto! Dai pa nahahaloy pakatapos na ipublikar iyan, an paglamag na huli sa sutsut kan klero nakaabot sa pinakagrabeng sokol kan Guerra Mundial I. Alagad napasupog an Kakristianohan, siring kan ihinula. Paano?

Sarong Marikas Asin Biglang Pagbabalik

13. Sa orihinal na kaotoban, ano an “tanog nin kariribokan hale sa siudad”?

¹³ Si Isaias naghuhula: “Igwa nin tanog nin kariribokan hale sa siudad, tingog na hale sa templo! Iyan an tingog ni Jehova sa pagbalos kan maninigo sa saiyang mga kaiwal.” (Isaias 66:6) Sa orihinal na kaotoban kan mga tataramon na ini, an “siudad” iyo an Jerusalem, na iyong namumugtakan kan templo ni Jehova. An “tanog nin kariribokan” nagpaparisa kan pagkaribok sa guerra, na  nadangog sa siudad kan salakayon ini kan nanakyadang mga hukbo nin Babilonya kan 607 B.C.E. Pero kumusta man an kaotoban sa presenteng panahon?

14. (a) Ano an ihinula ni Malaquias manongod sa pagdatong ni Jehova sa Saiyang templo? (b) Segun sa hula ni Ezequiel, ano an nagin resulta kan pagdatong ni Jehova sa saiyang templo? (c) Kasuarin ininspeksion ni Jehova asin ni Jesus an espirituwal na templo, asin ano an nagin epekto sa mga naghihingakong nagrerepresentar sa dalisay na pagsamba?

¹⁴ An mga tataramon na ini sa Isaias kaoyon kan duwa pang makahulang kapahayagan, na an saro nakasurat sa Ezequiel 43:​4, 6-9 asin an saro pa sa Malaquias 3:1-5. Ihinula ni Ezequiel sagkod ni Malaquias an sarong panahon nin pagdatong ni Jehova Dios sa saiyang templo. Ipinaheheling kan hula ni Malaquias na madatong si Jehova tanganing inspeksionon an saiyang harong nin dalisay na pagsamba asin tanganing magserbing Paradalisay, na isinisikwal an mga nagmimisrepresentar sa saiya. Ilinaladawan si Jehova sa bisyon ni Ezequiel na minalaog sa templo asin nagboboot na haleon an gabos na gira nin inmoralidad asin idolatriya. * Sa presenteng aldaw na kaotoban kan mga hulang ini, nagkaigwa nin sarong mahalagang espirituwal na pangyayari kan 1918 may koneksion sa pagsamba ki Jehova. Minalataw na ininspeksion ni Jehova asin ni Jesus an gabos na naghihingakong nagrerepresentar sa dalisay na pagsamba. An pag-inspeksion na iyan suminagkod sa biyong pagsikwal sa maraot na Kakristianohan. Para sa linahidan na mga parasunod ni Cristo, an inspeksion nangahulogan nin halipot na peryodo nin pagdalisay na sinundan nin marikas na pagbabalik kan 1919.​—1 Pedro 4:17.

15. Anong pagkamundag an ihinula, asin paano iyan naotob kan 537 B.C.E.?

¹⁵ An pagbabalik na ini angay na ilinaladawan sa minasunod na mga bersikulo kan Isaias: “Bago sia purusan nangaki na sia. Bago umabot sa saiya an kolog nin pangangaki, nangaki sia nin sarong aking lalaki. Siisay an nakadangog nin siring na bagay? Siisay an nakaheling nin siring na mga bagay? Ikapangangaki daw na may mga kolog sa pangangaki an sarong daga sa laog nin sarong aldaw? O mamumundag daw an sarong nasyon sa saro sanang panahon? Huli ta an Sion pinurusan saka nangaki sa saiyang mga aking lalaki.” (Isaias 66:​7, 8) Para sa desterradong mga Judio sa Babilonya, an mga tataramon na ini nagkaigwa nin nakapupukaw sa boot na enot na kaotoban. An Sion, o Jerusalem, ilinadawan liwat bilang sarong babae na nangangaki, alagad pambihira nanggad na pangangaki! Marikason iyan, biglaan na marhay, na nangyari iyan bago pa man purusan! Ini sarong angay na paglaladawan. An pagkamundag liwat kan banwaan nin Dios bilang sarong napapalaen na nasyon kan 537 B.C.E. marikason asin biglaan kaya iyan garo sarong milagro. Tara, poon kan panahon na patalingkason ni Ciro an mga Judio sa pagkabihag sagkod sa panahon na nakabalik an fiel na natatada sa saindang dagang tinuboan nangyari sa laog sana nin pirang bulan! Laen nanggad sa mga pangyayaring suminagkod sa orihinal na pagkamundag kan nasyon nin Israel! Kan 537 B.C.E., dai na kaipuhan na makimaherak sa sarong kontrang monarka tanganing patalingkason, dai na kaipuhan na dumulag sa kalaban na hukbo, dai na kaipuhan na temporaryong mag-istar nin 40 taon sa kaawagan.

16. Sa presenteng aldaw na kaotoban kan Isaias 66:​7, 8, sa ano naglaladawan an Sion, asin paano namundag liwat an saiyang mga aki?

¹⁶ Sa kaotoban sa presenteng aldaw, an Sion nagrerepresentar sa langitnon na “babae” ni Jehova, an saiyang langitnon na organisasyon nin espiritung mga persona. Kan 1919, an ‘babaeng’ ini naggayagaya na maheling an pagkamundag kan saiyang linahidan na mga aki digdi sa daga bilang sarong organisadong banwaan, “sarong nasyon.” An pagkamundag liwat na iyan marikas asin bigla. * Sa laog sana nin pirang bulan, an linahidan bilang sarong grupo nabago hale sa sarong kamugtakan na garo gadan na daing ginigibo pasiring sa sarong maogma asin aktibong buhay sa saindang “daga,” an saindang itinao nin Dios na rona nin espirituwal na aktibidad. (Kapahayagan 11:8-12) Kan tigrakdag nin 1919, iinanunsiar pa ngani ninda an  pagpublikar nin sarong bagong magasin na magigin kakomplemento kan The Watch Tower. Inapod na The Golden Age (ngonyan Awake!), an bagong publikasyon na iyan sarong ebidensia na an banwaan nin Dios binuhay giraray asin inorganisar liwat para sa paglilingkod.

17. Paano sinisierto ni Jehova sa saiyang banwaan na mayo nin makaoolang sa saiya sa pag-otob kan saiyang katuyohan mapadapit sa espirituwal na Israel?

¹⁷ Mayong puersa sa uniberso an makapopogol sa espirituwal na pagkamundag liwat na ini. Malinaw na sinasabi ini sa sunod na bersikulo: “‘Kun para sa sako, pangyayarihon ko daw na bumukas an matris asin dai pangyarihon an pangangaki?’ an sabi ni Jehova. ‘O pinangyayari ko daw an pangangaki asin pinangyayari ko daw nanggad an pagsera?’ an sabi kan saimong Dios.” (Isaias 66:9) Kun paanong dai malilikayan an proseso nin pangangaki oras na iyan pumoon na, dai man mapopogolan an pagkamundag liwat kan espirituwal na Israel oras na iyan pumoon na. Totoo, nagkaigwa nin pagkontra, asin posibleng marhay na magkakaigwa pa nin orog na pagkontra sa ngapit. Alagad si Jehova sana an puedeng magpaontok sa pinonan nia, asin dai nia noarin man ginigibo iyan! Pero paano tinatratar ni Jehova an saiyang binuhay liwat na banwaan?

An Mapagpadangat na Pangataman ni Jehova

18, 19. (a) Anong nakapupukaw sa boot na ilustrasyon an ginamit ni Jehova, asin paano iyan aplikado sa saiyang desterradong banwaan? (b) Paano nakikinabang an linahidan na natatada ngonyan sa mamomoton na pagpakakan asin pangangataman?

¹⁸ Ilinaladawan kan sunod na apat na bersikulo sa nakapupukaw sa boot na paagi an mapagpadangat na pangataman ni Jehova. Enot, si Isaias nagsasabi: “Pangaggayagaya kamo kaiba nin Jerusalem asin maggayagaya kamo kaiba nia, kamo gabos na namomoot sa saiya. Pangag-ogma kamo nin labi-labi kaiba nia, kamo gabos na padagos na nagmomondo huli sa saiya; sa dahelan na kamo masuso asin siertong magkakaigwa nin satispaksion sa suso nin lubos na karangahan sa saiya; sa dahelan na kamo masupsop asin makaeeksperyensia nin nangongorog na kaogmahan sa utong kan saiyang kamurawayan.” (Isaias 66:​10, 11) Ginagamit digdi ni Jehova an ilustrasyon nin sarong babaeng nagpapasuso sa saiyang omboy na aki. Kun an omboy nakakamate nin haldat nin pagkagutom, ini daing ontok sa pag-uha. Alagad kun ini irani sa suso kan saiyang ina tanganing pasusohon, an kapurisawan kaini nasasalidahan nin maogmang pagkakontento asin satispaksion. Sa kaagid na paagi, an natatada kan fiel na mga Judio sa Babilonya marikas na dadarahon hale sa kamugtakan nin pagmondo pasiring sa kaogmahan asin satispaksion kun dumatong na an panahon nin pagtalingkas asin pagbabalik. Sinda magigin magayagaya. Mabalik an kamurawayan kan Jerusalem kun ini itogdok asin istaran na liwat. An kamurawayan kan siudad makakamtan man kan fiel na mga nag-eerok dian. Sa giraray, pakakakanon sinda sa espirituwal paagi sa sarong aktibong kabilogan na grupo nin mga saserdote.​—Ezequiel 44:​15, 23.

¹⁹ An espirituwal na Israel binendisyonan man nin abundang kakanon pakatapos kan pagbabalik kan 1919. Poon kaidto dagos-dagos na an pagbolos nin espirituwal na kakanon na itinatao paagi sa “fiel asin may diskresion na oripon.” (Mateo 24:45-47) Tunay nanggad na nagin sarong panahon ini nin karangahan asin kagayagayahan para sa linahidan na natatada. Alagad may iba pang mga bendisyon.

20. Paano binendisyonan an Jerusalem nin “nagbabahang salog,” kan suanoy na panahon asin sa presenteng mga panahon?

²⁰ An hula nagpapadagos: “Ini an sabi ni Jehova: ‘Uya ako nagpapaabot sa saiya nin katoninongan na siring sa salog asin nin kamurawayan nin mga nasyon na siring sa nagbabahang salog, asin kamo magsususo nanggad. Kikilikon kamo, asin kakarinyohon kamo sa mga tuhod.’ ” (Isaias 66:12) An ladawan digdi nin pagpapasuso inibanan nin ladawan nin sarong abundang bolos nin mga bendisyon​—“salog” asin “nagbabahang salog.” An Jerusalem bebendisyonan bako sana nin abundang katoninongan hale ki Jehova kundi pati nin “kamurawayan nin mga nasyon,” na nagbobolos asin nagbebendisyon sa banwaan nin Dios. Nangangahulogan ini na babahaon kan mga tawo kan mga nasyon an banwaan ni Jehova. (Haggeo 2:7) Sa suanoy na kaotoban, dakol na tawo hale sa laen-laen na nasyon an talagang nakiiba sa Israel, na nagin Judiong mga proselito. Minsan siring, sarong orog kadakulang kaotoban an nangyari sa satong kapanahonan kan an “sarong  dakulang ­kadaklan . . . hale sa gabos na nasyon asin tribo asin banwaan patin tataramon”​—tunay nanggad na sarong nagbabahang salog nin katawohan​—nakiiba sa natatada kan espirituwal na mga Judio.​—Kapahayagan 7:9; Zacarias 8:23.

21. Paagi sa sarong nakaaakit na ilustrasyon, anong klaseng pagranga an ihinula?

²¹ An Isaias 66:12 nagtataram man manongod sa mga kapahayagan nin pagkamoot nin sarong ina​—kinakarinyo an sarong aking saday sa ibabaw nin mga tuhod asin kinikilik sia. Sa sunod na bersikulo, sarong kaagid na ideya an ipinahayag na may interesanteng pagbabago nin punto de vista. “Siring sa sarong tawo na padagos na rinaranga kan saiya mismong ina, siring man sana na ako mismo padagos na magraranga sa saindo; asin kun dapit sa Jerusalem kamo mararanga.” (Isaias 66:13) An aking saday “sarong tawo” na ngonyan, sarong nasa edad na. Alagad dai pa man giraray nawawara an pagmawot kan saiyang ina na rangahon sia sa panahon nin kapurisawan.

22. Paano ipinaheheling ni Jehova an kapadangatan asin kosog kan saiyang pagkamoot?

²² Sa nakaaakit na paaging ini, iinilustrar ni Jehova an kosog asin kapadangatan kan saiyang pagkamoot sa saiyang banwaan. Dawa an pinakamakosog na pagkamoot nin sarong ina sadit sanang pagpapabanaag kan hararom na pagkamoot ni Jehova sa saiyang fiel na banwaan. (Isaias 49:15) Mahalagang marhay nanggad na ipabanaag kan gabos na Kristiano an kualidad na ini kan saindang langitnon na Ama! Ginibo ini ni apostol Pablo, asin sa siring nagwalat nin sarong marahay na halimbawa para sa kamagurangan sa Kristianong kongregasyon. (1 Tesalonica 2:7) Sinabi ni Jesus na an pagkamoot na sa magturugang an magigin pangenot na midbidan kan saiyang mga parasunod.​—Juan 13:​34, 35.

23. Iladawan an maogmang kamugtakan kan ibinalik na banwaan ni Jehova.

²³ Ipinaheheling ni Jehova an saiyang pagkamoot paagi sa gibo. Sa siring, sia nagsasabi pa: “Maheheling nanggad nindo, asin an saindong puso mag-oogma nin labi-labi, asin an saindo mismong mga tolang masupang na siring sa lumbod na doot. Asin an kamot ni Jehova mahahayag nanggad sa saiyang mga lingkod, alagad idedenunsiar nia nanggad an saiyang mga kaiwal.” (Isaias 66:14) An sarong nag-espesyalisar sa gramatiko sa lenguaheng Hebreo nagsusuherir na an pananaram na “maheheling nanggad nindo” nagpaparisa na saen man magheling sa saindang ibinalik na daga an nagbueltang mga desterrado, “anas kagayagayahan an maheheling kan saindang mata.” Sinda mag-oogma nanggad nin labi-labi, na biyong napapalukso an puso huli ta sinda ibinalik sa saindang namomotan na marhay na dagang tinuboan. Mamamatean ninda na huminoben sinda, na garo baga an saindang mga tolang nagkokosog liwat, na buminagsik siring sa doot kun tigsoli. Maaaraman kan gabos na an maogmang kamugtakan na ini pinangyari, bako kan paghihingoa nin siisay man na tawo, kundi kan “kamot ni Jehova.”

24. (a) Ano an nagigin konklusyon nindo mantang ineestudyaran an mga pangyayari na nakaaapektar sa banwaan ni Jehova ngonyan? (b) Ano an maninigo na desidido niatong gibohon?

²⁴ Naheheling mo daw an paghiro kan kamot ni Jehova sa tahaw kan saiyang banwaan ngonyan? Mayo nanggad nin tawo na makapagpapabalik kan dalisay na pagsamba. Mayo nanggad nin tawo na makapagpapadagsa sa minilyon na mahal na marhay na tawo hale sa gabos na nasyon na makiiba sa fiel na natatada sa saindang espirituwal na daga. Si Jehova Dios sana an makagigibo kan siring na mga bagay. An mga kapahayagan na ini kan pagkamoot ni Jehova nagtatao sa sato nin dahelan na biyong maggayagaya. Dai man logod niato noarin man baliwalaon an saiyang pagkamoot. Padagos kitang ‘magtakig sa saiyang tataramon.’ Magin desidido kitang mamuhay sono sa mga prinsipyo sa Biblia asin magkaigwa nin dakulang kaogmahan sa paglilingkod ki Jehova.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]