Nakapakokosog an Espirituwal na mga Pakikipag-olay

“Dai kamo magpaluwas nin maraot na tataramon sa saindong ngoso, kundi ano man na tataramon na marahay para sa pagpakosog siring sa kinakaipuhan, tangani na ikatao kaiyan an paborable sa mga nagdadangog.”​—EFESO 4:29.

1, 2. (a) Gurano kahalaga an pagtaram nin tawo? (b) Paano minamawot kan mga lingkod ni Jehova na gamiton an saindang dila?

“AN PAGTARAM nin tawo sarong hilom; iyan regalo nin Dios, sarong milagro.” Iyan an isinurat kan leksikograpong si Ludwig Koehler. Tibaad ipinapasipara ta na sana an mahalagang marhay na regalong ini nin Dios. (Santiago 1:17) Alagad isipon nindo kun gurano kadakulang kayamanan an nawawara kun an sarong namomotan mawaran kan kakayahan na magtaram nin sayod dahelan sa atake serebral. “Magayonon kaidto an samuyang dayupot na marhay na komunikasyon,” an paliwanag ni Joan, na an agom nagkaigwa nin atake serebral kasuarin pa sana. “Kanigoan an paghidaw ko sa samuyang mga pag-oolay!”

² An pag-oolay puedeng magpatalubo nin mga pagkakatood, magpaomay sa mga dai pagkasinabotan, magparigon sa mga pinanluluyahan nin boot, magpakosog sa pagtubod, asin magpaoswag sa kualidad nin buhay​—alagad nungka iyan na automatiko. An madonong na si Hadeng Salomon nagkomento: “Igwa nin nagtataram na dai iniisip arog kan mga bono nin espada, alagad an dila kan mga madonong bolong.” (Talinhaga 12:18) Bilang mga lingkod ni Jehova, gusto niato na an satong mga pakikipag-olay magpaomay asin magparigon imbes na makakolog nin boot asin magpaluya. Mawot man niato na gamiton an satong dila sa pag-omaw ki Jehova, sa satong pampublikong ministeryo sagkod sa satong pribadong mga pakikipag-olay. An salmista nag-awit: “Sa Dios kita matao nin pag-omaw sa bilog na aldaw, asin sagkod sa panahon na daing talaan an saimong ngaran samong pag-oomawon.”​—Salmo 44:8.

3, 4. (a) Anong problema an inaatubang niato gabos mapadapit sa satong pagtaram? (b) Taano ta mahalaga kun paano an satong pagtaram?

³ “An dila,” an patanid ni disipulo Santiago, “mayo ni saro sa katawohan na nakapagagaro kaiyan.” Ipinagigirumdom nia sa sato: “Kita gabos nasisingkog nin dakol na beses. Kun an siisay man dai nasisingkog sa pagtaram, an sarong ini sangkap na tawo, na nakakabusal man kan bilog niang hawak.” (Santiago 3:​2, 8) Mayo sa sato nin sangkap. Kun siring, sa ibong kan pinakamarahay na mga intension niato, an satong pagtaram dai pirmeng nagpapakosog sa iba o nagtatao nin kaomawan sa satong Kaglalang. Kaya, kun siring, dapat kitang makanood na magtao nin atension sa satong sinasabi. Apuera dian, si Jesus nagsabi: “An lambang basang na tataramon na sabihon nin mga tawo, paninimbagan ninda iyan sa Aldaw nin Paghokom; huli ta paagi sa saindong mga tataramon kamo ipapahayag na matanos, asin paagi sa saindong mga tataramon kamo sisilotan.” (Mateo 12:​36, 37) Iyo, papaninimbagon kita kan tunay na Dios sa satong mga sinasabi.

⁴ An saro sa pinakamarahay na mga paagi na malikayan an nakakokolog na pagtaram iyo an pagpatalubo sa ugale na pagpartisipar sa espirituwal na mga orolay. Totokaron kan artikulong ini kun paano niato iyan magigibo, kun anong klaseng mga topiko an puede niatong pag-orolayan, asin kun anong mga pakinabang an makukua niato sa nakapakokosog na pagtaram.

Tawan nin Atension an Puso

5. May anong mahalagang kabtang an puso sa pagpaoswag nin nakapakokosog na mga pakikipag-olay?

⁵ Sa pagpatalubo kan ugale na pagpartisipar sa nakapakokosog  na mga orolay, dapat nguna niatong rekonoseron na an satong pagtaram nagpapabanaag kan nasa puso niato. Si Jesus nagsabi: “Gikan sa kapanoan kan puso nagtataram an ngoso.” (Mateo 12:34) Sa simpleng pagtaram, gusto niatong magtaram manongod sa mga bagay na mahalaga sa sato. Kun siring, kaipuhan na ihapot niato sa satong sadiri: ‘Ano an ihinahayag kan sakong mga pakikipag-olay kun manongod sa kamugtakan kan sakong puso? Kun kaibahan ko an sakong pamilya o mga kapagtubod, an pakikipag-olay ko daw nakasentro sa espirituwal na mga bagay o iyan daw pirmeng nakasentro sa mga isport, gubing, pelikula, kakanon, pinakabago kong binakal, o nagkapirang bagay na daing halaga?’ Tibaad dai tinutuyo, an satong buhay asin an satong mga kaisipan nakasentro sa sekondaryong mga bagay. An pagpakarhay kan satong mga prioridad mapaoswag sa satong mga pakikipag-olay saka sa satong buhay.​—Filipos 1:10.

6. Ano an kabtang nin paghorophorop sa satong mga pakikipag-olay?

⁶ An may katuyohan na paghorophorop saro pang paagi nin pagpakarhay sa kualidad kan satong sinasabi. Kun tuyo niatong hinihingoa na mag-isip manongod sa espirituwal na mga bagay, manonompongan niato na nagigin natural na sana an espirituwal na pakikipag-olay. Naheling ni Hadeng David an koneksion na ini. Sia nag-awit: “Logod an mga tataramon kan sakong ngoso asin an paghorophorop kan sakong puso magin nakaoogma sa saimo, O Jehova.” (Salmo 19:14) Asin si salmista Asaf nagsabi: ‘Hohorophoropon ko nanggad an gabos na aktibidad mo [nin Dios], asin tatawan ko nin atension an saimong mga ginibo.’ (Salmo 77:12) An puso asin isip na odok na nagtatao nin atension sa mga katotoohan sa Tataramon nin Dios natural na sanang masulwak nin kaomaw-omaw na pagtaram. Dai mapogolan ni Jeremias na dai magtaram manongod sa mga itinokdo sa saiya ni Jehova. (Jeremias 20:9) Iyo man kita kun dayaday niatong pinepensar an espirituwal na mga bagay.​—1 Timoteo 4:15.

7, 8. Anong mga topiko an marahay para sa nakapakokosog na mga pag-orolay?

⁷ An pagkaigwa nin marahay na espirituwal na rutina nagtatao sa sato nin kadakol na topiko para sa nakapakokosog na mga pakikipag-olay. (Filipos 3:16) An mga asamblea, kombension, pagtiripon kan kongregasyon, bagong mga publikasyon, saka an pan-aroaldaw na teksto asin inimprentang mga komento gabos nagtatao sa sato nin espirituwal na mga tampok na puede niatong iestorya. (Mateo 13:52) Asin puede nanggad na makapahiro sa espirituwal an mga eksperyensia gikan sa satong Kristianong ministeryo!

⁸ Si Hadeng Salomon nawiling marhay sa kadakol na manlaenlaen na kahoy, hayop, gamgam, asin sira na napagmasdan nia sa Israel. (1 Hade 4:33) Naogma siang marhay na makipag-olay manongod sa mga paglalang nin Dios. Magigibo man niato iyan. An mga lingkod ni Jehova naoogmang mag-orolay manongod sa manlaenlaen na tema, alagad an espirituwal na mga topiko an pirmeng lataw sa pag-orolay nin mga tawong espirituwal an kaisipan.​—1 Corinto 2:13.

“Padagos na Horophoropon an mga Bagay na Ini”

9. Ano an isinadol ni Pablo sa mga taga Filipos?

⁹ Ano man an topiko, an satong pakikipag-olay magpapakosog sa iba kun iyan kaoyon kan sadol ni apostol Pablo sa kongregasyon sa Filipos. Sia nagsurat: “Ano man na totoo, ano man na seryosong bagay, ano man na matanos, ano man na malinig, ano man na madaling kamotan, ano man na marahay an dangog, ano man na birtud asin ano man na inoomaw, padagos na horophoropon an mga bagay na ini.” (Filipos 4:8) Mahalagang marhay nanggad an mga bagay na sinambit ni Pablo kaya sinasabi niang “padagos na horophoropon an mga bagay na ini.” Maninigo na panoon niato kaiyan an satong isip asin puso. Kaya helingon niato kun paano makatatabang sa satong mga pakikipag-olay an pagtao nin atension sa kada saro kan walong bagay na sinambit ni Pablo.

10. Paano puedeng magin kaiba sa satong mga pakikipag-olay an mga bagay na totoo?

¹⁰ An kalabot sa bagay na totoo bako sanang impormasyon na tama asin bakong sala. Nanonongod iyan sa sarong bagay na tanos asin mapagtitiwalaan, siring baga kan katotoohan sa Tataramon nin Dios. Huli kaini, kun kita nakikipag-olay sa iba manongod sa mga katotoohan sa Biblia na nakatudok sa boot niato, mga diskurso o pahayag na nakapakosog sa sato, o hatol sa Kasuratan na nakatabang sa sato, hinohorophorop niato an mga bagay na totoo. Sa ibong na kampi, sinasayumahan niato an “falsong inaapod na ‘kaaraman,’ ” na garo totoo paghelingon. (1 Timoteo 6:20) Asin linilikayan niato na magtsismis o mag-estorya nin bakong kapanipaniwalang mga eksperyensia na dai makompirmar kun totoo.

11. Anong seryosong mga bagay an puedeng iiba sa satong mga pakikipag-olay?

 ¹¹ An mga bagay na seryoso mga tema na may dignidad asin importante, bakong daing halaga. Kabale dian an mga bagay na may labot sa satong Kristianong ministeryo, sa delikadong mga panahon na nabubuhayan niato, asin sa pangangaipo na kita magpadanay nin marahayon na gawe-gawe. Kun pinag-oolayan niato an siring na seryosong mga bagay, pinakokosog niato an satong determinasyon na magpuka sa espirituwal, papagdanayon an satong integridad, asin padagos na maghulit kan maogmang bareta. Tunay nanggad, an interesanteng mga eksperyensia sa satong ministeryo asin presenteng mga pangyayari na nagpapagirumdom sa sato na kita nabubuhay na sa huring mga aldaw nagtatao sa sato nin manlaenlaen na tema para sa nakapakokosog na mga pakikipag-olay.​—Gibo 14:27; 2 Timoteo 3:1-5.

12. Huli sa hatol ni Pablo na horophoropon an mga bagay na matanos asin malinig, ano an maninigong likayan?

¹² An tataramon na matanos nangangahulogan nin pagigin tama sa pagheling nin Dios​—pakaabot sa saiyang mga pamantayan. An malinig nagtatao kan ideya nin kadalisayan sa pag-isip asin paggawe.  An pagbalobagi, malaswang mga suba, o mga pasabot dapit sa sekso mayo nin lugar sa satong mga orolay. (Efeso 5:3; Colosas 3:8) Sa trabaho o sa eskuelahan, an mga Kristiano madonong na minahale kun ini na an nagigin tono kan mga orolay.

13. Tumao nin mga halimbawa nin mga pakikipag-olay na nakasentro sa mga bagay na madaling kamotan asin marahay an dangog.

¹³ Sa pagrekomendar ni Pablo na horophoropon an mga bagay na madaling kamotan, an boot niatong sabihon mga bagay na nakapaoogma asin kawiliwili o nag-iinspirar nin pagkamoot, imbes na mga bagay na nagpupukaw nin pagkaongis, kapaitan nin boot, o iriwal. An mga bagay na marahay an dangog nanonongod sa impormasyon na may marahay na reputasyon. Kabale sa siring na marahay an dangog an mga estorya nin buhay kan fiel na mga tugang na lalaki asin babae, na regular na minaluwas sa magasin na Torrengbantayan asin Awake! Taano ta dai iestorya sa iba an nagin epekto sa saindo pagkabasa nindo kan nakapakokosog sa pagtubod na mga artikulong ini? Asin abaa kanakaparirigon sa boot na mabaretaan an espirituwal na mga nahaman kan iba! An siring na mga pakikipag-olay magpapatalubo nin pagkamoot asin pagkasararo sa kongregasyon.

14. (a) Ano an hinahagad sa sato kan pagpaheling nin birtud? (b) Paano ikakabale sa satong pagtaram an mga bagay na kaomaw-omaw?

¹⁴ Nagtaram si Pablo manongod sa “ano man na birtud.” An birtud nanonongod sa karahayan o pagigin marahayon sa moral. Dapat kitang mag-ingat na an satong mga ngabil dapat na ginigiyahan kan mga prinsipyo sa Kasuratan asin na dai iyan minasuway sa kun ano an matanos, malinig, asin birtuoso. An bagay na inoomaw nangangahulogan “maninigo sa komendasyon.” Kun nakadangog kamo nin magayon na pahayag o may nariparong halimbawa nin pagigin fiel sa kongregasyon, magtaram kamo manongod kaiyan​—sa tawong imbuelto sagkod sa iba. Parateng inomaw ni apostol Pablo an marahayon na mga kualidad kan saiyang mga kapwa parasamba. (Roma 16:12; Filipos 2:19-22; Filemon 4-7) Asin, siempre, an mga bagay na ginibo kan satong Kaglalang totoong kaomaw-omaw. Sa siring kadakol kitang tema para sa nakapakokosog na mga pakikipag-olay.​—Talinhaga 6:6-8; 20:12; 26:2.

Magpartisipar sa Nakapakokosog na mga Orolay

15. Anong pagboot sa Kasuratan an nag-oobligar sa mga magurang na magkaigwa nin makahulogan na mga pakikipag-olay sa saindang mga aki?

¹⁵ An Deuteronomio 6:​6, 7 nagsasabi: “An mga tataramon na ini na ipinagboboot ko sa saimo ngonyan dapat na mamugtak sa saimong puso; asin dapat na itadom mo an mga iyan sa saimong aki asin magtaram ka manongod dian kun ika nagtutukaw sa saimong harong asin kun ika naglalakaw sa dalan asin kun ika naghihigda asin kun ika minabangon.” Malinaw nanggad, an pagboot na ini naghahagad na an mga magurang magkaigwa nin makahulogan asin espirituwal na mga pakikipag-olay sa saindang mga aki.

16, 17. Ano an manonodan kan Kristianong mga magurang sa halimbawa ni Jehova asin ni Abraham?

¹⁶ Maiimahinar niato an siertong nagin halawig na mga pakikipag-olay ni Jesus sa saiyang langitnon na Ama kan pag-olayan ninda an dapit sa saiyang asignasyon digdi sa daga. “An Ama mismo na nagsugo sako nagtao sa sako nin pagboot kun ano an sakong isasabi asin kun ano an sakong itataram,” an sabi ni Jesus sa saiyang mga disipulo. (Juan 12:49; Deuteronomio 18:18) An patriarkang si Abraham siertong nakipag-olay nin dakol na oras sa saiyang aking si Isaac manongod sa kun paano sinda asin an saindang mga apoon binendisyonan ni Jehova. An siring na mga pakikipag-olay seguradong nakatabang ki Jesus sagkod ki Isaac na mapakumbabang sumunod sa kabotan nin Dios.​—Genesis 22:7-9; Mateo 26:39.

 ¹⁷ Kaipuhan man kan satong mga aki an nakapakokosog na mga pakikipag-olay. An mga magurang dapat na humanap nin panahon sa saindang sibot na iskedyul tanganing makipag-olay sa saindang mga aki. Kun posible, taano ta dai iareglo na iribang magkakan kisuerra sarong beses kada aldaw? Durante asin pakatapos kan siring na mga oras nin pagkakan, yaon an mga oportunidad para sa nakapakokosog na orolay na puedeng magin mahalaga para sa espirituwal na salud kan pamilya.

18. Isaysay an eksperyensia na nagpapaheling kan mga pakinabang nin marahay na komunikasyon sa pag-oltanan nin mga magurang asin mga aki.

¹⁸ Nagigirumdoman ni Alejandro, sarong payunir na labing 20 anyos an edad, an nagin mga pagduda nia kan sia 14 anyos. Inestorya nia: “Huli sa impluwensia nin mga kaeskuela asin maestra, dai ako segurado manongod sa pag-eksister nin Dios asin sa pagigin totoo kan Biblia. An sakong mga magurang dakol na oras na mapasensiang nagpapaliwanag sa sako. An mga pag-oolay na ini nakatabang sa sako na bako sanang mahale an mga pagduda ko durante kan depisil na panahon na ini kundi na makagibo man nin tamang mga desisyon sa sakong buhay.” Asin kumusta na ngonyan? Nagpapadagos si Alejandro: “Sa harong pa man giraray ako nakaistar. Alagad dahel sa samuyang sibot na mga iskedyul depisil kami ni tatay na makapag-olay nin pribado. Kaya kaming duwa magkaibanan na nagkakakan sarong beses kada semana sa saiyang pinagtatrabawohan. Talagang pinahahalagahan ko an mga pag-oolay na ini.”

19. Taano ta kita gabos nangangaipo nin espirituwal na mga pakikipag-olay?

¹⁹ Bako daw na pinahahalagahan man niato an mga oportunidad na magkaigwa nin kapakipakinabang na espirituwal na mga pakikipag-olay sa satong mga kapagtubod? Yaon an mga oportunidad na ini sa mga pagtiripon, sa ministeryo sa langtad, asin sa sosyal na mga pagtiripon asin kun nagbibiahe. Galaga si Pablo na makipag-olay sa mga Kristiano sa Roma. “Ako nagmamawot na maheling kamo,” an surat nia sa sainda, “tanganing magkaigwa nin pagriribayan nin pagparigon sa boot dian sa saindo, an lambang saro huli sa pagtubod nin iba, an saindo asin an sako man.” (Roma 1:​11, 12) “Pinaninigoan kan espirituwal na mga pakikipag-olay sa mga kapwa Kristiano an sarong mahalagang marhay na pangangaipo,” an sabi ni Johannes, sarong Kristianong magurang sa kongregasyon. “Pinaoogma kaiyan an puso asin pinagigian an mga pasan sa aroaldaw. Parate kong sinasabi sa mga may edad na na estoryahan ako manongod kan saindang buhay asin manongod sa kun ano an nakatabang sa sainda na magdanay na fiel. Sa nag-aging mga taon, dakol na an nakaolay ko, asin an lambang saro nakatao nin kadonongan o kaliwanagan na nagparahay sa kualidad kan sakong buhay.”

20. Ano an magigibo niato kun may makaolay kita na masusupgon?

²⁰ Paano kun an saro garo baga dai naghihimate kun espirituwal an ipinakikipag-olay nindo? Dai kamo mawaran nin paglaom. Tibaad makakua kamo nin mas marahay na panahon sa huri. “Siring sa mga mansanas na bulawan sa mga inukit na pirak an tataramon na itinaram sa tamang kapanahonan kaiyan,” an sabi ni Salomon. (Talinhaga 25:11) Intindihon nindo an mga masusupgon. “An planong gibohon sa puso nin tawo siring sa hararom na katubigan, alagad an tawong may pakamansay iyo an masakdo kaiyan.” * (Talinhaga 20:5) Orog sa gabos, dai noarin man pagtogotan an aktitud kan iba na makapogol sa saindo na dai na magtaram manongod sa mga bagay na nakakatudok sa puso nindo.

Kapakipakinabang an Espirituwal na mga Pakikipag-olay

21, 22. Anong mga pakinabang an nakukua niato sa pagpartisipar sa espirituwal na mga orolay?

²¹ “Dai kamo magpaluwas nin maraot na tataramon sa saindong ngoso,” an hatol ni Pablo, “kundi ano man na tataramon na marahay para sa pagpakosog  siring sa kinakaipuhan, tangani na ikatao kaiyan an paborable sa mga nagdadangog.” (Efeso 4:29; Roma 10:10) Tibaad kaipuhan an paghihingoa tanganing madara an pag-orolay sa tamang direksion, alagad dakol an balos. An espirituwal na mga pakikipag-olay nagpapangyari sa sato na ikahiras sa iba an satong pagtubod asin mapakosog an satong kasararoan nin magturugang.

²² Kun siring, gamiton niato an balaog nin pagtaram tanganing pakosogon an iba asin omawon an Dios. An siring na mga pakikipag-olay magigin gikanan nin satispaksion para sa sato asin nin pagparigon sa boot para sa iba. Orog sa gabos, paoogmahon kaiyan an puso ni Jehova huli ta tinatawan nia nin atension an satong mga pakikipag-olay asin naggagayagaya sia kun ginagamit ta an satong dila sa tamang paagi. (Salmo 139:4; Talinhaga 27:11) Kun espirituwal an satong mga pakikipag-olay, makasesegurado kita na dai kita lilingawan ni Jehova. Manongod sa mga naglilingkod ki Jehova sa satong kaaldawan, an Biblia nagsasabi: “Sa panahon na iyan idtong mga nagkakatarakot ki Jehova nag-oorolay-olay, an lambang saro sa saiyang kaibanan, asin si Jehova padagos na nagtao nin atension asin naghinanyog. Asin an sarong libro nin girumdoman pinonan na isurat sa atubangan nia para sa mga natatakot ki Jehova asin para sa mga naghohorophorop sa saiyang ngaran.” (Malaquias 3:16; 4:5) Mahalagang marhay nanggad na an satong mga pakikipag-olay magin nakapakokosog sa espirituwal!

[Nota sa Ibaba]

Ano an Isisimbag Nindo?

• Ano an ihinahayag manongod sa sato kan satong mga pakikipag-olay?

• Anong nakapakokosog na mga bagay an puede niatong pag-olayan?

• May anong mahalagang kabtang sa pamilya asin sa Kristianong kongregasyon an mga pag-orolay?

• Anong mga pakinabang an ibinubunga kan nakapakokosog na mga pakikipag-olay?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Mga Ritrato sa pahina 12]

An nakapakokosog na mga pakikipag-olay nakasentro sa . . .

“ano man na totoo”

“ano man na seryosong bagay”

“ano man na inoomaw”

“ano man na marahay an dangog”

[Credit Lines]

Tutob kan video, Stalin: Retrato kan U.S. Army; tutob kan librong Creator, Eagle Nebula: J. Hester asin P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

[Ritrato sa pahina 13]

An mga oras nin pagkakan nagtatao nin marahayon na mga oportunidad na magpartisipar sa espirituwal na mga orolay