Pinaglalamag Huli sa Katanosan

“Maogma idtong mga pinaglamag huli sa katanosan.”​—MATEO 5:10.

1. Taano ta nasa atubangan kaidto ni Poncio Pilato si Jesus, asin ano an sinabi ni Jesus?

“AKO namundag dahel kaini, asin dahel kaini ako napadigdi sa kinaban, na ako magpatotoo sa katotoohan.” (Juan 18:37) Kan sabihon ni Jesus an mga tataramon na iyan, nasa atubangan sia ni Poncio Pilato, an Romanong Gobernador sa Judea. Yaon duman si Jesus bakong huli sa kagustohan nia ni huli sa imbitasyon ni Pilato. Imbes, yaon sia duman huli ta sia putik na sinahotan kan Judiong mga namomoon sa relihion nin paggibo nin sala na maninigo sa kagadanan.​—Juan 18:29-31.

2. Ano an ginibo ni Jesus, na ano an nagin resulta?

² Lubos na aram ni Jesus na may autoridad si Pilato na butasan sia o ipagadan sia. (Juan 19:10) Alagad dai iyan nakapogol sa saiya na pusoan na magtaram ki Pilato manongod sa Kahadean. Minsan ngani nasa peligro an buhay ni Jesus, inaprobetsaran nia an oportunidad na magpatotoo sa pinakahalangkaw na autoridad nin gobyerno sa rehion. Sa ibong kan patotoong iyan, si Jesus kinondenar asin ginadan, na nagadan sa makologon na paagi bilang martir sa sarong hariging pasakitan.​—Mateo 27:24-26; Marcos 15:15; Lucas 23:​24, 25; Juan 19:13-16.

Saksi o Martir?

3. Ano an kahulogan kan terminong “martir” kan mga panahon kan Biblia, alagad ano an kahulogan kaiyan ngonyan?

³ Para sa dakol na tawo ngonyan, an sarong martir katumbas man sana nin sarong panatiko, sarong radikal. An mga andam na magadan para sa saindang paniniwala, lalo na an relihiosong paniniwala, sa parate sinususpetsahan na sarong terorista o minsan paano sarong peligro sa sosyedad. Minsan siring, an terminong martir hale sa termino sa Griego (marʹtys) na kan mga panahon kan Biblia nangangahulogan na “saksi,” sarong tawo na nagpapatotoo, tibaad sa sarong pagdangog nin kaso sa korte, sa pagigin totoo kan saiyang pinaniniwalaan. Kaini na sanang huri na an pananaram na iyan nangahulogan nin “saro na itinatao an saiyang buhay huli sa pagpapatotoo,” o pagpapatotoo pa ngani paagi sa pagtao kan saiyang buhay.

4. Sa pangenot si Jesus sarong martir sa anong sentido?

⁴ Sa pangenot si Jesus sarong martir sa mas naenot na sentido kan terminong iyan. Siring kan sabi nia ki Pilato, sia napadigdi tanganing  “magpatotoo sa katotoohan.” An saiyang pagpatotoo nagin dahelan nin manlaenlaen nanggad na reaksion nin mga tawo. An nagkapira sa tahaw kan ordinaryong mga tawo biyong napahiro kan saindang nadangog asin naheling, asin sinda nagtubod ki Jesus. (Juan 2:23; 8:30) Sa pankagabsan an mga kadaklan asin partikularmente an mga namomoon sa relihion makosogon man an nagin reaksion​—alagad negatibo. Sinabi ni Jesus sa saiyang daing pagtubod na mga paryente: “An kinaban mayo nin dahelan na maongis sa saindo, alagad iyan naoongis sa sako, huli ta ako nagpapatotoo manongod kaiyan na an mga gibo kaiyan maraot.” (Juan 7:7) Huli sa pagpapatotoo sa katotoohan, si Jesus nagin punteriya kan grabeng kaanggotan kan mga namomoon sa nasyon, na suminagkod sa saiyang kagadanan. Tunay nanggad, sia “an fiel asin totoong saksi (marʹtys).”​—Kapahayagan 3:14.

“Ikaoongis Kamo”

5. Sa kapinonan kan saiyang ministeryo, ano an sinabi ni Jesus manongod sa paglamag?

⁵ Bako sanang si Jesus mismo an nag-agi nin maringis na paglamag kundi pinatanidan nia man antes pa an saiyang mga parasunod na mangyayari man iyan sa sainda. Sa kapinonan kan saiyang ministeryo, sinabihan ni Jesus an mga nagdadangog sa saiya sa saiyang Sermon sa Bukid: “Maogma idtong mga pinaglamag huli sa katanosan, huli ta an kahadean kan kalangitan sadiri ninda. Maogma kamo kun an mga tawo pinakakaraot kamo asin pinaglalamag kamo patin putik na nagtataram nin lambang klase nin maraot na bagay tumang sa saindo dahel sa sako. Maggayagaya kamo asin lumukso kamo huli sa kagayagayahan, huli ta dakula an saindong balos sa kalangitan.”​—Mateo 5:10-12.

6. Anong patanid an itinao ni Jesus kan isugo an 12 apostol?

⁶ Kan huri, kan isugo an 12 apostol, sinabihan sinda ni Jesus: “Mag-ingat kamo sa mga tawo; huli ta kamo dadarahon ninda sa lokal na mga hokoman, asin hahampakon ninda kamo sa saindang mga sinagoga. Tara, dadarahon kamo sa atubangan nin mga gobernador asin hade huli sako, sa pagpatotoo sainda asin sa mga nasyon.” Alagad bako sanang mga autoridad sa  relihion an maglalamag sa mga disipulo. Sinabi man ni Jesus: “An tugang matao kan saiyang tugang sa kagadanan, asin an ama kan saiyang aki, asin an mga aki matumang sa mga magurang asin ipapagadan sinda. Asin ikaoongis kamo nin gabos na tawo huli sa ngaran ko; alagad an makatagal sagkod sa katapusan iyo an maliligtas.” (Mateo 10:​17, 18, 21, 22) An kasaysayan kan mga Kristiano kan enot na siglo nagpapatotoo sa pagigin totoo kan mga tataramon na iyan.

Sarong Rekord nin Fiel na Pakatagal

7. Ano an pinonan kan pagigin martir ni Esteban?

⁷ Dai nahaloy pagkagadan ni Jesus, si Esteban an kaenot-enoteng Kristiano na nagadan huli sa pagpapatotoo sa katotoohan. Sia “pano nin pagkamaugayon asin kapangyarihan [asin] naggigibo nin darakulang ngangalasan asin mga tanda sa mga tawo.” An saiyang mga kaiwal sa relihion “dai . . . kayang labanan an kadonongan asin an espiritu kan saiyang pagtaram.” (Gibo 6:​8, 10) Pano nin pag-imon, ginuyod ninda si Esteban sa atubangan kan Sanhedrin, an Judiong korte suprema, na dian inatubang nia an mga nagsasahot sa saiya nin bakong totoo asin nagtao sia nin mapuersang patotoo. Minsan siring, sa katapustapusi ginadan kan mga kaiwal ni Esteban an fiel na saksing ini.​—Gibo 7:​59, 60.

8. Ano an nagin reaksion kan mga disipulo sa Jerusalem sa paglamag na uminabot sa sainda pagkagadan ni Esteban?

⁸ Kasunod kan paggadan ki Esteban, “nagkaigwa nin dakulang paglamag tumang sa kongregasyon na yaon sa Jerusalem; an gabos apuera sa mga apostol nagkawararak sa gabos na rehion nin Judea asin Samaria.” (Gibo 8:1) Napaontok daw kan paglamag an pagpapatotoo kan mga Kristiano? Sa kabaliktaran, sinasabi sa sato kan pagkasaysay na “idtong nagkawararak naglibot sa daga na nagpapahayag kan maogmang bareta kan tataramon.” (Gibo 8:4) Siertong nagin kapareho ni apostol Pedro an saindang saboot kan sia magsabi kaidto: “Dapat na kuyogon niamo an Dios bilang namamahala imbes na mga tawo.” (Gibo 5:29) Sa ibong kan paglamag, an fiel asin makosog an boot na mga disipulong idto nagprosegir na magpatotoo sa katotoohan, minsan ngani aram ninda na ini magbubunga nin orog pang kasakitan.​—Gibo 11:19-21.

9. Anong paglamag an padagos na nag-abot sa mga parasunod ni Jesus?

⁹ Tunay nanggad, dai nag-ina an kasakitan. Enot, naaraman niato na si Saulo​—an tawong may pag-oyon na nagdalan kan paggapo ki Esteban—​“na nagtataram pa nin huma asin paggadan tumang sa mga disipulo kan Kagurangnan, nagduman sa halangkaw na saserdote asin naghagad sa saiya nin mga surat sa mga sinagoga sa Damasco, tanganing madara nia na nakagapos sa Jerusalem an siisay man na manompongan nia na nasa Dalan, mga lalaki sagkod mga babae.” (Gibo 9:​1, 2) Dangan, kan mga taon nin 44 C.E., “inunat ni Herodes na hade an saiyang mga kamot tanganing pasakitan an nagkapira sa mga kabilang sa kongregasyon. Ginadan nia sa espada si Santiago na tugang ni Juan.”​—Gibo 12:​1, 2.

10. Anong rekord nin paglamag an manonompongan niato sa Mga Gibo asin Kapahayagan?

¹⁰ An iba pang kabtang kan libro nin Mga Gibo igwa nin dai mapaparang rekord kan mga pagbalo, pagkabilanggo, asin paglamag na tinagalan kan mga fiel na arog ki Pablo, an dating paralamag na nagin apostol, na posibleng ginadan bilang martir sa kamot ni Emperador Nero kan Roma kaidtong mga 65 C.E. (2 Corinto 11:23-27; 2 Timoteo 4:6-8) Ultimo, sa libro nin Kapahayagan, na isinurat kan paghinanapos kan enot na siglo, manonompongan niato na an gurang nang si apostol Juan nabibilanggo sa presohan na isla nin Patmos “huli sa pagtaram dapit sa Dios asin pagpatotoo ki Jesus.” Nasambitan man sa Kapahayagan si “Antipas, an sakuyang saksi, an sarong fiel, na ginadan” sa Pergamo.​—Kapahayagan 1:9; 2:13.

11. Paano pinatunayan kan inagihan kan enot na mga Kristiano na totoo an mga tataramon ni Jesus mapadapit sa paglamag?

¹¹ Pinatutunayan kaini gabos na totoo an mga  tataramon ni Jesus sa saiyang mga disipulo: “Kun ako pinaglamag ninda, kamo man paglalamagon ninda.” (Juan 15:20) An fiel na enot na mga Kristiano andam na atubangon an pinakagrabeng pagbalo, an kagadanan​—paagi sa pasakit, paagi sa pag-apon sa sainda sa mabangis na mga hayop, o sa ano pa man na paagi​—tangani sanang otobon an sugo hale sa Kagurangnan na Jesu-Cristo: “Kamo magigin mga saksi ko sa Jerusalem asin sa bilog na Judea asin Samaria patin sagkod sa kaporoporohi kan daga.”​—Gibo 1:8.

12. Taano an paglamag sa mga Kristiano ta bako sanang kan nakaagi?

¹² Kun hinohona nin siisay man na an siring na maringis na pagtratar sa mga parasunod ni Jesus nangyari sana kan nakaagi, sia biyong nasasala. Si Pablo, na nagtagal man nin grabeng kasakitan, nagsurat: “An gabos na nagmamawot na mamuhay na may diosnon na debosyon kaibahan ni Cristo Jesus paglalamagon man.” (2 Timoteo 3:12) Mapadapit sa paglamag, sinabi ni Pedro: “Sa katotoohan, sa dalan na ini kamo inapod, huli ta minsan si Cristo nagdusa para sa saindo, na winalatan kamo nin modelo tanganing sunodon nindo nin estrikto an saiyang mga lakad.” (1 Pedro 2:21) Sagkod sa “huring mga aldaw” na ini kan sistemang ini nin mga bagay, an banwaan ni Jehova padagos na ikinaoongis asin tinutumang. (2 Timoteo 3:1) Sa gabos na lugar kan daga, sa irarom nin mga rehimen na diktatoryal asin sa demokratikong kadagaan, an Mga Saksi ni Jehova may panahon na nag-agi nin paglamag, bilang indibiduwal sagkod bilang grupo.

Taano ta Ikinaoongis Asin Pinaglalamag?

13. Ano an maninigong isaisip kan mga lingkod ni Jehova sa presenteng aldaw kun dapit sa paglamag?

¹³ Dawa ngani an kadaklan sa sato ngonyan igwa nin relatibong katalingkasan na maghulit asin magtiripon nin matoninong, dapat niatong isapuso an pagirumdom kan Biblia na “an kamugtakan kan kinaban na ini nagbabago.” (1 Corinto 7:31) Puedeng bigla na sana nanggad na magbago an mga kamugtakan kaya kun kita bakong andam sa isip, sa emosyon, asin sa espirituwal, madali kitang mapupukan. Kun siring, ano an magigibo niato tanganing maprotehiran an satong sadiri? An sarong mapuersang depensa iyo na papagdanayon na malinaw sa isip kun taano ta ikinaoongis asin pinaglalamag an mamomoton sa katoninongan asin makinuyog sa ley na mga Kristiano.

14. Ano an sinabi ni Pedro na dahelan kun taano ta pinaglamag an mga Kristiano?

¹⁴ Nagkomento si apostol Pedro manongod sa bagay na ini sa saiyang enot na surat, na isinurat nia kaidtong mga 62-64 C.E., kan an mga Kristiano sa bilog na Imperyo nin Roma nag-aagi nin mga pagbalo asin paglamag. Sinabi nia: “Mga namomotan, dai kamo magngalas sa naglalaad dian sa saindo, na nangyayari sa saindo bilang pagbalo, na garo baga pambihirang bagay an nangyayari sa saindo.” Tanganing ipaliwanag an nasa isip nia, si Pedro nagsabi pa: “Mayo logod nin siisay man sa saindo na magdusa bilang paragadan o parahabon o parakasala o parapakilabot sa mga bagay nin iba. Alagad kun sia nagtitios bilang sarong Kristiano, dai sia masupog, kundi padagos niang pamurawayon an Dios sa ngaran na ini.” Itinotokdo ni Pedro na sinda nagdudusa, bakong huli sa ano man na salang mga gibo, kundi huli sa kun ano sinda. Kun sinda nakiayon “sa kaagid na karigsokan” siring kan mga tawo sa palibot ninda, sinda maogmang inako kutana ninda. Alagad an totoo, sinda nagdusa huli ta naghingoa sindang otobon an saindang papel bilang mga parasunod ni Cristo. Kapareho man kaiyan an situwasyon kan tunay na mga Kristiano ngonyan.​—1 Pedro 4:​4, 12, 15, 16.

15. Anong kabaliktaran an naheheling sa pagtratar sa Mga Saksi ni Jehova ngonyan?

¹⁵ Sa dakol na parte kan kinaban, hayag na inoomaw an Mga Saksi ni Jehova huli sa ipinaheheling nindang pagkasararo asin kooperasyon sa saindang mga kombension asin proyekto sa pagtogdok, huli sa saindang pagkasadiosan asin kahigosan, huli sa saindang arogan na paggawe sa moral asin buhay pampamilya, asin pati ngani sa saindang marahayrahay na itsura asin gawe-gawe. * Sa ibong na kampi, an saindang gibohon prohibido o may restriksion sa kisuerra 28 kadagaan sagkod sa panahon na isinusurat ini, asin dakol sa mga Saksi an nagsasapo nin pisikal na pagmaltrato asin nin kawaran huli sa saindang pagtubod. Taano ta igwa nin siring na risang-risa  na kabaliktaran? Asin taano iyan ta tinotogotan nin Dios?

16. Ano an pangenot na dahelan na tinotogotan nin Dios na mag-agi nin paglamag an saiyang banwaan?

¹⁶ Enot sa gabos, maninigo niatong pirmeng isaisip an mga tataramon sa Talinhaga 27:11: “Magpakadonong ka, aki ko, asin pagayagayaha an sakong puso, tanganing makasimbag ako sa saiya na nagduduhagi sa sako.” Iyo, iyan huli sa haloyon nang isyu nin unibersal na soberaniya. Sa ibong kan gabukid na patotoo na itinao kan gabos na nagpatunay kan saindang integridad ki Jehova sa bilog na nag-aging mga siglo, dai uminontok si Satanas sa pagduhagi ki Jehova siring kan ginibo nia kan kaaldawan kan matanos na tawong si Job. (Job 1:9-11; 2:​4, 5) Daing duwa-duwa, si Satanas orog pa nganing natataranta sa saiyang ultimong paghihingoa na patunayan an saiyang paghingako, ngonyan na an Kahadean nin Dios marigon nang naestablisar, na may maimbod na mga sakop asin representante sa bilog na daga. An mga ini daw magdadanay na fiel sa Dios ano man na problema asin kasakitan an tibaad umabot sa sainda? Sarong hapot ini na dapat simbagon nin personal kan lambang lingkod ni Jehova.​—Kapahayagan 12:​12, 17.

17. Ano an boot sabihon ni Jesus kan mga tataramon na “iyan magbubunga sa saindo nin patotoo”?

¹⁷ Kan sinasabi sa saiyang mga disipulo an manongod sa mangyayari durante kan “pagtatapos kan sistema nin mga bagay,” ipinarisa ni Jesus an saro pang dahelan kun taano ta tinotogotan ni Jehova na umagi nin paglamag an saiyang mga lingkod. Sinabihan nia sinda: “Dadarahon [kamo] sa atubangan nin mga hade asin gobernador huli sa ngaran ko. Iyan magbubunga sa saindo nin patotoo.” (Mateo 24:​3, 9; Lucas 21:​12, 13) Si Jesus mismo nagpatotoo sa atubangan ni Herodes asin Poncio Pilato. Si apostol Pablo man ‘dinara sa atubangan nin mga hade asin gobernador.’ Sa pagboot kan Kagurangnan na Jesu-Cristo, si Pablo naghingoang magpatotoo sa pinakamakapangyarihan na namamahala kan kaaldawan nia kan sabihon nia: “Nag-aapelar ako ki Cesar!” (Gibo 23:11; 25:8-12) Kaagid kaiyan ngonyan, an masakit na mga situwasyon sa parate nagin dahelan na matawan nin marahay na patotoo an mga opisyal sagkod an publiko. *

18, 19. (a) Paano kita makikinabang kun kakayanon niatong atubangon an mga pagbalo? (b) Anong mga hapot an totokaron sa sunod na artikulo?

¹⁸ Ultimo, kun kakayanon niatong atubangon an mga pagbalo asin kahorasaan puede kitang makinabang personalmente. Sa anong paagi? Ipinagirumdom ni disipulo Santiago sa saiyang mga kapwa Kristiano: “Ibilang nindong bilog na kagayagayahan, mga tugang, kun kamo napapaatubang sa manlaenlaen na pagbalo, sa pakaaram na ining nabalong kualidad kan saindong pagtubod nagbubunga nin pakatagal.” Iyo, puedeng dalisayon kan paglamag an satong pagtubod asin dagdagan an satong pakatagal. Sa siring, dai niato iyan ikinatatakot nin grabe, ni naghahanap kita nin bakong sono sa Kasuratan na paagi tanganing ebitaran o taposon iyan. Imbes, hinihimate niato an konseho ni Santiago: “Togotan nindo na malubos kan pakatagal an gibo kaiyan, tanganing kamo magin lubos asin marigon sa gabos na bagay, na dai nagkukulang nin ano man.”​—Santiago 1:2-4.

¹⁹ Minsan ngani tinatabangan kita kan Tataramon nin Dios na masabotan kun taano ta pinaglalamag an fiel na mga lingkod nin Dios asin kun taano ta tinotogotan iyan ni Jehova, dai man boot sabihon kaiyan na nagigin nang madaling tioson an paglamag. Ano an makakapasarig sa sato tanganing tagalan iyan? Ano an puede niatong gibohon kun kita napaaatubang sa paglamag? Totokaron niato an mahahalagang bagay na ini sa sunod na artikulo.

[Mga Nota sa Ibaba]

Ikapaliliwanag daw Nindo?

• Sa pangenot si Jesus sarong martir sa anong sentido?

• Ano an nagin epekto kan paglamag sa mga Kristiano kan enot na siglo?

• Siring kan ipinaliwanag ni Pedro, taano ta pinaglamag an enot na mga Kristiano?

• Sa anong mga dahelan tinotogotan ni Jehova na umagi nin paglamag an saiyang mga lingkod?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Mga Ritrato sa pahina 10, 11]

An mga Kristiano kan enot na siglo nagdusa, bakong huli sa ano man na mga sala, kundi huli sa kun ano sinda

SI PABLO

SI JUAN

SI ANTIPAS

SI SANTIAGO

SI ESTEBAN