Idagdag sa Saindong Kaaraman an Pagpopogol sa Sadiri

“Idagdag . . . sa saindong kaaraman an pagpopogol sa sadiri.”​—2 PEDRO 1:5-8.

1. An dakol na problema nin tawo resulta nin dai pakagibo nin ano?

DURANTE nin sarong mayor na kampanya laban sa pagdodroga, sinadol an mga hoben sa Estados Unidos: “Magsayuma nanggad kamo.” Abaa karahay kan magigin situwasyon kun an gabos masayuma nanggad bako sanang sa pagdodroga kundi pati sa sobrang pag-inom, sa mangmang o inmoral na estilo nin pamumuhay, madayang mga gibo sa negosyo, asin sa “mga mawot kan laman”! (Roma 13:14) Pero, siisay an masabi na pirmeng madali an magsayuma?

2. (a) Anong mga halimbawa sa Biblia an nagpapaheling na bako nang bago an pagigin depisil nin pagsayuma? (b) An mga halimbawang ini maninigo na mag-enkaminar sa sato na gibohon an ano?

² Huling nadedepisilan an gabos na bakong sangkap na tawo sa pagkontrol sa sadiri, maninigo kitang magin interesado na manodan kun paano papangganahan an ano man na personal na pagkukulang niato. Isinasaysay sa sato kan Biblia an manongod sa mga tawo kaidtong nakaagi na nagmaigot na paglingkodan an Dios alagad kun minsan nadedepisilan nanggad na magsayuma. Girumdoma si David asin an saiyang kasalan na pagsambay ki Bat-seba. Nagresulta iyan sa kagadanan kan saindang aki na ipinangidam sa pagsambay asin kan agom ni Bat-seba, na parehong inosente. (2 Samuel 11:1-27; 12:15-18) O isip-isipa si apostol Pablo, na hayag na nagtuga: “Huli ta an marahay na minamawot ko dai ko ginigibo, kundi an maraot na hinahaboan ko iyo an ginigibo ko.” (Roma 7:19) Kamo daw kun beses nakakamate man nin kaparehong pagkadesganar? Sinabi pa ni Pablo: “Tunay na ako naoogma sa ley nin Dios segun sa sakong pagkatawo sa laog, alagad nakaheheling ako sa mga kabtang kan sakong hawak nin saro pang ley na nakikilaban sa ley kan sakong isip asin dinadara akong bihag kan ley nin kasalan na yaon sa mga kabtang kan sakong hawak. Herak man sa sako! Siisay an maligtas sa sako hale sa hawak na napapairarom sa kagadanan na ini?” (Roma 7:22-24) An mga halimbawa sa Biblia maninigo na magpakosog sa satong determinasyon na nungkang sumuko sa satong pagmamaigot na magkaigwa nin orog pang pagpopogol sa sadiri.

Pagpopogol sa Sadiri, Sarong Leksion na Dapat Manodan

3. Ipaliwanag kun taano ta dai niato puedeng asahan na madali an magpaheling nin pagpopogol sa sadiri.

³ An pagpopogol sa sadiri, na kabale an kakayahan na magsayuma, nasasambitan sa 2 Pedro 1:5-7 kaibanan kan pagtubod, birtud, kaaraman, pakatagal, diosnon na debosyon, kapadangatan na sa magturugang, asin pagkamoot. Mayo sa iba pang kawiliwiling mga kualidad na ini an biyong namamana. An mga iyan dapat na kultibaron. Tanganing ikapaheling iyan nin igo, kaipuhan an determinasyon asin paghihingoa. Kaya maninigo daw niatong asahan na madali man an pagpopogol sa sadiri?

4. Taano ta nagsasaboot an dakol na dai ninda problema an pagpopogol sa sadiri, alagad indikasyon ini nin ano?

⁴ Totoo, minilyon na tawo an tibaad nagsasaboot na dai ninda problema an pagpopogol sa sadiri. Namumuhay sinda sono sa gusto ninda, na tinutuyo o dai tinutuyong minagawe sono sa mga dikta kan saindang bakong sangkap na laman asin dai iniisip an magigin epekto​—sa sainda o sa iba. (Judas 10) An kadaihan nin kakayahan asin pagigin bakong andam na magsayuma mas risang-risa ngonyan kisa kaidto. Indikasyon iyan na kita talagang nabubuhay na sa “huring mga aldaw” na nasambitan ni Pablo kan ihula nia: “Maabot an delikadong mga panahon na masakit pakibagayan. Huli ta an mga tawo magigin mga mamomoton sa sainda man sana, mga mamomoton sa kuarta, mga nagpapasikat sa sadiri, mga maabhaw, mga paralanghad, . . . mga mayong pagpopogol sa sadiri.”​—2 Timoteo 3:1-3.

5. Taano ta interesado an Mga Saksi ni Jehova na pag-olayan an pagpopogol sa sadiri, asin anong sadol an balido sagkod ngonyan?

⁵ Aram na gayo kan Mga Saksi ni Jehova an  pagigin depisil kan pangangaipong magpogol sa sadiri. Arog ki Pablo, namamatean ninda an pagkakatumang kan pagmawot na paogmahon an Dios paagi sa pamumuhay segun sa saiyang mga pamantayan asin kan tibaad isinasadol sa sainda kan saindang bakong sangkap na laman. Sa dahelan na ini, kaidto pa sinda interesado sa kun paano papangganahan an pagkakatumang na ini. Kaidtong 1916, an sarong naenot na luwas kan magasin na binabasa nindo ngonyan nagtaram manongod sa “tamang gibohon niato tanganing kontrolon an satong sadiri, an satong kaisipan, an satong pagtaram asin an satong paggawe.” Isinuherir kaiyan na pirmeng isaisip an Filipos 4:8. An sadol nin Dios sa tekstong iyan balido sagkod ngonyan, minsan ngani enot na itinao mga 2,000 na taon na an nakaagi asin tibaad mas depisil nang sunodon ngonyan kisa kan panahon na idto o kan 1916. Minsan siring, an mga Kristiano nagmamaigot na marhay na sayumahan an kinabanon na mga pagmawot, sa pakaaram na paagi kaiyan, sinda minaoyon sa saindang Kaglalang.

6. Taano ta mayo kitang dahelan na madesesperar mantang kinukultibar an pagpopogol sa sadiri?

⁶ Nasambitan sa Galacia 5:​22, 23 an pagpopogol sa sadiri bilang kabtang kan “bunga kan [banal na] espiritu.” Kun ipinaheheling niato an kualidad na ini kaiba an “pagkamoot, kagayagayahan, katoninongan, pakatios, kabootan, karahayan, pagtubod, [asin] kahoyoan,” kita makikinabang nin dakula. Siring kan ipinaliwanag ni Pablo, iingatan kita kan paggibo kaiyan na dai magin “inaktibo o daing bunga” sa satong paglilingkod sa Dios. (2 Pedro 1:8) Alagad dai kita maninigong madesesperar o kondenaron an satong sadiri kun dai niato ikapaheling an mga kualidad na ini nin siring kadali asin kalubos kan gusto niatong mangyari. Posibleng naririparo nindo na sa eskuelahan an sarong estudyante mas marikas makanood kisa iba. O sa trabaho an saro mas marikas manodan an sarong bagong trabaho kisa mga kapwa trabahador. Kaagid kaiyan, an nagkapira mas marikas makanood na magpaheling nin Kristianong mga kualidad kisa iba. An importante padagos na kultibaron an diosnon na mga kualidad sa pinakamarahay na paaging mahihimo niato. Magigibo niato ini paagi sa lubos na pag-aprobetsar sa tabang na itinatao ni Jehova paagi sa saiyang Tataramon asin kongregasyon. An desididong mga paghihingoa na padagos na umoswag mas importante kisa rikas sa pag-abot sa satong pasohan.

7. Ano an nagpapaheling na importante an pagpopogol sa sadiri?

⁷ Minsan ngani huri sa lista kan mga kualidad na ibinubunga kan espiritu, an pagpopogol sa sadiri bako nanggad na bakong gayong importante kisa ibang mga kualidad. Kabaliktaran nanggad. Maninigo niatong girumdomon na an gabos na “gibo kan laman” puedeng malikayan kun igwa kita nin sangkap na pagpopogol sa sadiri. Pero, an bakong sangkap na mga tawo madaling madaog nin sarong klase kan “mga gibo kan laman . . . , an pakikisaro, karompotan, malaswang gawe, idolatriya, paggibo nin espiritismo, mga pakikienemigo, iriwal, pangimon, mga pagputok nin kaanggotan, mga pasuruhay, pagkabaranga, mga sekta.” (Galacia 5:​19, 20) Kun siring dapat kitang danay na makipaglaban, na desididong haleon an negatibong mga tendensia sa puso sagkod sa isip.

An Nagkapira Partikularmenteng Nadedepisilan

8. Anong mga bagay an nagpapagin partikularmenteng depisil para sa nagkapira na magpogol sa sadiri?

⁸ An nagkapirang Kristiano mas nadedepisilan na magpogol sa sadiri kisa iba. Taano? An pagpatuod nin magurang o nakaaging mga eksperyensia an tibaad dahelan. Kun an pagkultibar asin pagpaheling nin pagpopogol sa sadiri garo baga dai niato problema, sarong dahelan iyan na maggayagaya. Alagad maninigo nanggad kitang magpaheling nin pagkaludok asin pag-intindi sa pagtratar niato sa mga mas nadedepisilan na magpogol sa sadiri, dawa kun kita personalmenteng naaapektaran kan saindang kadaihan nin pagpopogol sa sadiri. Huli sa sato mismong pagkabakong sangkap, siisay sa sato an igwa nin ano man na rason na magin mapagpakangmatanos?​—Roma 3:23; Efeso 4:2.

9. Ano an mga kaluyahan nin nagkapira, asin noarin permanente nang mapapangganahan an mga kaluyahan na ini?

⁹ Sa pag-ilustrar: Puedeng aram niato na an nagkapirang kapwa Kristiano na nagpondo na sa pagsigarilyo o paggamit nin “pan-aling-aling” na droga tibaad kun beses hinahanaphanap pa man giraray iyan. O an iba tibaad nasasakitan na limitaran an saindang pagkakan o an pag-inom nin inomon na de alkohol. Problema nin iba an pag-iingat sa saindang dila, kaya parate sindang nasisingkog sa pagtaram. Tanganing mapangganahan an siring na mga pagkukulang, kaipuhan an maigot na paghihingoa na kultibaron an pagpopogol sa sadiri. Taano? An Santiago  3:2 realistikong nag-aadmitir: “Kita gabos nasisingkog nin dakol na beses. Kun an siisay man dai nasisingkog sa pagtaram, an sarong ini sangkap na tawo, na nakakabusal man kan bilog niang hawak.” An iba man nakakamate nin makosog na pagmawot na magsugal. O tibaad nadedepisilan sindang kontrolon an saindang ugale. Tibaad kaipuhan an panahon tanganing manodan na pangganahan an mga ini o an kaagid na mga kaluyahan. Minsan ngani puede kitang gumibo nin dakulang pag-oswag ngonyan, an salang mga pagmawot permanente sanang mahahale kun maabot na niato an pagkasangkap. Mientras tanto, an pagmamaigot na magpogol sa sadiri matabang sa sato na likayan na bumuelta sa dating makasalan na pamumuhay. Mientras na nagpapadagos an maigot na paghihingoa, magtarabangan kita na dai sumuko.​—Gibo 14:​21, 22.

10. (a) Taano ta partikularmenteng masakit para sa nagkapira an pagpopogol sa sadiri pag-abot sa mga bagay na may labot sa sekso? (b) Anong dakulang pagbabago an ginibo nin sarong tugang na lalaki? (Helingon an kahon sa pahina 16.)

¹⁰ An saro pang kabtang kun saen depisil para sa nagkapira an pagpopogol sa sadiri iyo an manongod sa seksuwalidad. An mismong seksuwalidad nin tawo kabtang kan pagkahaman sa sato ni Jehova Dios. Pero, an nagkapira partikularmenteng nadedepisilan na ibugtak sa tamang lugar an sekso, kaoyon kan mga pamantayan nin Dios. An problema ninda tibaad mas grabe huli ta igwa sinda nin pambihira kakosog na pagmawot sa sekso. Nabubuhay kita sa kinaban na lolong sa sekso na garo baga lalong pinaiinit an mga laad nin horot sa dakol na paagi. Puede nanggad ining magtao nin problema sa mga Kristiano na gustong magdanay na daing agom​—kisuerra sa laog nin pirang panahon​—tanganing makapaglingkod sa Dios na mayo kan mga abala sa pag-agom. (1 Corinto 7:​32, 33, 37, 38) Alagad kaoyon kan pagboot sa Kasuratan na “marahay pang mag-agom kisa maglaad sa horot,” tibaad magdesisyon sinda na mag-agom, na kagalanggalang nanggad. Kadungan kaiyan, sinda desididong mag-agom ‘sana sa Kagurangnan,’ siring sa sadol kan Kasuratan. (1 Corinto 7:​9, 39) Makasisierto kita na ikinagagayagaya ni Jehova an saindang interes na suportaran an saiyang matanos na mga prinsipyo. Ibinibilang kan saindang mga kapwa Kristiano na sarong kagayagayahan an mapabilang sa tunay na mga parasamba na igwa nin siring na halangkaw na pamantayan sa moral asin integridad.

11. Paano kita makatatabang sa sarong tugang na lalaki o babae na gusto nang mag-agom alagad dai pa nakakaagom?

¹¹ Paano kun mayo nin nakukuang angay na aagomon? Imahinara an posibleng pagkadesganar nin saro na gusto nang mag-agom alagad dai pa nakakaagom! Tibaad naheheling nia na an saiyang mga  katood nag-aaragom na asin nagigin maogma man, mantang sia naghahanap pa sagkod ngonyan nin angay na aagomon. Para sa nagkapira na nasa siring na situwasyon, an maating ugale na masturbasyon tibaad magin nagpapadagos na problema. Sa paano man, daing siisay man na Kristiano an gusto na dai tinutuyong paluyahon an boot nin ibang tawo na maigot na naghihingoang magdanay na malinig. Puedeng dai niato tinutuyo na makapaluya kita nin boot kun ginigibo niato an daing konsiderasyon na mga komento na arog kan, “Ano, noarin ka na baya maagom?” Tibaad sabihon iyan na mayo man nin maraot na intension, alagad orog karahay nanggad na magpaheling kita nin pagpopogol sa sadiri sa sentido nin pag-iingat kan satong dila! (Salmo 39:1) An mga kaibanan niato na nagdadanay na malinig mantang daing agom maninigo sa satong pinakamainit na komendasyon. Imbes na magsabi nin tibaad nakapanluluya sa boot, puede niatong pagmaigotan na magin nakaparirigon sa boot. Halimbawa, puede niatong hingoahon na iiba an mga daing agom kun an sadit na grupo nin mga maygurang magtotorotiripon tanganing magkarakanan o magkaigwa nin nakapakokosog na Kristianong asosasyon.

Pagpopogol sa Sadiri sa mga Mag-agom

12. Taano ta kaipuhan na magpogol man sa sadiri maski an mga may agom na?

¹² An pagigin may agom dai man mismo nakakahale kan pangangaipo nin pagpopogol sa sadiri kun dapit sa sekso. Halimbawa, an seksuwal na mga pangangaipo nin agom na lalaki asin babae puedeng dakula an pagkakalaen. O dahelan sa kondisyon nin hawak kan agom an normal na pagdodorog tibaad kun beses depisil o imposible pa ngani. Tibaad huli sa nakaaging mga eksperyensia, an agom tibaad nasasakitan na kuyogon an pagboot na: “Itao kan agom na lalaki sa saiyang agom na babae an nanonongod sa saiya; alagad siring man kaiyan an gibohon nin agom na babae sa saiyang agom na lalaki.” Sa siring na situwasyon, an agom nia tibaad kaipuhan na magpaheling nin dugang na pagpopogol sa sadiri. Alagad puedeng girumdomon nindang duwa an mamomoton na hatol ni Pablo sa may agom na mga Kristiano: “Dai kamo magpasarusayuma, puera sana kun may pagtogot kan lambang saro sa sarong itinalaan na panahon, tanganing kamo makapagdusay nin panahon sa pamibi asin magsaro liwat, tanganing dai kamo padagos na sugotan ni Satanas  huli sa saindong kadaihan nin pag-areglar sa sadiri.”​—1 Corinto 7:​3, 5.

13. Ano an puede niatong gibohon para sa mga maigot na naghihingoang magpogol sa sadiri?

¹³ Makapagpapasalamat nanggad an mga mag-agom kun pareho sinda nakanood na magpaheling nin tamang pagpopogol sa sadiri sa pinakadayupot na relasyon na ini. Kadungan kaiyan, marahay na intindihon ninda an mga kapwa parasamba na sagkod ngonyan maigot pang naghihingoa na ipaheling iyan sa relasyon nin mag-agom. Maninigo na nungka niatong paglingawan na mamibi na logod tawan ni Jehova nin pakarorop, kosog nin boot, asin determinasyon an satong mga tugang sa espirituwal na ipadagos an saindang pakikilaban na ipaheling an pagpopogol sa sadiri asin gumibo nin mga paagi na madaog an salang mga pagmawot.​—Filipos 4:​6, 7.

Padagos na Magtarabangan

14. Taano ta maninigo niatong trataron na may pagkaludok asin pag-intindi an mga kapwa Kristiano?

¹⁴ Kun beses, tibaad madepisilan kitang intindihon an mga kapwa Kristiano na maigot na naghihingoang magpaheling nin pagpopogol sa sadiri sa sarong kabtang na sa sato bako man na problema. Alagad laen-laen an naturalesa nin tawo. An nagkapira madaling madaog nin emosyon; an iba dai. Para sa nagkapira medyo pasil na kontrolon an saindang sadiri, na daing gayo ninda problema an pagpopogol sa sadiri. An iba mas nadedepisilan. Pero, girumdomon, an tawong maigot na naghihingoa bako man na maraot na tawo. An mga kapwa Kristiano nangangaipo kan satong pag-intindi asin pagkaludok. Kalabot an sato mismong kaogmahan mantang kita padagos na nagpapaheling nin pagkaherak sa mga maigot pang naghihingoa sagkod ngonyan na dugangan an saindang pagpaheling nin pagpopogol sa sadiri. Maheheling niato iyan sa mga tataramon ni Jesus na nakasurat sa Mateo 5:7.

15. Taano ta nakararanga an mga tataramon sa Salmo 130:3 kun dapit sa pagpopogol sa sadiri?

¹⁵ Dai niato noarin man gustong mapasala sa paghusgar sa sarong kapwa Kristiano na tibaad sarong beses dai ikinapaheling an Kristianong personalidad. Nakaparirigon nanggad na maaraman na apuera sa pakaheling nia sa sarong beses na dai niato iyan ikinapaheling, naheheling man ni Jehova an dakol na beses na ikinapaheling niato iyan, minsan ngani gabos ini dai naheling nin mga kapwa Kristiano. Nakararangang marhay na girumdomon an mga tataramon sa Salmo 130:3: “Kun mga sala an saimong binabantayan, O Jah, O Jehova, siisay an makatitindog?”

16, 17. (a) Paano niato ikaaaplikar an Galacia 6:​2, 5 kun mapadapit sa pagpopogol sa sadiri? (b) Ano an sunod niatong pag-oolayan manongod sa pagpopogol sa sadiri?

¹⁶ Tanganing makapaogma ki Jehova, an lambang saro sa sato dapat na magkultibar nin pagpopogol sa sadiri, alagad makasisierto kita sa tabang kan satong mga tugang na Kristiano. Minsan ngani an lambang saro sa sato dapat na magpasan kan saiyang sadiring pasan nin paninimbagan, sinasadol pa man giraray kita na magtarabangan na pangganahan an mga kaluyahan. (Galacia 6:​2, 5) Mapahahalagahan niato an magurang, agom, o katood na pinopogolan kitang magduman sa mga lugar na maninigong dai niato dumanan, pinopogolan kitang magdalan nin mga bagay na maninigong dai niato dalanon, o pinopogolan kitang maggibo nin mga bagay na maninigong dai niato paggibohon. Tinatabangan nia kita na magpaheling nin pagpopogol sa sadiri, an kakayahan na magsayuma asin totohanon iyan!

¹⁷ An dakol na Kristiano tibaad naghihiro kaoyon kan pinag-olayan niato sagkod sa puntong ini manongod sa pagpopogol sa sadiri, alagad tibaad iniisip ninda na dakol pa sinda mismong puedeng paoswagon. Boot ninda na mas lubos pang magpaheling nin pagpopogol sa sadiri, sagkod sa iniisip nindang rasonableng puedeng asahan sa bakong sangkap na mga tawo. Siring man daw kaiyan an pagmate nindo? Kun siring, ano an puede nindong gibohon tanganing makultibar an aspektong ini kan bunga kan espiritu nin Dios? Asin paano makatatabang sa saindo an paggibo nindo kaiyan na maabot an panhaloyan na mga obheto nindo bilang Kristiano? Helingon niato sa sunod na artikulo.

Nagigirumdoman daw Nindo?

Taano an Pagpopogol sa Sadiri ta . . .

• importanteng kultibaron nin mga Kristiano?

• partikularmenteng depisil para sa nagkapira?

• kaipuhan nin mag-agom?

• sarong kualidad na puede niatong pagtarabangan na kultibaron?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Kahon/Ritrato sa pahina 16]

Nakanood Sia na Magsayuma

An saro sa Mga Saksi ni Jehova na nag-iistar sa Alemania nagtatrabaho bilang klerk sa teknikal na komunikasyon. Kabale sa trabaho nia an pagsubaybay sa mga 30 manlaenlaen na programa sa telebisyon asin radyo. Kun nagkakaigwa nin mga interference, kaipuhan niang atenderan an programa tanganing masabi nin eksakto kun ano an problema. An sabi nia: “An mga interference pirmeng garo baga nangyayari nanggad sa salang oras, sa oras nanggad na ipinaheheling an mga eksena nin kadahasan o sekso. An maraot na mga eksena garo baga nagdadanay sa payo ko sa laog nin dakol na aldaw kun bakong semana, na garo baga iyan itinatak na sa sakong hotok.” Admitido sia na may negatibong epekto ini sa saiyang espirituwalidad: “May tendensia akong magin medyo madaling magkainit an payo, kaya an mga eksena nin kadahasan nagpagin depisil para sa sako na magpogol sa sadiri. An mga eksena nin sekso nagtao nin tension sa samong mag-agom. Aroaldaw kong linalabanan iyan. Tanganing dai madaog, nagdesisyon akong maghanap nin ibang trabaho, dawa kun iyan nangahulogan nin mas hababang sueldo. Dai pa sana nahahaloy nakakua ako. Naotob an sakong kamawotan.”

[Mga Ritrato sa pahina 15]

An kaaraman na nakukua sa pag-adal sa Biblia nagtatabang sa sato na magpogol sa sadiri